Teatr Polskiego Radia

Od kilku dekad, co tydzień, goszczą w naszych domach, przypatrują się naszym sprawom, cieszą się i smucą razem z nami. Rozniecają w nas iskierkę nadziei na lepsze jutro i mówią o tym, jak żyć dobrze, godnie i uczciwie. Ta rodzina jest z nami już od ponad pół wieku! Polskie Radio świętuje jubileuszowy 3500. odcinek "Matysiaków". Zapraszamy do posłuchania nagrania tego legendarnego słuchowiska.

18 maja 1944 roku oddziały 2 Korpusu Polskiego zdobyły ruiny klasztoru benedyktynów na Monte Cassino. W czasie walk zginęło 923 polskich żołnierzy, 2931 zostało rannych, a 345 uznano za zaginionych.

Henryk to zamożny, przystojny pisarz, typ playboya intelektualisty, który chwilowo przeżywa niemoc twórczą. Chciałby napisać współczesną wersję Medei, ale nie bardzo mu to idzie. W tworzeniu sztuki pomaga mu znacznie od niego młodsza partnerka.

Słuchowisko Tomasza Skilera, napisane dla Teatru Polskiego Radia, powstało w związku z przypadającym niedawno jubileuszem 120-lecia przyznania pierwszej nagrody komitetu noblowskiego, wręczonej Marii Skłodowskiej-Curie przez króla Szwecji.

Akcja słuchowiska Piotra Müldnera-Nieckowskiego zaczyna się w roku 1980, kiedy sławny już, ale będący po trudnych przejściach Ireneusz Iredyński żeni się po raz drugi, z Teresą Polkowską. Był to okres, w którym ostro zarzucano mu brutalność tekstów teatralnych i prozy, czego bynajmniej się nie wypierał, ale i mizoginizm, który kłamliwie mu wmawiano.

Wydawało się to niemożliwe w obozie, wśród dymiących krematoriów. U niektórych nawet budziło niesmak… Ale życie jest życiem… Pragnęli siebie… Któregoś dnia zamarzyła im się wolność. Uciekli w czerwcu 1944 roku. Dwa tygodnie później zostali schwytani i przywiezieni do obozu. Trafili do bloku numer 11. Co wieczór, by dać Mali znać, że żyje, Edek śpiewał jej włoską piosenkę. Zapraszamy do wysłuchania słuchowiska "Dwa pukle włosów" Marty Rebzdy o tragicznej miłości w Auschwitz.

Stary Aktor - w tej roli Henryk Talar - powraca do wspomnień zawodowego życia. Ta spowiedź staje się rozliczeniem z samym sobą, ale i prowokuje Starego Aktora do postawienia pytania o kondycję dzisiejszego teatru.

Komedia "Do nieba" jest jedną z ostatnich sztuk napisanych przez austriackiego dramatopisarza i prozaika Ödöna von Horvátha (1901-1938). Jej akcja rozgrywa się równolegle w trzech planach: w niebie, na ziemi i w piekle. W obsadzie m.in. Anna Cieślak, Marzena Trybała, Wiktor Zborowski i Krzysztof Tyniec.

70. rocznica śmierci Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego jest dla Teatru Polskiego Radia rocznicą niezwykle ważną. Słuchowisko Tomasza Skilera i Tomasza Zaperta pt. "Szczęście w Wilnie - Rzecz o Konstantym Ildefonsie Gałczyńskim" w reżyserii Marka Głuszczaka, przypomina radosne chwile życia wielkiego poety.

"Lekcja historii" to pełne humoru słuchowisko harmonijnie łączące wiedzę historyczną z satyrycznym spojrzeniem na otaczający nas świat. Zrealizował je Konrad Szołajski, z udziałem grupy znakomitych aktorów.

Słuchowisko "Kolęda tułaczy" Macieja Jastrzębskiego zostało napisane na podstawie relacji Polaków wywiezionych po 17 września 1939 roku przez Sowietów do łagrów w głębi Rosji. Rzecz dzieje się w wigilię Bożego Narodzenia 1941 roku w Republice Meri El, niedaleko miasta Joszkar Oła.

Słuchowisko opisuje nieznane szerzej szczegóły ważnego epizodu w życiu trzykrotnego premiera II RP Wincentego Witosa. Rzecz dotyczy kulisów próby przerzucenia Witosa do Londynu, gdzie miał zastąpić na urzędzie prezydenta RP na uchodźstwie Władysława Raczkiewicza.

"Krajobraz utracony" - słuchowisko Dariusza Błaszczyka na podstawie erotyków Bolesława Leśmiana - to utwór poetycko-muzyczny o miłości i zmysłowości, a jednocześnie o śmierci i przemijaniu. Eros i Thanatos współistnieją i przenikają się tu co chwilę i nigdy do końca nie wiadomo, którzy z bohaterów są żywi, a którzy umarli.

