Reportaż w Radiu Lublin

Audycja opowiada o mało znanych wydarzeniach historycznych sprzed 11 listopada, które działy się w Lublinie. W nocy z 6 na 7 listopada 1918 roku, w Lublinie powstał Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej. Dzięki temu Polska przeszła w łagodny sposób od okresu niewoli i zaborów do oficjalnej władzy okresu międzywojennego. Ośrodek Brama Grodzka, Akademia Obywatelska, Zakład Praw Człowieka Wydziału Politologii UMCS, Stowarzyszenie Homo Faber wspólnie zrealizowały projekt, którego celem było przybliżenie mieszkańcom Lublina, a przede wszystkim młodszym pokoleniom, i w ciekawy sposób opowiedzenie o tej zapomnianej karcie z historii miasta. 

Odtworzenie wydarzeń z 1918 roku miało miejsce w Lublinie w 90. rocznicę odzyskanie przez Polskę niepodległości (czyli w 2008 roku).

Stanisław Moskalewski był pierwszym lubelskim wojewodą po odzyskaniu niepodległości i jak dotąd - najdłużej działającym.

W rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości na reportaż zaprasza Magda Grydniewska.

Lubelskie Orlątko - tak nazwano Zbyszka Jasińskiego, który zmarł w sierpniu 1920 roku. Miał zaledwie 11 lat. Był harcerzem, za młody na żołnierza woził na rowerze meldunki Komitetu Obrony Narodowej. O przypadkowej ranie na nodze nikomu nie powiedział, zmarł od zakażenia. Zbyszek Jasiński został pochowany na cmentarzu wojennym przy Lipowej w Lublinie.

Zaprasza Magda Grydniewska.

Mieszkanka Lublina podarowała Państwowemu Muzeum na Majdanku unikalne kufry z czasów II wojny światowej. Jeden z nich miał wypisane białą farbą nazwisko Elsa Ledermann i nazwę miejscowości w Niemczech. Pracownicy Muzeum, ale też pasjonaci historii ruszają na poszukiwania. Starają się odkryć losy niemieckiej Żydówki przywiezionej na Lubelszczyznę w 1942 roku i próbują prześledzić drogę bagażu, który ze sobą zabrała. Taki eksponat ma dla Muzeum szczególne znaczenie.To namacalny artefakt, który pozostał po ofierze zagłady, który pozwala zrekonstruować drogę tej osoby.

Audycja powstała przy współpracy z Muzeum na Majdanku i jest finansowana ze środków  Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ranach projektu Jubileusz 80-lecia Państwowego Muzeum na Majdanku.

Osoby:

W audycji głos zabierają

Pracownicy Państwowego Muzeum na Majdanku: Anna Wójcik – kierownik archiwum, Anna Surdacka – kierownik Działu Muzealiów, dr Jakub Chmielewski – z Działu historii, Łukasz Myszala – zajmuje się informacją archiwalną, Krzysztof Tarkowski – pracownik archiwum.

Stanisław Fornal był autorem reportaży radiowych i słuchowisk, satyrykiem, literatem i dokumentalistą dziejów Polskiego Radia, które opisał w książce "Anteny nad Bystrzycą". Wdowie Annie Fornal pozostała cisza po mężu i ogrom dokumentów do uporządkowania. Rok po jego śmierci do życia została powołana fundacja Twórczości Radiowej i Literackiej Stanisława Fornala. fot. Z archiwum Anny Fornal

Znany lubelski duszpasterz, pisarz i terapeuta - ks. Arkadiusz Paśnik (bohater reportaży "Światło na stepie" i "Chłopiec z klockami") odwołując się do swoich doświadczeń, przybliża zmagania ludzi cierpiących z powodu śmierci ukochanej osoby. Ukazuje, że wszystkie porażki i sukcesy, które składają się na żałobę, tworzą ostatecznie drogę nadziei. "Między nocą a dniem" - audycja dokumentalna Katarzyny Michalak, w realizacji dźwięku Piotra Króla.

Reportaż o kolekcji przekazanej Muzeum Narodowemu w Lublinie przez Iwonę Hofman po śmierci jej męża Ireneusza, który był adwokatem, specjalistą w zakresie prawa karnego, a z zamiłowania muzykiem i koneserem sztuki. Przekazana kolekcja to dzieła najwybitniejszych polskich malarzy XIX i początku XX wieku (wśród nazwisk Aleksander Gierymski, Stanisław Wyspiański, Kossakowie, czy Leon Wyczółkowski) oraz cenne zegary pochodzenia francuskiego, angielskiego i holenderskiego. Fot. Fragment obrazu "Irysy" Leona Wyczółkowskiego z Kolekcji Iwony i Ireneusza Hofmanów przekazanej Muzeum Narodowemu w Lublinie.

Podczas gdy w Centrum Pompidou w Paryżu prezentowano projekt osiedla Słowackiego, to w Lublinie twórczości Zofii i Oskara Hansenów nie było nawet w programie nauczania przyszłych architektów. Dziś osiedle jest w ewidencji zabytków, o modernizmie mówi się coraz więcej, o hansenowskiej koncepcji przestrzeni - formie otwartej, można porozmawiać w Muzeum Osiedli Mieszkaniowych na Targu przy Wileńskiej. Tyle że pawilony targu coraz bardziej niszczeją i nikt się nimi nie zajmuje. Co dalej, czy wpis MOM w aplikacji do Europejskiej Stolicy Kultury uratuje miejsce, która nadal bardziej interesuje architektów z całego świata niż zarządzających?

O tym w reportażu Magdy Grydniewskiej "Cudze chwalicie.... czyli targ przy Wileńskiej" w niedzielę 27 października po 11.00.

Tekla Bądarzewska to XIX-wieczna polska kompozytorka, której muzyka stała się niezwykle popularna w Japonii. Zapraszamy do wysłuchania reportażu Katarzyny Michalak i Doroty Hałasy pt. “Modlitwa zapomnianej”, nagrodzonego na międzynarodowym konkursie Prix Italia w kategorii “audycja o muzyce” w 2009 roku.

W programie „Na własne uszy” proponujemy  wysłuchanie audycji dokumentalnej Mariusza Kamińskiego pod tytułem  „Wybory rektora Raabego”. Bohaterem reportażu jest prof. Henryk Raabe,  pierwszy rektor Uniwersytetu Mari Curie-Skłodowskiej.

W  1944 ogłoszono w gazecie powstanie świeckiego uniwersytetu w Lublinie. W  mieście zniszczonym przez wojnę brakowało wszystkiego (kadry, lokali,  pomocy naukowych itd.),  ale były wielkie chęci. Organizatorem i  pierwszym rektorem został prof. Henryk Raabe, zoolog, działacz społeczny  i polityk (socjalista). W latach 1945-46 również pełnił funkcję  ambasadora Polski w ZSRR. Profesor był bardzo lubiany przez studentów,  poświęcał wszystko dla uniwersytetu nawet kosztem pójścia na pewne  kompromisy z władzą komunistyczną. Za co zresztą zapłacił wysoką cenę. W  audycji głos zabiorą jego uczniowie, historycy, wykładowcy i  wychowankowie.
Po 11.00 zaprasza Mariusz Kamiński.

Na zdjęciu ławeczka Henryka Raabego na Miasteczku Akademickim UMCS w Lublinie

"Trzymam się życia" to reportaż Moniki Malec o Magdalenie Boroń - Dąbrowskiej, która kilka lat temu nagle straciła syna. Jej życie zawaliło się, a poczucie winy nie dawało spokoju. Bohaterka opowie jak odbudowuje swój świat, kawałek po kawałku, by żyć dalej z tak traumatycznym doświadczeniem. Pięć lat od śmierci dziecka postanowiła założyć na popularnym portalu społecznościowym przestrzeń dla rodziców, którzy znaleźli się w podobnej do niej sytuacji i pomagać. Portal ten nazwała: Zaśnij.pl.  fot.MM

Ks. Władysław Jędruszak przez 40 lat, do śmierci w 1975 roku, kierował parafią w podlubelskich Niemcach. W latach 30. był kapelanem więziennym na Zamku Lubelskim a w czasie wojny wyciągał stamtąd aresztowanych przez gestapo parafian. Po wojnie uwieziony przez Sowietów trafił tam znowu. Należał do AK a po wojnie do Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, za co był inwigilowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. Po jego śmierci jego grób był kilkukrotnie sprofanowany. Dzisiaj jego losy są ciągle odkrywane przez lokalną społeczność.

Osoby:

– Teresa Zembrzycka – regionalistka z Woli Niemieckiej, która zebrała i opracowała materiały w trzech książkach w cyklu „Ocalić od zapomnienia”, poświęconych dziejom miejscowości Niemce i okolicznych wsi, w których odnaleźć można wiele informacji o księdzu Władysławie Jędruszaku

- Wiesław Zembrzycki – mąż Teresy Zembrzyckiej, już jako ministrant widywał księdza Jędruszaka

- Michał Zembrzycki – syn państwa Zembrzyckich, z wykształcenia biolog, ale pasjonuje go historia lokalna Niemiec i okolic; to z nim autor odwiedził grób księdza Jędruszaka

- Wiesław Kasperek – emerytowany nauczyciel szkoły podstawowej w Niemcach, ksiądz Jędruszak uratował jego ojca przed wywiezieniem na roboty do Niemiec;

- Wiesław Wiśniewski z Niemiec, ksiądz Jędruszak między innymi udzielał mu ślubu;  

- Krystyna Piekarz z Woli Niemieckiej – która opowiadała o aresztowaniu księdza przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa i jego pobycie w więzieniu;

- Alicja Gruda – była przewodnicząca i członkini obecna rady parafialnej kościoła w Niemcach, znała ks. Jędruszaka;

- pani Irena - córka byłego kościelnego Stefana Kociołka, który przez 3 lata współpracował z ks. Jędruszakiem;

- Mateusz Hamera – mgr historii UMCS, pasjonat historii, który dotarł do teczki ks. Jędruszaka w lubelskim IPN-ie

Decyzja o eutanazji, która ma przynieść ulgę cierpiącemu zwierzakowi, oznacza często dramat właściciela. Ukochane zwierzę chcemy pożegnać w sposób najbardziej godny z możliwych, pragniemy upamiętnić jego życie. Jeśli mamy taką możliwość, pogodzenie się z jego śmiercią przychodzi nam odrobinę łatwiej. 

