Hahn in Europa | BNR

Europa maakt zich zorgen over Oekraïne nu Donald Trump weer aan de macht komt. In de Europese hoofdsteden spreken leiders hun steun voor Oekraïne uit. Maar volgens Europaverslaggever Michal van der Toorn blijft het vooral bij mooie woorden. De grote vraag is: wanneer zien we daden?

See omnystudio.com/listener for privacy information.

NAVO-chef Mark Rutte had vandaag bezoek van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Anthony Blinken, op het hoofdkwartier van de NAVO in Brussel. Samen beloofden ze een stevige reactie op de inzet van Noord-Koreaanse soldaten in Oekraïne. Ondertussen is Rutte alweer onderweg naar Polen, waar hij een nieuwe NAVO-basis gaat openen. Europaverslaggever Michal van der Toorn vertelt waarom die nieuwe basis zo belangrijk is.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

We zijn bij de laatste loodjes van de hoorzittingen en die zijn het zwaarst. De beoogde vicevoorzitters van de Europese Commissie staan op de grill. Europaverslaggever Michal van der Toorn neemt je mee in het politieke spel dat hierachter schuilgaat.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Terwijl persbureaus melden dat Duitsland in februari 2025 weer naar de stembus gaat voor de parlementsverkiezingen, gaan in het Europees Parlement de verhoren gewoon door. Vandaag was het de beurt aan Kaja Kallas, de beoogd Eurocommissaris voor Buitenlandse Zaken. Europaverslaggever Michal van der Toorn praat ons bij over hoe de verhoren tot nu toe zijn gegaan en de toekomst van het EU-defensiebeleid. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Tijdens een ontmoeting in Parijs hebben Macron en Starmer Oekraïne opnieuw steun toegezegd. Maar met Trump terug op het toneel is de vraag: wie neemt in Europa het voortouw? Europaverslaggever Michal van der Toorn schetst het huidige speelveld.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Na de Amerikaanse verkiezingen is het onrustig in Brussel over hoe het nu verder moet met het conflict in Oekraïne. De Poolse president Donald Tusk probeert zich op te werpen als dé Europese leider die de weg kan wijzen, maar Europa blijft verdeeld over wat te doen. Europaverslaggever Michal van der Toorn luisterde naar een interview met Tucker Carlson en hoorde dat ze aan de andere kant van de Atlantische Oceaan wél weten wat er in Europa moet gaan gebeuren. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het Europees Parlement onderwerpt de kandidaat-Eurocommissarissen deze weken aan intensieve hoorzittingen van drie uur. Vandaag was Wopke Hoekstra aan de beurt. Europacorrespondent Michal van der Toorn vertelt hoe hij zich in drie talen door de vragen wist te worstelen.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Afgelopen dinsdag werd Donald Trump opnieuw verkozen tot president van de Verenigde Staten. Wat betekent dit voor Europa, en hoe kan het zich voorbereiden op de komende vier jaar? Europacorrespondent Michal van der Toorn bespreekt de verdeeldheid onder Europese leiders na Trumps overwinning.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Vandaag is het zover: de 26 beoogde Eurocommissarissen worden door het Europees Parlement onder de loep genomen tijdens de zogeheten hoorzittingen. De Slowaakse kandidaat Maroš Šefčovič beet vandaag het spits af, en komende donderdagochtend is Wopke Hoekstra aan de beurt om zich te bewijzen. Europaverslaggever Michal van der Toorn vertelt ons alles over het verloop van deze hoorzittingen, de duur van het proces, en welke kandidaten waarschijnlijk een pittige vragenronden tegemoet kunnen zien …

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Europa houdt de adem in voor de spannende Amerikaanse verkiezingen komende dinsdag. Toch klinkt er hier en daar al een zucht van verlichting, want de pro-Europese Maia Sandu heeft de presidentsverkiezingen in Moldavië gewonnen. De beoogde Eurocommissarissen zullen minder opgelucht ademhalen, want vandaag beginnen de hoorzittingen in het Europees Parlement, waar ze stevig aan de tand zullen worden gevoeld. Tot slot vertelt Europacorrespondent Michal van der Toorn wat we kunnen verwachten van het bezoek van NAVO-chef Mark Rutte aan de Duitse bondskanselier Olaf Scholz.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Wopke Hoekstra zal, voor hij de Europese commissaris voor Klimaat en Schone groei wordt, worden gegrild door het Europees Parlement. De hoorzittingen kunnen maximaal vier uur duren en in die tijd zal Hoekstra 25 vragen van de parlementariërs moeten pareren. Volgens Michal van de Toorn wordt er tijdens elke hoorzitting in ieder geval één kandidaat weggestuurd. Mohammed Chahim, Europarlementariër namens GroenLinks-PvdA pakte Hoekstra tijdens de vorige hoorzittingen hard aan, maar zag dat Hoekstra het in zijn rol als 'klimaatpaus' toch prima deed.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Morgen gaan de importheffingen op elektrische auto's uit China in. De maatregel moet oneerlijke concurrentie voorkomen, maar veel Europese landen zijn bang dat China met tegenmaatregelen gaat komen. Europaverslaggever Michal van de Toorn ziet dat vooral Duitsland daar bang voor is. Het land van premier Scholz is erg afhankelijk van handel met China.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Naim Qassem is de nieuwe leider van Hezbollah, nadat de vorige leider, Nasrallah, bij een bombardement om het leven kwam. Ook een andere kandidaat voor het leiderschap van Hezbollah, een neef van Nasrallah, kwam deze maand om bij een bombardement. Qassem is één van de oprichters van Hezbollah en fungeerde decennialang als de rechterhand van Nasrallah. Secretaris-Generaal van de NAVO Mark Rutte gaat vandaag lunchen met voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen. Ze gaan het naar alle waarschijnlijkheid hebben over de defensie-industrie van Europa. Beide willen dat de wapenproductie in de EU wordt opgeschroefd. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De pro-Russische partij Georgische droom heeft de verkiezingen in Georgië gewonnen. Met 54% krijgt de zittende partij een meerderheid, maar volgens oppositiepartijen in Georgië en Charles Michel zijn de verkiezingen vervalst. Ondanks deze uitslag, waarmee het land afstand neemt van het westen, is de link met de EU volgens Europaverslaggever Michal van de Toorn nog niet helemaal verdwenen.  

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Vandaag werd vurig gedebatteerd over de zogenaamde terugkeerhubs. Europarlementariër Tineke Strik (GL) liet zich kritisch uit op het idee en vindt dat landen hun EU-verplichtingen niet serieus nemen. Ook de liberalen, de RENEW-partij, waren kritisch.  Malik Azmani, van de VVD en ook lid van de RENEW-partij, hield zich meer op de vlakte. Volgens Europaverslaggever Michal van de Toorn praatte hij bijna de exacte woorden van Schoof na. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het Europees Parlement heeft ingestemd met een lening van 35 miljard euro voor Oekraïne. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van de bevroren goederen die door de in 2022 ingestelde sancties in handen van het westen zijn gekomen. Volgens Europaverslaggever Michal van de Toorn mag Oekraïne helemaal zelf bepalen wat ze met dit geld gaan doen. Rusland zit niet stil, zij zitten een bijeenkomst van de BRICS-landen voor. Naast de gebruikelijke BRICS landen zoals China en India, zijn er opvallend genoeg meer landen bij. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De eerste EU-top van Schoof laat meteen zien in wat voor aparte positie de Nederlandse premier zit. Waar de meeste leiders van de lidstaten bij hun eigen partij zich kunnen voorbereiden, kan de partijloze premier van Nederland dat niet. Wel kon hij aanschuiven bij Italië en Denemarken over migratie. Daar werden 'innovatieve ideeën' rond migratie besproken, vertelde hij aan Europaverslaggever Michal van de Toorn. En een vermoeide Zelensky presenteerde zijn 'overwinningsplan' aan de EU. Daar werd hem gevraagd naar zijn relatie met de premier van Hongarije.  