W domu spokojnej starości żyją Ona i On - swoje wzajemne cienie. Ich wspomnienia aktualizują się, bohaterowie nagle od nowa przeżywają kluczowe wydarzenia z życia. Zapraszamy do wysłuchania premierowego słuchowiska Petera Turriniego pt. "Alzheimer we dwoje".

Jerzy Krzysztoń był prozaikiem, dramatopisarzem, autorem licznych słuchowisk i wieloletnim współpracownikiem Polskiego Radia. Zapraszamy do wysłuchania słuchowiska Tomasza Skilera i Tomasza Zaperta pt. "Drogi bez powrotów, czyli rzecz o Jerzym Krzysztoniu".

"Conrad" to adaptacja dramatu Ingmara Villqista napisana przez samego autora dla Teatru Polskiego Radia. To barwny, dźwiękowy collage zdarzeń autentycznych i możliwych, jakie spotykają bohatera słuchowiska Józefa Conrada Korzeniowskiego w czasie jego bytności w Zakopanem, w dniach poprzedzających wybuch I wojny światowej.

Piotr Müldner-Nieckowski w słuchowisku "Sceny z albumu Zbigniewa Kopalki" podejmuje próbę syntetycznego przedstawienia sylwetki tego zdumiewającego artysty. Utwór z konieczności musi być zwięzły i w dużym skrócie ujmować rozległe tematyki, także biograficzną, a mimo to autorowi udało się przekonująco ukazać zaskakujące i zarazem znaczące zdarzenia.

W dniu odzyskania przez Polskę niepodległości zapraszamy na słuchowisko poświęcone Ignacemu Janowi Paderewskiemu i Helenie Modrzejewskiej. Ich spotkanie miało ogromny wpływ na losy Polski i niepodległość, którą odzyskaliśmy w 1918 roku. Bez nich historia mogłaby potoczyć się zupełnie inaczej.

Słuchowisko Andrzeja Wnuka "Fun Club" to pełen napięcia kryminał, którego akcja dzieje się głównie w przepięknym renesansowym Zamościu oraz pobliskim Lublinie. Za adaptację i reżyserię odpowiada dyrektor Teatru Polskiego Radia, Janusz Kukuła.

Słuchowisko "Stara Kowalczukowa widzi" powstało na podstawie opowiadania Wojciecha Kudyby "Niech im świeci". Główny bohater, ochroniarz Jerzy, obserwuje w trakcie mszy pogrzebowej modlącą się starą Kowalczukową. Ona o tym wie i nawiązuje z nim zagadkową, bo niewypowiedzianą rozmowę, dialog myśli. Ten intrygujący kontakt rozszerza się na innych, którzy zebrali się, by pożegnać zmarłego. Ale dla kogo rodzina Jerzego zebrała się w tym kościele?

"Ślubne monidło" jest przeznaczone dla wszystkich spragnionych wytchnienia od spraw trudnych i pobudzających silne emocje. Opowiada o zdarzeniach, jakie mogą się przytrafić sąsiadowi zza płotu, a może i wam samym, jeśli przewrotność losu sprawi, że zamieszkacie na terenie bogatym w ślady po przodkach. Zarówno tych z dawnych epok, jak i tych, którzy gromadzili na swoim strychu rzeczy, sami nie zdając sobie sprawy z ich wartości.

W brawurowej prozie Miry Marcinów wszystko jest dzikie i dziwne, a najdziwniejsza jest śmierć, której miało nie być. Bo na świecie są tylko dwie okoliczności końca: ktoś zmarł śmiercią tragiczną lub po długich cierpieniach. W tej książce jest inaczej. Są lata dziewięćdziesiąte i te teraz, są małe dziewczynki i młode matki.

Historia człowieka, człowieka teatru, ale przede wszystkim człowieka - wyjątkowego i nadwrażliwego, zagubionego, poszukującego rozwiązania, niemogącego sobie poradzić ze sobą i światem.

Ciche, położone na uboczu, stanowi jakby nienachalne przedmieście całorocznej turystycznej stolicy Polski. Od zakopianki oddzielone dawną drogą dojazdową i potokiem, od nieba - grapą i rzędami dwóch parceli. W niedzielny wieczór zaprosiliśmy do Programu 1 na rodzinne słuchowisko pt. "Harenda" Marii Marcinkiewicz-Górnej o pewnym magicznym miejscu na Podhalu, w którym zaklęty został czas. Zapraszamy do posłuchania.

"Dyzma. Epilog" Marcina Witana to premierowe słuchowisko, które wyemitowaliśmy w sobotę (30 września) na antenie Programu 1 Polskiego Radia. Reżyserem słuchowiska jest Janusz Kukuła.