Josef Frantisek, czeski pilot w polskim Dywizjonie 303. Indywidualista, romantyczny pilot, czasem chuligan, kontrowersyjny, chodzący własnymi ścieżkami as lotnictwa myśliwskiego. Poznając losy Josefa Frantiska poznajemy też historię i skomplikowaną sytuację w przeddzień wybuchu II wojny światowej i po wrześniu 1939 roku. Josef Frantisek w bitwie o Anglię w ciągu miesiąca zestrzelił 17 niemieckich maszyn. Zginął w wypadku lotniczym dzień po swoich 26 urodzinach, 8 października 1940 roku.

Zegarek, czas jego upływ same z siebie budują metaforę. Są przedmioty, których istnienie porządkuje świat. Gdy znikają, pojawia się brak i ogromna tęsknota. Muzyka Artur Giordano. Realizacja akustyczna Piotr Król. zdjęcia Jacek Świerczyński DDK "Węglin"

Pani Krystyna Piekarz jako dziecko przyglądała się jak wygląda okupacja niemiecka i późniejszy (w 1944 r.) pobyt czerwonoarmistów w jej rodzinnej wsi Woli Niemieckiej. Ojciec, który był sołtysem miał na czas m.in. dostarczać słomę do obozu na Majdanku. Pewnego razu do domu przyjechał esesman, który za spóźnienie dostawy postawił całą rodzinę pod ścianą i kazał rozstrzelać. Po wkroczeniu Sowietów zaś zaczęły się kradzieże a ojciec aresztowany przez UB trafił do więzienia na lubelskim Zamku. To tylko dwie spośród wielu opowieści o tamtym trudnym czasie, które zapamiętała bohaterka reportażu. W opowieściach towarzyszy pani Krystynie córka Alina Piekarz.

Program Stypendiów Rozwoju Stowarzyszenia Homo Faber działa od początku wojny w Ukrainie. To wsparcie umożliwiające młodym, zdolnym osobom z Ukrainy kontynuację nauki artystycznej lub aktywności sportowej sprzed wojny, sprzed wyjazdu z Ukrainy, sprzed nagłej zmiany ich życia. Bohaterką reportażu jest 13-letnia Victoria Pronczakova z miasta Sołedar - ukraińska mistrzyni pływacka młodzików, zawodniczka UKS Olimpijczyk 23 Lublin.

Krótkofalowcy działają nawet wtedy gdy zawodzą inne środki łączności. Ich pomoc podczas klęsk żywiołowych jest więc znacząca. Co więcej, łączność telegraficzna nadal jest szybsza od SMS-a. A na co dzień? Łączą się, rozmawiają, robią zawody, propagują ważne wydarzenia. To grono dobrych znajomych w eterze, co przekłada się na bezpośrednie spotkania.

O pasji, która czasem staje się też sposobem na życie w reportażu Magdy Grydniewskiej.

Opowieść o Ewie Kołaczkowskiej, pisarce utworów dla dzieci i młodzieży, tłumaczce. Pochodziła z rodziny ziemiańskiej. Okupację hitlerowską przeżyła w Strzyżewicach w powiecie lubelskim, zajmowała się pomocą i wysyłką paczek do obozów oraz konspiracją w AK. Ten trudny czas opisała w dzienniku okupacyjnym dostępnym dzisiaj w jedynym egzemplarzu w Bibliotece Narodowej w Warszawie. Jesienią 1944 roku po wkroczeniu Sowietów, musiała opuścić Strzyżewice i na stałe zamieszkała w Warszawie. Po latach, na jeden dzień, powróciła w rodzinne strony, które były dla niej bardzo ważne przez całe życie. Niedawno (2024.09.12) w dawnym Dworku Kołaczkowskich w Strzyżewicach miała miejsce konferencja poświęcona jej życiu i twórczości.

W ostatnich latach psychika Polek i Polaków uległa dramatycznemu pogorszeniu. Pandemia COVID-19, wojna za wschodnią granicą, inflacja – to najważniejsze czynniki, które przyczyniły się do tego stanu rzeczy.

W czwartkowy wieczór zapraszamy do wysłuchania kolażu dokumentalnego poświęconego polskim lękom. Na audycję “Ten strach to takie coś…” składają się wypowiedzi młodych i starszych mieszkańców jeden z podlubelskich gmin.

Realizacja dźwięku Piotr Król. Muzyka Artur Giordano.

Mira Zimińska–Sygietyńska – wielka dama polskiej kultury, aktorka teatralna, filmowa, kabaretowa, współzałożycielka “Mazowsza”, była również bohaterką Polskiego Państwa Podziemnego. To w czasie Powstania Warszawskiego obiecała mężowi, że – jeśli przeżyją – zajmie się artystycznie folklorem.

Postać ta od lat fascynuje dziennikarkę i pisarkę Agnieszkę L. Janas – autorkę kilku książek o modzie i stylu. Z owej fascynacji zrodziła się książka i projekt internetowy “Mira. Po prostu kobieta”. Okazuje się, że ta – bardzo związana ze swoją epoką – artystka może stać się inspiracją dla kobiet żyjących tu i teraz. “Mira jest personifikacją losów kobiet, trudnego dojrzewania do samoświadomości, samoakceptacji, uczenia się, aby żyć na własnych warunkach” – pisze autorka, która z wielką pasją opowiada o swojej idolce.

Realizacja dźwięku Piotr Król.

Na co dzień ojcowie, mężowie, uczestnicy wydarzeń kulturalnych byli zdolni do czynów, w które trudno uwierzyć. Jednocześnie, jak wykazują badania, odsetek psychopatów wśród załóg obozów koncentracyjnych w czasie II wojny światowe wynosił "zaledwie" od 2 do 10%. Dlaczego "zwyczajni" ludzie zmieniali się w oprawców? Dlaczego nadal się zmieniają, bo pytanie stawiane przez pracowników Muzeum na Majdanku jest aktualne także w naszych czasach.

Kazimierz Barszczewski architekt, nauczyciel, urzędnik, działacz w organizacjach charytatywnych. Projektant między innymi obecnego LO nr 5 w Lublinie, jednego z najlepszych budynków modernistycznych. Barszczewski nie doczekał końca budowy, poległ w bitwie nad Bzurą 17 września 1939 roku. Miał 33 lata. Postać niemal nieznana. Zachowała się tylko jedna, niepublikowana fotografia. Kazimierza

Barszczewskiego odkrywamy głównie w Państwowym Archiwum, Centralnym Archiwum Wojskowym oraz przedwojennym publikacjach. Jego charakter, postawę, wytrzymałość, predyspozycje poznamy dzięki opiniom przełożonych w wojsku. On sam nigdy tych opinii nie poznał, bo dokumenty były tajne.

Reportaż o piszącej wiersze Agnieszce Mącik, która szuka swojego miejsca w świecie pełnym nadmiaru słów. Jej wiersze wygrywają konkursy poetyckie i slamy. Minimalistyczne w swej formie mają być jak wygodne krzesło - mieć cztery nogi i oparcie. Taka ich forma zwraca na siebie uwagę. Poezja Agnieszki Mącik jest niebanalna i dojrzała. Dla Agnieszki wiersze są formą okiełznania natłoku myśli i porządkują jej świat.

fot. Tomasz Mącik

“W drodze” to reportaż o ojcu Tomaszu Dostatnim, zakonniku, publicyście, animatorze wydarzeń kulturalnych.
Benefis o. Dostatniego z okazji jego 60 urodzin odbył się 2 września, w ramach Europejskiego Festiwalu Smaku.

Audycja, ukazując trzy etapy życia zakonnika – poznański, praski i lubelski, próbuje odpowiedzieć na pytanie, co ukształtowało niezwykłą osobowość znanego duszpasterza inteligencji, który za cel postawił sobie budowanie mostów ponad podziałami.

Jedną z metod zastraszania polskiej ludności we wrześniu 1939 roku, były bombardowania miast i miasteczek. 8 września i dwa dni później, lotnictwo niemieckie zrzuciło bomby na wypełniony uciekinierami Kurów w powiecie puławskim. Było kilkanaście osób rannych i zabitych, zarówno cywilów, jak żołnierzy. Centrum Kurowa, zamieszkiwane głównie przez Żydów, na zawsze zmieniło swój charakter. O tamtym trudnym czasie opowiadają świadkowie bombardowania, okoliczni mieszkańcy oraz historycy i regionaliści.  

