Filtrar por género
True crime meets middeleeuwen. Tweewekelijks bespreken Sander en Femke middeleeuwse misdaad mysteries. Vermoorde graven, taveerne ruzies gone wrong, omgelegde koningen en magie complotten: ook in de middeleeuwen zijn er mensen die het criminele pad bewandelen. Wij duiken in de bronnen van zowel roemruchte zaken van de elite als misdadige misstappen van het gewone volk en reconstrueren de zaak van crime scene tot vonnis.
- 58 - #58: De verdwijning van Martin Guerre
Het is 12 september 1560 en we zijn in Toulouse getuige van een rechtszaak. Voor de rechtbank staat een man die al lange tijd zijn uiterste best doet de rechters te overtuigen dat hij écht is wie hij zegt dat hij is. Hij is Martin Guerre, de man die in 1548 van de aardbodem verdween. Maar is het waar wat hij zegt?
Voetnoten
Meer weten over de verdwijning en terugkeer van Martin Guerre?
- Davis, N.Z. The Return of Martin Guerre. Cambridge MA: Harvard University Press (1983)
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals
Fri, 29 Nov 2024 - 1h 07min - 57 - #57: Hermine van Reims
Het is een koude winternacht in 1395 en we bevinden ons in de Franse stad Reims. Hier, in een kleine kamer in een pand grenzend aan de Val-des-Ecoliers priorij, woont Hermine. Ze is een arme weduwe van 48 jaar. Ze is niet alleen, zoals iedere nacht dringen helse demonen haar kamer binnen; ze mishandelen haar, jagen haar angst aan en proberen haar op indringende wijze te verleiden tot zondige activiteiten. Waar komen deze visioenen vandaan? Is Hermine psychisch gestoord, een levende heilige of wellicht niets meer dan een zwendelaar?
Voetnoten:
Meer weten over Hermine van Reims?
- Claude Arnaud-Gillet (ed.), Entre dieu et satan. Les visions d’Ermine de Reims (1397) (1997)
- Renate Blumenfeld-Kosinski, The Strange Case of Ermine de Reims. A Medieval Woman Between Demons and Saints (2015)
- Fabián Alejandro Campagne, ‘Demonology at a Crossroads: The Visions of Ermine de Reims and the Image of the Devil on the Eve of the Great European Witch-Hunt’, Church History 80:3 (2011) 467-497
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals
Fri, 15 Nov 2024 - 1h 20min - 56 - #56: De moordzaak Licoricia
Het is 1277 en we zijn in Winchester, Engeland. In de Shoemakers Street rent een meisje door de straat. Ze is in tranen, haar gezicht wit weggetrokken, alsof ze net iets verschrikkelijks heeft gezien. En dat is ook zo. Ze heet Bella, en zojuist heeft ze de ontzielde lichamen van haar eigen moeder Licoricia en haar dienster Alice aangetroffen op de vloer van haar moeders huis.
Voetnoten:
Meer weten over Licoricia of Winchester?
- Abrams, R. Licoricia of Winchester. Power and Prejudice in Medieval England. Lewes: Unicorn Publishing Group (2022)
- Bartlet, S. Licoricia of Winchester: Marriage, Motherhood and Murder in the Medieval Anglo-Jewish Community. London: Vallentine Mitchell (2015)
- Butler, S.M. ‘Who killed Licoricia of Winchester? A Medieval Murder Mystery’ via Legal History Miscellany: https://legalhistorymiscellany.com/2023/02/10/who-killed-licoricia-of-winchester-a-medieval-murder-mystery/ (2023)
- Berman Brown, R. & S. McCartney ‘David of Oxford and Licoricia of Winchester: glimpses into a Jewish family in thirteenth-century England’, in: Jewish Historical Studies 39 (2004): 1-34
- Huscroft, R. Expulsion: England’s Jewish Solution. Stroud: Tempus (2006)
- The Licoricia of Winchester Appeal - via https://licoricia.org/
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals
Fri, 01 Nov 2024 - 1h 14min - 55 - #55: Gif of Genen?
Het is vrijdag 22 juli, 1329, en Cangrande della Scala, de machtige heer van Verona, blaast zijn laatste adem uit. Nog geen drie dagen terug reed hij aan het hoofd van zijn zwaarbewapende ridders en soldaten, als overwinnaar, door de stadspoorten van Treviso. Kort na zijn intocht werd hij ziek: ernstige buikkrampen, knallende koppijn, misselijkheid en braken. De beste artsen van Italië schaarden zich zich rond zijn ziekbed maar helaas, de geneeskrachtige dranken en kalmerende kompressen mochten niet baten: Cangrande was dood. Zijn tijdgenoten stonden voor een mysterie: had het noodlot toegeslagen of was dit moord? Was zijn water verontreinigd, zijn eten bedorven of was er gif in het spel?! Waar oude kronieken ons in de steek laten geven moderne onderzoekstechnieken hoop op een antwoord op deze vragen.
Voetnoten:Wil je meer weten over Cangrande della Scala en zijn mysterieuze dood?
- G. Fornaciari et al, “A medieval case of Digitalis poisoning: the sudden death of Cangrande della Scala, lord of Verona (2191-1329)”, *Journal of Archaeological Science* 54 (2015) 162-167
- G. Fornaciari et al, “The mummy of Cangrande della Scala Lord of Verona (1291-1329): A case of Medieval acute *Digitalis* intoxication” in: P. Atoche, C. Rodríguez & M. A. Ramírez (eds.), *Mummies and Scienc. World Mummies Research* (2008) 371-377
- B. Iadarola et al, “Whole-exome sequencing of the mummified remains of Cangrande della Scala (1291-1329 CE) indicates the first known case of late-onset Pompe disease”, *Scientific Reports* 11 (2021)
- P. Marini, E. Napione & G. M. Varanini (eds.), *Cangrande della Scala. La morte e il corredo di un principe nel medioevo europeo* (Verona 2005)
- I. Mikšik et al, “Proteins and their modifications in a medieval mummy”, *Protein Science* 25 (2016) 2037-2044- A. Perciaccante et al, “Lessons from the Past: some Histories of Alpha 1 Antitrypsin Deficiency Before its Discovery”, *COPD: Journal of Chronic Obstructive Pulmonary Disease* 15:1 (2017) 1-3
- J. Took, *Dante* (Princeton 2020)
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals
Fri, 18 Oct 2024 - 1h 02min - 54 - #54: De Woolpit Kinderen
Het is hoogzomer, en we zijn in het plaatsje Woolpit. De inwoners van Woolpit zijn druk met de oogst in deze periode. Na een lange warme dag op de velden, begeven de dorpelingen zich langs de bundels van geoogste gewassen richting huis. Een beetje keuvelend wandelen ze, als ze plotseling iets opmerkelijks aantreffen tussen deze gewassen: twee kleine kinderen, een jongen en een meisje, verwilderd en verlaten. Ze spreken een volstrekt onbekende taal en wat nog het allervreemdste is: hun huid heeft een zeer vreemde kleur...
Voetnoten
Meer weten over de Groene kinderen van Woolpit?
- Briggs, K.M. ‘The Fairies and the Realms of the Dead’ in: Folklore 81 (1970) pp. 81-96
- Clark, J. The Green Children: A Cautionary Tale’. In: S. Moore (ed). Fortean Studies: Volume 6 (1999) pp. 270-277
- Clark, J. ‘Martin and the Green Children’. In: Folklore 117 (2006) pp. 207-214
- Clark, J. ‘Small, Vulnerable ET’s: The Green Children of Woolpit’. In: Science Fiction Studies 33 (2006) pp. 209-229
- Clark, J. The Green Children of Woolpit. Exeter: University of Exeter Press (2024)
- Koch, J.T. Celtic Culture: A Historical Encyclopedia Vol. 1.Oxford: ABC CLIO (2006)
- Lunan, D. ‘Children from the Sky’, in: Analog Science Fiction and Science Fact 116 (1996) pp. 38-53
- Madej, M. ‘A Story About the Green Children of Woolpit According to the Medieval Chronicles of William of Newburgh and Ralph of Coggeshall’. In: Res Historica 49 (2020) pp. 117-132.
- Oman, C.C. ‘The English Folklore of Gervase of Tilbury’. In: Folklore 55 (1944) pp. 2-15
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals
Fri, 04 Oct 2024 - 1h 00min - 53 - #53: EER
Het is 21 april 1566 en we bevinden ons in de zaal van het kasteel in Rignano, ten noorden van Rome. Hier ondervraagt Albano Rinalducci, commissaris van de Paus, een man genaamd Giacobo di Tito. De commissaris vraagt hem of hij weet waarom hij voor hem moet verschijnen. “Nee” antwoord Giacobo, hij heeft, zo stelt hij, geen idee. “Heb je kinderen en een vrouw?” is de volgende vraag. “Jazeker,” antwoord Giacobo.” Vijf zoons heeft hij en hij noemt hun namen. Ook is hij getrouwd; zijn vrouw Carafina is de moeder van alle vijf zijn jongens.
“Heb je ook een dochter?”
Even is het stil…
“Ik had ooit een dochter, ze heette Daria…”
Voetnoten:
- Thomas v. Cohen, “A Daughter-Killing Digested, and Accepted, in a Village of Rome, 1563-1566” in: Trevor Dean & K.J.P. Lowe (eds.), Murder in Renaissance Italy (Cambridge 2017) 62-82
Meer over- en van deze auteur:
Thomas V. Cohen: https://profiles.laps.yorku.ca/profiles/tcohen/
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals
Fri, 20 Sep 2024 - 48min - 52 - #52: De Faliero Coup
We zijn in Venetië, in het Dogepaleis aan het San Marcoplein. Elke dag wordt dit gebouw door vele mensen bezocht. Maar hebben zij oog voor de portretten van de Doges van Venetië die in de Grote Zaal hangen, of specifieker: voor het portret van de 55ste Doge?