"Kwiaty pani Zofii" to domknięcie cyklu słuchowisk opartych na wspomnieniach Zofii z Odrowąż Pieniążków Skąpskiej. Poprzednie dwa zatytułowane były "Dziwne jest serce kobiece" oraz "Kobieta i wojna". Wspomnienia ukazały się w trzech tomach, pod łącznym tytułem „Dziwne jest serce kobiece”; obejmują one lata 1900-1961, choć w reminiscencjach autorka sięga czasów powstania styczniowego.

17 września 1939 roku, łamiąc polsko-sowiecki pakt o nieagresji, Armia Czerwona wkroczyła na tereny II Rzeczypospolitej. W Programie 1 Polskiego Radia wyemitowaliśmy premierowe słuchowisko Tomasza Skilera pt. "Zorza czerwona" w reżyserii Dobrosławy Bałazy, poświęcone wydarzeniom sprzed 84 lat.

Odsiecz wiedeńska jest jednym z najważniejszych wydarzeń w dziejach polskiego oręża, a i polskiej historii. "Bóg i Pan nasz, na wieki błogosławiony, dał zwycięstwo i sławę narodowi naszemu, o jakiej wieki przeszłe nigdy nie słyszały" - pisał król Jan III do swej Marysieńki nazajutrz po odniesionej victorii.

20 czerwca 1793 roku w majątku u stóp Karpat przyszedł na świat Aleksander hrabia Fredro, późniejszy oficer ordynansowy w sztabie cesarza Napoleona, wolnomularz lubelski, komediopisarz jedyny w swoim rodzaju. 230 lat od jego urodzin, w roku poświęconym pamięci hrabiego, nie mogło zabraknąć na zamojskich "Dwóch Teatrach" odniesień do twórczości i fantazji Aleksandra Fredry.

Słuchowisko Izabeli Żukowskiej "Dzień pierwszy, dzień ostatni" przybliża wydarzenia, które poprzedziły obronę Poczty Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku w 1939 roku. Poczta Polska z główną siedzibą przy ówczesnym Placu Heweliusza była jednym z najważniejszych symboli polskiej obecności w mieście nad Motławą, które na mocy traktatu wersalskiego podpisanego po zakończeniu I wojny światowej stało się autonomicznym państwem pod protektoratem Ligi Narodów.

Jak w każdej, dobrze skrojonej komedii, w "Myślcie sobie, co chcecie" mamy dynamiczną akcję z wieloma zwrotami, brawurowo wyrazistych bohaterów, a wszystko zanurzone w gęstym sosie refleksji nad kondycją ludzkości.

Słuchowisko "Popołudnie Fauna" Andrzeja Barta w reżyserii Martyny Quant to rzecz o niespełnieniu twórczym. W wieczór przed benefisem męża, małżeństwo aktorów rozpamiętuje swoje wzloty i upadki.

Ta krótka sztuka powstała "do szuflady" w latach sześćdziesiątych XIX wieku. "Do szuflady", ponieważ Aleksander Fredro przeznaczył ją do druku i do lektury teatralnej dopiero po swojej śmierci. Zapraszamy do wysłuchania premierowego słuchowiska "Teraz" wg komedii Aleksandra Fredry w adaptacji i reżyserii Waldemara Modestowicza.

Bohaterami sztuki są dwa karaluchy (a właściwie dwie karaluszyce) oraz dwie istoty ludzkie (matka i córka). Owady są jedynymi karaluchami ocalałymi z pogromu, czyli dezynsekcji. Zastanawiają się, co zrobić w tej sytuacji: uciekać, poddać się? Zapraszamy do wysłuchania premierowego słuchowiska na podstawie dramatu Antonia Alamo pt. "Kroki" w adaptacji i reżyserii Tadeusza Kabicza.

Filozofia egzystencji rozumie termin absurd tak, jak rozumie się go w języku potocznym. Absurdalność, przypisywana przez egzystencjalistów życiu ludzkiemu i wszelkim ludzkim działaniom, to nieodzowne stany mentalne, stanowiące według egzystencjalistów fundament bycia człowiekiem.

Już dzisiaj, 3 czerwca, zapraszamy do Programu 1 Polskiego Radia na premierowe słuchowisko Marka Ławrynowicza pt. "Góra Kościuszki" w reżyserii Adama Wojtyszko.

Od 63 lat na antenie Polskiego Radia nadawane jest słuchowisko "W Jezioranach". Cotygodniowa powieść radiowa opowiada m.in. o losach rodziny Jabłońskich, a w zamyśle miała być swego rodzaju uzupełnieniem panoramy kraju z "Matysiaków", emitowanych od roku 1956.