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De EU-top is begonnen, en het ging veel over migratie. De premier schoof aan bij een vooroverleg met Italië en Denemarken. Nederland kan het op het gebied van migratie goed vinden met deze landen. Het ging ook veel over de terugkeerhubs in de regio waar uitgeprocedeerde asielzoekers naartoe zouden moeten worden gestuurd De premier maakt duidelijk dat dit idee geen proefballon is, maar een serieus plan. Zelensky presenteerde eindelijk zijn 'overwinningsplan' aan de Europese leiders, maar het lijkt er nog niet op dat de lidstaten razend enthousiast zijn over het voorgestelde plan, ziet Europaverslaggever Michal van de Toorn. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

President Zelensky heeft vandaag zijn 'overwinningsplan' voor de oorlog gepresenteerd. Vandaag kreeg het Oekraïense parlement het plan te zien, morgen zijn de hoge piefen van de EU aan de beurt. In het plan wordt een beroep gedaan op de westerse wereld voor grootschalige steun, Europaverslaggever Michal van de Toorn kijkt naar de belangrijkste punten van Zelensky. Ook migratie en het Midden-Oosten zijn onderwerpen die morgen door de verschillende lidstaten uitgebreid zal worden besproken. En het is de eerste echte Europese test voor premier Dick Schoof.  

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Een aantal partijen hebben aangekondigd vandaag een motie in te dienen voordat premier Schoof vertrekt richting Brussel. Volt stemt voor een verdragswijziging waardoor de Europese Unie kan worden hervormd. Ze zijn voor het afschaffen van het vetorecht en willen dat de verhuizingen tussen Straatsburg en Brussel ophouden. Ook het CDA en D66 dienen een motie in, zij willen Hongarije tijdelijk schrappen uit het schengenverdrag. Maar volgens Europaverslaggever Michal van de Toorn kan dat niet zomaar. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Europese Commissie is bezig met een nieuwe wet over het terugkeerbeleid van migranten. Ursula von der Leyen heeft hierover een brief gestuurd naar alle lidstaten. De brief komt vlak voor een belangrijke EU-top, waar veel landen volgens Michal van de Toorn migratie het belangrijkste thema vinden. En morgen vindt de allereerste top tussen de EU en golfstaten plaats. Politico heeft al een gelekt statement over Oekraïne in handen. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Premier Schoof moet voor hij naar Brussel vertrekt eerst nog een Kamerdebat overleven. Wil het kabinet haar plannen doen slagen, zal het hulp vanuit de EU moeten krijgen, zegt politiekverslaggever Mats Akkerman. CDA en D66 roepen op om Hongarije tijdelijk uit het schengenverdrag te gooien. Nederland heeft daarentegen Hongarije ook een handje geholpen, met de aanvraag voor een opt-out op het gebied van migratie voelt premier Orbán zich gesterkt, legt Europaverslaggever Michal van de Toorn uit. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Litouwen is dit weekend naar de stembus gegaan. Daarin gaven de kiezers een duidelijk signaal af richting Rusland, buurland van Litouwen. Ook in Luxemburg werd gesproken over het land van Poetin, daar wordt gesproken over een vijftiende sanctiepakket tegen Rusland. Minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp (NSC) ziet daarbij een voortrekkersrol weggelegd voor Nederland, zegt Europaverslaggever Michal van der Toorn.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De gevechten in Libanon gaan door, nu zijn er zelfs VN-soldaten gewond geraakt. Volgens EU-buitenlandchef Josep Borell hebben Europese landen te lang gewacht om dit te veroordelen. Buitenlandminister Casper Veldkamp heeft aangekondigd dat Europa extra sancties gaat opleggen aan Iran. Volgens Europaverslaggever Michal van de Toorn is dit een reactie op de levering van korteafstandsraketten aan Rusland. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Zelensky’s tour langs Europese leiders draait niet om een mogelijk bestand met Rusland, zei hij na zijn ontmoeting met Macron in Parijs. Waarom bezoekt hij dan binnen 48 uur zoveel bondgenoten? Volgens Europacorrespondent Michal van der Toorn zoekt hij vooral extra steun voor de aankomende wintermaanden.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Zelensky zou dit weekend eigenlijk zijn bondgenoten ontmoeten in het Duitse Ramstein, maar die top is afgeblazen omdat Biden vanwege orkaan Milton in de VS wilt blijven. Zelensky blijft echter niet stilzitten en gaat zijn bondgenoten persoonlijk af. Vandaag en morgen reist hij naar Londen, Parijs, Rome, het Vaticaan en Berlijn. Hij wil meer steun, maar volgens Europacorrespondent Michal van der Toorn zijn de bondgenoten verdeeld over wat die steun moet inhouden. VVD-Europarlementariër Bart Groothuis belicht het perspectief vanuit Straatsburg.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Europese Rekenkamer heeft in haar jaarverslag, ook wel bekend als het „blunderboek”, opnieuw de begroting van de Europese Commissie afgekeurd. De voornaamste zorgen betreffen onregelmatige uitgaven en de snel oplopende schuldenlast. Europaverslaggever Michal van der Toorn benadrukt dat dit niet de eerste keer is dat de Rekenkamer kritiek uit, maar het blijft onduidelijk of de Europese Commissie daadwerkelijk actie zal ondernemen op basis van de gegeven adviezen.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Europacorrespondent Michal van der Toorn blikt terug op een turbulente 24 uur vol afzeggingen in Europa. Gisteren annuleerde president Biden zijn reis naar Duitsland wegens orkaan Milton en inmiddels hebben ook Macron en Starmer hun bezoek aan Berlijn afgeblazen. En alsof dat nog niet genoeg was, is het overleg over Oekraïne in Ramstein ook uitgesteld. Tegelijkertijd waaide er een andere storm door het Europees Parlement. De gebruikelijke, vaak saaie debatten kregen een verrassende wending door de aanwezigheid van Viktor Orbán. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Viktor Orbán presenteerde zijn plannen voor het Hongaars voorzitterschap, maar werd onderbroken door een demonstrant. Ondertussen groeit in het Europees Parlement de bezorgdheid over Hongarije en het misbruik van EU-gelden. Europaverslaggever Michal van der Toorn volgde de persconferentie en bespreekt de details.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Europaverslaggever Michal van der Toorn bespreekt de situatie in het Midden-Oosten. Israël zegt een Hezbollahleider te hebben gedood in Beiroet. Ondertussen is de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken op bezoek in Saoedi-Arabië en de Golfstaten om te praten over de oorlog in Gaza en Libanon. In het Europees Parlement waarschuwt buitenlandchef Borrell voor de steeds slechter wordende situatie in Libanon.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De nieuwe Franse minister van Financiën, Antoine Armand, beloofde vandaag in Luxemburg dat de begroting voor 2025 donderdag "volledig" voldoet aan de EU-regels. Dit zou bijzonder zijn, aangezien Frankrijk al jaren die regels negeert. Europaverslaggever Michal van der Toorn benadrukt dat het begrotingstekort altijd een groot probleem in de EU is geweest en dat dit niet snel zal veranderen.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het is precies een jaar geleden dat Hamas een aanslag op Israël heeft gepleegd.  De EU-lidstaten zijn verdeeld over het conflict in het Midden-Oosten: sommige landen steunen Israël onvoorwaardelijk, terwijl anderen kritisch zijn over hun acties. Frankrijk hoort bij die laatste groep, met Macron die oproept tot een wapenboycot tegen Israël. Dit zorgt voor toenemende spanningen. Hoe navigeren de Europese leiders door deze ingewikkelde situatie? Verslaggever Michal van der Toorn vertelt ons hoe er vanuit Brussel wordt gereageerd op deze herdenking.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Mark Rutte bracht vandaag als nieuwe NAVO-chef zijn eerste bezoek aan Kyiv en sprak daar met president Zelensky. Europaverslaggever Michal van der Toorn vertelt waar het allemaal over ging: Zelensky’s overwinningsplan, de wapenproductie in Oekraïne, de spanning in het Midden-Oosten en de inzet van langeafstandswapens tegen Rusland. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Defensieminister Ruben Brekelmans en Europa-correspondent Michal van der Toorn bespreken de benoeming van Mark Rutte als nieuwe NAVO-secretaris-generaal. Michal was aanwezig op zijn eerste dag en merkte op dat Rutte vooral de nadruk legde op Oekraïne, hogere defensie-uitgaven en internationale samenwerking. Wat gaat dit betekenen voor Nederland en de NAVO? 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Er zijn grote zorgen over de situatie in het Midden-Oosten. De G7-leiders komen op initiatief van Meloni bij elkaar voor een telefonisch spoedoverleg. Terwijl de meeste landen druk bezig zijn om hun burgers uit Libanon te evacueren, is het duidelijke signaal vanuit de Europese hoofdsteden dat verdere escalatie in de regio moet worden voorkomen. Europacorrespondent Michal van der Toorn begrijpt deze reactie, maar vraagt zich af of zulke reacties eigenlijk wel echt effect hebben.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Spanje staat aan de frontlinie van Europa's vergrijzingscrisis. In 2050 zal één op de drie Spanjaarden 65 jaar of ouder zijn, vergeleken met één op de vijf nu. Echter heeft heel Europa te maken met vergrijzing en een dalend geboortecijfer, waardoor er grote tekorten op de arbeidsmarkt ontstaan. De vraag is: hoe lossen we dit op? Kan arbeidsmigratie de redder zijn?