Op deze plek hangt een zeer bijzonder doek en een verwijzing naar een crimineel verleden. We bespreken de Faliero Coup.
Voetnoten
Meer lezen over Marino Faliero en de coup?
- Brown, H.R.F. Studies in the history of Venice. Londen: J. Murray (1907)
- Rosand, D. Myths of Venice: The Figuration of a State (Chapel Hill: University of North Carolina Press, 2001)
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals
Fri, 19 Jul 2024 - 1h 06min - 51 - #51: Een eenzaam einde
Op een afgelegen plek in het bos nabij Rolfstorp in Zweden stuiten twee jonge kinderen op het stoffelijk overschot van een man in een ondiep graf. De plaatselijke autoriteiten storten zich op de zaak maar hebben bar weinig om mee te werken. Er is overduidelijk sprake van een moord maar ondanks de goede staat van het lichaam blijft de identiteit van het slachtoffer onzeker: een echte cold-case uit de veertiende eeuw!
Deze aflevering combineert het gebruikelijke historische speurwerk met moderne forensische analyse en Sander waagt zich (over)moedig in de wereld van het crimineel profileren.
Voetnoten:
Wil je meer weten over de Bocksten Man?
- Cultuurhistorisch museum van Halland: museumhalland.se/en/the-bocksten-man/
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals
Fri, 05 Jul 2024 - 1h 07min - 50 - #50: Dagboek van een Moord
Het is 2 maart 1127 en we bevinden ons in de Sint-Donaaskerk in Brugge, Vlaanderen. De graaf van Vlaanderen, Karel de Goede, deelt er die ochtend al biddend aalmoezen uit. Het zal zijn laatste ochtend zijn, want in deze weerloze positie wordt Karel door een groep mannen koelbloedig doodgestoken.
Met de moord op Karel de Goede is de misdadigheid in Vlaanderen alleen nog niet afgelopen. Gelukkig hebben we een ooggetuige die ons dag tot dag meeneemt in de gebeurtenissen vanaf die gewelddadige ochtend in maart 1127.
Voetnoten
Meer weten over de moord op Karel de Goede?
- Demyttenaere, A., & R. van Caenegem. De moord op Karel de Goede. Leuven: Davidfonds (2000)
- Ross, J.B. Rise and Fall of a Twelfth-century Clan: The Erembalds and the Murder of Count Charles of Flanders, 1127-1128 in Speculum Vol. 34, No. 3 (Jul., 1959), pp. 367-390
- Bull, M. Eyewitness and Medieval Historical Narrative in The Medieval Chronicle, Vol. 11 (2018), pp. 1-22
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals
Fri, 21 Jun 2024 - 1h 22min - 49 - #49: Het Hoofdpijn Dossier
Het is februari 1409, onder vurig protest van een jonge vrouw verlaat een lange stoet mannen het erf van één van de meest prestigieuze herbergen aan de Oudegracht in Utrecht. In hun armen dragen ze grote pakketten, acht stuks in het totaal. Deze pakketten zijn gevuld met ruwe Engelse wol en ze zijn goed voor een fortuin van 600 gouden Engelse Nobelen! Maar was hier sprake van diefstal, een gerechtelijke dwaling of keiharde fraude?
In deze aflevering duikt Sander in bijzonder dossier uit het archief van Utrecht. Centraal staan Yde, een Engelse koopmansvrouw, haar man Richard Hadewijc en de Vlaamse koopman Pieter Scoudere. Zij waren verwikkeld in een conflict met de stad Utrecht dat al snel onder aandacht kwam de Bisschop, de stad Brugge, de Engelse ‘Kooplieden van de Stapel’ in Calais en niemand minder dat Jan zonder Vrees, de Hertog van Bourgondië.
Voetnoten:
- Het Utrechts Archief, Stadsbestuur van Utrecht 1122-1577, 517 Brieven van de steden Brugge en Calais… https://hetutrechtsarchief.nl/collectie/609C5C77C2474642E0534701000A17FD
Meer over het (fascinerende) middeleeuwse verleden van Utrecht:
-https://erfgoed.utrecht.nl/verhalen-per-periode/late-middeleeuwen/
Meer over ‘de koopman van Prato:’
- Iris Origo, Koopman van Prato (1957)
- Margherita Datini, Letters to Francesco Datini. Translated by Carolyn James and Antonio Pagliaro (2012)
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals
Fri, 07 Jun 2024 - 1h 20min - 48 - #48: De koninklijke kraak
Begin mei 1303, het is avond en we zijn op het terrein van abdij van Westminster, vlakbij de stad Londen. Terwijl vanuit de abdij het gezang van de Benedictijnse monniken klinkt, hoor je buiten de abdijkapel, in de omgeving van de begraafplaats getik en geschraap...
Voetnoten
Meer weten over Richard of Pudlicott en deze magistrale overval?
- Doherty, P. The Great Crown Jewels Robbery of 1303: the extraordinary story of the first big bank raid in history.New York: Caroll & Graff (2005)
- 'Who's there? Edward the Confessor' in: The Guardian: 4-08-2005. Via https://www.theguardian.com/uk/2005/aug/04/religion.world#:~:text=An oak door in Westminster,reign of Edward the Confessor
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals
Fri, 24 May 2024 - 1h 05min - 47 - #47: De Affaires Beler & Willoughby
We gaan naar England, tussen de jaren 1326 en 1332 worden de Midlands geteisterd door talloze gewelddadige bendes. Onder luisterrijke namen zoals ‘De Folville Broeders,’ ‘De Sauvage Bende’ en ‘De Gebroeders Coterel’ maken jonge delinquenten zich schuldig aan inbraken, afpersingen, ontvoeringen en moorden. Zelfs de eerbiedwaardige rechters Roger Beler en Richard Willoughby waren niet veilig voor deze schurken!
Voetnoten
-J. G. Bellamy, ‘The Coterel Gang: An Anatomy of a Band of Fourteenth-Century Criminals’, The English Historical Review 79:313 (1964) 698-717
-Maurice Keen, The outlaws of medieval legend (London 2000)
-E. L. G. Stones, ‘The Folvilles of Asby-Folville, Leicestershire, and their Associates in Crime, 1326-1347’, Transactions of the Royal Historical Society 7 (1957) 117-136
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals
Fri, 10 May 2024 - 1h 03min - 46 - #46: De moord op Koningin Gertrudis
Het is maart en we zijn in Pest, Hongarije. Binnen in een groot gebouw zijn velen aanschouwers van enkele belangrijke gebeurtenissen. Terwijl de Hongaarse koning Andras op campagne is in het buitenland, neemt zijn vrouw Gertrudis van Meranië de belangrijkste taken aan het hof waar, maar ze doet dit niet naar de zin van de Hongaarse adel. Een van de Bans roept de koningin ter verantwoording. Ze lacht hem minachtend toe en trekt een dolk. De Ban rukt de dolk uit haar hand en steekt de koningin neer. Ze is op slag dood. We bespreken een high profile moordzaak die in de loop van de Hongaarse geschiedenis een grote rol zal gaan spelen. Voetnoten Meer weten over Gertrudis van Meranië? - Kormendi, T., 'The circumstances of the murderous attack on Queen Gertrude', in: Majorossy, J. (ed.) Egy történelmi gyulkosság margójára. Merániai Gertrúd emlékezete, 1213-2013 (2014) pp. 95-124 - Nekić, A., 'Short Remarks on the Murder of Queen Gertrude (1213)', in: Chronica Szeged 22 (2023) pp. 103-112 - Takács, I., 'The tomb of queen Gertrude', in: Acta Historiae Artium Academiae Scientiarum Hungariae 56 (2015) pp. 5-88 Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals
Fri, 26 Apr 2024 - 51min - 45 - #45: 'Wee je gebeente'
Het is de tweede helft van de twintigste eeuw. In het verlaten middeleeuwse dorpje Wharram Percy, in Yorkshire, Engeland, verrichten archeologen opgravingen bij een vijftiende-eeuwse hoeve. Onverwachts stuiten zij hier op een mysterieus raadsel: er worden menselijke resten gevonden; botten van meer dan één persoon worden uit de aarde geborgen. Breuken, sneden en tekenen van verbranding tonen aan dat de gevonden lichamen ernstig zijn toegetakeld. Het meest opmerkelijke gegeven is dat dit niet vóór, maar kort ná de dood moet hebben plaatsgevonden. Wat is hier gebeurd?
VoetnotenMeer weten over terugkeer uit de dood in de middeleeuwen?- Philip Booth & Elizabeth Tingle (eds.), A Companion to Death, Burial, and Remembrance in Late Medieval and Early Modern Europe, c. 1300-1700 (Leiden 2020)- Nancy Caciola, ‘Revenants, Resurrection, and Burnt Sacrifice’, Preternature 3:2 (2014) 311-338- Nancy Caciola, ‘Wraiths, Revenants and Ritual in Medieval Culture’, Past & Present 152 (1996) pp. 3-45- S. Mays et al, ‘A multidisciplinary study of a burnt and mutilated assemblage of human remains from a deserted Mediaeval village in England’, Journal of Archaeological Science: Reports 16 (2017) 441-455
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals
Fri, 12 Apr 2024 - 57min - 44 - #44: De Maffia monnik
Het is augustus 1337. We zijn in de abdij van Malmesbury, Engeland, waar het roerige tijden zijn. De abt en een van de belangrijkste broeders aan het hof worden beschuldigd van een misdaad. En niet zomaar een misdaad: de abdij heeft een schat ter waarde van zo’n 10.000 pond in het bezit, die niet aan de abdij toebehoort. Bovendien is deze schat onderdeel geweest van de goedgevulde oorlogskas van de tegenstanders van het Engelse hof.