W listopadzie 2021 sprowadzono do Polski i pochowano na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach szczątku Maurycego Mochnackiego. Kiedy żył, przeciwstawiał rosyjskiej tyranii polskie umiłowanie wolności. Premierowe słuchowisko Tomasza Skilera pod tytułem "I Bóg nie poszczęścił naszej świętej sprawie" przybliża emigracyjne losy Mochnackiego i jego nieustanne poświęcenie dla sprawy polskiej, bez względu na wielkie, osobiste koszty.

"Cyprian Norwid zasłużył na dwie rzeczy od Społeczeństwa Polskiego: to jest aby oneż społeczeństwo nie było dlań obce i nieprzyjazne"  - takie marzenie zawarł w swoim ostatnim liście wielki poeta, nie przeczuwając, iż kiedykolwiek się ziści. Zapraszamy do wysłuchania słuchowiska Piotra Skotnickiego pt. "Żegnaj Norwidzie!" w reżyserii autora.

Jest to historia kobiety, dla której podstawowe wartości były wyznacznikiem jej wyborów. Jest to opowieść o dziewczynie, która nie uznawała kompromisów. Jest to słuchowisko, które ma przybliżyć postać jednej z najważniejszych osobowości pierwszej połowy XX wieku w kraju nad Wisłą. Aleksandra Piłsudska była nie tylko drugą żoną marszałka.

Patronem bieżącego roku - zarówno decyzją Sejmiku Województwa Śląskiego, jak i Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej - nieprzypadkowo jest Wojciech Korfanty. 20 kwietnia obchodziliśmy bowiem 150. rocznicę urodzin tego wybitnego polityka i myśliciela społecznego, jednego z ojców naszej niepodległości, wielkiego syna śląskiej ziemi. Z tej okazji Teatr Polskiego Radia przygotował niezwykłe słuchowisko "Trzy dni Korfantego", którego reżyser, Mariusz Malec, zadedykował je swoim śląskim przyjaciołom.

W nocy z 26 na 27 kwietnia 1943 roku, po dwóch latach i siedmiu miesiącach tajnej działalności, Witold Pilecki, Jan Redzej i Edward Ciesielski dokonali brawurowej ucieczki z obozu koncentracyjnego Auschwitz. 80 lat później w Teatrze Polskiego Radia słuchowisko "Ucieczka" jest wspomnieniem tego wydarzenia.

Kilka dni po 80. rocznicy powstania w getcie warszawskim przypominamy postać Natana Rapaporta, twórcy wstrząsającego w swej wymowie pomnika Bohaterów Getta. Na słuchowisko Tomasza Skilera pt. "Monument Rapaporta" zaprosiliśmy do Programu 1 Polskiego Radia.

"Goetel" to opowieść o ostatnich miesiącach, które w Polsce spędził Ferdynand Goetel. W międzywojniu był prawdziwym pisarskim celebrytą, prezesem Polskiego PEN Clubu i Związku Zawodowego Literatów Polskich. Jego książki sprzedawały się w wielotysięcznych nakładach. Okupacja zmieniła wszystko.

Dzieje katyńskiej zbrodni są historią milczenia. O Katyniu nie można było mówić, objawić prawdy, wskazać realnych sprawców. Byli jednak bohaterowie, którzy domagali się sprawiedliwości, walczyli o pamięć i chwałę dla ofiar, nie mogli znieść fałszu i przerażającej ciszy, która zapanowała nad zbiorowymi mogiłami.

Dramat "Oczy", który nie stracił na aktualności, Bohdan Korzeniewski napisał pod koniec lat pięćdziesiątych minionego wieku. Zainspirowały go niewątpliwie losy dyktatorów, sprawujących bezwzględną władzę, a zarazem żyjących w nieustannym strachu, że mogą ja stracić.

Sztuka Jerzego Jurandota pt. "Miłość szuka mieszkania" ta jest bulwarową zabawą teatralną, opowiadającą o perypetiach miłosnych dwóch młodych małżeństw, które przesiedlone do getta muszą zamieszkać w jednym pokoju. Słuchowisko w reżyserii Janusza Kukuły zostało wyemitowane z okazji 80. rocznicy powstania w getcie warszawskim.

"Brytanik" Jean'a Racine'a w przekładzie Antoniego Libery to studium tyranii, dramat walki o władzę rozpisany pomiędzy uzurpatorem Neronem, jego matką Agrypiną i ich ofiarami - prawowitym dziedzicem tronu Brytanikiem oraz jego narzeczoną Junią. Dzieło stworzone ponad 300 lat temu, niestety wciąż jest aktualne.

Z okazji Narodowego Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką Teatr Polskiego Radia przedstawiło słuchowisko Tomasza Skilera pt. "Gałęzie jednego drzewa". W hołdzie obywatelom polskim - bohaterom, którzy w akcie heroicznej odwagi, niebywałego męstwa, współczucia i solidarności międzyludzkiej, wierni najwyższym wartościom etycznym, nakazom chrześcijańskiego miłosierdzia oraz etosowi suwerennej Rzeczypospolitej Polskiej ratowali swoich żydowskich bliźnich od zagłady, zaplanowanej i realizowanej przez niemieckich okupantów.