Michal van der Toorn gaat hierover in gesprek met Tesseltje de Lange, hoogleraar Europees Migratierecht aan de Radboud Universiteit. Als expert op het gebied van Europese regelgeving rond arbeidsmigratie en integratie onderzoekt ze of arbeidsmigratie van buiten de EU een oplossing kan bieden voor de personeelstekorten in de Nederlandse zorg- en technieksector. 

De Lange gelooft dat arbeidsmigratie kan helpen om de gaten op de arbeidsmarkt te vullen, maar ze waarschuwt dat het niet genoeg is. Het moet onderdeel zijn van een breder pakket aan oplossingen.

Luister ook | 4. Cyprus voorbeeld voor EU-lidmaatschap Oekraïne?

Over de maker

Michal van der Toorn werkt als buitenlandredacteur en Europa-verslaggever voor BNR Nieuwsradio. Ze is dagelijks te horen in The Daily Move en wekelijks in de rubrieken Blik op Europa in BNR De Wereld en Blik op de Wereld in BNR Zakendoen. Ook werkt ze op de achtergrond voor verschillende BNR-programma's.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

In zijn eerste persconferentie als nieuwe secretaris-generaal van de NAVO legde Mark Rutte de focus op drie grote prioriteiten: de oorlog in Oekraïne, de defensiebudgetten van de NAVO-lidstaten en de groeiende invloed van China. Maar hoe gaat Rutte die aanpakken, en welke obstakels liggen er op de weg? Vanuit Brussel geeft Europaverslaggever Michal van der Toorn een kijkje in Ruttes eerste stappen als nieuwe NAVO-baas.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Vandaag neemt Mark Rutte officieel de rol van NAVO-secretaris-generaal over van Jens Stoltenberg. Michal van der Toorn is in Brussel om live verslag te doen van de overdracht. In de studio vertelt Stefan de Vries wat de belangrijkste uitdagingen en taken voor Rutte zijn, hoe de NAVO er nu voor staat en hoe Rutte deze functie heeft weten te bemachtigen.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

In Brussel is het vandaag de grote dag voor Mark Rutte. Hij neemt het stokje over van Jens Stoltenberg als de nieuwe secretaris-generaal van de NAVO. Op het hoofdkwartier vindt een feestelijke ceremonie plaats met toespraken en muziek. Onze Europacorrespondent Stefan de Vries vertelt wat er allemaal op de planning staat en welke uitdagingen Rutte in zijn nieuwe rol te wachten staan.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Europacorrespondent Michal van der Toorn duikt in een onderzoek van de Europese Commissie waaruit blijkt dat de meerderheid van de Europeanen zich niet goed voorbereid voelt op rampen zoals extreme weersomstandigheden en gezondheidscrises. We bespreken ook de plannen van de CDU in Duitsland voor hekken aan de grenzen van Polen en Griekenland, en bekijken Noorwegen, dat overweegt een hek langs de grens met Rusland te bouwen. Tot slot is het de laatste dag van Jens Stoltenberg als NAVO-chef. Hoe viert hij deze mijlpaal? Michal van der Toorn bespreekt de details. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Josep Borrell, de Hoge Vertegenwoordiger van de EU voor Buitenlandse Zaken, heeft aangekondigd dat de Europese ministers van Buitenlandse Zaken bij elkaar komen voor een telefonische spoedvergadering vanwege de recente escalaties in het Midden-Oosten. Ook hebben we te maken met de overwinning van de uiterst rechtse FPÖ in Oostenrijk. Wat zeggen andere Europese leiders hierover en waar gaat Europa naartoe? En vandaag begint de rechtszaak tegen Marine Le Pen en haar partij, die beschuldigd worden van verduistering van Europese overheidsgelden. Wat betekent dit voor de Franse politiek en de toekomst van Le Pen? Europacorrespondent Michal van der Toorn sprak hierover met Thomas van Zijl.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

President Biden heeft aangekondigd 7,9 miljard dollar extra steun voor Oekraïne vrij te maken. Dit pakket bevat onder andere opgeknapte Patriot-systemen, drones en munitie. De aankondiging valt samen met het bezoek van Zelensky dat gemengde reacties oproept binnen de Republikeinse partij. Europacorrespondent Michal van der Toorn legt uit wat deze ontwikkelingen betekenen. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Israël wijst een bestand met Hezbollah af, maar Europese diplomaten werken achter de schermen hard aan een oplossing. Ondanks hun inspanningen blijft de doorslaggevende invloed bij de VS liggen. Onze Europacorrespondent Michal van der Toorn legt uit hoe Europa de situatie probeert te de-escaleren. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Volgens persbureau Reuters werkt Rusland samen met China aan nieuwe wapens voor de oorlog in Oekraïne. Het Russische staatsbedrijf Almaz-Antey zou samen met Chinese bedrijven de Garpiya-3-drone hebben ontwikkeld en getest. Dit meldt Reuters op basis van documenten van een Europese inlichtingendienst en gesprekken met insiders. Europacorrespondent Michal van der Toorn valt het op dat dit nieuws vooral leidt tot speculatie. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

We keren een laatste keer terug naar het dorp Barcena de Bureba. Op het enorme land van Maaike en Tibor - 6 hectare in totaal - zal op termijn een voedselbos verrijzen. De eerste boompjes zijn al geplant en moeten met het warme weer goed bewaterd worden.

Het idee van een voedselbos is de structuur van een bos nabouwen, maar alles wat erin staat is eetbaar of heeft een functie voor de andere bomen. Maaike: ‘We willen laten zien dat het interessant is voor anderen om ook te doen. We willen graag een voorbeeld zijn.’

In Burgos leg ik onderzoeker Luis Marcos de vraag voor of er niet veel meer migranten moeten komen om die lege dorpen nieuw leven in te blazen. En dan óók de niet-Westerse, óók mensen die géén huizen bouwen of een voedselbos aanleggen?

‘Ja’, antwoordt hij stellig. ‘Mensen van buiten zijn de enige oplossing voor het probleem van ontvolking. Dat kunnen mensen zijn die nu in de stad wonen en hunkeren naar het platteland, maar natuurlijk ook migranten. De Spaanse economie zou niet zonder hen functioneren.’

Een treffend voorbeeld van de migrant als redder in nood is een bericht dat ik las in een Spaanse krant. Er worden buschauffeurs gezocht in Marokko en Latijns-Amerika, omdat er in Spanje te weinig zijn. Door het gebrek aan buschauffeurs raken steeds meer dorpen hun busverbinding kwijt - voor sommigen de enige vorm van transport. En voor Spaanse kinderen soms de enige mogelijkheid om op school te komen. 

Maaike en Tibor vullen geen slecht betaalde of essentiële banen als buschauffeur in. Toch ziet Marcos hen als deel van de oplossing voor het verlaten Spanje: ‘Het platteland is in Spanje met een zekere minachting bekeken. Mensen uit het dorp werden gezien als dommer, armer. Alsof plattelandsbewoners minder waard waren dan mensen uit de stad.’ 

