ایران و انقلاب - تاریخ شفاهی انقلاب‌های ایران

در صد و سیزدهمین اپیزود پادکست ایران و انقلاب به روایت استراتژی سیاسی محمدرضا شاه پس از کودتای مرداد سال ۱۳۳۲ می‌پردازیم. در اپیزود قبل گفتیم محمدرضا شاه همانند پدر خودش، حکومت خود را بر ۳ پایه بروکراسی اداری، ارتش و و دربار استوار کرد. اما محمدرضا شاه در سال ۱۳۵۴ یک پایه جدید برای حکومت خود ایجاد کرد. ساختار جدید سیاسی محمدرضا شاه حکومت براساس یک حزب واحد دولتی بود. محمدرضا شاه ابتدا در سال ۱۳۴۲ حزب ایران نوین جای حزب ملیون رو می‌گیره و حسن منصور مدیرکل حزب به نخست وزیری میرسه. پس از ترور حسن منصور توسط هیئت موتلفه نخست وزیر و دبیرکلی حزب به امیرعباس هویدا میرسه. هویدا با ۱۲ سال نخست وزیری، طولانی‌ترین دوره نخست وزیری در ایران را داشت. اما توی سال ۱۳۵۴ محمدرضا شاه با ادغام حزب مردم و حزب ایران نوین، حزب رستاخیز رو تاسیس کرد. باتوجه به اینکه طی ۱۴ سال قدرت در دست یک حزب و یک نخست وزیر بوده، پس استراتژی سیاسی محمدرضا شاه پس از کودتا اجرای نظام تک حزبی بود. محمدرضاشاه در کتاب پاسخ به تاریخ درباره دموکراسی در زمان سلطنت خود توضیح می‌دهد… با کمک لینک‌های زیر از ما حمایت مالی کنید: حمایت از راه درگاه پرداخت از طریق حامی باش از طریق تتر  ارسال پیام و ارتباط با ما: آدرس ایمیل: rapdaco@gmail.com تلگرام: https://t.me/iranvaenqelab پیامک به شماره موبایل ۰۹۰۳۰۸۱۷۵۴۴ آدرس کانال ما در شبکه‌های اجتماعی و برنامه‌های پادگیر: گوگل: جستجوی عبارت پادکست ایران و انقلاب کست باکس اپل پادکست گوگل پادکست کانال تلگرام صفحه رسمی توییتر  

در صد و دوازدهمین اپیزود پادکست ایران و انقلاب به روایت علت شکست قیام ۱۵ خرداد از نگاه جان فوران می‌پردازیم. داستان از طرح اصلاحات ارزی در سال ۱۳۳۹ شروع می‌شود. اما در ادامه ارائه لایحه ایالتی و ولایتی با مخالفت شدید روحانیون مواجه شد. حق رای زنان و حذف دین اسلام و سوگند به قرآن برای منتخبان مجلس از دلایل اصلی این مخالفت بود. از طرفی روحانیون با اصلاحات ارزی مخالف بودند. چرا که زمین‌های زیادی از مساجد و اماکن مذهبی در این طرح از کنترل مذهبیون خارج می‌شد. اصلاحات ارزی در کشورهای جهان سوم برای تامین نیروی کار و سرمایه به جهت افزایش تولید شکل می‌گرفت ولی در ایران برای تثبیت توسعه اقتصادی شکل گرفت. شاه اصلاحات ارزی را با فرمول خود پیاده سازی کرد و زمین خاندان سلطنتی در این طرح از کنترل سلطنت خارج نشد. در واقع محمدرضاشاه برای تامین طرح توسعه اقتصادی خود این اصلاحات را انجام داد. علت شکست قیام ۱۵ خرداد به ۲ عامل اساسی خلاصه می‌شود. اول نبود یک سازمان قدرتمند برای سازماندهی اعتراضات و دوم عدم ائتلاف صحیح مردم در اعتراضات. با کمک لینک‌های زیر از ما حمایت مالی کنید: از طریق حامی باش از طریق تتر  ارسال پیام و ارتباط با ما: آدرس ایمیل: rapdaco@gmail.com تلگرام: https://t.me/iranvaenqelab پیامک به شماره موبایل ۰۹۰۳۰۸۱۷۵۴۴ آدرس کانال ما در شبکه‌های اجتماعی و برنامه‌های پادگیر: گوگل: جستجوی عبارت پادکست ایران و انقلاب کست باکس اپل پادکست گوگل پادکست کانال تلگرام صفحه رسمی توییتر  