Jest rok 1974. Na śląskim osiedlu familoków, w pobliżu szopienickiej Huty Metali Nieżelaznych, u dzieci występują różnego rodzaju poważne upośledzenia. Młoda lekarka Jolanta Wadowska-Król, próbuje znaleźć ich przyczynę.

"Pani Generałowa" to słuchowisko biograficzne o postaci niezwykłej, charyzmatycznej, natchnionej i wizjonerskiej. W 1852 r. Jadwiga wyszła za mąż za późniejszego generała Władysława Zamoyskiego. Ich związek małżeński był, na owe czasy, związkiem partnerskim. Rozumiała i podzielała obowiązki i służbę męża dla kraju.

"Sklepy cynamonowe" to jeden z najbardziej oryginalnych zbiorów opowiadań literatury dwudziestolecia międzywojennego, debiut wydawniczy Brunona Schulza, opublikowany w 1934 roku w dużej mierze dzięki wsparciu Zofii Nałkowskiej.

Anastazja R. - 108-letnia emerytowana nauczycielka muzyki z lękiem wysokości - wiedzie spokojne życie w niewielkim mieszkaniu na 10. piętrze, boi się wychodzić nawet na balkon. Nigdy jednak nie zrezygnowała z marzeń. Zapraszamy do wysłuchania premierowego słuchowiska "Oczy Brigitte Bardot". Występują w nim Ewa Wiśniewska i Arkadiusz Janiczek.

"Tartuffe, czyli Świętoszek" to w twórczości Moliera jedna z najważniejszych komedii. Na premierowe słuchowisko w adaptacji i reżyserii Waldemara Modestowicza zaprosiliśmy do Programu 1 Polskiego Radia.

Opowieść rozpoczyna się w momencie, gdy Jan Matejko szkicuje słynny portret "Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem". Zastajemy go w pracowni wraz z Henrykiem Levittoux, który do tego obrazu pozował. Wkrótce wychodzą, a w pracowni zawiązuje się niecodzienna sytuacja...

To opowieść o odkryciu Ameryki przez Krzysztofa Kolumba. Poznamy ją w sposób nieoczywisty i zaskakujący, bo absurd miesza się tutaj z groteską, surrealizmem i czarnym humorem. Zapraszamy do wysłuchania premierowego słuchowiska Antoniego Wincha pt. "Amerykański sen", w reżyserii Jarosława Gajewskiego.

"Pan Geldhab" to jedna z pierwszych komedii Aleksandra hr. Fredry, mająca swoją prapremierę w 1821 r. w Warszawie. Debiut ten okazał się dużym sukcesem. I choć "Pan Geldhab" znany jest dziś bliżej jedynie miłośnikom teatru, to mocno zapisał się w twórczości najwybitniejszego polskiego komediopisarza.

Powieść "Trzech panów w łódce (nie licząc psa)" autorstwa Jerome'a Klapki Jerome'a opisuje przygody trzech londyńczyków, którzy wybrali się w podróż łodzią po Tamizie. Na jej podstawie powstało słuchowisko w reżyserii Janusza Kukuły, w którym w rolę jednego z bohaterów wcielił się Leonard Pietraszak. W związku ze śmiercią aktora w Programie 1 Polskiego Radia przypomnieliśmy jego fragmenty.

W czwartkowy wieczór zaprosiliśmy do Programu 1 na premierowe słuchowisko Marka Millera pt. "Oddajcie mi swoje dzieci, czyli Wielka Szpera w łódzkim getcie" w adaptacji i reżyserii Janusza Kukuły.

22 stycznia przypadła 160. rocznica wybuchu powstania styczniowego. Ten najdłuższy zryw w naszych dziejach okazał się brzemienny w skutkach na pokolenia. Mimo, iż umiędzynarodowiono sprawę polską, a chłopi zostali uwłaszczeni to jednak powstanie przyniosło ogromne straty w inteligencji szlacheckiej i mieszczańskiej.

Statek kosmiczny "Space Wanderer" powraca na Ziemię z głębokiego kosmosu. Jego misja obejmuje kilka pokoleń astronautów. Na Ziemię dotrą dopiero wnuki uczestników wyprawy. "Wanderer", ze względu na odległość, pozbawiony jest łączności z Ziemią. Kosmonauci nie wiedzą, na jakim poziomie znajduje się obecnie nauka i jakie są uwarunkowania społeczne.

Do kostnicy, w której pracuje Wira, po suto zakrapianej imprezie omyłkowo trafia wzięta za zmarłą Dziewczyna - Wika. Sytuacja się komplikuje. Czy Wira przypadkiem sama nie jest trupem? A może obie nie żyją i znalazły się w czyśćcu? Czy żyją, ale padły ofiarą spisku? A może wybuchła wojna?