Het feit dat ze nu zien dat er een Nederlandse familie komt, zet mensen aan het denken, aldus Marcos. ‘Oh Nederlanders, gecultiveerde mensen, goed voorbereide mensen, en die komen hier naar een dorp… Goh, misschien is het zo slecht nog niet om te wonen in een dorp. Ze komen met ideeën om er bomen neer te zetten, groenten en fruit te verbouwen, de huizen op te knappen, er komen nog meer families… Dat heeft een didactische waarde voor de samenleving.’

Daarom hebben we het nodig dat deze ervaring succesvol wordt, besluit Marcos. ‘Dat ze er geen genoeg van krijgen, dat het meer mensen aantrekt, dat het nog eens gebeurt. Dat ze zien: deze Nederlanders zijn gekomen… waarom zou ik niet hetzelfde doen?’

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Vandaag staat bij de Verenigde Naties in New York het overwinningsplan van Zelensky centraal. Tegelijkertijd doet de Tsjechische president Petr Pavel in een interview met de New York Times een opvallende uitspraak: na afloop van de oorlog in Oekraïne is de kans groot dat Rusland delen van het land blijft controleren. Europaverslaggever Michal van der Toorn legt uit waarom Pavel dit zegt en hoe realistisch dit scenario is.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Meloni ontving gisteren de Atlantic Council Global Citizen Award van Elon Musk. Vandaag is alle aandacht echter gericht op New York, waar de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties plaatsvindt. Wie zijn de belangrijke sprekers? Wat zijn de belangrijkste onderwerpen? Europaverslaggever Michal van der Toorn neemt ons mee op een reis door de wandelgangen van de VN. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De handelsspanningen tussen China en de Europese Unie blijven toenemen. De Europese Commissie heeft bezwaar aangetekend bij de Wereldhandelsorganisatie tegen een Chinees onderzoek naar vermeende subsidies in de Europese zuivelsector. Het onderzoek volgt op Europese plannen om importheffingen op Chinese elektrische auto’s in te voeren. Volgens Europaverslaggever Van der Toorn zijn de maatregelen onderdeel van een breder handelsconflict tussen de twee economische grootmachten.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Na zijn bezoek aan een munitiefabriek in Pennsylvania zal de Oekraïense president Volodymyr Zelensky zijn "overwinningsplan" voor de oorlog tegen Rusland presenteren. Hij blijft in New York voor de Algemene Vergadering van de VN, waar hij zijn plannen deelt met president Biden en andere wereldleiders. Tot slot meldt Europacorrespondent Michal van der Toorn dat Zelensky geen groot fan is van Trumps running mate, JD Vance.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Ursula von der Leyen heeft een steunpakket van 160 miljoen euro aangekondigd om Oekraïne te helpen bij het herstellen van infrastructuur en het verwarmen van gebouwen tijdens de winter. Duitsland heeft daarnaast een extra 400 miljoen euro aan militaire steun beloofd om Oekraïne in de strijd bij te staan. Europaverslaggever Michal van der Toorn bespreekt ook de oproepen vanuit het Europees Parlement voor aanvullende Europese steun aan Oekraïne.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Nederland heeft een officiële uitzondering op de EU-asielregels aangevraagd, aldus minister van Asiel Marjolein Faber. De Europese Commissie heeft echter benadrukt dat de EU-regels nog steeds bindend zijn voor Nederland. Europaverslaggever Michal van der Toorn legt uit waarom de kans op een succesvolle uitzondering vrijwel nihil is en bespreekt de bestaande opt-out van Denemarken voor EU-asielregels.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

We keren terug naar het Spaanse spookdorp Barcena de Bureba, waar de Nederlandse Maaike en Tibor zich op den duur definitief willen vestigen samen met hun twee dochters van negen en zeven jaar. We gaan even langs bij buurman Carlos, die tot voor kort de enige was in het dorp. Wat vindt hij eigenlijk van de nieuwe aanwas?

Ook keren we weer terug naar de Universiteit van Burgos, op een uur rijden van het dorp. Onderzoeker en docent Luis Marcos vertelt waarom Spaanse vrouwen relatief laat zijn met het krijgen van hun eerste kind (31,6 jaar ten opzichte van 30,3 jaar in Nederland en 29,7 in Europa). Dat heeft alles te maken met het economische model in Spanje. ‘Het is een model waarbij jongeren weinig toekomst hebben. Ze kunnen moeilijk rondkomen en een woning vinden is lastig. Om die reden vertrekken veel jongeren zelfs uit Spanje.’

In een bar in Burgos ontmoeten we de 28-jarige journalist Sara Sendino. Zij schrijft bij de krant veel over het lege Spanje. Recentelijk maakte ze een reportage over een dorp waar de burgemeester zocht naar iemand om de enige bar over te nemen. In ruil daarvoor mocht diegene gratis in een huis wonen en hoefde er voor de bar ook geen huur betaald te worden. Sendino legt uit waarom de functie van een bar in het lege Spanje veel verder gaat dan voorzien in een hapje en een drankje. ‘In een dorp zijn veel mensen alleen. Als iemand een dag niet in de bar is geweest, maken mensen zich zorgen om diegene. Het is een plek van samenkomen, van delen en van omkijken naar je buren.’

In verschillende Spaanse dorpen is de vraag naar nieuwe inwoners zo hoog, dat er een heuse babybonus in het leven is geroepen. Dat wil zeggen: een eenmalige financiële bijdrage voor iedereen die een kind op de wereld zet. Maar Luis Marcos gelooft niet dat het echt zoden aan de dijk zal zetten. Wat wel zou werken, zegt hij, is ervoor zorgen dat jongeren toegang hebben tot een woning en stabiel werk. ‘De maatschappij moet snappen dat er op het platteland dezelfde openbare voorzieningen moeten zijn.’

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Dinsdagochtend onthulde Ursula von der Leyen de kandidaten voor de nieuwe Europese Commissie. Wopke Hoekstra krijgt de portefeuille Klimaat en Groene Groei, die volgens premier Dick Schoof "de toekomst van Europa bepaalt." Michal van der Toorn zegt dat niet iedereen het eens is met Schoof.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Viktor Orbán's onverwachte afwezigheid heeft de plenaire agenda van het Europees Parlement flink op losse schroeven gezet. Wat betekent Thierry Breton's terugtrekking en de lege Sloveense stoel voor de presentatie van nieuwe Eurocommissarissen? En welke andere belangrijke kwesties staan deze week nog op de agenda in Straatsburg? Europaverslaggever Michal van der Toorn geeft een overzicht van de chaos binnen de Europese bubbel.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het nieuws sloeg in als een bom. Thierry Breton heeft onverwachts zijn ontslag ingediend, en Frankrijk heeft Stéphane Séjourné voorgedragen als opvolger. Ursula von der Leyen moet morgen haar kandidaten presenteren. Wordt de deadline gehaald of uitgesteld? Europaverslaggever Michal van der Toorn geeft ons de laatste update. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Morgen onthult het nieuwe kabinet zijn regeerprogramma, en alle ogen zijn gericht op de natuurplannen van minister Wiersma van Landbouw. Na het verwerpen van de oude plannen kijkt Brussel met argusogen toe. Hoeveel speelruimte heeft Wiersma echt? Kan zij de Europese regels omzeilen, en hoe snel komt Brussel met een reactie? Daarnaast bespreekt Europaverslaggever Michal van der Toorn andere dossiers uit het hoofdlijnenakkoord die in Brussel onder extra aandacht staan.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Maandag werd het langverwachte rapport over de Europese economie gepresenteerd door Mario Draghi. Hij roept op tot maar liefst 800 miljard euro per jaar aan investeringen om Europa concurrerend te houden met de VS en China. De reacties in Brussel lopen sterk uiteen: Duitsland uit stevige kritiek, terwijl de Groenen in het Europees Parlement juist optimistisch zijn. Europaverslaggever Michal van der Toorn bespreekt samen met Bernard Hammelburg de details van het rapport.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Amerikaanse en Britse ministers van Buitenlandse Zaken bezochten vandaag Oekraïne om met president Zelensky te praten over steun in de oorlog tegen Rusland. Oekraïne vraagt om westerse langeafstandswapens om Russische drones neer te schieten. Washington heeft dit verzoek tot nu toe afgewezen, maar Europaverslaggever Michal van der Toorn meldt vanuit Brussel dat president Biden mogelijk zijn standpunt heroverweegt.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Terwijl in Spaanse trekpleisters als Barcelona, Malaga en Mallorca steeds heviger tegen massatoerisme wordt gedemonstreerd, is het moeilijk voor te stellen dat in het grootste deel van Spanje nauwelijks toeristen komen. Sterker nog: op veel plekken tref je überhaupt heel weinig mensen. Het Spaanse platteland loopt leeg - en dat is problematisch.