Głos zabierają obecni i dawni mieszkańcy Kurowa: Zofia Gajda, Barbara Guz, Albina Macewicz, Marian Pajurek, Witold Zwierzchowski, Kazimierz Sadurski, Antoni Wójcicki, Julian Dobrzyński. Ponadto Cecylia Karczmarczyk i Helena Kołodziej - mieszkanki wsi Płonki leżącej w pobliżu Kurowa. Można usłyszeć również: Stanisława Wójcickiego – poprzedniego wójta Kurowa oraz doktora Krzysztofa Andrzeja Boreczka – historyka i regionalistę z Kurowa.

fot. https://biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/publication/12086/edition/11961/content

Jego postać, wciąż dobrze pamiętają mieszkańcy Zamościa. Przygarbiony starszy pan z trudem poruszający się o lasce zwracał na siebie uwagę. Rozpoznawalność dał mu film Grzegorza Królikiewicza "Przypadek Pekosińskiego". Ale zanim powstał film niezwykłym życiorysem Bronisława Pekosińskiego zainteresował się dziennikarz radiowy Zbigniew Stepek. Monika Malec poszła śladem audycji z 1965 roku, by dowiedzieć się jak potoczyły się późniejsze losy bohatera cudem uratowanego z obozu dla wysiedleńców z Zamojszczyzny.

W pierwszych dniach wojny z rąk niemieckiego lotnictwa zginęło kilkanaście kobiet nad jeziorem Nury koło Gołębia (między Puławami a Dęblinem). To tragiczne zdążenie, które zaważyło na losach całej wioski, wiąże się bezpośrednio ze strategicznymi planami niemieckiej inwazji w 1939 roku i działalnością szpiegów z piątej kolumny.

"Wojna nie ma w sobie nic z kobiety" - pisała reporterka-noblistka - Swietłana Aleksijewicz. Prezentowana historia jest potwierdzeniem tych słów. Jej bohaterką jest Dana Vynnytska – kompozytorka i wokalistka, członkini zespołu Dagadana. Artystka od  lat mieszka z rodziną we Wrocławiu. Dwa lata temu jej mąż – wzięty informatyk - zostawił stabilne życie i poszedł na wojnę.

Wkrótce okazało się, że na wojnę poszła cała rodzina...

To miała być szybka internetowa akcja pomocy wdzięcznych uczniów i uczennic. Najpierw zbiorka pieniędzy potem błyskawiczny remont. Potem wszyscy szczęśliwi i zadowoleni pozują do zdjęcia. Tymczasem życie pisze własne scenariusze remont się ślimaczy choć fundusze zostały zebrane a legendarna Pani Profesor nie koniecznie jest zawsze zachwycona. Uczniowie jednak jej nie opuszczają i wszelkie jej dziwactwa i nieoczekiwane decyzje traktują jak kolejny egzamin dorosłości i wrażliwości. Link do zbiórki https://zrzutka.pl/8cgmr3?fbclid=IwY2xjawE8OW9leHRuA2FlbQIxMAABHa_IzYPUnSS-JC8EvocFAAOzgIrVwjaBr8iwEXJHaWjtQFljNj9p4RhmLg_aem_5Qh1oleqDU4zxOeW4SXulg

„Magnolia. Spotkania w przeszłości i dziś’ - to tytuł książki, której autorką jest Agata Koch - mieszkająca od ponad trzydziestu lat w Berlinie tłumaczka i społeczniczka.

Publikacja jest wyrazem tęsknoty za Milanowem - miejscowością, w któprej autorka spędziła dzieciństwo. Książka udowadnia, że w zmieniajacym się świecie wciąż potrzebujemy rzeczy stałych i niezmiennych.

"Dwie magnolie" - reportaż Katarzyny Michalak, w realizacji Piotra Króla, z muzyką Artura Giordano - w czwartek, kilka minut po 21.00.

Anna i Rafał Goralowie są organizatorami najgorętszej domówki w mieście Lublinie. Przekraczając próg mieszkania w stuletniej kamienicy nasze uszy otula skrzypienie równie starego parkietu i sącząca się z głośników nastrojowa muzyka, która przenosi w czasie do przedwojennego  Buenos Aires w Argentynie, czy Montevideo w Urugwaju. Rytmy tanga są dla gospodarzy i przybyłych gości rytuałem dzięki któremu życie ma wyjątkowy smak. Nie potrafią już żyć bez tańczenia tanga. fot. Rafał Goral

Lubelskie błonia leżą niemal w sercu miasta. To przestrzeń niejednoznaczna ze względu na tragiczny koniec istniejącej tam dzielnicy żydowskiej. Historia sięga dużo wcześniej, do czasów rozlewiska rzek. Gdy miasto w murach robiło się zbyt ciasne, zaczęło się powolne zaludnianie obecnych błoni. Zapraszamy na spacer historyczny po błoniach, miejscu ważnym i także teraz potrzebnym Lublinowi.

Lubelska Kalinowszczyzna to dzielnica nasycona historią. Przed wojną ważnym elementem w jej krajobrazie była synagoga, po której dzisiaj nic już nie zostało. Jej dokładną lokalizację ustaliła Małgorzata Michalska-Nakonieczna, historyczka sztuki, która w ramach badań do doktoratu w 120 miasteczkach Lubelszczyzny analizowała żydowskie dziedzictwo (doktorat obroniła z wyróżnieniem na Politechnice Warszawskiej). Pełna pasji opowieść badaczki kieruje naszą uwagę na te obszary, gdzie nauka spotyka się z metafizyką. Jak bowiem wyjaśnić fakt, że w dawnym miejscu przechowywania Tory wyrosło piękne, rozłożyste drzewo?

Ta historia przyszła do radia dzięki zaufaniu jakim Państwo darzą Radio Lublin. Pani Ela ma problem z poruszaniem się. Cztery ściany jej mieszkania to świat w którym żyje, a schody w bloku, w którym nie ma windy, to problem, który z trudem pokonuje. Czy jest lek na samotność? Realizacja audycji: Piotr Król.

W 1959 roku w czasie przygotowywania terenu pod budowę domu towarowego w Lublinie (tzw. Pedetu) w piwnicach zburzonego hotelu przy ul. Kapucyńskiej, odkryto arsenał amunicji z czasów II wojny światowej. Niedawno w Archiwum Państwowym w Lublinie przypadkiem odnaleziona została kronika dokumentująca prace przy likwidacji tego składu amunicji. Kto i dlaczego umieścił tam blisko 220 ton ładunków wybuchowych? Jakie byłyby możliwe konsekwencje dla miasta w przypadku ewentualnego wybuchu? Na te i inne pytania staramy się poszukać odpowiedzi w reportażu.

To nieznany powszechnie epizod z udziałem żołnierzy 6. Pułku Piechoty Legionów. Po bojach na Wołyniu legioniści przez miesiąc na przełomie 1916 i 1917 roku byli w Nałęczowie na rekonwalescencji. Przyszli piechotą z Lublina.

Do Nałęczowa dotarli dzień później, niż byli spodziewani, a i tak na przedmieściach czekali na nich mieszkańcy. Zachowały się zdjęcia i pamiętniki z tego czasu, gdzie jest opisany miesięczny pobyt młodych żołnierzy. Wyjechali do Dęblina po Sylwestrze, w Nowy Rok 1 stycznia 1917 roku.

O legionistach 6. Pułku Piechoty opowiadamy w Dniu Święta Wojska Polskiego.

Pan Józef Gogłuska, który mieszka pod Parczewem, od kilku lat wraz z kolegą para się niezwykłym jak na dzisiejsze czasy zajęciem. Przez kilka tygodni, wiosną i jesienią, pomaga starszym ludziom, którym orze przydomowe ogródki. Wykorzystanie konia do tej pracy to jedyny sposób, aby to zrobić, na tak małej przestrzenni. Jak się okazuje praca ta to swego rodzaju terapia. Bowiem kilkanaście lat temu pana Józefa spotkała wielka tragedia, kiedy zaginęła jego ukochana żona.

W Wylągach koło Kazimierza Dolnego znajduje się pochodząca z 1907 roku kapliczka św. Józefa. Ma ona nietypową inskrypcję. Autorka postanawia rozwikłać jej tajemnicę.

Po zakończeniu II Wojny Światowej, po wybuchu amerykańskich bomb atomowych w Hiroszimie i Nagasaki, Związek Radziecki na wielką skalę zaczął prowadzić badania nad tą bronią. Niezbędna do jej produkcji była ruda uranu, której pozyskiwaniem zajmowały się zakłady R1 zlokalizowane w Sudetach Zachodnich (w okolicach Karpacza). Ich działalność była ściśle tajna. Do pracy, na kierownicze stanowiska, ściągnięto radzieckich specjalistów, a rudę uranu wywożono do ZSRR pociągami i …. samolotami. O „gorączce uranowej”, która trwała do 1973 roku, opowiadają Franciszek Gawor (na zdjęciu) były dyrektor ds. technicznych ZPR-1 w Kowarach, związany z górnictwem od 1956 roku oraz przewodnicy Podziemnej Trasy Turystycznej Kopalnia „Liczyrzepa” - Sztolnie Kowary.

100 metrów z maratonu to dużo czy mało? Odpowiedź brzmi: to zależy dla kogo. Jeśli człowiek miał niewielki procent szans na przeżycie to każdy samodzielny krok jest sukcesem. Jak jednak opowiedzieć w audio historię, której główny bohater nie mówi? Trzeba wsłuchać się w oddech bo to on łączy nas ze światem.

Reportaż powstał w Nałęczowie podczas zawodów balonowych i opowiada o pasji do tego sportu. Na starcie stanęło 16 załóg, w tym załoga bohaterki reportażu Moniki Malec "W górę" Ewy Prawickiej Linke, zdobywczyni złotego medalu w Balonowych Mistrzostwach Europy Kobiet w Holandii. Ewa Prawicka Linke wraz z siostrą Zosią już jako dzieci obserwowały loty balonowe taty.

W rocznicę bitwy pod Jastkowem powiemy o walkach, które stoczyły Legiony Polskie z armią rosyjską. Powiemy o żołnierzach 4 pułku i I Brygady, którzy w Jastkowie na bitewnym cmentarzu zostawili ponad 100 swoich kolegów.