Maar hoe komen de monniken aan dit enorme fortuin van deze partij? In deze zaak gaan we in op het criminele leven van John van Tintern, de maffia monnik.
Voetnoten
Meer weten over John van Tintern?
- McAleavy, T. Malmesbury Abbey 670 - 1539: Patronage, Scholarship and Scandal. Woodbridge: Boydell Press (2023)
- Parker, S. 'Discovering Malmesbury's 'gangster' medieval monk' via BBC News(27 december 2023): https://www.bbc.com/news/uk-england-wiltshire-67707973
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals
Fri, 29 Mar 2024 - 47min - 43 - #43: Pijlsnel
Het is Augustus 1371 en in het Binnenhof in Den Haag wordt feest gevierd. Men viert de bruiloft van Eduard van Gelre en Catherina van Beieren. De feestelijkheden worden echter onderbroken wanneer Eduard in allerijl moet vertrekken. Korte tijd later treffen we hem op het slagveld bij de Slag bij Baesweiler. Hier neemt Eduard het samen met zijn bondgenoot Willem van Gulik op tegen Wenceslaus van Brabant. De slag wordt door Eduard en Willem gewonnen maar de overwinning is bitter: Eduard is in het gezicht getroffen door een pijl en moet het met de dood bekopen. Catherina van Beieren, slechts twaalf jaar oud, is weduwe geworden. Maar is haar man gesneuveld in de strijd of is hier meer aan de hand?
Voetnoten
In deze aflevering behandelen wij een zaak uit het boek ‘Moord ende Doodslag’ van Kees Nieuwenhuizen: www.omniboek.nl/boek/moord-ende-doodslag/
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 15 Mar 2024 - 1h 00min - 42 - #42: De Hamalandse Moordkwestie
Het is 5 oktober, 1016, wanneer een groep ruiters net vertrokken is vanaf de burcht Upladen. De ruiters begeleiden graaf Wichman van Vreden een stuk op de route terug naar huis. De reis lijkt voorspoedig van start te gaan, maar plotseling maakt een van de ruiters met zijn knecht zich los van de groep en snelt richting Wichman. Voor Wichman het doorheeft, wordt hij aangevallen en kort daarop laat hij het leven.
De mogelijke opdrachtgeefster van deze moord zal door de geschiedenis heen verguisd en verketterd worden. Maar is dit terecht? We bespreken het bijzondere leven van Adela van Hamaland en het hoofdstuk hierover uit het recent verschenen boek van Kees Nieuwenhuijsen.
Voetnoten
Meer weten over Adela van Hamaland en de rol van vrouwen in de middeleeuwen?
- Nieuwenhuijsen, K. 'Adela van Hamaland', in: Moord ende doodslag. Geruchtmakende zaken en geschiedvervalsing in de Middeleeuwen. Utrecht: Omniboek (2023) pp. 71-82
- Strating, R. ‘Adela, heerszuchtige vrouw of vrouwelijke heerseres? De lotgevallen van een gravin en haar verhaal door Alpertus van Metz’, in: M. Mostert e.a. (red.), Vrouw, familie en macht. Bronnen over vrouwen in de middeleeuwen, Amsterdamse Historische Reeks, Grote Serie, dl. II, Hilversum 1990, 167-180
- Wijnands, T. Adela van Hamaland; Een moord van een vrouw.Ongepubliceerde scriptie (2021)
- Kay O'Pry-Reynolds, A. 'Men and Women as Represented in Medieval Literature and Society', in: Saber and Scroll Journal, vol. II, is. II (2023), pp. 37-45
- Bovey, A. 'Women in Medieval Society'. Via The British Library (web).
- Stichting Past Present (documentaire over Hamaland): https://docu-hamaland.nl/ De documentaire is hier te bekijken: https://www.youtube.com/watch?v=JfWLR-m62BU
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 16 Feb 2024 - 1h 04min - 41 - #41: Moord op de Minnares
Eind januari 1450 kiest een jonge hoogzwangere vrouw ervoor 300 kilometer af te reizen richting Normandië, een risicovolle reis voor haar en haar ongeboren kind. Toch is de noodzaak om deze reis te maken voor de vrouw zo groot, dat het belang ervan zwaarder weegt. Het werkt in haar nadeel, want kort na aankomst bevalt ze van een kind dat helaas het levenslicht niet ziet. Enkelen dagen later wordt ze ziek en komt ze te overlijden. Een gebeurtenis die geen misdaad doet vermoeden, tot onderzoek in 2004 nieuw licht op deze zaak werpt. We bespreken de moord op Agnès Sorel, een van de bekendste minnaressen van de Franse koning. Voetnoten Meer weten over Agnès Sorel? - Adams, T. 'Agnès Sorel: Political Martyr?' via Academia, oorspronkelijk gepubliceerd in: Martyr politiques, Xe-XVIe siècle (2019) pp. 207-218 - Adams, T. Agnès Sorel and the French Monarchy: History, Gallantry and National Identity. Leeds: Arc Humanities Press, 2022. - Charlier, P. 'Qui a tué la Dame de Beauté? Étude scientifique des restes d'Agnès Sorel (1422-1450)' in: Histoire des Sciences Médlicales 3 (2006) pp. 255-264 - LaCapria, K. 'Do Portraits Agnès Sorel in the 1400s Exposing Her 'Favorite Boob'? via truthorfiction.com (2019). Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 02 Feb 2024 - 1h 00min - 40 - #40: Wateringhe Affaire
Het is 3 mei 1473. Voor de kust van Vlaanderen dobberen twee schepen. Op de kleinste van de twee, een kogge uit Zierikzee, vindt een opmerkelijke interactie plaats. De Duitse kapitein van het tweede schip laat de kapitein van de kogge een plechtige eed zweren op de herkomst van zijn waren. Vervolgens laat hij zijn bemanning goederen uit het ruim roven. Hij rooft echter niet alles, alleen enkele pakketten met laken en kaas worden uit het ruim van de kogge ontvreemd.
In deze aflevering mocht Sander wederom zijn passie voor maritieme roofzaken botvieren op nietsvermoedend en onschuldig bronmateriaal.
Voetnoten
Meer weten over middeleeuws recht op zee en deze plundering?
Gebaseerd op gepubliceerde bronnen in:
- H.A. Poelman, Bronnen tot de geschiedenis van den Oostzeehandel 1122-1499 (Den Haag 1917) <resources.huygens.knaw.nl/handeloostzee1122-1499> Geraadpleegd 12-1-2024
- Goswin von der Ropp, Hanserecesse II Band VII (Leipzig 1892)
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 19 Jan 2024 - 57min - 39 - #39: De heiligen zwendel
In de maand mei van 1518 is iedereen in de rijksstad Fribourg in rep en roer. Er is een groot gerechtelijk onderzoek geweest naar twee inwoners van de stad. Op het oog gaat het om een normaal burgerlijk stel maar men fluistert dat ze zich schuldig hebben gemaakt aan oplichting. De vrouw speelt bovendien een rol in een veel groter bedrog, waarbij goddelijke voorzienigheid is geveinsd.
In zaak 39 bespreken we de grootschalige oplichtingspraktijken van Anna Laminit, de levende heilige.
Voetnoten
Wil je meer weten over Anna Laminit?
- Roth, F., 'Die geistliche Betrügerin Anna Laminit von Augsburg (c. 1480-1518)' in: Zeitschrift für Kirchengeschichte, 43:2 (1924) pp. 355-417
- Weigelt, S., "Der Männer Lust und Freude sein”. Frauen um Luther. Wartburg-Verlag, 2011
- Signori, G., 'Nikolaus of Flüe († 1487): Physiognomies of late medieval ascetic' in: Church History and Religious Culture, vol. 86, nr. 1/4 (2006) pp. 229-255
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 08 Dec 2023 - 1h 07min - 38 - #38: 'Quade Loen'
Het is 27 September 1480 en in de stad Naarden rent een man op volle snelheid, in zijn blootje door de straten. Wat bezielde deze man om in deze toestand, op een frisse septemberochtend, een dergelijke exercitie te ondernemen?
In zaak 38 bespreken we de zaak van “Quade Loen” een geweldpleger en aanrander die Holland in rep en roer bracht.
Het is 27 September 1480 en in de stad Naarden rent een man op volle snelheid, in zijn blootje door de straten. Wat bezielde deze man om in deze toestand, op een frisse septemberochtend, een dergelijke exercitie te ondernemen? In zaak 38 bespreken we de zaak van “Quade Loen” een geweldpleger en aanrander die Holland in rep en roer bracht. Gebaseerd op: Corien Glaudemans, Om die Wrake wille. Eigenrichting, veten en verzoening in laat-middeleeuws Holland en Zeeland (Hilversum 2004) Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals.