Want hoe minder mensen er wonen, hoe minder er wordt geïnvesteerd in voorzieningen als infrastructuur, vrijetijdsvoorzieningen, woningen en arbeid. Met als gevolg dat een gebied nóg minder inwoners aantrekt en steeds verder in verval raakt. Naar schatting heeft Spanje drieduizend onbewoonde dorpjes. 

Voor deze aflevering reizen we af naar het dorpje Bárcena de Bareba, gelegen in de autonome regio Castilla y Leon. Je kunt hier uren ronddwalen zonder een mens tegen te komen. Tot voor kort was de Spaanse Carlos de enige inwoner van het spookdorp. Maar sinds begin dit jaar zorgt het Nederlandse koppel Maaike en Tibor samen met hun twee kinderen én hulptroepen uit Nederland er voor een hoop reuring. 

Voor 3,5 ton kochten Maaike en Tibor het grootste deel van de verlaten huizen op, met het doel het dorp op te knappen en weer nieuw leven in te blazen. Ook legt het stel een voedselbos aan, waarmee ze uiteindelijk zelfvoorzienend hopen te kunnen leven. Een documentaire over de verwoestijning van Spanje deed ze besluiten om Amsterdam in te ruilen voor deze plek. Hoe vergaat het ze tot nu toe? En wat is hun missie hier precies?

Ook reizen we af naar Burgos. Luis Marcos doet aan de universiteit van deze stad onderzoek naar La España Vacía (‘Het lege Spanje’), al omschrijft hij het liever als La España Vaciada, ofwel ‘Het leeggemaakte Spanje’. Want dit gebied was niet - in tegenstelling tot de Schotse hooglanden of Lapland - altijd al zo dunbevolkt. Hij verklaart waarom de mensen zijn vertrokken, en op welke manier grote bedrijven nu profiteren van die leegloop.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Ook vandaag draait de Brusselse machinerie op volle kracht, en Europaverslaggever Michal van der Toorn heeft de laatste ontwikkelingen op een rij gezet. De deadline voor Ursula von der Leyen om de portefeuilles te verdelen is uitgesteld. Het verdelen van de portefeuilles is altijd al een flinke uitdaging, maar de extra eis van een evenwichtige man-vrouwverdeling maakt het nog ingewikkelder. Daarnaast gaan er geruchten over een mogelijke nieuwe kabinetschef voor Hoekstra.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Rusland claimt het neerhalen van 144 drones, met verstoringen in Moskou tot gevolg. Ondertussen zorgt Draghi’s rapport in Brussel voor felle verdeeldheid in Duitsland, terwijl Ursula von der Leyen wroet door politieke mijnenvelden om de portefeuilles onder de eurocommissarissen te verdelen. Europaverslaggever Michal van der Toorn bespreekt de onderlinge spanningen en uitdagingen binnen de Europese politiek.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De presentatie van Mario Draghi's langverwachte rapport heeft veel aandacht getrokken. Draghi pleit voor een jaarlijkse investering van 800 miljard euro om Europa concurrerend te houden met de VS en China. Hoewel het Europees Parlement overwegend positief reageert, blijven de lidstaten verdeeld over de uitvoering. Europaverslaggever Michal van der Toorn legt de implicaties van Draghi’s adviezen uit.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De spanningen tussen Israël en Syrië zijn verder opgelopen na recente luchtaanvallen die volgens Syrische staatsmedia ten minste 16 doden hebben geëist. De aanvallen zijn de dodelijkste sinds april en hebben internationale bezorgdheid gewekt. Israël heeft geen reactie gegeven op de beschuldigingen, terwijl zowel Syrië als Iran de aanvallen krachtig hebben veroordeeld. Europaverslaggever Michal van der Toorn bespreekt de verslechterende situatie in de regio.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Minister van Defensie Ruben Brekelmans heeft de Defensienota gepresenteerd. Daaruit blijkt dat Nederland fors meer gaat investeren in onder meer tanks, F-35's en onderzeebootjagers. Europa-verslaggever Michal van der Toorn legt uit wat er nog meer in staat en hoe zich dat verhoudt tot de andere landen in Europa en de NAVO.

Lees ook |Defensie koopt extra F-35's, onderzeebootjagers en helikopters, maar 2,4 miljard is niet genoeg

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Cyprus. Het is misschien wel de meest bijzondere EU-lidstaat die er is. Over het eiland loopt een grens die het Griekse zuiden scheidt van het Turkse noorden. Maar ondanks jaren van oorlog en spanningen gaat het betrekkelijk goed met die deling. Ook is Cyprus als geheel lid geworden van de Europese Unie, dus ook het noordelijke Turkse deel. Wat kunnen we daarvan leren voor Oekraïne?

Voor Noord-Cyprus gelden de Europese regels niet, ook al is het officieel wel EU-gebied. Dit voorbeeld gebruiken voor Oekraïne is ingewikkeld, legt Armin Cuyvers, hoogleraar Europees recht aan het Europa Instituut van de Universiteit Leiden, uit.

In ieder geval tot aan de Russische invasie in Oekraïne had Cyprus ook met de Russen een goede band. Tegelijkertijd ligt het land dichterbij de brandhaarden in het Midden-Oosten dan het Europese vasteland. Oorlog, vrede en geopolitieke belangen kruisen elkaar op Cyprus.

Luister ook | 4. Uitzonderingspositie Denemarken is niet wat het lijkt

Over de maker

Michal van der Toorn werkt als buitenlandredacteur en Europa-verslaggever voor BNR Nieuwsradio. Ze is dagelijks te horen in The Daily Move en wekelijks in de rubrieken Blik op Europa in BNR De Wereld en Blik op de Wereld in BNR Zakendoen. Ook werkt ze op de achtergrond voor verschillende BNR-programma's.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Vandaag reizen de EU-ministers van Buitenlandse Zaken af naar Brussel waar ze een informele bijeenkomst bijwonen. Ook de Oekraïense buitenlandminister Dmytro Kubela is daar aanwezig. Europaverslaggever Michal van der Toorn legt uit wat minister Kubela daar precies wil bereiken en bespreekt de laatste ontwikkelingen in de oorlog in Oekraïne. Dat doet zij samen met BNR-buitenlandcommentator Bernard Hammelburg en Frans Osinga, hoogleraar oorlogsstudies aan de Universiteit Leiden. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Geen oorlog, maar ook nog geen vrede. Wat is dan wel de oplossing voor Cyprus? Kun je voor eeuwig een bevroren conflict blijven? Is daar weer een nieuwe oorlog voor nodig? Vooralsnog wordt gekozen voor de diplomatieke weg. Met VN-gezanten bijvoorbeeld. Zo is er net weer een rapport aan VN-secretaris-generaal Guterres uitgebracht. Is de gezant weer gestrand of kan er écht naar een oplossing worden toegewerkt? 

In deze aflevering wordt niet alleen gezocht naar een oplossing, maar wordt de EU-toetreding van Cyprus ook onder de loep genomen. Brussel heeft namelijk dat vooruitzicht ook aan andere landen met bezet gebied beloofd, terwijl voorheen nog werd gezegd dat er nooit meer een land moest toetreden dat geen volledige controle over eigen grondgebied had. Wat is dan het perspectief voor een land als Oekraïne? Geert Jan hoort in ieder geval bekend jargon, en geeft alvast een voorzetje aan de epiloog-makers. 