"Tupot niebieskich słoni" to historia przemiany ludzi, których kraj został brutalnie napadnięty i którzy postawieni zostali przed koniecznością odnalezienia się w wojennej rzeczywistości. W czwartkowy wieczór zaprosiliśmy do radiowej Jedynki na premierowe słuchowisko Krzysztofa Bizia w reżyserii Aleksandry Głogowskiej.

Przyjaciel Nowosielskiego, Tadeusz Różewicz, pisał o nim, że był rozdarty między dwiema miłościami, "niebiańską" i "ziemską", czasem przypominał anioła, a czasem nietoperza wiszącego w podziemiach opuszczonej świątyni…

18 września 1939 roku Stanisław Ignacy Witkiewicz na wieść o wkroczeniu do Polski Armii Czerwonej popełnił samobójstwo. Pisarz, malarz i filozof był świadkiem rewolucji i uważał, że to właśnie bolszewicy zniszczą cywilizację Zachodu. Co byłoby, gdyby 17 września, uciekając przed wojskami niemieckimi na Kresy, spotkał się ze swoim przyjacielem Bruno Schulzem, jak zastanawia się w swojej sztuce Mariusz Cieślik?

18 września 1939 roku Stanisław Ignacy Witkiewicz na wieść o wkroczeniu do Polski Armii Czerwonej popełnił samobójstwo. Pisarz, malarz i filozof był świadkiem rewolucji i uważał, że to właśnie bolszewicy zniszczą cywilizację Zachodu. Co byłoby, gdyby 17 września, uciekając przed wojskami niemieckimi na Kresy, spotkał się ze swoim przyjacielem Bruno Schulzem, jak zastanawia się w swojej sztuce Mariusz Cieślik?

W noworoczny wieczór zaprosiliśmy do Teatru Polskiego Radia. Na słuchowisko "Miłość" autorstwa i w reżyserii Ingmara Villqista składają się trzy krótkie jednoaktówki, powstałe dokładnie ćwierć wieku temu: "Mili moi", "Miłość" i "Lemury". Te kameralne formy dramaturgiczne są częścią znanego cyklu jednoaktówek Villqista - "Beztlenowce".

Słuchowisko Anny Skuratowicz pt. "Entuzjastka" inspirowane listami Narcyzy Żmichowskiej, to opowieść o odważnej kobiecie, która przerastała swoją epokę i nie bała się łamać konwenansów.

"Gore gwiazda nad Wierszyną" to opowieść Macieja Jastrzębskiego o nocy wigilijnej Polaków z syberyjskiej wsi Wierszyna. Rzecz dzieje się w 1992 r. To wtedy nasi rodacy odbudowali drewniany kościółek, zdewastowany pod koniec lat 20. XX w. przez komunistów.

Słuchowisko "Dziady. Wokół ks. Piotra" w centrum opowieści stawia wewnętrzną walkę zakonnika, nękanego wizjami rozpadającego się świata, pogrążonego we własnej niepewności, rozpaczy, lęku i samotności. Reżyseruje Tomasz Cyz, w obsadzie: Piotr Głowacki, Przemysław Stippa i Sławomir Orzechowski. Zapraszamy do wysłuchania radiowego spektaklu!

W niedzielę, 11 grudnia, zaprosiliśmy do Programu 1 Polskiego Radia na premierowe słuchowisko wg dramatu Sofoklesa pt. "Trachinki", w adaptacji i reżyserii Mariusza Malca, w tłumaczeniu Antoniego Libery.

Jest to historia przyjaźni matczynej babki autora i poznanej podczas genewskich studiów znanej w II Rzeczypospolitej lekarz neurolog Natalii Zand. Finał opowieści to zaskakujący splot tragicznych zdarzeń z roku 1942, których bohaterami są znane skądinąd postaci.

"Rybki" to pogodna i purnonsensowa opowieść o spotkaniu dwojga dojrzałych ludzi w bardzo nietypowych okolicznościach. Ona to "kobieta po przejściach". On - "mężczyzna z przeszłością". W czwartkowy wieczór zaprosiliśmy do radiowej Jedynki na premierowe słuchowisko Jarosława Jakubowskiego pt. "Rybki", w reżyserii Michała Wdowiaka.

Przesiedlenia w ramach wielkiej akcji (tzw. Grossaktion) były najbrutalniejszymi działaniami niemieckiej administracji na terenie Zamojszczyzny i miały na celu całkowite "oczyszczenie terenu" z Polaków pod niemiecką kolonizację. Ogółem, ze 171 wsi, wysiedlono około 60 tys. osób, z których ponad 30 tys. trafiło do obozów przejściowych.