Fri, 24 Nov 2023 - 1h 01min - 37 - #37: de Marisco zaak
We bevinden ons net buiten het koninklijk paleis van Westminster, in de nacht van 13 op 14 mei 1235. In het huis dat zich tegenover de hoofdingang van het paleis bevindt, voltrekt zich die nacht een koelbloedige moord. Een moord die een serie aan misdaden in gang zal zetten…
In zaak 37 bespreken we de deze moordzaak en het criminele pad van William de Marisco.
Voetnoten
Wil je meer weten over William de Marisco?
- Powicke, F.M., 'The Murder of Henry Clement and the Pirates of Lundy Island' in: The Quarterly Journal of the Historical Association New Series, vol. 25, nr. 100 (1941) pp. 285-310
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 03 Nov 2023 - 1h 01min - 36 - #36: Een probleem uit de hel
Het is de nacht van 1 op 2 februari in het jaar 1377, in Romagna. We staan buiten de stad Cesena en het is duidelijk dat wat er op dit moment gebeurt binnen de stadsmuren, niet goed is. Soldaten houden de stadspoorten gesloten en binnen klinkt gegil en geschreeuw. In deze aflevering contrasteren we de levens van twee huurlingen in het Italië van de veertiende eeuw; de eerste, een oorlogsmisdadiger, de tweede, een gevierde held.
Beeldmateriaal naar aanleiding van deze podcast aflevering vind je op @snodelikesaken op Facebook en Instagram.
Voetnoten
Meer weten over John Hawkwood?
- Caferro, W. John Hawkwood an English mercenary in fourteenth-century Italy (2006)
- Stonor Saunders, F. Hawkwood. De Duivelse Engelsman (2005)
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 20 Oct 2023 - 1h 09min - 35 - #35: Beestachtig Crimineel
Leiden, mei, 1595. We verzamelen ons op het plein voor het Gravensteen in Leiden. Iedereen loopt uit om de straf tegen een crimineel voltrokken te zien worden. De crimineel in kwestie is klein van stuk en de angst in zijn donkerbruine ogen verraad dat hij totaal niet begrijpt wat hem te gebeuren staat. Toch voelt hij aan alles dat het niet iets positiefs zal zijn... In zaak 35 vertellen we je alles over beestachtige criminelen.
Beeldmateriaal naar aanleiding van deze podcast aflevering vind je op @snodelikesaken op Facebook en Instagram.
Voetnoten Meer weten over rechtszaken rond dieren, de zaak rond het hondje Provetie of de ratten in Autun?
- Gielen, B., ‘In de Middeleeuwen werden dieren voor het gerecht gedaagd.’ Via National Geographic (26-07-2023) https://www.nationalgeographic.nl/geschiedenis-en-cultuur/2020/06/dieren-voor-het-gerecht-een-serieuze-zaak
- Baar, P.J.M. ‘Het vonnis uit 1595 tegen de hond "provetie" gereviseerd.’ In: Jaarboekje geschiedenis oudheidkunde Leiden Rijnland: 83, pp. 69-74 (1991)
- MacGregor, L., ‘Criminalising Animals in Medieval France: Insights from Records of Executions’, in: Open Library of Humanities 5(1), 15. (2019)
- Hyde, W., ‘The prosecution and punishment of animals and lifeless things in the Middle Ages and Modern Times’, in: University of Pennsylvania Law Review and American Law Register, vol. 64, nr. 7, pp. 696-730 (1916)
- Rosenberg, G. ‘The Trial of the Rats of Autun. On the Prosecution of Animals and Historians’ Via The Strong Paw of Reason (05-04-2021) https://bearistotle.substack.com/p/the-trial-of-the-rats-of-autun
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Wed, 04 Oct 2023 - 57min - 34 - #34: De Cheshire Schutters
Op een zaterdagmiddag in september van 1397 loopt William Laken door Fleet Street in London. In alle drukte en geroezemoes heeft hij niet in de gaten dat hij door twee uiterst snode types gevolgd wordt, noch dat zijn laatste uur geslagen heeft... Wat volgt is een brutale moord, op klaarlichte dag, slecht twee kilometer verwijderd van waar koning Richard II zijn parlement bijeen heeft geroepen.
Voetnoten
Wil je meer weten over de Cheshire Schutters, koning Richard II en de moord op William Laken?
- Dodd, G. “Getting Away with Murder: Sir John Haukeston and Richard II’s Cheshire Archers”, in: Nottingham Medieval Studies 46 (2002) 102-118
- Gillespie, J.J., The Cheshire Archers of Richard II: A Royal Experiment in Bastard Feudalism (1972)
- Gillespie, J.J., “Richard’s Archers of the Crown”, in: Journal of British Studies 18:2 (1979) 14-29
- Video ARROWS vs ARMOUR - Medieval Myth Busting: www.youtube.com/watch?v=DBxdTkddHaE&t=1s&ab_channel=Tod%27sWorkshop
- Video MEDIEVAL ARMOUR TESTED! - Arrows vs Amour 2: www.youtube.com/watch?v=ds-Ev5msyzo&ab_channel=Tod%27sWorkshop
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 15 Sep 2023 - 57min - 33 - #33: Het Witte Schip
Middernacht, 25 november 1120. Een schip in een opvallende witte kleur is zojuist vertrokken vanuit de haven van Barfleur, richting Engeland. Het is behoorlijk gezellig aan boord. Misschien wel iets te gezellig, want door onoplettendheid vaart het schip plotseling tegen een van de rotsen die voor de Normandische kust liggen en het water stroomt naar binnen. Het duurt niet lang voor het schip begint te hellen, tot het kantelt en op haar zij het water raakt. De passagiers en bemanning vallen luid schreeuwend van het schip. De ijskoude zee, die dan zo rond de 0 graden is, zorgt ervoor dat vrijwel iedereen binnen enkele minuten overlijdt.
In zaak 33 bespreken we een scheepsramp die ook wel 'de Titanic van de middeleeuwen' wordt genoemd. Maar was het een wel een noodlottig ongeval? Stemmen gaan dat er achter deze ramp een moordcomplot schuilgaat...
Voetnoten
Meer weten over de ramp met het Witte Schip?
- Spencer, C., The White Ship: Conquest, Anarchy and the Wrecking of Henry I's Dream, Glasgow: William Collins, 2020
- Chandler, V., “The Wreck of the White Ship: A Mass Murder Revealed?”, The Final argument. The imprint of violence on society in medieval and early modern Europe, eds. Kagay, Donald J., and Villalon, L. J. Andrew. Woodbridge: Boydell, 1998
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 25 Aug 2023 - 1h 06min - 32 - #32: Pertyelike Saken
Leiden, in de nacht van 19 op 20 januari 1481: de stadswachter Ripperts staat alleen op wacht op de stadsmuur tussen de Rijnlandse Poort en de Maretoren. Het is één der koudste winters in recente jaren; het land ligt onder een dik pak sneeuw, de waterwegen zijn bevroren en zelfs voor de kust op de Noordzee ligt ijs. Ripperts is daarom vooral bezig met het warme haardvuur dat op hem wacht als zijn dienst over is. In de zware sneeuwval valt het hem niet op dat een klein legertje bij de stad is gearriveerd, noch dat drie tot de tanden toe bewapende mannen met een ladder de bevroren gracht over sluipen…
De inname van Leiden in 1481 was een hoofdstuk uit de Hoekse- en Kabeljauwse Twisten; maar hoe zat dit in elkaar en wat betekende deze twisten eigenlijk voor de gewone burger?
Voetnoten
Meer weten over deze twisten en Pertijelike of 'Partij' zaken?
-Rammelman Elsevier, W. J. C., ‘De Strijd tusschen Hoekschen en Kabeljaauwschen in de jaren 1479-1483, toegelicht uit echte en nog ongebezigde bescheiden’ in: BMHG 4:1 (1851) 125-234
-Gent, M. J. van, ‘Pertijelike Saken.’ Hoeken en Kabeljauwen in het Bourgondisch-Oostenrijkse tijdperk’ (Den Haag 1994)
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 28 Jul 2023 - 1h 22min - 31 - #31: De Kadaver Synode
Rome, januari 897. We zijn in de Sint-Jan van Lateranen Basiliek, waar we getuige zijn van een van de meest spraakmakende kerkelijke processen ooit. Paus Stefanus VI, de aanklager, houdt een tirade tegen de man die tegenover hem op een troon zit, de beklaagde. Zijn verdediging, een 18 jarige diaken stamelt vol angst af en toe een antwoord richting Stefanus VI.
Wat is er gaande in het proces dat de geschiedenisboeken in zal gaan als De Kadaver Synode?
Voetnoten
Wil je meer weten over de Kadaver Synode?
- Wilkes Jr., D.E., 'The Cadaver Synod: Strangest Trial in History', in: Flagpole Magazine, 2001. Via: https://digitalcommons.law.uga.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1045&context=fac_pm
- Linder, D.O., The Great Trials of World History.The Teaching Company, 2017
- Ralph Lewis, B., Dark History of the Popes.Londen: Amber Books ltd., 2019
- Elliott, D. ‘Violence against the Dead: The Negative Translation and damnatio memoriae in the Middle Ages’ in Speculum, vol. 92, no. 4, pp. 1020-1055, 2017.
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 14 Jul 2023 - 57min - 30 - #30: Uit den naet schieten
Het is 12 januari, 1489 en Christiaen van der Naet zit op het terras van de herberg ‘Sint-Joris’ in het Vlaamse Deinze. Onder het genot van een drankje en een goed gesprek proberen hij en zijn vrienden om de zorgen van de laatste tijd voor een ogenblik te vergeten. Dit moment van rust en afleiding is onze Christiaen echter niet gegund: vanuit een zolderraam van de herberg werpt een jonge dame de inhoud van een pispot met een welgemikte worp uit over onze nietsvermoedende hoofdrolspeler. Terwijl zijn vrienden bulderen van het lachen grijpt de doorweekte en ziedende Christiaen zijn bijl en rent de herberg binnen...