Over de maker 

Geert Jan Hahn is BNR's Europaverslaggever en maker van de BNR Perestrojkast. In Dossier Europa tilt hij de thematiek uit een EU-lidstaat naar Europees niveau met een deskundige of (Europese) politicus. Voor Cyprus was hij zelf aan de beurt als maker. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het einde van augustus nadert - en daarmee ook de deadline van Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. Zij heeft aan alle EU-lidstaten gevraagd hun kandidaat-Eurocommissarissen aan te dragen. Opvallend genoeg zijn dat vooral mannen. Het verzoek van Von der Leyen om ook vrouwen aan te dragen wordt grotendeels genegeerd door de meeste EU-lidstaten. Von der Leyen stelde in juli dat zij wil dat het college een evenredige verdeling van mannen en vrouwen bevat. Europaverslaggever Michal van der Toorn bespreekt de doelstelling van Von der Leyen, die hoogstwaarschijnlijk niet gehaald zal worden.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Indiase premier Narendra Modi brengt een bezoek president Zelensky in Oekraïne. Dat bezoek is opmerkelijk, omdat India ook nauwe banden met Rusland onderhoudt. Een maand werd hij tijdens een bezoek aan Rusland zelfs knuffelend met president Poetin gefotografeerd. Eerder deze week bracht premier Modi ook al een bezoek aan Polen, waar hij onder meer president Andrzej Duda en premier Donald Tusk ontmoette. 'Modi is op een soort vredestour', stelt Europaverslaggever Michal van der Toorn. Zij bespreekt de betekenis van het bezoek. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het Europese handelsconflict met China dreigt verder te escaleren, nu China het heeft gemunt op de Europese zuivelindustrie. China gaat namelijk onderzoek doen naar de zuivelimporten uit de Europese Unie, om erachter te komen in hoeverre er sprake is van oneerlijke concurrentie. Europaverslaggever Michal van der Toorn bespreekt het onderzoek en wat het betekent voor de Nederlandse zuivelindustrie.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Russische autoriteiten zijn in Koersk begonnen met het installeren van betonnen schuilplaatsen om burgers te beschermen tegen de aanhoudende Oekraïense invasie.
De chaos in de regio blijft aanhouden, en volgens Rusland zijn er inmiddels al meer dan honderdduizend mensen op de vlucht geslagen. Europaverslaggever Michal van der Toorn bespreekt de status van het offensief in Koersk, waarvan het nog onduidelijk blijft hoe lang die voort zal duren. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Na oorlog volgt vrede. Ooit. Maar op Cyprus is daar nog geen sprake van. En ook weer wel. Het land is lid van de EU, de economie is stabiel en er heerst geen politieke chaos. Bovendien zijn er al decennialang geen grote geweldsuitbarstingen geweest. Is er dan geen vrede? Nee, want de Cypriotische regering heeft over ruim dertig procent van de grondgebied van het eiland geen controle. Maar van een oorlogssituatie is ook weer geen sprake. 

In deze aflevering worden de vormen van verzoening op Cyprus onder de loep genomen. Geert Jan krijgt een rondleiding door de bufferzone, waar de VN-veiligheidstroepen zijn gestationeerd. Hij krijgt te horen welke initiatieven er zijn om mensen van beide kanten van de demarcatielijn met elkaar in contacten te laten komen. Maar propaganda en desinformatie speelt nog steeds een grote rol, en kan als een lont in het kruitvat werken. 

Over de maker 

Geert Jan Hahn is BNR's Europaverslaggever en maker van de BNR Perestrojkast. In Dossier Europa tilt hij de thematiek uit een EU-lidstaat naar Europees niveau met een deskundige of (Europese) politicus. Voor Cyprus was hij zelf aan de beurt als maker.  

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Cyprus is een bijzonder lid van de Europese familie. Het land ligt dichterbij Turkije en Syrië dan bij het Europese vasteland. En Cyprus mocht twintig jaar geleden lid worden van de Europese Unie terwijl de Cypriotische regering niet de controle heeft over het gehele grondgebied. Dat heeft dan weer te maken met een oorlog die deze zomer precies vijftig jaar geleden op het eiland woedde, maar niet vaak een oorlog wordt genoemd. 

In deze aflevering wordt het geweld op Cyprus onder de loep genomen. Wat is er vijftig jaar geleden nou gebeurd en hoe vormt de geschiedenis nog steeds het eiland? En welke invloed hebben de oorlogen om Cyprus heen op de huidige situatie? 

Over de maker 

Geert Jan Hahn is BNR's Europaverslaggever en maker van de BNR Perestrojkast. In Dossier Europa tilt hij de thematiek uit een EU-lidstaat naar Europees niveau met een deskundige of (Europese) politicus. Voor Cyprus was hij zelf aan de beurt als maker. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Denemarken is volgens sommige Nederlandse politici het ideale land. En dan met name vanwege het Deense model. Ze doen niet mee met de Euro, en het belangrijkste voor deze politici: ze hoeven niet mee te doen met de afspraken op het gebied van migratie. Maar wat heeft Denemarken daar nou werkelijk aan. Wat kan Nederland ervan leren? En hoe wordt hier in Europa naar gekeken?

Om daar meer duidelijkheid over te krijgen praat Geert Jan Hahn met Claes de Vreese. Zelf afkomstig uit Denemarken maar al 25 jaar wonend in Nederland. Hij is hoogleraar politieke communicatie aan de Universiteit van Amsterdam en beschrijft hoe Denemarken aan die uitzonderingspositie is gekomen, en waarom dat anders is dan Nederland nu wil.

Luister ook |4. Oostenrijk neutraal in een veranderende EU

Over de maker 

Geert Jan Hahn is BNR's Europaverslaggever en maker van de BNR Perestrojkast. In Dossier Europa tilt hij de thematiek uit een EU-lidstaat naar Europees niveau met een deskundige of (Europese) politicus. Van elke serie over een land maakt hij een afsluitende en samenvattende aflevering in Dossier Europa.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Terwijl de spanningen oplopen tussen Israël en Iran, is er gisteren een militaire basis van de Verenigde Staten in Irak met raketten aangevallen. Het is onbekend wie de aanval precies heeft uitgevoerd. Als gevolg van de aanval zijn vijf Amerikaanse militairen gewond geraakt.

Israël en de Verenigde Staten verwachten dat er een vergeldingsactie komt voor de aanslag op het Hamas-kopstuk die in de Iraanse hoofdstad Teheran vorige week om het leven is gebracht.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Anthony Blinken zegt dat Iran en Hezbollah binnen 24 tot 48 uur een aanval op Israël kunnen uitvoeren. Die aanval zou een vergelding zijn voor de dood van kopstukken van Hamas en Hezbollah afgelopen week. Een van de kopstukken is in de Iraanse hoofdstad Teheran om het leven gebracht, Israël erkent noch ontkent daarvoor verantwoordelijk te zijn. De Amerikaanse president Joe Biden probeert met behulp van partners in de regio de boel tot bedaren te brengen, zodat het conflict niet verder escaleert.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Brusselse diplomaten waren er niet blij mee: Hongarije drong er bij de Europese Commissie op aan Oekraïne een tik op de vingers te geven. De reden was de stop van de olietoevoer van het Russische Lukoil door een pijplijn die naar Hongarije en Slowakije loopt. Europaverslaggever Michal van der Toorn bespreekt de dwarsligger, die ook tegenstribbelt bij een gezamenlijke Europese verklaring over de verkiezingsuitslag in Venezuela. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het Deense model voor asielbeleid geldt als een voorbeeld voor onze nieuwe regering. De opt-out die Denemarken heeft op migratie lijkt de coalitie PVV-VVD-NSC-BBB wel wat. In het regeerakkoord staat dat ‘een opt-out clausule voor het Europees asiel- en migratiebeleid zo snel mogelijk bij de Europese Commissie zal worden ingediend’.  Is er enige kans dat Nederland ook zo'n constructie los weet te peuteren in Brussel?  

Heel kort door de bocht: nee. In 1992 stemde Denemarken in een referendum tegen het verdrag van Maastricht. De opt-outs, waaronder die op asiel en migratie, waren dus een manier om Denemarken in de Europese Unie te houden.  De voorwaarden zijn nu heel anders dan in de jaren '90, dus de kans dat Brussel nog zo'n uitzondering verleent is heel klein.   
 
Toch staat de ambitie wél in het regeerakkoord. Waarom kijkt men in Nederland, maar ook in andere Europese landen, zo op naar Denemarken? Omdat het Deense model werkt, er vragen jaarlijks heel weinig mensen asiel aan in Denemarken. Die migranten en vluchtelingen blijven vervolgens alleen wél in Europa. En is het een 'zero-sum game’, waarbij het beleid van Denemarken direct gevolgen heeft op de migratiedruk op andere landen.

