Radio Pedis

Lara Nuberg heeft een foto van haar oma als screensaver. Ze had een speciale band met haar. Toen ze jong was konden ze uren met elkaar bellen. Daarnaast wil Lara het koloniale systeem doorbreken en mensen er op wijzen dat er meer is gebeurd dan tijdens de Tweede Wereldoorlog. Malou en Neal leggen het koloniale systeem uit en  Rocky Tuhuteru vertelt hoe hij Lara ziet: als moedig en inspirerende vrouw. 

In deze aflevering hebben we Karin Amatmoekrim te gast, die ons meeneemt door middel van een foto naar haar oermoeder. We hebben het over Surinaamse Javanen, we duiken in de geschiedenis van contractarbeid en ontdekken hoe dit haar familie heeft gevormd. Daarnaast praten we over de rijke cultuur van de Javanen in Suriname. En geeft Dido Michielsen een ode aan alle moeders. 

In deze aflevering deelt Sarah Sluimer het bijzondere verhaal van de band met haar Indonesische oma, waarbij het nostalgische nummer Manuela van Jacques Herb een centrale rol speelt. Daarnaast bespreekt ze de onthechtingsproblemen die generaties van vrouwen in haar familie treffen. Vijf jaar geleden bracht ze dit onderwerp al naar voren in de Indiëmonologen, en nu duikt ze dieper in de emotionele impact ervan. Daarnaast duiken Neal en Malou in de Bersiap-tijd, en Reggie Baay vertelt dat je een keuze hebt in hoe je omgaat met het trauma van je ouders, en dat je daarmee de regie over je eigen leven in handen neemt.

Actrice en regisseur Terence Scheurs is deze week te gast. Haar moeder is Moluks en haar vader komt uit Nederland. Er wordt wel eens gevraagd of ze zich meer Nederlands of Moluks voelt; dat is een vraag die veel losmaakt. Het zit er allebei in. Dat illustreert ze met een foto van haar ouders en een stoffer uit de Molukken. Neal en Malou zoomen in op de Molukken en Piet Hein en Rokcy Tuhuteru verteld over het belang van onze verhalen en waarom we ze moeten blijven vertellen.

Wanneer schrijfster Maddy Stolk de spullen van haar ouders uitzoekt, stuit ze niet alleen op een beeldje van haar moeder en tapes van haar vader, maar ook op een verborgen rapport uit 1952. Dit zogenaamde Werner-rapport maakt pijnlijk duidelijk hoe de Nederlandse regering destijds dacht over de Indische bevolking. Wat staat er precies in dit rapport? En wat voor effect heeft deze informatie op een Indo-Europeaan die in die tijd naar Nederland is gekomen? Daarnaast geeft Dido Michielsen haar mening  over het verzamelen van spullen. Een gesprek over de zoektocht naar identiteit, erkenning en  hemel - wat hebben we toch veel spullen!

Wanneer de jonge Wibi Soerjadi terugkomt van school met hét geschiedenisverhaal over zijn thuisland Indonesie, wijzen zijn ouders hem erop dat de waarheid afhangt van welke kant je een verhaal bekijkt. Een emotioneel gesprek over inclusie (en het gebrek daaraan) van de klassieke muziekwereld en uitsluiting met een vervelend koloniaal onderbuikgevoel. Reggie Baay geeft zijn kijk op uitsluiting en waarom we het aan onszelf verplicht zijn om iets van ons te laten horen. En we duiker dieper in op ‘indo-europeaanse coping -mechanismes!’

Als Nienke voor het eerst voet op Balinese bodem zet, kan ze haar emoties niet bedwingen en barst ze in tranen uit op het vliegveld. De geur van het eiland brengt haar onmiddellijk terug naar de herinneringen aan haar oma, een vrouw die ze nog steeds eert door haar jurk te dragen. Hoewel Nienke weinig heeft meegekregen van haar Indische familie, zijn de spookverhalen van haar oma haar altijd bijgebleven. Deze verhalen hebben haar laten geloven dat er meer is tussen hemel en aarde. Rocky vertelt waarom hij zo trots is op Nienke en waarom het belangrijk is om een eerbetoon aan het verleden te brengen. En vertellen Malou en Neal je meer over de geschiedenis van het eiland Bali.

Wanneer Ellen Deckwitz nog in de kleuterklas zit, vertelt haar oma over de gruwelijkheden die ze heeft moeten meemaken in ‘het kamp’. Een verhaal dat altijd zal bijblijven en haar oma enkel met haar deelt. Hoe ga je om met de bagage van je ouders en grootouders, wanneer je zelf de handvatten van het leven je nog niet zijn aangereikt. Hoe werkt trauma - en hoe voelbaar is een interneringskamp in nakomende generaties? Ellen heeft hierover een prachtig en treffend  gedicht geschreven, dat ze tijdens de aflevering zal voordragen. We praten over intergenerationeel trauma en hoe we hier allemaal mee worstelen. Daarnaast deelt schrijver Dido Michielsen haar mening over terugkijken naar het verleden.

Mai Verbij heeft een Japanse moeder en een Nederlandse vader. Hoewel haar roots niet in voormalig Nederlands-Indië liggen, deelt ze een oorlogsgeschiedenis met de Indo-Europeaanse gemeenschap. Wat doet het met een kind als je continu geconfronteerd wordt met een verleden waar je geen verantwoordelijkheid voor draagt? En hoe voelt het als een scheldwoord ter beschrijving van jouw achtergrond genormaliseerd is in de Nederlandse taal? Neal kan zijn woede nauwelijks onderdrukken en Malou steekt haar hand in eigen boezen. Een gesprek over een verknipt loyaliteit en schuldgevoel. Schrijver Reggie Baay vertelt waarom we niet langer het woord 'Jap' zouden moeten gebruiken.