Maar hoe normaal was het eigenlijk dat een pispot uit het raam werd geworpen; en kon ‘overmand zijn door onbedwingbare woede’ een man vrijpleiten van een misdrijf? Deze twee vragen staan centraal in deze aflevering.
Voetnoten
Wil je meer weten over viezigheid en emoties in de middeleeuwen en de zaak van der Naet?
- Beek, H. H. Waanzin in de Middeleeuwen. Beeld van de gestoorde en bemoeienis met de zieke (1969)
- Frans, C. & J. Coomans, “De middeleeuwse stad en zijn varkens”, Madoc 28:3 (2014) 140-148
- 't Jong, H. “De mythe van de vuilnisbelt. Een nieuwe benadering van hinderkeuren uit laat-middeleeuwse steden”, Millennium. Tijdschrift voor middeleeuwse studies 22:1 (2008) 68-91
- Prevenier, W. & P. Arnade, Onze gratie en genade: misdaad en vergiffenis in de Bourgondische Nederlanden (2015)
- Rawcliffe, C. Urban Bodies: Communal Health in Late Medieval English Towns and Cities (2019)
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 30 Jun 2023 - 1h 12min - 29 - #29: De Cantilupe Moordzaak
Het is eind mei 1375 en we zijn op het platteland in Lincolnshire. Op de velden bij Grayingham wordt een lichaam van een man van rond de 30 jaar oud aangetroffen. Het lichaam is in verre staat van ontbinding, maar aan de kleding en accessoires die hij draagt, is te zien dat dit om een man van goede afkomst moet gaan. Maar wie is hij en hoe komt hij overleden in een greppel langs de weg?
Voetnoten
Wil je meer weten over de moord op William de Cantilupe?
- Julian-Jones, M. Murder During the Hundred Year’s War. The Curious Case of Sir William Cantilupe. Yorkshire: Pen & Sword History, 2020
- Pedersen, F.J.G. ‘Murder, Mayhem and a Very Small Penis’, in: American Historical Association, AHA, pp. 1-32, 2016. Via: https://www.academia.edu/187393
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 16 Jun 2023 - 1h 08min - 28 - #28: Godes Vrende unde al der Werlt Vyande
Het is 20 oktober in het jaar 1401; op een klein eilandje in de Elbe, in de schaduw van de machtige stad Hamburg staat een rij mannen zenuwachtig te wachten. Ze worden omringd door gewichtig kijkende soldaten en de sfeer is grimmig. Waar de mannen op wachten is de beul die hen één voor één onder handen zal nemen. De mannen worden zogenaamde “Vitaliënbroeders” ook wel “Likedelers” genoemd en in de ogen van het stadsbestuur van Hamburg betekent dit dat zij ordinaire piraten zijn: vogelvrije mannen die zonder proces voor hun maritieme misdaden terechtgesteld konden worden.
Maar klopt dit wel? In deze aflevering vragen we ons af of het wel juist is om deze mannen als piraat te zien en of er eigenlijk wel echt zoiets bestond als “een piraat.”
Voetnoten
Meer weten over Klaus Störtebeker en piraterij in de middeleeuwen?
- Rohmann, G. “Klaus Störtebeker und die Vitalienbrüder” in: Johannes Fried & Olaf B. Rader (eds.), Die Welt des Mittelalters. Erinnerungsorte eines Jahrtausends (München 2011) 249-260
- Heebøll-Holm, T., P. Höhn & G. Rohmann (eds.), Merchants, Pirates and Mugglers. Criminalization, Economics, and the Transformation of the Maritime World (1200-1600) (Frankfurt-am-Main 2019)
- Een korte video met Gregor Rohmann aan het woord over Klaus Störtebeker (in het Duits):https://lisa.gerda-henkel-stiftung.de/vitalienbrueder?nav_id=7922
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 02 Jun 2023 - 1h 11min - 27 - #27: De Kleding Kleptomaan
In de buurt van Mantes rijdt op een warme zomeravond in 1388 een zouthandelaar langs de graanvelden op weg terug naar Parijs. De laaghangende zon maakt hem loom en het gelijke gesjok van zijn paard zorgt ervoor dat hij wegdoezelt, waardoor hij zich weinig bewust is van zijn omgeving.
De volgende ochtend loopt een boer over het pad, op weg om geoogst graan te verzamelen. Naast de velden treft hij tot zijn grote schrik een lijk aan, zijn keel is doorgesneden en het lichaam is volledig ontkleed. Alle mogelijke bezittingen die het arme slachtoffer zou kunnen hebben gehad, zijn verdwenen...
In deze aflevering bespreken we criminaliteit onder de lagere klassen van de veertiende eeuwse bevolking. Wat zijn de uitdagingen van een moordonderzoek in deze tijd? Zowel voor onderzoekers van toen, die de moord willen oplossen, als voor hedendaagse onderzoekers, die de context willen begrijpen. Aan de hand van verklaringen van een crimineel en veelpleger uit de Parijse omgeving vertellen we je er alles over.
Voetnoten
- Geremek, B., Margins Of Society In Late Medieval Paris. Cambridge: Cambridge University Press, 1987
- Duplès-Agier, H., Registre criminel du Châtelet (transcriptie). Paris, Lahure, 1861
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 19 May 2023 - 1h 09min - 26 - #26: Kopzorgen
Het is juni 1520 en een boze menigte heeft zich voor het keizerlijk paleis verzameld, ze scanderen leuzen en werpen stenen. De keizer weet zich geen raad. Voor het eerst van zijn leven is hij machteloos en heeft het volk, voor wie zijn wil ooit wet was, zich tegen hem gekeerd. In de hoop het tij te keren betreedt hij, omringd door gewichtig kijkende soldaten, het balkon. Het gejoel verstomt lang genoeg voor de keizer om zijn onderdanen op te roepen om huiswaarts te keren. Als antwoord vliegen de leuzen en stenen opnieuw door de lucht. Een steen raakt de keizer in het gezicht en hij zakt in elkaar... Enkele dagen later is hij gestorven, maar was het de steen die hem fataal werd of bevond de werkelijke moordenaar zich in het paleis?
Voetnoten
Volgt spoedig!
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 05 May 2023 - 1h 22min - 25 - #25: De moord op Erik Klipping
Het is 22 november 1286 en we zijn in Finderup. In dit kleine Deense dorp, waar normaal weinig gebeurt, verblijft nu een vooraanstaand persoon voor de nacht. En niet zomaar een persoon: het is koning Erik V van Denemarken. Na een lange dag jagen besluiten hij en zijn kamerheer dat terug reizen niet meer haalbaar is, dus blijven ze deze nacht hier, in de schuur van de kerk. In de nacht sluipt plotseling een groep mannen de schuur binnen, ze overvallen de koning en steken op hem in, waardoor de normaal betekenisloze schuur in dit kleine dorp Finderup, het plaats delict is geworden van de moord op een koning.
In deze aflevering bespreken we het beeld over de vermeende daders, dat niet alleen in historische kronieken aan ons zijn overgeleverd, maar ook op een andere, bijzondere manier. En zijn ze de daders wel?
Voetnoten
Meer weten over de moord op Erik Klipping en maarschalk Stig Andersen?- Olesen, J.E., 'Kongemord og fredloshedsdom', in: Marsken rider igen. Om mordet på Erik Klipping, Rumelands sänge og marsk Stig-viserne. Mindre Skrifter udgivet af Laboratorium for folkesproglig Middelalderlitteratur 8 Odense: Odense Universitet (1990), pp. 10-34
- Layher, W. '“You Danes Must Do as I Say …”: Queen Agnes and the Regicide of 1286' in:Queenship and Voice in Medieval Northern Europe.New York: Palgrave Macmillan New York (2010), pp. 53-89
- Layher, W. 'Killing Erik Glipping. On the Early Days of a Danish Historical Ballad' in: Lied und populäre Kultur / Song and Popular Culture 45 (2000), pp. 13-34
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 21 Apr 2023 - 1h 19min - 24 - #24: De Geniepige Gnipperteinga
In de zestiende eeuw wordt een grot complex in de buurt van Bergkessel bewoond door de Duitse seriemoordenaar en verkrachter Christman Gnipperteinga. Zijn verhaal en daden zijn opgeschreven in een pamflet. Deze bron overdrijft naar alle waarschijnlijkheid de daden van Christman, waardoor we ons afvragen of Christman wel echt bestaan heeft. Historici denken dat er toch een stevige kern van waarheid in schuil gaat. Wat het pamflet des te interessanter maakt, is dat het in korte tijd uitgebreid verspreid is geweest en daarmee een van de eerste voorbeelden van het ‘true crime’ genre is.
We praten over de oorsprong van de seriemoordenaar, zowel als echte dader, maar ook als een literair figuur in een nieuw genre.