Naszymi przewodnikami są między innymi nauczyciele i uczniowie do tej pory uczący się w szkole-pomniku, którą legioniści wystawili swoim kolegom. 4 sierpnia przypomnimy audycję Magdy Grydniewskiej "Najważniejsza była wolność", Reportaż powstał w 100-lecie bitwy z 1915 roku.

Znany pod pseudonimem ppłk. "Wachnowski", dowódca Grupy Północ w Powstaniu Warszawskim - to ppłk. Karol Jan Ziemski. Urodził się w Nasutowie i tu wychował, skończył lubelskie gimnazjum im. Stanisława Staszica. Późniejszy generał do Wojska Polskiego wstąpił w 1918 roku. Przez całe życie w służbie. W czasie powstania kierował obroną Starego Miasta. Odznaczany między innymi Krzyżem Walecznych i trzykrotnie Virtuti Militari.

W tym roku przypada 80 rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. Bohaterem audycji jest Jan Markowski znakomity kompozytor okresu międzywojennego, uczestnik Powstania Warszawskiego, autor muzyki m.in. do utworów „Marsz Mokotowa”, „Mała dziewczynka z AK” czy „Sanitariuszka Małgorzatka”. Urodził się w Lublinie, przyjaźnił z Mieczysławem Foggiem, był jego akompaniatorem. Jan Markowski po upadku powstania znalazł się na Zachodzie, gdzie m.in. pracował w Radiu Wolna Europa. Zmarł 2 IV 1980 roku. Jego losami zainteresowali się Kamila Kmiecik (pisała pracę magisterską o Janie Markowskim) i Andrzej Namiota z zespołu Lubelska Baszta, który wykonuje na scenie m.in. utwory J. Markowskiego.

W audycji wykorzystano nagrania ze zbiorów udostępnionych Krzysztofa Markowskiego jego syna.

Jak brzmi chrząszcz w trzcinie z akcentem chińskim, tureckim lub estońskim? Dlaczego dziesiątki ludzi z całego świata poświęca swój wakacyjny czas aby nauczyć się naszego języka i po co to robią? Posłuchaj jeśli chcesz znaleźć odpowiedzi na te i inne pytania. realizacja akustyczna Piotr Król. Prowadzenie gry miejskiej dr. Kamila Kwiatkowska

Towarzyszą człowiekowi od ponad 5 tysięcy lat, a może i dłużej. Są na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy, gdzie obowiązuje zakaz wwożenia ich mięsa pod jakąkolwiek postacią. Własne rasy hodowali samurajowie. Rekord w znoszeniu jaj od prawie 90 lat należy do kury rasy australorp.

Jaka jest kura każdy widzi, a może właśnie nie każdy - mówi sędzia międzynarodowy oceniający między innymi kury Jarosław Wartacz. Wszystko o kurach, rasach, zwyczajach, hodowli, a także ich roli w obrzędach wielu kultur, w przysłowiach i porzekadłach w reportażu Magdy Grydniewskiej "Dziki kur dżungli".

Opowieść o losach Ryszarda Blajerskiego, mi.in. współorganizatora strajku w Lubelskich Zakładach Naprawy Samochodów w lipcu 1980 roku. Do II wojny jego rodzinie powodziło się dobrze (dziadek był dzierżawcą folwarków).  W PRL-u mały Rysiek zamieszkiwał w jednej z suteryn przy ul. Skłodowskiej w Lublinie. To tam w latach 50. dowiedział się o śmierci Stalina i mordzie w Katyniu. Bardzo chciał się kształcić, ale w domu nie przelewało się. Zaczął więc pracować jako kierowca. W lipcu 1980 roku był jednym z organizatorów strajku.

Bożena Kazanowska, która stworzyła w Lublinie Ogólnopolską Wypożyczalnię Książek dla Dzieci Niewidomych jest bohaterką reportażu Moniki Niedziałek pt.: 'Dotyk książki'.

Na Starym Mieście w Lublinie po ponad 30 latach przestało istnieć legendarne biuro matrymonialne.

Reportaż pt.: "Oczko" z 2013 r. opowiada o tej instytucji.

Pani Renata Wojtysiak w 21. rocznicę istnienia jej biura matrymonialnego postanowiła spisać pikantne, romantyczne i dramatyczne historie łączenia lubelskich par.

Kto to taki jest trójkolorowy, fruwający, brodzący i nie je żab? Jeśli nie wiecie to posłuchajcie ,a jeśli wiecie to tez posłuchajcie, bo nic tak dobrze człowiekowi nie robi jak słuchanie niecodziennych opowieści o ludziach i bocianach. W schronisku w Rakowiska Małgorzata i Julian Lipińscy od kilkunastu lat pomagają ptakom, które wypadły z gniazda wrócić do natury. Udało nam się porozmawiać nie tylko o bocianach ale także o życiu i o tym co najważniejsze. Bo przecież i ptakom i ludziom chodzi w gruncie rzeczy o to samo aby kolejne pokolenia wpisywały się w nieprzerwany cykl istnienia. Realizacja akustyczna Piotr Król muzyka Artur Giordano

22 lipca przypada 80. rocznica mordu na zamku lubelskim dokonanego przez hitlerowców w 1944 roku na 300 osobowej grupie więźniów. Jest to opowieść o losach przedstawiciela "pokolenia Kolumbów" Tadeusza Matyjaska (na zdjęciu), żołnierza Armii Krajowej, młodego patrioty, wychowanego w kulcie miłości do ojczyzny, człowieka wykształconego, o szerokich horyzontach i wiedzy, który trafił na zamek w maju 1944 r. Bardzo ważnym tłem opowieści o jego losach są wydarzenia w więzieniu na zamku w lipcu 1944 r., sytuacja w mieście w obliczu zbliżającego się frontu i Armii Radzieckiej oraz tragiczne wydarzenie jakim był mord na zamku.

Osoby:

Barbara Oratowska – kierownik Muzeum Martyrologii „Pod Zegarem” w Lublinie; Maria Krzyżanek –siostra Tadeusza Matyjaska; Danuta Widłak – jego siostra stryjeczna; Krystyna Głażewska – kuzynka, która opiekuje się panią Marią Krzyżanek; Jolanta Polańska – kierownik działu edukacji informacji muzealnej muzeum lubelskiego. Relacje ocalałych więźniów Wincentego Kwatera i Sergiusza Achcynga.

W Izbie regionalnej w Bogucinie powstał film o Chopinie, była sesja zdjęciowa w wiejskich strojach, powstał film nakręcony przez młodzież, który został wyróżniony nagrodzony na międzynarodowym festiwalu. To tu dzieci słuchały bajek przy lampie naftowej, chatę odwiedzili młodzi Ukraińcy z wymiany młodzieżowej a warsztaty literackie prowadzi pisarka Monika A. Oleksa. Jest to jedyne miejsce, gdzie mogą się spotkać mieszkańcy wsi, którzy powstania świetlicy domagają się od ponad … 50 lat. Wszystko to odbywa się w niezwykłym otoczeniu, wśród starych dokumentów, przedmiotów dedykowanych różnym grupom rzemieślniczym np. szewcom, rymarzom, stolarzom czy wyposażeniu wiejskiej chaty sprzed 100 lat (stare szafy, kredensy, łózka z pierzynami czy kołyska).Bogucińska Izba Regionalna powstała z inicjatywy bibliotekarki Jadwigi Flisiak. Przeglądając strychy starych domów odnajdywała „skarby” z przeszłości, które przynosili jej również mieszkańcy Bogucina i okolic, niektóre zakupiła. Eksponaty gromadziła eksponaty w starym domu swojego męża Krzysztofa, którego z czasem również zaraziła swoją pasją. Jest to jednak być może ostatni moment na opowiedzenie tej historii, gdyż izba może wkrótce przestać istnieć.   

W rozmowie telefonicznej z wójtem Gminy Garbów panem Kazimierzem Firlejem między innymi dowiedzieliśmy się się, że trwają poszukiwania większej działki pod budowę świetlicy wiejskiej w Bogucinie, od tej która obecnie znajduje się przy szkole, zakupionej wiele lat temu przez mieszkańców wsi. I prowadzone są w tej sprawie negocjacje z właścicielem gruntu. Na razie jest jednak szereg innych priorytetowych zadań do realizacji w Gminie, ale jeśli na tę inwestycję znajdzie się dofinansowanie, to może potem, w przeciągu 2 lat powstanie świetlica w Bogucinie.

Pan wójt zresztą wśród obietnic w czasie tegorocznych wyborów samorządowych umieścił jako zaplanowaną inwestycję, budowę świetlicy wiejskiej w Bogucinie.  Będziemy zatem z uwagą przyglądać się tej sprawie.

W audycji głos zabierają:

Jadwiga i Krzysztof Flisiak – którzy prowadzą Izbę Regionalną w Bogucinie; Monika Kamińska – prezes Stowarzyszenia „Mój Bogucin”; Beata Bogusz ze Stowarzyszenia „Mój Bogucin” i Koła Gospodyń Wiejskich; Agnieszka Szymańska – ze Stowarzyszenia „Mój Bogucin”; Zofia Abramek emerytowana nauczycielka i poetka; Grażyna Sadurska, Halina Struska i  Halina Kapica – mieszkanki Bogucina; Barbara Cywińska dyrektor Miejskiej Biblioteki Publiczne w Bychawie; Młodzi uczestnicy różnych projektów relizowanych w Izbie Regionalnej: Kamil Kapica, Jacek Wendler, Kamil Kanadys i Ilona Rozwadowska;  Tomasz Nowakowski – zięć państwa Flisiaków, obecny właściciel budynku i działki na której stoi Izba Regionalna; 

Kim jest klaun? Pociesznym wesołkiem, rozbawiaczem, uroczym niezdarą? Do takiego wizerunku klauna jesteśmy przyzwyczajeni. Dziś wieczorem chcemy Wam "pokazać" zupełnie inne oblicze klaunady! Bo klaun może być także...lekarzem, terapeutą, poetą. Z taką właśnie Osobą powędrujemy do absolutnie wyjątkowego miejsca. Znajdują się tam dzieci przebywające w śpiączce. A klaun, za pomocą swoich działań, próbuje dotrzeć do tych zakamarków ich mózgów, gdzie drzemie niepokonana wola życia. Naszą przewodniczką po klinice "Budzik" była Claudia Wawrzyńczyk, której asystowała Dominika Sell - Kukułka. Obie są klaunami medycznymi, działającymi w Fundacji Czerwone Noski. Usłyszeliśmy też dyrektora kliniki – doktora Macieja Piroga.