Deze keer is Benjamin Caton te gast om te praten over dekolonisatie en zijn initiatief: de Dekoloniale Herdenking op 16 augustus. Benjamin heeft een speciaal beeldje meegenomen dat symbool staat voor de koloniale geschiedenis, dat niet weggestopt mag worden. Ook legt Benjamin uit waarom hij het woord Indisch zelf liever vervangt met Indo-Europeaans. Daarnaast deelt schrijfster Marion Bloem hier haar perspectief op.

Deze week is zanger en presentator Jamai Loman onze gast. Met een Indische moeder voelt hij zich sterk verbonden met zijn roots. Hij heeft enkele bijzondere items meegebracht uit het huis van zijn ouders, zoals oude Tong Tong maandbladen. De cultuur van Nederlands-Indië kent zowel mooie als donkere kanten, iets wat Jamai diep raakt. Samen verkennen we de geschiedenis van de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC). En schrijver Dido Michielsen vertelt waarom we altijd nieuwsgierig moeten blijven.

Activist en journalist Julia Jouwe is deze week in de studio voor een pedis gesprek. Haar roots liggen in West-Papoea waar haar opa een bekende vrijheidstrijder was. Niet geheel zonder gevaar zet zij zich ook in voor een onafhankelijk West-Papoea. De vlag van West-Papoea, ontworpen door haar opa, heeft Julia meegenomen naar de studio. We leggen de geschiedenis uit en radiomaker Rocky Tuhuteru vertelt hoe moedig het is om je uit te spreken over de situatie daar.

Deze keer is actrice Georgina Verbaan te gast. Ze heeft een groot boek mee van de geschiedenis van haar vaders familie: "Een familie tussen Oost en West". Hoewel beide ouders Indisch zijn, voelt het voor Georgina dat ze tussen verschillende culturen valt. Dit wordt ook wel het 'imposter syndrome' genoemd en daar zullen Neal en Malou verder op inzoomen. Ook geeft schrijver Reggie Baay hier een wijze raad over. 

Carmen Felix is columnist en schrijver. Zij deelt met ons een muziekstuk waar ze vroeger met haar vader op danste. Haar vader overleed twee jaar geleden heel plotseling. Hoe rouw je? En hoe ga je verder? De rijkdom aan cultuur die Carmen van haar vader meekreeg geeft zij nu weer door. In deze aflevering spreekt zij ook met Neal en Malou over de dekolonisatie van Nederlands-Indië. Schrijver Dido Michielsen geeft hierover ook haar visie.

Zanger en acteur Freek Bartels heeft Molukse roots. Sinds kort heeft hij veel geleerd over de geschiedenis en avonturen van zijn opa, wat hem heel erg heeft geholpen om verder te komen in zijn eigen leven. Toen hij op zichzelf ging wonen, kreeg hij een gepersonaliseerd receptenboekje met allerlei gerechten van zijn oma, die laat hij ons zien. We leggen uit wie in de tijd van Nederlands-Indië onder de bevolkingsgroep Europeanen vielen en wie niet. En schrijfster Dido Michielsen deelt haar mening over het onderzoeken van je Indische kant.

Culinair schrijver, chef en columnist Vanja van der Leeden vertelt over de Indische keuken, geeft haar ongezouten mening over de Indische rijsttafel en legt uit hoe zij sambal maakt met haar vijzel. Ook spreken Neal en Malou met haar over het feit dat die Indische rijsttafel Nederlands erfgoed is, hoe zit dit nou precies? 

En Marion Bloem geeft haar visie over de bescheidenheid van mensen.

Ranomi Kromowidjojo is drievoudig olympisch kampioen. Samen met haar zullen we het deze week hebben over gesplitste roots, Javaanse mentaliteit en Surinaamse vechtlust. Ze vertelt aan de hand van een kaart waar haar vader in Suriname is opgegroeid en welke lessen ze uit Java en Suriname thuis heeft meegekregen. Naast dit gesprek leggen we uit wat Javaanse Surinamers zijn. Ook zullen we deze week Rocky Tuhuteru horen die vertelt over zijn zwak voor melodieuze achternamen.  

Acteur en theatermaker Joenoes Polnaija is Moluks. De familie van zijn grootouders zijn onder valse voorwendselen naar Nederland gekomen. We zullen het in deze aflevering hebben over hoe jarenlange kolonisatie generaties lang doorwerkt. Joenoes weet nu hoe hij ermee moet omgaan, en die tools geeft hij door aan zijn drie kinderen. Daarnaast zullen we ook kort ingaan op de geschiedenis van de Molukkers en het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger.

Cabaretier Andries Tunru vergelijkt zichzelf wel eens met Nederlandse sambal; hij lijkt misschien Aziatisch maar heeft weinig met zijn roots. In de eerste aflevering van Radio Pedis zullen we het hier uitgebreid over hebben. Zijn wortels liggen onder andere in voormalig Nederlands-Indië, maar Andries voelt weinig connectie met zijn afkomst. Ook zullen we inzoomen op wat Indisch en Indo precies is, want over wie hebben we het dan eigenlijk?

Neal Petersen en Malou Holshuijsen geven in Radio Pedis een persoonlijke en herkenbare stem aan een jonge generatie Nederlanders met roots in het voormalig Nederlands-Indië. Iedere week nodigen ze een inspirerende gast uit die onbevreesd uit de schaduw stapt en zijn of haar persoonlijke zoektocht naar roots en identiteit deelt. Met nodige scherpte, duidelijke verschillen maar ook onverwachte overeenkomsten wordt geen onderwerp gespaard. Welkom bij Radio Pedis!