Od końca listopada 1942 roku do marca 1943 Niemcy wysiedlili z Zamojszczyzny ponad 30 tysięcy dzieci. Była to słynna Aktion Zamość, która trwała zaledwie kilka miesięcy, a zapisała się w historii II wojny światowej na ziemiach polskich jako jeden z najkrwawszych, najbardziej okrutnych jej rozdziałów. Zapraszamy do radiowej Jedynki na premierowe słuchowisko Tomasza Skilera pt. "Tego strasznego dnia ja nie zapomnę nigdy...", w reżyserii Dobrosławy Bałazy.

Dziad zwany Tefilem jest intrygujący - przez swoją starczą nadgniłość, a zarazem energię gadania. Tytułowy bohater mówi do tajemniczego Rozmaryna. Prowadzi go przez ulice małego miasteczka Litental, które zdaje się zaklętą krainą, z której nie można wyjść.

Kim był Marcel Proust? Twórcą wielotomowego arcydzieła "W poszukiwaniu straconego czasu", które stało się przewrotem kopernikańskim w światowym powieściopisarstwie. Jakim jednak był człowiekiem? Czy neurotycznym egotykiem, starającym się za wszelką cenę dokończyć dzieło swego życia, wciągającym w fałszywe przyjaźnie, by czerpać wiedzę z najdrobniejszych przejawów życia?

Słuchowisko "Koncert" jest adaptacją opowiadania Pawła Huelle pod tym samym tytułem z ostatniego zbioru opowiadań "Talita" tego pisarza. Jest to historia o niespełnionej miłości dwojga młodych ludzi pochodzących z dwóch zaborów ówczesnej Polski - pruskiego i austriackiego.

"Ślepcy" to najbardziej dzisiaj znany dramat wybitnego belgijskiego dramatopisarza, laureata Nagrody Nobla - Maurice'a Maeterlincka. Grupa niewidomych, w środku ciemnego lasu, oczekuje na księdza - opiekuna, który ma zaprowadzić ich do przytułku. On jednak nie przychodzi, a bohaterowie odczuwają coraz większy niepokój.

W niedzielę, 6 listopada, na antenie Programu 1 Polskiego Radia wyemitowaliśmy słuchowisko pt. "Anioł dla dwojga", w reżyserii Tomasza Mana. Opowiada ono historię zakochania dwóch osób, w których życiu niespodziewanie pojawia się pewien anioł.

Słuchowisko z cyklu "Współczesna dramaturgia Ukrainy", autorstwa Ołeksandry Hromowej, pt. "Dziewiąty dzień księżycowy", w adaptacji i reżyserii Karoliny Kirsz, to opowieść o ludziach, którzy śpią. To historia życia, które przecieka przez palce, wzajemnych niespełnień, pretensji i oskarżeń. Zapraszamy do słuchania.

Na antenie Programu 1 Polskiego Radia, w czwartkowy wieczór (27.10) wyemitowaliśmy słuchowisko "Skrzynka z pszczołami" w reżyserii Tomasza Zacharewicza. Autorem realizacji akustycznej jest Andrzej Brzoska, wśród wykonawców Joanna Trzepiecińska. Zapraszamy do wysłuchania radiowego spektaklu!

Jedna z najważniejszych współczesnych autorek izraelskich, Anat Gov, przekonuje nas do niemożliwego, zapraszając na sesję terapeutyczną z niezwykłym pacjentem... z Bogiem. Pogrążony w depresji, nie ma już siły dłużej czuwać nad światem, który stworzył. Matka niepełnosprawnego dziecka, psycholog, podejmuje decyzję, by mu pomóc.

Ta radiowa opowieść rozpięta między krakowskim Kazimierzem, Lwowem, Uzbekistanem i Tel-Awiwem. Po raz pierwszy przedstawia żyjącego na emigracji w Izraelu wybitnego pisarza pochodzenia żydowskiego. To historia o człowieku, który utracił rodzinę, majątek i ojczyznę, lecz zachował życie, przetrwał Holokaust. Przez wiele lat sparaliżowany, walczył o przetrwanie i godne miano pisarza polskiego na obczyźnie. W roku 2022 obchodzimy 25. rocznicę śmierci Leo Lipskiego.

"Najpiękniejsza tragedia" według "Poetyki" Arystotelesa, jeden z najsłynniejszych dramatów świata, czyli "Król Edyp" Sofoklesa w Teatrze Polskiego Radia! Wyjątkowe słuchowisko przypomnieliśmy w związku ze śmiercią Franciszka Pieczki. Wybitny aktor teatralny, filmowy i radiowy zmarł w piątek w wieku 94 lat.