Nazwisko Pszczoła zobowiązuje. Kim zatem może być bohater tego reportażu? Trudno nie zgadnąć. Zygmunt Pszczoła był pszczelarzem, który bacznie obserwował świat pszczół i potrafił o swojej pracy opowiedzieć. Anna Kaczkowska wplotła jeszcze w audycję fragmenty poradnika pszczelarskiego napisanego dla podźwignięcia krajowego pszczelnictwa przez ks. Antoniego Misiewicza pod tytułem "Przyjaciel pszczół" z 1863 roku. Wyszła piękna audycja o świecie do którego dostęp mają nieliczni.

Zygmunt Pszczoła to osoba zasłużona dla pszczelarstwa. Dziś nie ma go wśród nas, ale jego głos pozostał.

Blaski i cienie wyścigów motocyklowych organizowanych w krajach demokracji ludowej. Bohaterem audycji jest Stanisław Grześ, wybitny zawodnik Avii Świdnik, którego wielką życiową pasją stały się motocykle. Od pierwszej połowy lat 60., przez blisko 30 lat, brał udział w rajdach i wyścigach motocyklowych zarówno w Polsce, jak i w krajach „demokracji ludowej”.

Audycja o unikalnym, 130-letnim koncertowym fortepianie Steinway, znajdującym się w Muzeum Regionalnym w Krasnymstawie. Fortepian, na którym koncertowali wybitni polscy muzycy, uległ dewastacji na przełomie lat 80. i 90. Od tego czasu o jego remont zabiega kompozytor i muzyk prof. Mariusz Dubaj. Realizacja dźwięku - Piotr Król.

Co roku w lipcu i sierpniu odbywa się Kazimierski Festiwal Organowy. To tradycja, którą o mały włos, a przerwałaby pandemia. Do Kazimierza Dolnego przyciągają muzyków z Polski i świata liczące sobie ponad 400 lat organy. Na co dzień grywa na nich organista Janusz Adam Głos, który wprowadzi w tajniki gry na tym niezwykłym instrumencie.

Dokument o niepublikowanym dotychczas dzienniku Joanny Szydłowskiej prowadzonym bezpośrednio po wyzwoleniu obozu Ravensbrück. Niewielki notes zawiera notatki z ostatniego marszu śmierci kobiet wyprowadzonych z obozu i obejmuje okres dwóch miesięcy od wyzwolenia. Autorka pisze o pierwszym od 4 lat ciepłym chlebie i o tym, że więźniarki w dużym stopniu zostały pozostawione same sobie. Niektóre z nich wobec wieści przychodzących z kraju wahały się, czy wracać do Polski.

Mamy w naszym regionie konstrukcję Bollmana i inne cuda techniki budowlanej. Na początku wakacji zapraszamy na wycieczkę szlakiem mostów, wiaduktów i kładek w towarzystwie specjalistów.

Zbigniew Jóźwik został niedawno odznaczony nagrodą Miasta Lublin za Całokształt Działalności. Od lat oddany jest nauce i sztuce. Jest artystą tworzącym ekslibris i grafikę. Jest też poetą, bibliofilem, przyrodnikiem i polarnikiem.  Jako naukowiec zajmował się lekami przeciwgruźliczymi. Na jego twórczość artystyczną wpłynęły wyprawy naukowe na Spitsbergen. Artysta widzi pokrewieństwo między twórczością naukową i artystyczną. fot. Fragment linorytu Zbigniewa Jóźwika zatytułowanego "Do Ojca" (2000r)

Opowieść o pacyfikacji Kolonii Lasek Boguciński w Gminie Garbów, do której doszło 80. lat temu na początku lipca 1944 r. Partyzanci majora H. Dekutowskiego ps „Zapora”, dokonali zasadzki na partol niemieckiej żandarmerii. Wkrótce hitlerowcy zemścili się. Otoczyli wieś, spalili gospodarstwa i zamordowali kilkanaście osób, w tym dzieci. Do dzisiaj przyczyny i skutki przeprowadzonej akcji budzą wiele emocji wśród mieszkańców. Od lat historię tę dokumentuje małżeństwo: Krzysztof I Jadwiga Flisiakowie z Bogucina. W upamiętnianie pacyfikacji, opiekę nad miejscami pamięci, zaangażowały się również Stowarzyszenie „Mój Bogucin” i Koło Gospodyń Wiejskich i młodzież.

W audycji głos zabierają:

- Krzysztof Flisiak – autor monografii „Bogucin i okolice. Od pradziejów do teraźniejszości”, który wraz z żoną Jadwigą od lat dokumentuje historię pacyfikacji Lasku Bogucińskiego

- Stanisław Gnieciak i jego żona Marianna z Kolonii Piotrowice Wielkie – w ich gospodarstwie stacjonowali partyzanci przed akcją

- Jan Sulej – który w niezwykłych okolicznościach ocalał z pacyfikacji

- Roman Grzegorz Kochoń – wnuk zamordowanego Józefa Jędrycha

- Leszek Muzyka i żona Anna – prawnuczka Kazimierza i Marii Pomorskich ofiar pacyfikacji

- Julian Zamojski – ze Sługocina, w którym partyzanci po akcji organizowali podwody

- Kamil Kanadys – pasjonat historii, jeden z młodych ludzi którzy przeprowadzali wywiady ze świadkami historii

- Beata Bogusz – członkini Koła Gospodyń „Bogucinianki” z Bogucina

- Agnieszka Szymańska i Monika Kamińska ze Stowarzyszenie „Mój Bogucin”

- doktor Artur Piekarz – historyk, naczelnik Oddziałowego Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN w Lublinie

Jak to jest możliwe, że w 21. wieku samotna, bezrobotna matka wychowująca dwie córki mieszka w jednym pokoju w towarzystwie... szczurów. Dlaczego jej dramat ciągnie się latami? Czy tragedie doświadczone w dzieciństwie i ich skutki to jedyna przyczyna życiowej niezaradności? A może pomoc społeczna w Polsce wciąż wymaga gruntowych reform? Poznajcie historię Haliny z Opola Lubelskiego.

Drodzy Państwo, szukamy dla Haliny i jej córek MIESZKANIA DO WYNAJĘCIA na terenie gminy Opole Lubelskie. Osoby, które mogą pomóc prosimy o maile na adres katarzyna.michalak@radiolublin.pl

"Babki", "cipa", "pacan" i "taczka" jeśli chcecie wiedzieć co znaczą te słowa na Wileńszczyźnie, to ta opowieść jest dla was. "Robczik – powieść wileńska" to niecodzienny eksperyment literacki ukazujący zupełnie inny obraz stolicy Litwy i mieszkających tam Polaków. Książka pozbawiona jest malowanego patriotyzmu i martyrologii napisana została dosadnym lokalnym żargonem. Dzięki temu odsłania te obszary życie, które zazwyczaj pozostają niewidoczne dla przeciętnego turysty z Polski. Jej autor Bartosz Poloński tak jak Mickiewicz pisał ją na emigracji. W podkaście wraz z nim i Eweliną Mokrzecką pierwszą czytelniczka powieści wyruszamy w podróż po mieście innym niż wszystkie

Reportaż o tym, jak single w Lublinie radzą sobie ze znalezieniem miłości. W reportażu "Jak grom z nieba" wystąpią single po przejściach, kobieta, która stworzyła wyjazdy integracyjne dla samotnych osób i mężczyzna, który odważył się przyznać do samotności i wziął w czymś takim udział.

O tym, dlaczego jest coraz więcej singli i że znalezienie miłości się udaje nawet ludziom po przejściach, porozmawiam w programie z psychologiem.

Jego głos to znak firmowy. Od 55 lat występuje na scenie. Zapisał się w historii polskiej muzyki, ale wciąż tworzy nową. Budka Suflera, zespół Cross, Spisek, Cugowscy, a teraz Zespół Mistrzów. Ale to nie cała działalność wokalisty. Artysta zafascynowany jest bluesem, który stanowi korzenie muzyki rockowej i jazzowej.  Wciąż chce więcej i podąża za swoimi marzeniami.

Fot. Małgorzata Szatkowska 2004 r.(fragment zdjęcia z wystawy w Radiu Lublin)

Minęło 80 lat od egzekucji na rynku w Bełżycach. Nieco ponad miesiąc przed końcem okupacji Niemcy rozstrzelali 23 osoby. To była „pokazowa” egzekucja za pomoc żołnierzom Armii Krajowej. W Podolu żyją rodziny ofiar. Obchody to więcej niż oficjalne uroczystości, o czym powiemy w audycji 23 czerwca

Minęło 80 lat od egzekucji na rynku w Bełżycach. Nieco ponad miesiąc przed końcem okupacji Niemcy rozstrzelali 23 osoby. To była "pokazowa" egzekucja za pomoc żołnierzom Armii Krajowej. W Podolu żyją rodziny ofiar. Obchody to więcej niż oficjalne uroczystości, o czym powiemy w audycji 23 czerwca.