در صدویازدهمین اپیزود پادکست ایران و انقلاب به روایت ساختار سیاسی ایران در دوران محمدرضا شاه و پس از کودتای سال ۱۳۳۲ می‌پردازیم. توسعه سیاسی به سنجه‌ها مختلفی وابسته هست. ساختار سیاسی حکومت محمدرضا شاه بعد از کودتای سال ۱۳۳۲  تفاوتی با دوران رضاشاه نداشت. حاکمیت بر اساس ۳ ستون اصلی استوار بود. اول ارتش، دوم دربار و سوم بروکراسی قدرتمند. این درحالی بود که رضاشاه هم با تکیه بر ارتش نتوانست از سلطنت خود محافظت کند، چرا که پایگاه‌های اجتماعی در بین مردم نداشت. ارتش ایران با هزینه زیادی که صرف آن شد، به ۶مین ارتش قدرتمند دنیا تبدیل شد. دربار بدنه اقتصادی ایران را تشکیل داده بودند و بروکراسی اداری به قدری نفوذ کرده بود که از هر دو کارمند، یک نفر کارمند دولت بود. از طرفی این بروکراسی در روستاها هم نفوذ کرده و با حذف خوانین و کدخداها، مردم در این سال‌ها برای اولین بار به صورت مستقیم با حاکمیت ارتباط داشتند. با کمک لینک‌های زیر از ما حمایت مالی کنید: از طریق حامی باش از طریق تتر  ارسال پیام و ارتباط با ما: آدرس ایمیل: rapdaco@gmail.com تلگرام: https://t.me/iranvaenqelab پیامک به شماره موبایل ۰۹۰۳۰۸۱۷۵۴۴ آدرس کانال ما در شبکه‌های اجتماعی و برنامه‌های پادگیر: گوگل: جستجوی عبارت پادکست ایران و انقلاب کست باکس اپل پادکست گوگل پادکست کانال تلگرام صفحه رسمی توییتر  

در صدودهمین اپیزود پادکست ایران و انقلاب به تحلیل قیام ۱۵ خرداد می‌پردازیم. چرا قیام ۱۵ خرداد در جامعه رخ داد و چه عواملی باعث این قیام شد؟ آیا واقعا اقدامات محمدرضا شاه در انقلاب سفید بیهوده بود و دلیل وقوع نهضت خرداد ماه در سال ۱۳۴۲ شد؟ چرا این نهضت به یک انقلاب موفق تبدیل نشد؟ چرا برنده وقایع ۱۵ خرداد صرفا شاه بود؟ انقلاب سال ۵۷ به دلیل وقوع نهضت سال ۴۲ بود؟ با بررسی نظریه‌های مختلف انقلاب به سراغ وقایع سال ۴۲ می‌رویم. ما در این اپیزود وقایع اقتصادی و اجتماعی پس از انقلاب سفید تا خرداد سال ۴۲ بررسی می‌کنیم. نهاد مذهب در نهضت سال ۴۲ نقش کلیدی داشت و چرا این اتفاق افتاد؟ احزاب در این وقایع همانند سال ۱۳۳۲ چرا حضور فعال ندارند؟ نقطه ضعف مخالفان محمدرضاشاه در سال ۱۳۴۲ چه چیزی بود؟ نقش امریکا در اقتصاد ایران پس از کودتای سال ۱۳۳۲ بود؟ با کمک لینک‌های زیر از ما حمایت مالی کنید: از طریق حامی باش از طریق تتر  ارسال پیام و ارتباط با ما: آدرس ایمیل: rapdaco@gmail.com تلگرام: https://t.me/iranvaenqelab پیامک به شماره موبایل ۰۹۰۳۰۸۱۷۵۴۴ آدرس کانال ما در شبکه‌های اجتماعی و برنامه‌های پادگیر: گوگل: جستجوی عبارت پادکست ایران و انقلاب کست باکس اپل پادکست گوگل پادکست کانال تلگرام صفحه رسمی توییتر  