Voetnoten
Meer weten over de moord op Christman Gnipperteinga?- Herber, C. (ed.), Erschröckliche newe Zeytung von einem Mörder Christman genandt (Mainz 1581)
- Onbekende auteur, Dreyerley Neüwezeitung in Gesangweiß (Straatsburg[?] c. 1581)
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 07 Apr 2023 - 1h 05min - 23 - #23: Moord op de burgemeester
Het is 21 augustus 1425. We zijn in Utrecht, om precies te zijn op de Oudegracht. In Huis Proeysenburch ligt de burgemeester van de stad, Bernt Proys, al enkele dagen ziek op bed. Het is einde van de middag, zo iets na vijf uur. Vanaf de straat klinkt kabaal. Het is duidelijk druk buiten. Er zijn mensen op de been, ze schreeuwen. Plotseling lijkt de tumult van beneden te komen, vanuit het huis. Meubels worden aan de kant gesmeten en met stommelend geluid lijkt er een groep mensen naar boven te komen. De slaapkamerdeur wordt open gebroken en een woedende groep mannen dringt Bernt’s slaapkamer binnen. Met messen en bijlen in hun handen rennen ze op zijn bed af en steken en hakken ze op de weerloze zieke burgemeester in...
Waarom wordt deze weerloze burgemeester zo gruwelijk om het leven gebracht? We schetsen roerige tijden in Utrecht, waarin factiestrijd en opvolgingsstrijd elkaar continu afwisselen en gaan op zoek naar motieven en daders voor deze moord.
Voetnoten
Meer weten over de moord op Burgemeester Bernt Proys en de rumoerige tijd rondom het Utrechts Schisma?- Palmen, A. ‘Moord door het slagersgilde’, Utrecht: 2018. Via utrechtvroeger.com
- Smithuis, J. 'Het Utrechtse Schisma en de Hollands-Stichtse betrekkingen', Leiden: 1999.
- Van Maarsseveen, R. 'Moord op Beernt Proys, oud-burgemeester van Utrecht', 2015. Via renevanmaarsseveen.nl
- Van Rossem Vertelt: de gruwelijke moord op burgemeester Beernt Proys. RTV Utrecht/Omroep Max: https://www.npostart.nl/noord-zuid-oost-west/01-03-2023/POW_05558910
- Lees meer van Andy Palmen's onderzoek op zijn website: www.utrechtvroeger.com
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 24 Mar 2023 - 51min - 22 - #22: Dossier Portinari
Het is 27 april 1473 voor de kust van Vlaanderen, wanneer er grote paniek ontstaat aan boord van San Giorgio. Deze Italiaanse galei is onderweg van de baai van Vlissingen naar London met een rijke vracht van aluin, dure pelsen, luxe textiel en andere kostbare goederen. Er heerst paniek aan boord omdat een groot oorlogsschip aan de horizon is verschenen; het vaart op onderscheppingskoers. Wanneer het tot een treffen tussen de schepen komt is het echter niet de San Giorgio die ten prooi valt; het is haar zusterschip, de San Matteo, die door het oorlogsschip gepakt wordt. De San Giorgio weet te vluchten en brengt nieuws van de gebeurtenis. Met één gewelddadige confrontatie op zee zijn diverse kooplieden hun goederen en investeringen kwijt. Het is duidelijk: de daders moeten gestraft en de goederen moeten vergoed worden. Maar hoe doe je dat? Al snel wordt het duidelijk dat de berooide kooplieden het niet zo nauw nemen met de regels of de waarheid. Een complex web aan halve waarheden, leugens en manipulaties verbindt al snel de belangrijkste spelers: de Medicibanken in Brugge en London, het machtige gilde van de Mercers en zelfs de koning van Engeland, de Hertog van Bourgondië, de Paus in Rome en de befaamde Lorenzo d’ Medici spelen hun rol.
Voetnoten
Meer weten over deze woeste kaping en alles wat er op volgt?- Możejko, B. Peter von Danzig. The Story of the Great Caravel, 1462-1475 (Leiden 2019)
- Nicolai, S. ‘De denkbeeldige vijand van Tomasso Portinari: Een conflict naar aanleiding van de diefstal van een Florentijns. Bourgondisch galeischip door hanzeatische kapers, 1473-1499’ (BA thesis Leiden University 2014). Beschikbaar via Academia: https://www.academia.edu/9024472/S_Nicolai_De_denkbeeldige_vijand_van_Tomasso_Portinari_Een_conflict_naar_aanleiding_van_de_diefstal_van_een_Florentijns_Bourgondisch_galeischip_door_Hanzeatische_kapers_1473_1499
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 10 Mar 2023 - 1h 02min - 21 - #21: Vier bruiloften en een brandstapel
We zijn aan het begin van de veertiende eeuw in Kilkenny. Dit stadje is het toneel van een van de meest opzienbarende zaken die we in deze eeuw in Ierland tegenkomen. In een korte periode zijn we getuige van een hele rits gebeurtenissen die er toe leiden dat een vrouw veroordeeld wordt tot de brandstapel.
In deze aflevering vertellen we je alles over een onvermoeibare bisschop met een missie. Deze missie zorgt ervoor dat kerkelijk en seculier recht lijnrecht tegenover elkaar komen te staan en zal leiden tot de allereerste heksenvervolging in Ierland: het heksenproces van Alice Kyteler.
Voetnoten
Meer weten over het heksenproces van Alice Kyteler?- Davidson, L. S. and J. O. Ward, The sorcery trial of Alice Kyteler. Binghamton: Center for Medieval and Early Renaissance Studies, State University of New York, 1993
- Neary, A. ‘The Origins and Character of the Kilkenny Witchcraft Case of 1324’. in Proceedings of the Royal Irish Academy: Archaeology, Culture, History, Literature Vol. 83C (1983), pp. 333-350
- Williams, B. ‘The Sorcery Trial of Alice Kyteler’. in History Ireland Vol. 2, No. 4 (1994), pp. 20-24
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 24 Feb 2023 - 1h 19min - 20 - #20: Laster
Het is 22 maart in het jaar 1144, een leerlooier is op weg naar de kerk om het paasfeest te vieren wanneer hij in het bos buiten Norwich een lugubere vondst doet. Tussen de struiken ligt het lichaam van een 12-jarige jongen die overduidelijk door een misdrijf om het leven is gekomen. De geschokte man doet melding van zijn vondst en met hulp van mensen uit de omgeving wordt de familie van de jongen gevonden. Zijn naam was William en hij wordt plechtig begraven op een plaatselijk kerkhof. Wat niemand toen kon weten is dat de vondst van zijn lichaam zou leidden tot talrijke vergelijkbare en nog veel schokkendere vondsten. De meest recente werd gedaan in 2004.
Voetnoten
Meer weten over William of Norwich en bloedsprookjes?- Eliav-Feldon, M., Benjamin Isaac & Joseph Ziegler (eds.), The Origins of Racism in the West. Cambridge: Cambridge University Press, 2013
- Rose, E. The Murder of William of Norwich.Oxford: Oxford University Press, 2015
- History Cold Case – The Bodies in the Well (2011) https://www.youtube.com/watch?v=ylyEgM8-8wU&ab_channel=ReelTruthHistoryDocumentaries
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 03 Feb 2023 - 1h 04min - 19 - #19: Het zwarte diner
Edinburgh, 24 november 1440. De jonge graaf William of Douglas wordt uitgenodigd bij een koninklijk banket bij de Schotse koning James II. Hij geniet van de lekkerste lekkernijen en fijne muziek. Opeens verschijnt er voor hem op tafel een wel heel bijzonder gerecht. Even later wordt William op de binnenplaats van Edinburgh Castle onthoofd. Wat is hier aan de hand?
Voetnoten
Meer weten over The Black Dinner?- Brown, M. The Black Douglases: War and Lordship in Late Medieval Scotland, 1300-1455. Edinburgh: Tuckwell Press, 2005
- Hewitson, J. The Douglases. The Origins of the Clan Douglas and Their Place in History. Newtongrange: Lang Syne Publishers ltd, 1997
- Entertainment Weekly. 'Game of Thrones': Inside the Red Wedding episode. Dec. 2013. Via https://ew.com/article/2013/12/01/game-of-thrones-red-wedding-2/
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 20 Jan 2023 - 37min - 18 - #18: De moord op van Artevelde
In de nacht van 24 juli 1345 rijdt een man en zijn gevolg onopgemerkt Gent in. Tenminste, dat denkt hij. Terwijl hij veilig zijn huis op de Paddenhoek heeft bereikt, is een woedende menigte naar hem op weg. Ze breken door de poort en dringen zijn huis in. Niet lang daarna wordt zijn lijk door de straten gesleept als een ware overwinning. We vertellen je over de politieke dood van de Wijze Man van Gent: Jacob van Artevelde.
Voetnoten
Meer weten over Jacob van Artevelde?- Doedens, A. & M. van der Vrugt. Moord en doodslag, 16 verjaarde zaken. Zutphen, Walburg Pers B.V: 2017
- Vanherpe, I. De Kronieken van de Westhoek 3. Zwaag, Pumbo: 2014
- Gent de Kuip Blog: 'Jacob van Artevelde' via https://gentdekuip.com/uitdrukkingen-2/van-artevelde-jacob/
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 06 Jan 2023 - 45min - 17 - #17: Vredige/Wrede Kerst
Het is kerstavond, 986. In de abdij op het eiland Iona zijn de monniken en abt druk bezig met deze belangrijke dag. Plots wordt de rust op brute wijze verstoord als een groep Denen het abdijcomplex binnendringt. Het eindigt in een bloedbad: de abt en vijftien monniken worden afgeslacht. Is dit typisch "Viking vandalisme" of spelen andere belangen? In onze kerstspecial zoeken we deze gruwelijke moordpartij voor je uit.