Już w najbliższy piątek, w Kazimierzu, rozpocznie się coroczne święto muzyki ludowej. To dobra okazja, aby zastanowić się nad sensem pielęgnowania kultury tradycyjnej i jej oddziaływaniem na kulturę w ogóle.

Zapraszamy Was na spotkanie z wybitną pieśniarką i muzykolożką o bułgarskich korzeniach – Weroniką Grozdew-Kołacińską. Będzie to opowieść nasycona dźwiękami inspirowanymi tradycją polską, bułgarską i grecką. Opowieść o szukaniu w dźwięku odpowiedzi na pytanie: kim jestem?

Słuchowisko "Bazarek" - miało być 5 odcinków, jest ponad 400. Są słuchacze, którzy nastawiają budzik w niedzielny poranek, żeby posłuchać, co dzieje się na bazarku. Słuchowisko Grażyny Lutosławskiej nieustannie gromadzi przed radioodbiornikami rzesze fanów. Polscy Matysiakowie właśnie pobili rekord świata, są emitowania od 1956 roku, łącznie Polskie Radio nadało ponad 3500 odcinków i to nie koniec. "Bazarek" jest na naszej antenie od 8 lat i będzie nadal.

O tym, dlaczego słuchowiska wciąż cieszą się zainteresowaniem, o "Bazarku" opowiemy w środę 19 czerwca po 21.00.

Grupa „Lubelskich Czaderek” powstała w związku z Mistrzostwami Europy w piłce nożnej, których gospodarzami była Polska i Ukraina. Zadaniem pań było rozgrzać fanów piłki nożnej zgromadzonych w lubelskiej strefie kibica przed występami reprezentacji Polski. Właściwie nic by nie było w tym niezwykłego, gdyby nie chodziło o kobiety w wieku 50+.
Choć polska drużyna nie wyszła z grupy i odpadła z turnieju to „Lubelskie Czaderki” odniosły sukces. Wspólna praca w zespole odmieniła ich życie.

Na zdjęciu "Lubelskie Czaderki".

W czasie II wojny, w Płouszowicach pod Lublinem, rodzina Mazurów w ziemiance w swoim gospodarstwie ukrywała kilkunastoosobową żydowską  rodzinę Goldbergów, swoich sąsiadów. Przez wiele lat, już w PRL-u  obie rodziny utrzymywały kontakt listowny, były przysyłane paczki z Izraela za „żelazną kurtynę”.  Na zdjęciu Pan Józef Mazur.

W audycji głos zabierają:

- Józef Mazur – uhonorowany medalem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata

- Gilad Levine Goldberg – potomek rodziny Goldbergów uratowanych w Płouszowicach; - Helena Mazur żona, Grażyna - synowa, Ryszard syn oraz Kamil – wnuk - rodzina Józefa Mazura

- Joanna Krauze – współpracowniczka Ośrodka „Brama Grodzka - Teatr NN“

- Sławomir Nowodworski – tłumacz, który pomagał Giladowi w poszukiwaniach rodziny Mazurów,

Jesienią 2015 roku w okolicach komina lubelskiej Elektrociepłowni Wrotków zauważono sokoła. Był to początek sagi, która do dziś wzbudza niezwykłe emocje u miłośników przyrody. Szczególnie tegoroczna wiosna obfitowała w dramatyczne zwroty akcji w opowieści o rodzinie Wrotkowskich. Opowieść o lubelskich sokołach - na poziomie uniwersalnym - mówi najwięcej o nas ludziach. O tym, że nie możemy obyć się bez kontaktu z naturą; o tęsknocie za jej prostotą i pięknem. Ale także o tym, jak bardzo próbujemy ją zawłaszczyć.

fot. Iwona Burdzanowska

Z Lublina pochodzi jeden z najwybitniejszych polskich i europejskich  piłkarzy – Władysław Żmuda.

To prawdziwy rekordzista. Z reprezentacją Polski czterokrotnie uczestniczył w mistrzostwach świata (1974 – 3. miejsce, 1978, 1982 – 3. miejsce, 1986), na których rozegrał 21 meczów. Swoją karierę rozpoczynał w Motorze Lublin. W reportażu Katarzyny Michalak znany piłkarz opowie o swoich lubelskich latach, a także o tym, jak przez dziesięciolecia zmieniał się futbol.

fot. Miasto Lublin

Zapomniany as polskiego lotnictwa powraca po 80 latach. Aleksander Chudek służył w słynnym dywizjonie 303 zginął w trakcie Desantu na Normandię. W Anglii pozostała żona i dzieci w Polsce rodzice i rodzeństwo. Przez dziesiątki lat rodziny się nie znały i nic o sobie nie wiedziały. Pewnego dnie jednak mieszkańcy jednej z francuskich wiosek odnaleźli zagrzebane w ziemi szczątki wraku samolotu. Historia pełna tajemnic i niedomówień staje się ponownie aktualna i zmienia ludzkie życie. Audiodokument powstał w 2010 roku i zdobył tytuł najlepszego reportażu radiowego.

Piotra Józefackiego i mistrza sztuki laserowej Stanisława Ostoję - Kotkowskiego łączyła niezwykła przyjaźń. Polskiego pochodzenia artysta tworzył na antypodach. Jego prace uznano za australijskie dziedzictwo kulturowe, a w 2008 roku wpisano do projektu UNESCO ”Memory of the Word Register for Australia”, gromadzącego najbardziej wartościowe dokumenty obrazujące historię świata.

         Jako siedemnastolatek Piotr Józefacki z Lublina zetknął się z nowatorskimi dziełami artysty, wymieniał z nim listy i marzył o tworzeniu podobnych prac, co w tamtych czasach, w dodatku w PRL-u, było całkowicie niemożliwe. W trzydziestą rocznicę śmierci Stanisława Ostoi-Kotkowskiego (zmarł w 1994 r.) Piotr wrócił do marzeń z młodości. Postanowił odtworzyć wielkie dzieło artysty i uświadomić ludziom jak dalece  wybiegały w przyszłość idee australijskiego artysty polskiego pochodzenia zapowiadające już w XX wieku nadejście rewolucyjnych zmian w technice i sztuce.

Fot. Piotr Józefacki

Magdalena Szubartowska urodziła się we Lwowie w inteligenckiej, patriotycznej rodzinie. W połowie lat 30-tych trafiła do Lublina, gdzie chodziła do szkoły prowadzonej przez Urszulanki. Okupację spędziła w okolicach Piask, gdzie zajmowała się prowadzeniem... młyna. Po wojnie resztę życia związała z Puławami (na zdjęciu), w których jako nauczycielka historii uczyła między innymi tamtejsze zakonnice i.... funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa.

Księdza Bazylego Stysłę represjonowały zarówno władze carskie, jak i bolszewicy, przez których oskarżony był o szpiegostwo na rzecz Watykanu i skazany na karę śmierci.  W końcu trafił na zesłanie. Na początku był duchownym katolickim obrządku wschodniego a potem księdzem rzymskokatolickim. Miał 2 synów, z których jeden zginął w akcji, w której brał udział słynny żołnierz AK Tadeusz Zawadzki ps. „Zośka”.  

Kiedy przychodzi syberyjska wiosna? Gdzie można dopłynąć tylko rzeką? Jak poradzić sobie z karaluchami? Dlaczego smak czereśni to smak święta, a smak chleba daje poczucie bezpieczeństwa? Wspomnienia syberyjskiej zsyłki w pamięci Marii Radczenko tworzą bezpośrednie obrazy ich sens ukazuje się dopiero z perspektywy czasu.

Realizacja Piotr Król, muzyka Artur Giordano.

Reportaż "Panie Zamoyskie" Moniki Malec opowiada o fascynacji Agnieszki Lidii Płatek kobietami, które stały u boku ordynatów Zamoyskich. W napisanej przez siebie książce ukazała ich niepowtarzalne osobowości, słabości oraz ambicje.

Agnieszka Lidia Płatek należy do Stowarzyszenia Turystyka z Pasją i współpracuje z przewodniczką Dominiką Lipską przy popularyzacji wiedzy o historii rodu Zamoyskich. Nie bez znaczenia jest fakt, że obie panie lubią historyczne stroje, które po założeniu są niczym wehikuł czasu.

Realizacja reportażu: Piotr Król.

Trzecia, ostatnia część opowieści o historii dworu Kołaczkowskich w Strzyżewicach w powiecie lubelskim w czasach III Rzeczpospolitej. Wówczas w budynku dworu siedzibę pozyskała Gminna Biblioteka Publiczna, która przyjęła imię Ewy Kołaczkowskiej, pisarki, autorki utworów dla młodzieży oraz tłumaczki literatury anglosaskiej, dawnej mieszkanki tego miejsca, które opuściła w 1945 roku, tuż przed zajęciem majątku przez władze komunistyczne. Biblioteka stała się ważnym centrum działań w dziedzinie kultury. W oparciu, o niektóre z książek były prowadzone działania zapoznające młodzież z historią, tradycją regionu (kowalstwo, młynarstwo), postacią patronki i historią samego dworu i okolicy. Również we dworze od niedawna organizowane są spotkania poświęcone regionalizmowi, w które angażują się przedstawiciele lokalnej inteligencji, co służy integracji społecznej i budowaniu lokalnej wspólnoty.