در صدونهمین اپیزود پادکست ایران و انقلاب به روایت توسعه اجتماعی اقتصادی طی سال ۱۳۴۲ تا ۱۳۵۶ می‌پردازیم. بعد از وقایع انقلاب سفید، آیت الله خمینی با استفاده از موضوعاتی که مردم را عصبانی می‌کرد سخنرانی‌های خود را آغاز کرد. او در ابتدا از تغییر حکومت سخنی نگفت و شاه را نصیحت کرد. در خرداد سال ۱۳۴۲ آیت الله خمینی علیه علم و شاه سخنرانی کرد. همین امر سبب دستگیری و تبعید او به ترکیه شد. توسعه اجتماعی اقتصادی سال‌های بعد از ۱۳۴۲ بیشتر به دلیل افزایش درآمدهای نفتی بود. این درآمدها طی سال‌های ۱۳۴۲ تا ۱۳۵۲ ۱۳ میلیارد دلار بود. اما همین درآمدها در سال ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۵ به بیش از ۳۸ میلیارد دلار میرسد. توسعه اقتصادی بقدری سریع بود که تولید ناخالص ملی ایران به بیش از ۳۰% در یکسال رسید. در نتیجه تخصیص بودجه برای منابع انسانی وضعیت آموزشی کشور بهبود بخشید.در نهایت طبقه‌های اجتماعی پس از این توسعه اجتماعی اقتصادی بررسی می‌شود. با کمک لینک‌های زیر از ما حمایت مالی کنید: از طریق حامی باش از طریق تتر  ارسال پیام و ارتباط با ما: آدرس ایمیل: rapdaco@gmail.com تلگرام: https://t.me/iranvaenqelab پیامک به شماره موبایل ۰۹۰۳۰۸۱۷۵۴۴ آدرس کانال ما در شبکه‌های اجتماعی و برنامه‌های پادگیر: گوگل: جستجوی عبارت پادکست ایران و انقلاب کست باکس اپل پادکست گوگل پادکست کانال تلگرام صفحه رسمی توییتر  

در صدوهشتمین اپیزود پادکست ایران و انقلاب به روایت رخدادهایی می‌پردازیم که دلیل شکل گیری انقلاب سفید را بررسی کرده و در ادامه این رویداد از نظر موفقیت و شکست بررسی خواهد شد. با کمک لینک‌های زیر از ما حمایت مالی کنید: از طریق حامی باش از طریق تتر  ارسال پیام و ارتباط با ما: آدرس ایمیل: rapdaco@gmail.com تلگرام: https://t.me/iranvaenqelab پیامک به شماره موبایل ۰۹۰۳۰۸۱۷۵۴۴ آدرس کانال ما در شبکه‌های اجتماعی و برنامه‌های پادگیر: گوگل: جستجوی عبارت پادکست ایران و انقلاب کست باکس اپل پادکست گوگل پادکست کانال تلگرام صفحه رسمی توییتر  

در صدوهفتمین اپیزود پادکست ایران و انقلاب به روایت بحران اقتصادی سال ۱۳۳۸، اصلاحات ارضی و نخست وزیری علی امینی می‌پردازیم. در سال برداشتی ۱۳۳۸-۱۳۳۹ دولت با افت شدید تولید گندم مواجه می‌شود. از طرف دیگه برنامه توسعه بلندپروازانه دولت و همچنین تامین هزینه ارتش دولت در کنار کافی نبودن درآمدهای نفتی، باعث کسری بودجه شدید دولت می‌شود. شریف امامی نمی‌تواند درخواست امریکا برای کمک مالی را فراهم کند، پس محمدرضا شاه به گزینه امریکایی‌ها برای نخست وزیری تن می‌دهد. تصمیمات نخست وزیر بحث برانگیز بود. برای انجام اصلاحات ارضی، علی امینی وزارت کشاورزی رو به ارسنجانی واگذار می‌کند. از طرف دیگه پست‌های دولتی را به اصلاح طلبان مخالف زمیندار واگذار کرده و با رهبران جبهه ملی مذاکره می‌کند. اما تصمیمات تندرو دولت امینی باعث افزایش نارضایتی عمومی می‌شود. او می‌خواست طبقه جدید کشاورزان مستقل را در ایران بسازد. اما جبهه ملی برای حمایت از امینی دو شرط محال گذاشت. حذف ساواک و برگزاری انتخابات آزاد این دو شرط بودند. در نهایت علی امینی نتوانست حمایت امریکا برای کاهش بودجه نظامی را تامین کند. پس او کناره گیری کرده و علم جای او مسئول تشکیل دولت می‌شود. حالا مرحله دوم اصلاحات ارضی با تعدیل بیشتری انجام می‌شود. محمدرضا شاه زمینه انقلاب سفید را پایه گذاری می‌کند. با کمک لینک‌های زیر از ما حمایت مالی کنید: از طریق حامی باش از طریق تتر  ارسال پیام و ارتباط با ما: آدرس ایمیل: rapdaco@gmail.com تلگرام: https://t.me/iranvaenqelab پیامک به شماره موبایل ۰۹۰۳۰۸۱۷۵۴۴ آدرس کانال ما در شبکه‌های اجتماعی و برنامه‌های پادگیر: گوگل: جستجوی عبارت پادکست ایران و انقلاب کست باکس اپل پادکست گوگل پادکست کانال تلگرام صفحه رسمی توییتر  