Bovendien klinkt er ook in Denemarken kritiek op het beleid. Bijvoorbeeld de werkgevers zouden graag soepeler regels zien vanwege grote tekorten op de arbeidsmarkt.
 
Als je stopt vluchtelingen te zien als een probleem , zegt oprichter en voorzitter Michala Bendixen, van de organisatie ‘Refugees Welcome’, dan kun je misschien wel de ‘Europese problemen’ oplossen. Vergrijzing, een krappe arbeidsmarkt, en tekorten in cruciale sectoren.  

Wat kan Nederland leren van het Deense beleid? Dat hoor je in deze aflevering.

Over de maker 

Michal van der Toorn werkt als buitenlandredacteur en Europa-verslaggever voor BNR Nieuwsradio. Ze is wekelijks te horen in de rubriek Blik op de Wereld in BNR Zakendoen en werkt mee aan de geopolitieke programma’s.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Elke vrijdag een update over het vallen en opstaan van Volt - exclusief in het podcast-kanaal 'Hahn in Europa'. 

Maar dit keer...is het de laatste. Het reces komt eraan. En daarmee komt er ook voorlopig een einde aan dit project. Negen maanden hebben we de ontwikkeling bij Volt gevolgd - zoals de afspraak was - met wekelijkse updates. De kersverse Volt-Europarlementariër Anna Strolenberg is de laatste gast.

Volt Volgen:

BNR's Europaverslaggever Geert Jan Hahn volgt sinds het najaar van 2023 de pan-Europese beweging Volt. Een journalistiek podcastproject over de enige supranationale partij binnen Europa.

Is het de beweging gelukt om een rol van betekenis te spelen, in een tijd vol geopolitieke spanning en nationale angsten? Of is een echte doorbraak een onmogelijke opgave gebleken?

U mag het zeggen. 

Contact?

Hahn at BNR punt nl

See omnystudio.com/listener for privacy information.

China roert zich op het wereldtoneel door de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Koeleba uit te nodigen en een deal tussen Palestijnse organisaties te sluiten. Volgens oud-diplomaat en voormalig ambassadeur Ron Keller doet China dit vanwege de eigen stagnerende economie. Maar voor echt succes moeten Amerika en China op dezelfde lijn zitten. 'De rivaliteit tussen China en de VS is het grootste probleem in de wereld.'

Europa-verslaggever Geert Jan Hahn duidt het bezoek van Koeleba en ziet dat Oekraïne China vooral wil overtuigen om op te passen met de steun aan Rusland die Oekraïne weer kan treffen.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

President Biden vindt het redden van de democratie belangrijker dan het najagen van zijn ambitie. Dat zei hij in zijn eerste speech sinds hij gestopt is als presidentskandidaat. Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg vond zijn speech tegenvallen. Verder is minister van Buitenlandse Zaken Koeleba nog in China en heeft Biden gesproken in het Congres. Je hoort ook Europa-verslaggever Geert Jan Hahn.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Denemarken hoeft zich niet te houden aan de Europese regels over asiel en migratie.Hoewel die Deense opt-out niet altijd heeft betekent dat het beleid daadwerkelijk strenger is geweest, is deel van de huidige strategie om Denemarken zo onaantrekkelijk mogelijk te laten lijken voor nieuwkomers. Een beleid van afschrikking.

Luister ook |1. De Deense uitzondering

De enige manier om dat succesvol te doen, zegt oprichter en voorzitter Michala Bendixen, van de organisatie ‘Refugees Welcome’, is om degenen die al in Denemarken te zijn te 'straffen’. Dat gebeurt onder andere door veel tijdelijke vergunningen uit te geven en strenge voorwaarden te stellen aan gezinshereniging. Bendixen ziet van dichtbij op welke manier vluchtelingen en asielzoekers die naar Denemarken komen door dat beleid worden geraakt. In Norrebro, volgens haar de meest multiculturele wijk van Denemarken, schetst ze hoe zo'n systeem kan werken.

Opvallend: Integratie is niet het probleem – nieuwkomers komen snel aan het werk. Maar of ze zich altijd even welkom voelen, dat weet Fedaa Sultan. Hij is naar Denemarken gekomen als hij is zelf naar Denemarken gekomen als Palestijnse vluchteling uit Egypte. Hij ervoer hoe het leven in een Scandinavische samenleving is. Vooral tijdens de winters kan het voor nieuwkomers bijna onmogelijk zijn om andere mensen te ontmoeten en vrienden te maken. Zijn organisatie Migrantcirklen is er om dat te veranderen.

Hoe ziet het beleid van afschrikken er precies uit? En welke impact heeft dat op vluchtelingen en migranten die al in Denemarken wonen, of erheen willen komen? Dat hoor je in deze aflevering.  

Over de maker

Michal van der Toorn werkt als buitenlandredacteur en Europa-verslaggever voor BNR Nieuwsradio. Ze is wekelijks te horen in de rubriek Blik op de Wereld in BNR Zakendoen en werkt mee aan de geopolitieke programma’s.  

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Koeleba is in China, tegelijkertijd meldt men in China ook een deal tussen Hamas en Fatach. Je hoort Europa-verslaggever Geert Jan Hahn.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het kabinet wil Wopke Hoekstra voordragen voor nog eens vijf jaar als Eurocommissaris. Europa-verslaggever Geert Jan Hahn legt uit hoe Hoekstra zich heeft gepositioneerd in deze rol en welke portefeuille hij zou kunnen krijgen. Samen met Bernard Hammelburg gaat hij ook in op het bezoek van minister Koeleba (Buitenlandse Zaken) aan China.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Ook Europa-verslaggever Geert Jan Hahn ontkomt er niet aan om het te hebben over de opvolging van Joe Biden binnen de Democraten. Tegenover Thomas van Zijl gaat hij in BNR Zakendoen in op de buitenlandkoers die we kunnen verwachten van Harris.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Geert Jan Hahn en Bernard Hammelburg bespreken in De Ochtendspits met Bas van Werven de herverkiezing van Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. Ook hebben ze het over het plan van de Duitse regering om de steun voor Oekraïne te halveren, en de tanende positie van Joe Biden.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Elke vrijdag een update over het vallen en opstaan van Volt - exclusief in het podcast-kanaal 'Hahn in Europa'. 

Maar dit keer op donderdag. Een voorbeschouwing met Volt-Europarlementariër Reinier van Lanschot op de mogelijke herverkiezing van Ursula von der Leyen. Stemt hij voor of tegen?

Volt Volgen:

BNR's Europaverslaggever Geert Jan Hahn volgt sinds het najaar van 2023 de pan-Europese beweging Volt. Een journalistiek podcastproject over de enige supranationale partij binnen Europa.

Lukt het de beweging om een rol van betekenis te spelen, in een tijd vol geopolitieke spanning en nationale angsten? Of is een echte doorbraak een onmogelijke opgave? 

Contact?

Hahn at BNR punt nl

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Geert Jan Hahn en Rusland-correspondent Joost Bosman zijn te gast bij The Daily Move en bespreken de ramp op MH17. Vandaag is het precies 10 jaar geleden dat die vlucht boven Oost-Oekraïne uit de lucht werd geschoten door een Russische Boekraket. 298 mensen kwamen om het leven, onder wie 196 Nederlanders. Joost deed toen al verslag op de grond. Geert Jan volgde de gebeurtenissen vanuit de studio in Amsterdam. Zij blikken terug op deze vreselijke terreurdaad en de naschokken. 

Vandaag zal BNR ook aanwezig zijn bij de herdenking van de vliegramp. Daarover hoor je meer van verslaggever Michal van der Toorn op BNR en onze website.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Op het eerste gezicht lijken Denemarken en Nederland best op elkaar. Mensen fietsen, het is plat, mensen eten aardappels, haring en drop. Toch zijn er ook veel verschillen. Eén van die verschillen: de speciale regels die Denemarken heeft weten los te peuteren bij de Europese Unie. Denemarken hoeft zich niet te houden aan de Europese regels voor bijvoorbeeld de euro, politie en … migratie. Opt-outs hebben ze. Een mooi voorbeeld voor Nederland - vindt de coalitie PVV-VVD-NSC-BBB. Maar hoe is de speciale positie van Denemarken ontstaan?