W audycji głos zabierają:

- prof. Tadeusz Epsztein – z Instytutu Historii PAN, prawnuk Edwarda Kołaczkowskiego właściciela dworu w Strzyżewicach;

- Barbara Zdybel – wójt Gminy Strzyżewice;

- prof. Eugeniusz Sakowicz – organizator dwóch konferencji w dworze w Strzyżewicach z cyklu „Wioski i małe miasta Lubelszczyzny” w latach 2022 i 2023;

- prof. Marian Surdacki – historyk z KUL, wiceprezes Wojewódzkiej Rady Towarzystw Regionalnych Lubelszczyzny;

- Zofia Kukuryka – wieloletnia dyrektorka Gminnej Biblioteki Publicznej w Strzyżewicach;

- Andrzej Nowakowski - z Warszawy, wnuk Kazimierza Kołaczkowskiego ostatniego właściciela majątku Strzyżewice;

- Monika Zagórska – dyrektorka Gminnej Biblioteki Publicznej im. Ewy Kołaczkowskiej w Strzyżewicach.

Dla Dawida Marca taniec jest życiową pasją. Przez lata realizował się w tej materii wbrew problemom z wydolnością układu oddechowego. W pewnym momencie było naprawdę źle. Jednak upór, wsparcie rodziny, odważne decyzje i pomyślny splot zdarzeń doprowadziły do przełomu i odmieniły jego życie.

Swoimi doświadczeniami - oprócz Dawida - dzieli się jego mama, Beata Mańkowska-Marzec.

Muzyka - Artur Giordano.

Fot: Dawid Marzec

Do czego służą nam barwy narodowe na fladze państwowej i dlaczego z takim zapałem potrafimy okładać się drzewcem od sztandaru odmawiając sobie wzajemnie prawa do miana patrioty? Audiodokument "Herbata w kubku biało-czerwonym" powstał w 2018 roku, ale emisja została zablokowana przez Małgorzatę Piasecką redaktor naczelną Polskiego Radia Lublin. Audycja miała być nie wystarczająco patriotyczna, niezbyt patetyczna, daleka od bogoojczyźnianej retoryki. Drażniła humorem i groteską ukazując nasza zamiłowanie do barw narodowych w mocno krzywym zwierciadle.

Izabella Konar przeszła wszystkie szczeble muzycznego wykształcenia. Studiowała w Instytucie Artystycznym na kierunku Wychowanie Muzyczne Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie i w Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu na Wydziale Dyrygentury Chóralnej, Edukacji Muzycznej i Rytmiki. Występowała jako wokalistka w wielu lubelskich zespołach rockowych, w tym w bluesowo-rockowym zespole "Alchemia". Na co dzień uczy dzieci grać na gitarze. Ale w jej życiu czegoś brakowało i nie było jej w nim wygodnie. Pewnego dnia odkryła, że komponowanie i pisanie tekstów sprawia jej ogromną satysfakcję. Postawiła na występy solowe przy akompaniamencie gitary, sięgając po repertuar z zakresu poezji śpiewanej. Zaczęła śpiewać w języku słowackim. Sięgnęła też po teksty starohebrajskie i psalmy. Wydaje płyty. Jest przykładem na to, że zawalczyć o własne szczęście można w każdym momencie.

fot.MM

Jest to druga część opowieści o historii dworu Kołaczkowskich w Strzyżewicach koło Bychawy. Tym razem bohaterowie audycji opowiadają o latach okupacji. Wówczas we dworze schroniło się wielu uciekinierów (między innymi znany pisarz Jan Parandowski). Po wojnie po reformie rolnej Kołaczkowscy musieli opuścić dwór i odnaleźć się w nowej rzeczywistości. W okresie PRL-u dwór podupadał (np. hodowano w nim świnie) i działała tam Gminna Spółdzielnia. W latach 80. z inspiracji regionalisty, dawnego mieszkańca Gminy Strzyżewice, sędziego Ferdynanda Rymarza, zaczęto przywracać pamięć o dawnych mieszkańcach dworu i ich aktywności w dziedzinie kultury i historii. Było to inspiracją dla działań lokalnej społeczności.

W audycji głos zabierają:

- Sędzia Ferdynand Rymarz ze Strzyżewickiego Towarzystwa Regionalnego

- Andrzej Nowakowski - z Warszawy, wnuk Kazimierza Kołaczkowskiego ostatniego właściciela majątku Strzyżewice

- Prof. Tadeusz Epsztein – z Instytutu Historii PAN, prawnuk Edwarda Kołaczkowskiego właściciela dworu w Strzyżewicach

- Zofia Kukuryka – wieloletnia dyrektorka Gminnej Biblioteki Publicznej w Strzyżewicach

- prof. Marian Surdacki z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, prezes Wojewódzkiej Rady Towarzystw Regionalnych w Lublinie  

- oraz Grzegorz Kuras – prezes Strzyżewickiego Towarzystwa Regionalnego

W sobotę 27 kwietnia rusza kolejny maraton i ultramaraton rowerowy "Piękny Wschód". Jego pomysłodawcą jest Włodzimierz Oberda z Parczewa. Zanim zaczął się ścigać na rowerze, był koszykarzem. Operacja kręgosłupa wykluczyła jednak uprawianie jakiegokolwiek sportu związanego z bieganiem. Zaczął więc jeździć na rowerze. Początkowo turystycznie, potem jako zawodnik w różnych wyścigach, a teraz jako organizator. W reportażu mówi, wraz z żoną Barbarą,
o fascynacji sportem rowerowym, o słabości, która mobilizuje siły, o pomysłach wyzwalających aktywność i sportową rywalizację, o imprezach, pełnych trudu i satysfakcji.

Dwór Kołaczkowskich w Strzyżewicach koło Bychawy powstał około roku 1840 r. Było z nim związanych kilka pokoleń światłych ludzi, którzy wpływali na życie lokalnej społeczności. Zdaniem sędziego Ferdynanda Rymarza, regionalisty, który od lat zgłębia historię Gminy Strzyżewice, zauważalne jest inspirujące oddziaływanie osób, które wiele lat temu tworzyły kulturę, na współczesne pokolenia. Jest to pierwsza część audycji, której ramy czasowe stanowi opowieść o wpływie rycerza Skarbka herbu Abdank na historię Strzyżewic a kończy ostatni bal sylwestrowy 1938/39 we dworze w Strzyżewicach, który był tuż przed wybuchem II wojny światowej.  

W audycji głos zabierają:
- Sędzia Ferdynand Rymarz ze Strzyżewickiego Towarzystwa Regionalnego
- Andrzej Nowakowski - z Warszawy, wnuk Kazimierza Kołaczkowskiego ostatniego właściciela majątku Strzyżewice
- Prof. Tadeusz Epsztain (Epsztein) – z Instytutu Historii PAN, prawnuk Edwarda Kołaczkowskiego właściciela dworu w Strzyżewicach
- Grzegorz Kuras – prezes Strzyżewickiego Towarzystwa Regionalnego
- Barbara Zdybel – wójt Gminy Strzyżewice
- Prof. Eugeniusz Sakowicz – inspirator i organizator konferencji naukowych w Strzyżewicach z cyklu „Wioski i małe miasta Lubelszczyzny”
- Dr Mieczysław Kseniak – autor wielu cennych publikacji dotyczących historii i dziedzictwa kulturowego Lubelszczyzny
- Monika Zagórska - dyrektorka Gminnej Biblioteki Publicznej im. Ewy Kołaczkowskiej w Strzyżewicach
- Zofia Kukuryka – wieloletnia dyrektorka Gminnej Biblioteki Publicznej w Strzyżewicach

W zbiorach Muzeum Regionalnego im. Janusza Petera w Tomaszowie Lubelskim znajduje się jedyny w mieście ślad po działającej fabryce fajansu i porcelany. Jest nim porcelanowy talerz datowany na 1808-1820 rok. Jak się okazuje tomaszowska manufaktura miała związki ze słynnymi fabrykami w Korcu i Baranówce za sprawą Franciszka de Mezera.

Fot. Talerz z fabryki porcelany Franciszka de Mezera w Tomaszowie Lubelskim (obecnie w Muzeum Regionalnym w Tomaszowie Lubelskim)

Konkurs dla uczniów szkół podstawowych „Bez korzeni nie zakwitniesz. Moja Wielka i Mała Ojczyzna” organizowany jest przez Archiwa Państwowe. Młodzi ludzie dzięki niemu odkrywają historię swojej rodziny, ale też regionu i kraju. Dowiadują się kim byli ich przodkowie, czym się zajmowali oraz skąd pochodzili. 

Jakub z siostrą Kasią i mamą Anną, Vadim z mamą Aliną i Robert z tatą Rafałem to osoby, które poszukiwały rodzinnych korzeni i wzięły udział w konkursie zdobywając laury, ale najważniejsze było dla nich doświadczenie tego, że świat w którym dziś żyją budowali właśnie ich przodkowie.