Voetnoten
Meer weten over het bloedbad op Iona en hoe het zit met de Kerstdagen?- Clancy, T.O., 'The Christmas Eve massacre, Iona AD 986' in The Innes Review, vol. 64:1, 2013
- Strathern, A. Unearthly Powers: Religious and Political in World History. Cambridge: 2019
- Youtube kanaal Religion for Breakfast: 'Why is Christmas on December 25th?': https://youtu.be/3DHbOpS-N0c
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 23 Dec 2022 - 55min - 16 - #16: Student, schelm, dichter, schurk
Studenten en misdragingen: we kijken er niet van op. Ook in de middeleeuwen maken studenten het vaak bont. In de vijftiende eeuw wordt Parijs opgeschrikt door een groep schurkachtige studenten. Vooral één man lijkt niet meer terug op het rechte pad te krijgen. We schetsen het markante leven van François Villon.
Voetnoten
Meer weten over François Villon?- Boni, A. Een provo genaamd Francois Villon. Antwerpen: Brito, 1970
- Burl, A. Danse Macabre. Poetry & Murder in Medieval France. Gloucestershire: Sutton Publishing, 2005
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 09 Dec 2022 - 1h 05min - 15 - #15: De vermissingszaak Hamelen
Op 26 juni 1284 is een kleine vestingstad in het noorden van Duitsland in rep en roer. Vele kinderen zijn plotseling vermist, hun ouders zijn in alle staten. Waar zijn de kinderen heen? De vermissing heeft een enorme impact op de gemeenschap en laat in de eeuwen erna nog haar sporen na. We duiken in een beroemde vermissingszaak waarin we proberen werkelijkheid van sprookjes te onderscheiden en terug te gaan naar de kern van deze gebeurtenis.
Voetnoten
Meer lezen over de vermissingszaak in Hamelen?- Mieder, W. The pied piper: a handbook.Westport: Greenwood Press, 2007
- Kadushin, R., 'The grim truth behind the Pied Piper', 3 september 2020 via BBC: https://www.bbc.com/travel/article/20200902-the-grim-truth-behind-the-pied-piper
- Robertson, D., 'When the Devil Walks the Earth he Wears a Coat of Many Colors', 28 maart 2018, via Gospel Vision: https://gospel.vision/when-the-devil-walks-the-earth-he-wears-a-coat-of-many-colors/
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 25 Nov 2022 - 54min - 14 - #14: Het Wonder van Willem 'de Schurftige'
Voor zaak 14 zijn we in de buurt van Swansea Castle op 27 november 1290. De misdadige William Cragh wordt opgehangen, later die dag van de galg verwijderd en naar de stad gebracht. Hier wordt hij officieel dood verklaard en daarmee is de kous af. Of toch niet? Enkele uren later blijkt William tekenen van leven te vertonen… wat is hier gaande?
Voetnoten
Meer weten over William Cragh?- Bartlett, R. The Hanged Man: A Story of Miracle, Memory and Colonialism in the Middle Ages. Princeton: Princeton University press, 2004
- Hanska, J. "The Hanging of William Cragh: anatomy of a miracle", in: Journal of Medieval History 27 (2001) 121-138
- Bartlett, R. The Making of Europe. Princeton: Princeton University Press, 1994
- Southern, R.W. The Making of the Middle Ages. New Haven: Yale University Press, 1992
- Het eerste deel van The Normans, een documentaire serie geschreven en gepresenteerd door Robert Bartlett: https://youtu.be/Kvi18F0eNjU
- William Cragh, the Game: een interactief point-and-click spel over de zaak William Cragh: https://www.medievalswansea.ac.uk/en/game/index.html
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 11 Nov 2022 - 50min - 13 - #13: De Vlaardingse Toiletmoord
Op een koude februari nacht in 1076 wordt een man door de stormachtige wind buiten uit zijn slaap gehaald. Deze man, Godfried geheten, is de hertog van Lotharingen. Hij voelt dat de natuur roept en hij begeeft zich richting het gemak, niet wetende dat deze alledaagse bezigheid zijn einde zal worden. Tot op de dag van vandaag kan niet met zekerheid gezegd worden wie achter deze achterbakse daad zit. Wij reconstrueren de coude sake en bespreken de mogelijke daders.
Voetnoten
Meer lezen over de Vlaardingse toiletmoord?- Nieuwenhuijsen, K.C. De moord op Godfried met de Bult. Via Keesn.nl
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 28 Oct 2022 - 33min - 12 - #12: Margaretha de Carrouges
Het is Parijs, in de winter van het jaar 1386: een bloederig lichaam wordt op een kar door de straten getrokken. Het is Jacques le Gris en hij is schuldig bevonden aan een afschuwelijk misdrijf. De kar is onderweg naar de Gibet of Montfaucon, waar Jacques aan de galg zal hangen totdat zijn lichaam is weggerot. Een onfortuinlijk einde voor een man die nog geen halve dag eerder door de Maarschalk van Frankrijk tot ridder werd geslagen…
Voetnoten
Meer lezen over de zaak tussen Jacques le Gris en Jean de Carrouges?- Jager, E. The Last Duel. A True Story of Crime, Scandal, and Trial by Combat New York: Crown Publishing Group, 2005
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 14 Oct 2022 - 1h 01min - 11 - #11: De Moordlustige Maarschalk
Tijdens de mis op Pinksterzondag 1440 stormt een man gewapend met een hellebaard een kerk in. Hij bedreigt een geestelijke en neemt hem gevangen. Anderhalve maand later staat hij terecht als kerkschender, ontuchtige en moordenaar. Wat is zijn geschiedenis en wat heeft hij op zijn kerfstok?
Voetnoten
Verder lezen over het complot tegen Gilles de Rais?
- Reliquet, P. Magie van het kwaad. Gilles de Rais en de Middeleeuwen 1404-1440.Amsterdam: Elsevier, 1986
- Juby, M. Gilles was Innocent Blog: http://www.gillesderaiswasinnocent.co.uk/
- Cale, J. ‘Making a Medieval Murderer: The Exoneration of Gilles de Rais.’ via Dirty Sexy History (https://dirtysexyhistory.com/2018/10/26/making-a-medieval-murderer-the-exoneration-of-gilles-de-rais/)
Nomineer ons voor de Dutch Podcast Awards via https://podcastawards.nl/
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 30 Sep 2022 - 1h 04min - 10 - #10: Paul Beneke: de Duitse hel(d)
We beginnen deze zaak in het Poolse Gdańsk en gaan terug naar de tijd dat deze stad nog bekend stond onder haar Duitse naam: Danzig. Op de Bisschopsberg nabij het oude stadscentrum vinden we een grote herberg. In deze herberg, in de eetzaal, zien we een gedetailleerde muurschildering. Het is een afbeelding van één van de grootste helden van de Duitse Hanse in de vijftiende eeuw.
Beeldmateriaal naar aanleiding van deze podcast aflevering vind je op @snodelikesaken op Facebook en Instagram.
Voetnoten
Verder lezen over de Paul Beneke?- Sander Nicolai, “Der Geist der alten Hansa. The origins of the Paul Beneke Mythos in: Reinhold von Werner’s Der Peter von Danzig (1882)”, essay for Historians and ideology (2021): https://www.academia.edu/65880469/Der_Geist_der_alten_Hansa_The_origins_of_the_Paul_Beneke_Mythos_in_Reinhold_von_Werners_Der_Peter_von_Danzig_1882_
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 26 Aug 2022 - 54min - 9 - #9: Een giftig zaakje
Het is 1 november 1442, Allerheiligen. Door de straten van Valencia loopt een man van middelbare leeftijd naar huis. Ter ere van deze feestdag heeft hij enkele lekkernijen bij zich, om thuis met zijn familie te delen. Wat begint met een gezellige namiddag bijeenkomst met het gezin, zet een reeks van gebeurtenissen in gang die uiteindelijk leiden tot een spraakmakende rechtszaak waarbij mensen uit alle lagen van de samenleving aan het woord komen.
Wij reconstrueren deze zaak stap voor stap in onze nieuwste aflevering.
Beeldmateriaal naar aanleiding van deze podcast aflevering vind je op @snodelikesaken op Facebook en Instagram.
Voetnoten
Verder lezen over de vergifigingzaak in Valencia?- Ferragud, C. 'A Multiple Poisoning in the City of Valencia: Sanxo Calbó's Crime (1442). in Medieval and Early Modern Murder Legal, Literary and Historical Contexts, edited by L. Tracy, 371 - 394. Woodbridge: Boydell Press, 2018
- Cybulskie, D. Murder by Poison: A Crime from 15th century Valencia. Online artikel, te raadplegen via Medievalists: https://www.medievalists.net/2020/03/murder-by-poison/Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 12 Aug 2022 - 53min - 8 - #8: Wie vermoordde Anselmus Adornes?
Het is 23 januari 1483 in de ochtend. In het gastenverblijf van een klooster in Schotland verblijft een Brugse koopman. Hij is niet zomaar een koopman, hij is Anselmus Adornes, onderdeel van de beroemde Brugse Adornes koopmansfamilie. Terwijl men aan het ontbijt zit, verzamelt zich buiten het klooster een klein leger mannen dat het op Anselmus voorzien heeft. Anselmus wil de nonnen van het klooster koste wat kost beschermen en besluit naar buiten te stappen. Wellicht niet het meest wijze besluit, want Anselmus wordt op brute wijze vermoord. Wat deed deze Anselmus in Schotland en wie had het op zijn leven voorzien?
Beeldmateriaal naar aanleiding van deze podcast aflevering vind je op @snodelikesaken op Facebook en Instagram.