Hoogleraar migratie Thomas Gammeltoft-Hansen, verbonden aan de Universiteit van Kopenhagen, weet er alles van. Als directeur van het Centre of Excellence on Global Mobility Law, geeft hij les en adviseert hij politici en diplomaten over dit soort zaken. En, zo legt hij uit, de Deense opt-outs waren eigenlijk alleen bedoeld om Denemarken in de Europese Unie te houden. 

In 1992 stemden de Denen namelijk in een referendum tegen goedkeuring van het verdrag van Maastricht. Paniek brak uit in Brussel, en uiteindelijk stemde Denemarken een jaar later vóór een lidmaatschap met opt-outs. Het uiteindelijke resultaat wat betreft migratie: zo ongeveer het strengste asielbeleid van Europa. 

Eva Singer, directeur van de afdeling asiel bij de Danish Refugee Council ziet dagelijks welk effect het beleid van afschrikking heeft op vluchtelingen en migranten. Vooral het tijdelijke karakter van de verblijfsvergunningen zorgt voor veel stress, ziet ze. Verder zijn er strenge regels voor gezinshereniging en de asielzoekerscentra liggen in afgelegen gebieden.

In deze aflevering wordt de Deense uitzondering onder de loep genomen. Hoe ziet die opt-out precies in elkaar, wat zijn de effecten, en gaat Brussel ooit hetzelfde doen voor Nederland? 

Over de maker

Michal van der Toorn werkt als buitenlandredacteur en Europa-verslaggever voor BNR Nieuwsradio. Ze is wekelijks te horen in de rubriek Blik op de Wereld in BNR Zakendoen en werkt mee aan de geopolitieke programma’s.  

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Geert Jan Hahn en Bernard Hammelburg schoven aan bij Bas van Werven in De Ochtendspits. Ze bespreken Senator JD Vance, de running mate van Donald Trump, die bekendstaat als zeer conservatief. Daarnaast gaan ze in op de nieuwe vredestop die Zelensky in november wil organiseren.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Morgen is het tien jaar geleden dat vlucht MH17 boven Oost-Oekraïne uit de lucht werd geschoten. Jennes de Mol was één van de Nederlanders die naar Oekraïne werd gehaald om te helpen bij de nasleep van die ramp. Nu is hij aan zijn laatste werkweek in Kyiv begonnen, als Nederlands ambassadeur in het land. Geert Jan Hahn zocht hem op.

Wil je het hele gesprek terugluisteren? Ga dan naar onze BNR-app of je favoriete podcast-app en download de nieuwste aflevering van BNR's Perestrojkast.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het is de week van de NAVO Top in Washington. Op die top is gesproken over de veiligheid van Europa en Oekraïne. En in Oekraïne is onze Europaverslaggever Geert Jan. Ondanks 2,5 jaar oorlog draait het land echter nog steeds door? Maar hoe?

Vandaag is Geert Jan in de regio en gelijknamige stad Sumy. Een grensregio die zwaar onder druk staat van Russische drones en hele zware zweefbommen. En met name de energie-infrastructuur heeft daar flink onder te lijden.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Onze Europaverslaggever Geert Jan Hahn spreekt met Bernard Hammelburg over zijn bezoek deze week aan Oekraïne. Hij zag de impact van de aanvallen op Oekraïne, waaronder het getroffen kinderziekenhuis in Kyiv, en de vele defensieve werken die het land heeft opgezet. Deze gruwelijkheden, georkestreerd vanuit het Kremlin, zorgen ook voor het hervatten van het debat rondom 'boots on the ground'.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het is de week van de NAVO Top in Washington. Op die top is gesproken over de veiligheid van Europa. Europaverslaggever Geert Jan Hahn is momenteel in Oekraïne. Ondanks 2,5 jaar Russische oorlog draait dat land nog steeds door. Maar hoe?

Vandaag bezoekt Geert Jan het kinderziekenhuis van Tsjernihiv. Daar is de verslagenheid groot na de aanval eerder deze week op hun collega's van het kinderziekenhuis in Kyiv. Geert Jan spreekt met directrice Tetyana Lebedeva en met de Nederlandse humanitaire ondernemer Jeroen Ketting. 

Wil je meer weten over hoe het Oekraïne vergaat? Ga dan naar bnr.nl en lees de uitgebreide verhalen die Geert Jan daar deze week maakt.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Joe Biden belooft op de NAVO-top meer luchtverdedigingssystemen voor Oekraïne, een land waar we deze week extra op inzoomen. Ondanks 2,5 jaar oorlog draait het land nog steeds door. Maar hoe?

Onze Europaverslaggever Geert Jan Hahn is ter plaatse in Oekraïne met humanitair ondernemer Jeroen Ketting en bezoekt een kraamziekenhuis in de stad Cherson. Daar zijn de mensen de beschietingen zo zat dat ze hebben besloten hun ziekenhuis ondergronds uit te breiden. En dat is niet de enige plek waar ze onderduiken voor de Russische raketten.

Op bnr.nl vind je de uitgebreide verslagen van de reis die Geert Jan door Oekraïne maakt, waaronder het verhaal van vandaag over hoe Oekraïne ondergronds gaat.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Oostenrijk valt om meerdere redenen op binnen de Europese Unie. Het land stemt vaak rechts, tot de uiterste flank aan toe. En het land hanteert als één van de weinigen nog een echte neutraliteitspolitiek. Het is één van de weinige EU-lidstaten die niet lid is van de NAVO. Sinds kort in tegenstelling tot Zweden en Finland.

Dat bespreek ik in deze aflevering met Theresa Kuhn, hoogleraar Europese studies aan de Universiteit van Amsterdam, en zelf ook Oostenrijkse.

Door die neutraliteitspolitiek hebben Russen met banden tot het Kremlin makkelijk voet aan de grond kunnen krijgen in Oostenrijk. Hoe beïnvloedt dit de positie van Oostenrijk binnen de Europese Unie? En wat betekent dat weer voor de buitenlandpolitiek die de EU graag als één blok wil voeren, ondanks dat dat nationaal beleid is?

Luister ook | 4. Nieuwe landen niet democratisch genoeg voor EU-toetreding

Over de maker 

Geert Jan Hahn is BNR's Europaverslaggever en maker van de BNR Perestrojkast. In Dossier Europa tilt hij de thematiek uit een EU-lidstaat naar Europees niveau met een deskundige of (Europese) politicus. Van elke serie over een land maakt hij een afsluitende en samenvattende aflevering in Dossier Europa.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Op de NAVO-top in Washington wordt gesproken over de veiligheid van Europa en de situatie in Oekraïne. Want daar is het allerminst veilig. De raketregen van gisteren was daar het nogal vervelende bewijs van.

In Oekraïne is ook onze Europaverslaggever Geert Jan. Ondanks 2,5 jaar oorlog en die vele luchtaanvallen draait het land nog steeds door? Maar hoe?

Vandaag doet Geert Jan verslag vanuit Stepanivka, een voorstadje van Cherson. Daar bezocht hij daar een Nederlandse mobiele tandartskliniek.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het is de week van de NAVO-top in Washington. Op die top wordt gesproken over de veiligheid van Europa. Maar 8.000 kilometer verderop ligt Oekraïne. Daar IS het al onveilig. En daar is ook onze Europaverslaggever Geert Jan Hahn.

Ondanks 2,5 jaar oorlog houdt Oekraïne nog steeds het hoofd boven water. Maar de problemen nemen toe. Van kapotte ziekenhuizen tot corruptie en van hoge energiekosten tot ronddrijvende mijnen. 

Vandaag doet hij verslag vanaf een verlaten vakantiepark aan de Zwarte Zee. Op bnr.nl kun je de verhalen nog eens rustig nalezen. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De steun voor Oekraïne blijft in Europa onverminderd hoog. En dat is belangrijk met de NAVO-top in Washington die in aantocht is komende week. Opvallend is dat bijna de helft van de Nederlanders denkt dat de NAVO en Rusland met elkaar in oorlog komen, beschrijft Europa-verslaggever Geert Jan Hahn.

See omnystudio.com/listener for privacy information.