W Lublinie powstał najokazalszy w Polsce pomnik śp. prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Obiekt powstał w szybkim tempie dzięki porozumieniu osób z przeciwnych obozów politycznych i wzbudza wśród mieszkańców spore kontrowersje

Oświadczenie Krzysztof Żuk, Prezydenta Miasta Lublin:

Proszę przestać przypisywać mi jakąkolwiek rolę polityczną w tym zakresie. PiS od lat jest moim oponentem politycznym. Działacze tej partii nieustannie mnie atakują i utrudniają rozwój Lublina poprzez np. ograniczanie finansowania inwestycji. Nie wspominając już o osobistych atakach kierowanych na członków mojej rodziny. Podejmowanie uchwał dotyczących wznoszenia pomników jest wyłączną kompetencją Rady Miasta, tak mówi ustawa o samorządzie gminnym. Moja rola jako prezydenta ogranicza się do przekazania radzie wniosku, który wpłynie w takiej sprawie, a obowiązkiem rady jest go rozpatrzyć. Tak było także w innych sprawach dotyczących wzniesienie pomnika na terenie Miasta Lublin. Natomiast wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę od strony proceduralnej regulowane jest ściśle przepisami Kodeksu Postępowania Administracyjnego i ustawy Prawo budowlane, a podejmowanie uchwał w sprawie wznoszenia pomników wyraźnie określa ustawa o samorządzie gminnym, i nie ma tu mowy o jakichkolwiek ustępstwach czy też dowolności. Urząd, jako organ, realizuje jedynie zadania i powinności nałożone prawem w zakresie wydawania pozwoleń na budowę. Uchwała w sprawie wyrażenia zgody na wzniesienie pomnika nie została zakwestionowana przez organy nadzoru, wydane decyzje administracyjne otrzymały wszystkie wymagane ustawowo uzgodnienia, w tym ze służbami konserwatorskimi, co potwierdza, że wszelkie procedury zostały zachowane. Podkreślę raz jeszcze, postępowanie w sprawie wznoszenia pomnika precyzyjnie określają przepisy prawa i nie ma tu mowy o żadnej uznaniowości. Przypomnę również, że relacje pomiędzy przedstawicielami samorządu terytorialnego, w tym pomiędzy Urzędami Miasta i Województwa są ściśle unormowane prawnie i regulują je konkretne przepisy ustaw o jednostkach samorządu terytorialnego.

Do Klubu Radnych Krzysztofa Żuka w Radzie Miasta Lublin należą osoby o różnych poglądach politycznych, które ponad podziałami współpracują na rzecz dobra i rozwoju Lublina. Są w nim zarówno Radni wywodzący się z Lewicy, jak i związani z Koalicją Obywatelską, czy byli członkowie PiS, którzy kilka lat temu odeszli z tej partii protestując przeciwko próbom ręcznego sterowania ich działaniami i nakazom głosowania wbrew sumieniu. Przewodnictwo Klubu jest sprawowane rotacyjnie, przez reprezentanta/tkę poszczególnych frakcji. W Klubie nigdy nie obowiązywała i nie obowiązuje dyscyplina w głosowaniu, Radni podejmują decyzje w zgodzie ze sobą i wyznawanymi wartościami. Dotyczy to wszystkich głosowań, zatem również w tym przypadku miejscy Radni podjęli suwerenną decyzję.

Miasto nie było inicjatorem budowy pomnika śp. Lecha Kaczyńskiego, ani inwestorem w rozumieniu prawa budowlanego. Budżet miasta nie poniósł żadnych kosztów związanych z budową pomnika, a jego sfinansowanie leżało w gestii inicjatorów budowy, czyli Fundacji Ruchu Solidarności Rodzin, organizacji niezwiązanej z miastem.

Pomimo sprzeciwu mieszkańców w Lublinie ruszyła. budowa najokazalszego w Polsce pomnika śp. Lecha Kaczyńskiego. Urzędnicy, konserwator zabytków, i sąd nie znajdują powodów dla których należałoby się nad sensem tej budowy zastanowić... przy okazji drugi, stojący już od kilku lat na skwerku, pomnik niespodziewanie znika

Stanisław Ostoja Kotkowski Był artystą wszechstronnym, i innowacyjnym. Tworzył emalie szkliste, kolaże optyczne na stali, ruchome freski naścienne połączone z muzyką i freski skomponowane z naturalnych kamieni australijskich. Jako jeden z pierwszych zajmował się grafiką komputerową. W fotografii wykorzystywał niezliczone ilości filtrów i soczewek, zaś zdjęcia często komponował z wykreowanymi przez siebie krajobrazami. Założył własny teatr eksperymentalny „Dźwięk i obraz”, a co najważniejsze - jako pierwszy wykorzystywał w sztuce lasery. Jego pokazy wyobrażeń świetlno-dźwiękowych były uważane za doniosłe wydarzenia kulturalne. Audiodokument "Świat w ziarnku piasku" zrealizował w 1995 roku Wojciech Kanadys, a zrekonstruował dźwiękowo w 2024 roku Artur Giordano.

W tym roku mija 30 rocznica śmierci Stanisława (Stana) Ostoj-Kotkowskiego który odszedł 02.04.1994 w Australii jako twórca znany i uznany w Polsce jednak został niemal zupełnie zapomniny.

Urodziła się w więzieniu na zamku i tam spędziła pierwsze lata swojego życia. Jej mama zmarła w połogu, ojciec nie wiedział o istnieniu córki. wykarmiły ja więźniarki a wychował dom dziecka. Małgorzata Zarzycka dzieli się swoją historią a koleje je losu potwierdzają inni więźniowie Karolina Krzysztoń i Józef Wiejak

Czy Polska leży w Europie jeśli tak to dlaczego. To pytanie dzisiaj brzmi śmiesznie jednak przed 2004 rokiem to był prawdziwy problem. Uczennica 8 klasy w woli Osowińskiej - Dominika Krajak wzięła udział w konkursie na ten temat i wygrała go. Audycja powstała w 2005 roku

Fundacja Zapomniane wspólnie z młodzieżą szkolną z Łęcznej wykonała drewniane macewy dla ofiar Holocaustu przybliżając też tradycje i kulturę żydowską.  Przedstawiciele Fundacji w czasie warsztatów wraz młodzieżą przy pomocy narzędzi stolarskich i lasera, przygotowali 2 takie macewy. Jedna z macew trafiła obok pomnika poświęconego Żydom zabitym w Łęcznej, zaś druga została zawieziona kilkadziesiąt kilometrów dalej i wkopana na polu, gdzie spoczywają 2 ofiary Holocaustu. 

W audycji głos zabierają:

- Aleksandra Janus, Aleksander Schwarz i Andrzej Jankowski z Fundacji Zapomniane

- Monika Szukałczyk-Job – nauczycielka historii w Szkole Podstawowej imienia Tadeusza Kościuszki nr 2 w Łęcznej

- uczniowie klas siódmych tejże szkoły, uczestnicy warsztatów

- Monika Mazurkiewicz – dyrektorka Miejsko-Gminnej Biblioteki Publicznej imienia Zbigniewa Herberta w Łęcznej

- Arkadiusz Zawiaczyński – pracownik Gminnego Ośrodka Kultury i Prezes Siedliskiego Towarzystwa Regionalnego

Po co się uczyć się w szkole jeśli można zostać w domu. Natalia Potocka uciekła ze stolicy na Podlasie. Daleko od szosy zbudowała własny świat stworzony z relaksacyjnych dźwięków i odgłosów przyrody. Postanowiła ze jej córki będą się uczyć w systemie edukacji domowej.

Zawarty 9 lutego 1918 roku Traktat Brzeski odbierał odradzającej się Polsce Ziemię Chełmską, część Podlasia i Galicję Wschodnią wraz ze Lwowem i Przemyślem na rzecz nowo powstałej Ukraińskiej Republiki Ludowej.

Wywołało to oburzenie w społeczeństwie polskim i było jedną z przyczyn późniejszych walk polsko-ukraińskich o sporne tereny.

Jedną z ofiar walk był Józio Dyrka z Łukowej w powiecie biłgorajskim, którego prochy spoczywają do dziś na cmentarzu Orląt Lwowskich. Po przeszło stu latach mieszkańcy jego rodzinnej miejscowości odkrywają tę historię i przywracają pamięć o swoim bohaterze.

W audycji wypowiadają się bratanek Józia, pan Stanisław Dyrka ze Stoczka Łukowskiego, Wiesława Kubów z Gminnego Ośrodka Kultury w Łukowej, Rafał Kolano z Muzeum „Kamienica Orsettich” w Jarosławiu, Jolanta Moskwa- dyrektorka I LO im. Mikołaja Kopernika w Jarosławiu i Paweł Skrok z Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Lublinie.

Fragmenty wspomnień dzierżawcy majątku Łukowa Tomasza Matczyńskiego interpretuje Jarosław Zoń, natomiast fragmenty pamiętnika Józia Dyrki czyta Gabriel Gil.

Muzyka - Artur Giordano.

Fotografia przedstawia Józia Dyrkę i pochodzi z albumu rodzinnego Stanisława Dyrki.

W marcu Dom Kultury Lubelskiej Spółdzielni Mieszkaniowej obchodzi 50-lecie istnienia. Bohaterką reportażu jest pani Adela Wójcik, wieloletnia dyrektorka klubów i domu kultury w osiedlu LSM w Lublinie w latach 1961-1990. Jest to opowieść jak w nowo powstałej dzielnicy na „słonecznym wzgórzu” rodziło się i wyglądało życie kulturalne i jak wielką rolę odgrywała w tym pani Adela. To ukazanie jej pasji, determinacji w dążeniu do tego „żeby było pięknie”. A w miejscach tych gościli bądź zaczynali karierę między innymi: pisarz Jarosław Iwaszkiewicz, piosenkarz Piotr Szczepanik czy aktorzy Wojciech Siemion i Marek Perepeczko. W audycji wykorzystano fragmenty nagrań z archiwum Polskiego Radia Lublin.

Na zdjęciu Adela Wójcik w klubie osiedlowym przy ulicy Grażyny 17

Autor: Urban, Janusz (1930-2019) Prawa autorskie: Copyright © Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN"

Co robić gdy kruszy się świat? Trzeba zakasać rękawy i spróbować go posklejać. Kasia Kotarska robi to od lat. Przez odkrywanie rodzinnych tajemnic chce dowiedzieć się czegoś więcej o sobie. Więcej w reportażu Moniki Malec "Sklejone ze strzępów".

Kasia Kotarska jest menedżerką kultury, animatorką społeczności lokalnych i tutorką. Na zdjęciu przegląda szufladę z domu pradziadków.