Słuchowisko Tomasza Lerskiego w reżyserii Michała Wdowiaka przypomina wydarzenia, jakie rozgrywały się w miastach na Kresach Wschodnich: Baranowiczach, Grodnie i Brześciu - po napaści sowieckiej. Uzmysławia, że ten atak był taką samą napaścią, jak agresja hitlerowskich Niemiec, choć w historiografii i potocznej opinii pokutuje niesłuszne przekonanie, iż wojna na Wschodzie miała łagodniejszy charakter i przebieg. Nic bardziej mylnego!

Słuchowisko "Ignacy Rzecki. Ostatni Romantyk" skupia się na wątkach opowiadających o losie, przemyśleniach, zdarzeniach i tęsknotach starego subiekta. Kładzie nacisk na przyjaźń i oddanie, jakim Rzecki bezgranicznie obdarzył Wokulskiego. Spektakl wyreżyserowała Aleksandra Głogowska, w obsadzie m.in.: Wiesław Komasa, Marcin Bosak i Andrzej Mastalerz. Zapraszamy!

Słuchowisko "Kobieta i wojna", to adaptacja fragmentów drugiego tomu wspomnień Zofii Skąpskiej - Dziwne jest serce kobiece... Akcja koncentruje się na dramatycznych przeżyciach autorki Wspomnień  i jej rodziny w pierwszych dniach wojny 1939 roku  i pierwszych miesiącach niemieckiej okupacji.

"Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza to arcydzieło polskiej literatury i świadectwo geniuszu jego autora. Adaptacja i reżyseria słuchowiska jest efektem pracy Waldemara Modestowicza. Realizacją akustyczną zajął się Andrzej Brzoska, a za opracowanie muzyczne odpowiada Renata Baszun.

W rocznicę wybuchu II wojny światowej w radiowej Jedynce przedstawiliśmy na premierowe słuchowisko Piotra Skotnickiego pt. "Wrzesień" w reżyserii autora. W obsadzie m.in. Jerzy Zelnik, Krzysztof Szczepaniak, Jarosław Gajewski i Marcin Troński. Zapraszamy do wysłuchania!

Sganarel to typowy komediowy służący, który w klasycznym teatrze odznacza się tchórzostwem i chciwością. Jest gburowaty, podczas gdy jego pan don Juan elegancki. Ma skłonności do moralizowania, a don Juan do cynizmu. Jest przesądny i głupkowaty, a don Juan sprytny i śmiały...

Pilates był praktykowany przez żołnierzy w celu złagodzenia syndromu stresu pourazowego. Lecz główna bohaterka utworu, Inna, nie potrafi uciec w zapomnienie. Zabiegi stosowane przez coraz bardziej agresywną Trenerkę można interpretować w różny sposób.

Jacek i Tomek to dwaj bracia bliźniacy, którzy wychowali się na jednym z wielkopłytowych osiedli mieszkaniowych. Ich losy rozdzieliły się wiele lat temu i biegły rozbieżnymi torami.

Wędrówki Marii Konopnickiej posłużyły jako materiał do kolejnych publikacji. Jednym z tekstów napisanych pod wpływem podróży do Włoch była nowela "Morze". Słuchowisko na podstawie tego utworu Konopnickiej w adaptacji i reżyserii Kamila Marii Banasiaka - wyemitowane w Programie 1 Polskiego Radia - opowiada o ludzkiej pysze, odwiecznej chęci dominacji człowieka nad naturą.

Ołeksandra Hromowa w swojej sztuce "Dźwięki i głosy" poprzez dramat Marii i jej utraconej miłości opowiada historię współczesnej Ukrainy.

"Nawrócony" jest mało znaną nowelą Bolesława Prusa, która pierwszy raz ukazała się na łamach "Kalendarza humorystycznego Muchy dla porządnych ludzi na rok 1881". Głównym bohaterem jest pan Łukasz, zgorzkniały właściciel kamienicy skonfliktowany z całym otoczeniem, który w swoim życiu oddaje się trzem namiętnościom: gromadzeniu przedmiotów i pieniędzy, wytaczaniu procesów sądowych oraz grze w preferansa.

W Programie 1 Polskiego Radia przypomnieliśmy jedną z radiowych ról Ignacego Gogolewskiego - wybitnego aktora, który zmarł 15 maja w wieku 90 lat. Zapraszamy na słuchowisko "Nim wypowiesz słowo, jesteś jego panem" Wacława Holewińskiego z 2020 roku.

"Równina" jest dystopiczną opowieścią o trzech wędrowcach przemierzających "ziemię jałową" po katastrofie wywołanej przez ludzi. Ślepy Per, niemy Ior i kulawy Zar ocaleli po to, żeby się spotkać gdzieś na tytułowej równinie i iść dalej razem.

Pełnia księżyca i jakiś dach. Na nim dwa koty i dwoje ludzi. Koty chciałyby w spokoju móc wypić śmietankę, patrząc w niebo. Niestety ludzki los jest o wiele bardziej skomplikowany. Nasi bohaterowie skutecznie zakłócają kotom spokojny wieczór.