در صدوششمین اپیزود پادکست ایران و انقلاب به روایت رخدادهایی که منجر به تثبیت قدرت محمدرضا شاه پس از کودتا شد می‌پردازیم. پس از کودتا شاه دولت را با کمک ۱۵۰ میلیون دلاری امریکا نجات می‌دهد. از طرف دیگه تمام احزاب مخالف سلطنت را با قانون مرام اشتراکی سال ۱۱۰ منحل کرد. شاه با حل مساله نفت با دولت انگلیس، درآمد نفتی دولت را پس از یک دوره تحریم افزایش می‌دهد. انتخابات مجلس را شاه با کمک استاندارا و شهربانی به قدری کنترل کرد که انتخابات معنای خودش را از دست داد. دو حزب ملیون و مردم را دو نفر از درباریان قدیم یعنی اقبال و علم تشکیل دادند. از طرف دیگه محمدرضا شاه با کمک موساد، سیا و FBI سازمان پلیس محفی ایران را با عنوان سازمان اطلاعات و امنیت ایران تاسیس می‌کنه. این سازمان بعدها به ساواک در بین مردم شناخته شد. ارتباط شاه با مذهب بسیار عالی بود. علمای بزرگ تشیع مثل آیت الله بروجردی و بهبهانی و حتی امام جمعه تهران به راحتی در دربار رفت آمد داشتند. کاشانی هم پس از اینکه به زندان افتاد از فدائیان اعلام برائت کرد و اعتراضی به اعدام قاتلان رزم آرا نکرد. این رخدادها زمینه تثبیت قدرت محمدرضا شاه پس از کودتا را فراهم آورد. با کمک لینک‌های زیر از ما حمایت مالی کنید: از طریق حامی باش از طریق تتر  ارسال پیام و ارتباط با ما: آدرس ایمیل: rapdaco@gmail.com تلگرام: https://t.me/iranvaenqelab پیامک به شماره موبایل ۰۹۰۳۰۸۱۷۵۴۴ آدرس کانال ما در شبکه‌های اجتماعی و برنامه‌های پادگیر: گوگل: جستجوی عبارت پادکست ایران و انقلاب کست باکس اپل پادکست گوگل پادکست کانال تلگرام صفحه رسمی توییتر  

در صدوپنجمین اپیزود پادکست ایران و انقلاب نگاهی به راهی که آمدیم می‌کنیم و چشم انداز ادامه راه پادکست را باهم مرور می‌کنیم. از مسیری که با دوران قاجار شروع شد و تا میانه راه پادکست ایران و انقلاب به کودتای مرداد سال ۱۳۳۲ رسیدیم. این پادکست همزمان با جنبش مردم ایران که با کشته شدن خانم امینی هم‌زمان شده بود، به عنوان مسولیت اجتماعی شروع شد. ما دنبال پاسخ به این سوال بودیم که جنبش‌های مردمی در ایران چطور موفق می‌شوند و چطور هزینه جنبش‌های مردمی را کاهش دهیم. در نهایت هم اگر جنبشی موفق نشد و به تاریخ پیوست چه درسی برای ما دارند و چطور زمینه ساز جنبش‌های آتی خواهد شد. اپیزود صدوپنجم، میانه راه پادکست ایران انقلاب است. سوال اصلی که جواب میدهیم دلیل به نتیجه نرسیدن جنبش‌های مردمی توی ایران و چه اتفاق یا اتفاقاتی باعث شد که مردم بتونن خواستشون رو اعلام و به ثمر برسونن یا موفق نشن و صرفا به تاریخ بپیوندن یا زمینه‌ساز شروع یه جنبش مهمتر باشن. شما میتونید از طریق شماره کارت ۵۰۴۱۷۲۱۱۱۲۷۹۱۹۴۳ به نام مجتبی شایسته از ما حمایت مالی کنید. شما همچنین از طریق این لینک میتونید به از طریق تتر از ما حمایت کنید. آدرس ایمیل ما rapdaco@gmail.com و برای ارتباط از طریق تلگرام می‌توانید به یوزر https://t.me/iranvaenqelab و یا شماره موبایل ۰۹۰۳۰۸۱۷۵۴۴ پیام بدید. ما را با جستجوی عبارت پادکست ایران و انقلاب یا تاریخ شفاهی انقلاب های ایران را در کست باکس جست و جو کرده و یا اینجا را کلیک کنید. صفحه ما در اپل پادکست اینجا و در گوگل پادکست را اینجا می‌توانید پیگیری کنید. همچنین کانال تلگرام ما را هم در اینجا و صفحه رسمی توییتر ما را هم در اینجا می‌توانید پیگیری کنید.