Voetnoten
Verder lezen over Anselmus Adornes?
- Dunnett, D. House of Niccolo Series. Londen: 1986-2000
- Morrison, E. Dorothy Dunnett Companion. London: 1994
- Hoet, L. De blauwe schuit. 2015 - Coudenys, A. Onrustvlinder. Antwerpen: 2008
- Geirnaert, N. 'Anselm Adornes (1424-1483): Koopman, aristocraat, bedevaarder en avonturier. Een Bruggeling met Italiaanse wortels en Schotse connecties.' in Vlaanderen. Jaargang 51. Christelijk Vlaams Kunstenaarsverbond. 2002.
- Adornesmuseum: https://www.adornes.org/
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 29 Jul 2022 - 55min - 7 - #7: De Wolf van Bedburg
Het zijn onrustige tijden in de jaren '80 van de zestiende eeuw in het dorp Bedburg en omgeving. Er raken steeds meer mensen vermist. Spelende kinderen in het veld, maar ook volwassenen keren na een wandeling niet terug. Soms worden ze nooit teruggevonden, soms worden er enige tijd later lichaamsdelen teruggevonden. Wat is hier aan de hand?
Beeldmateriaal naar aanleiding van deze podcast aflevering vind je op @snodelikesaken op Facebook en Instagram.
Voetnoten
Verder lezen over de moordlustige Peter Stumpp?
- Onbekende auteur. A true discourse. Declaring the damnable life and death of one Stubbe Peeter.Londen: 1590 (te raadplegen via: https://quod.lib.umich.edu/e/eebo/A13085.0001.001/1:3?rgn=div1;view=fulltext)
- Gibson, D.C., 'Peter Stubbe'. in Legends, Monsters, or Serial Murderers? The Real Story Behind an Ancient Crime, 53-61. Santa Barbara: 2012
- Weerwolf van Bedburg wandelroute: https://www.bedburg.de/Seiten/Auf-den-Spuren-des-Werwolfs-von-Epprath.html?
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 15 Jul 2022 - 42min - 6 - #6: De Borluut Bende
Gent, 1305. In het schepenhuis treffen we enkele niet zulke nuchtere schepenen aan, waaronder Jan Borluut, een bekende Gentenaar. Ondersteund door twee knechten waggelt hij het schepenhuis uit, op weg naar het Borluutsteen, zijn huis. Daar komt hij echter nooit aan...
Wat veroorzaakt het noodlottig einde van deze held uit de Guldensporenslag? We reconstrueren de gebeurtenissen die hier in de tien jaar aan vooraf gaan en schetsen je een roemruchte Gentse Vendetta.
Beeldmateriaal naar aanleiding van deze podcast aflevering vind je op @snodelikesaken op Facebook en Instagram.
Voetnoten
Verder lezen over de moord op Jan Borluut en de Gentse Vendetta?
- Blockmans, Wim - Een middeleeuwse vendetta, Gent 1300. Houten: de Haan, 1987
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 01 Jul 2022 - 1h 07min - 5 - #5: Moord in het Binnenhof
In de nacht van 22 op 23 september 1392 wandelen een jonkvrouw en haar chaperonne vanuit het grafelijk hof in 's-Gravenhage richting een nabijgelegen huis. Ze bevinden zich nog binnen het hof wanneer plotseling een tiental mannen de twee overvallen. Even later vluchten de mannen weg, twee lichamen ontzield achterlatend. Wat is de reden dat deze twee jonge hovelingen zo naar aan hun einde komen?
Beeldmateriaal naar aanleiding van deze podcast aflevering vind je op @snodelikesaken op Facebook en Instagram.
Voetnoten
Verder lezen over de moord op Aleid van Poelgeest?
- van Foreest, H.A., ´Traditie en werkelijkheid´. in Bijdragen voor de geschiedenis der Nederlanden 18, 143-166. ´s-Gravenhage: 1964
- van Foreest, H.A., ´Traditie en werkelijkheid´. in Bijdragen voor de geschiedenis der Nederlanden 20, 111-146. ´s-Gravenhage, 1965
- van Foreest, H.A., ´Traditie en werkelijkheid´. in Bijdragen voor de geschiedenis der Nederlanden 22, 171-208. ´s-Gravenhage, 1969
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 17 Jun 2022 - 55min - 4 - #4: Neventwist
Het is 23 november 1407, de nacht valt over Parijs. Door de straten in de Marais beweegt zich een edelman met zijn kleine gevolg, op weg naar huis. Plotseling wordt het gevolg overvallen door een groep mannen, waarbij de edelman bruut om het leven wordt gebracht. Hoe komt het dat zo’n vooraanstaand man zomaar wordt omgelegd?
Voetnoten
Verder lezen over de moord op Lodewijk van Orleans?
- Jager, E. Blood Royal: A True Tale of Crime and Detection in Medieval Paris. New York: Little, Brown & Company, 2014
- van Loo, B. De Bourgondiërs. Amsterdam: De Bezige Bij, 2020
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 03 Jun 2022 - 1h 08min - 3 - #3: Het Paus Plot
We nemen je mee naar Avignon, begin maart 1317. Niet zomaar een mooie Franse stad, maar op dat moment de plek van het middeleeuwse pauselijk hof. Kort na het verkiezen van de nieuwe paus, Johannes XXII, reist een groep mannen met verdachte pakketjes van Toulouse naar Avignon. Wat hebben zij voor kwaads in de zin?
Voetnoten
Verder lezen over het complot tegen Paus Johannes XXII en magie in de middeleeuwen?
- Albe, E. Autour de Jean XXII; Hugues Géraud évêque de Cahors; l'affaire des poisons et des envoûtements en 1317.Cahors: J. Girma, 1904
- Arnold, J.H. Belief and Unbelief in Medieval Europe.Londen: Hodder Arnold, 2005
- Ihnat, K. & Mesler, K. ‘From Christian Devotion to Jewish Sorcery: The Curious History of Wax Figurines in Medieval Europe.’ in Entangled Histories: Knowledge, Authority, and Jewish Culture in the Thirteenth Century, edited by E. Baumgarten, R.M. Karras & K. Mesler, 134-158. Philadelphia: University of Pennsylvania Press, 2017
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 20 May 2022 - 59min - 2 - #1: De koning is dood - leve de koning!?
Op een koude septembernacht in 1327 wordt de afgezette Engelse koning Edward II op gruwelijke wijze vermoord. Het gevolg van een ingewikkelde strijd om macht die samen met vermeende homoseksualiteit en een in 1878 ontdekt archiefstuk de zaak erg complex maakt.
Voetnoten
Verder lezen over de moord op Edward II?
- Dodd, G. & Musson, A. (eds) The Reign of Edward II: New Perspectives. York: York Medieval Press, 2006
- Heyam, K. Reputation of Edward II, 1305–1697 A Literary Transformation of History. Amsterdam: Amsterdam University Presss, 2020
- Warner, K. Edward II, the unconventional king.Stroud: Amberley, 2014
- Warner, K. Isabella of France: The Rebel Queen.Stroud: Amberley, 2016
- Warner, K. Long Live the King: The Mysterious Fate of Edward II. Stroud: The History Press, 2017
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 06 May 2022 - 54min - 1 - #2: De zaak van der Hoeven
In Diest (België) wordt rond het middaguur van 6 juni 1475 de jonge Maria van der Hoeve door een groep mannen geschaakt. Aan de hand van getuigenissen en genadebrieven onderzoeken we de schuld en onschuld van alle betrokken partijen en de rechten en rol van vrouwen binnen het middeleeuwse juridische systeem.
Voetnoten
Meer weten over de schaking van Maria?
- Prevenier, W. & Arnade. P. 'Actrice, echtgenote of minnares?' in Onze gratie en genade, misdaad en vergiffenis in de Bourgondische Nederlanden.Utrecht: Omniboek, 2015
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
Fri, 06 May 2022 - 53min
Podcasts similares a Snodelike Saken
- Van Dis Ongefilterd Atlas Contact / Adriaan van Dis
- Amerika Podcast BNR Nieuwsradio
- Boekestijn en De Wijk BNR Nieuwsradio
- Van Bekhovens Britten | BNR BNR Nieuwsradio
- Man met de microfoon Chris Bajema
- Boeken FM Das Mag & De Groene Amsterdammer
- De Groene Amsterdammer Podcast De Groene Amsterdammer
- Historische BoekenCast Historisch Nieuwsblad
- De Bourgondiërs met Bart Van Loo Klara
- Marc-Marie & Isa Vinden Iets Marc-Marie & Isa / Tonny Media
- Verhalen voor het slapengaan Mike van Holsteijn
- De Laatste Dagen Van... Janis Joplin NPO Luister / AVROTROS
- De Ongelooflijke Podcast NPO Radio 1 / EO
- Het beste uit het Oog NPO Radio 1 / NOS
- Onze Boekencast Onze Boekencast
- Het verraad van de Jordaan Podimo, Stephanie Biesheuvel
- Amerika in 15 minuten Raymond Mens
- Teun en Gijs vertellen alles Teun van de Keuken & Gijs Groenteman
- Maarten van Rossem - De Podcast Tom Jessen en Maarten van Rossem / Streamy Media
- Aaf en Lies lossen het wel weer op Tonny Media
- Geschiedenis Inside Tonny Media
- De Universiteit van Vlaanderen Podcast Universiteit van Vlaanderen
- China voorbij de muur VRT NWS
- Etenstijd! Yvette van Boven en Teun van de Keuken