Normale Mensen Bestaan Niet

Je lijkt overal wel verslaafd aan te kunnen raken of te zijn, maar wanneer spreken we echt over een verslaving en wanneer is het simpelweg een gedraging die zo nu en dan niet gezond is? In deze aflevering van Normale Mensen Bestaan Niet gaan psychologen Thijs Launspach en Lennard Toma in op verslaving. Ook hebben de heren het over of het genetisch bepaald is of dat er iets anders aan te grondslag ligt. En… is Harry Potter verslavend? Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer: - YouTube filmpje van universiteit Yale over verslaving: https://www.youtube.com/watch?v=RZ5LH634W8s - Johann Hari over verslaving in een TED talk: https://www.youtube.com/watch?v=PY9DcIMGxMs - Gabor Maté over verslaving: https://www.youtube.com/watch?v=ys6TCO_olOc - En nog een: https://www.youtube.com/watch?v=66cYcSak6nE - Verhaal over Rat Park en Bruce Alexander: https://en.wikipedia.org/wiki/Rat_Park Nerd-literatuur: - Rudski, J. M., Segal, C., & Kallen, E. (2009). Harry Potter and the end of the road: Parallels with addiction. Addiction Research & Theory, 17(3), 260–277. doi:10.1080/16066350802334595 - Iacono, W. G., Malone, S. M., & McGue, M. (2008). Behavioral disinhibition and the development of early-onset addiction: common and specific influences. Annu. Rev. Clin. Psychol., 4(1), 325-348. - Biolcati, R., Mancini, G., Pupi, V., & Mugheddu, V. (2018). Facebook addiction: onset predictors. Journal of clinical medicine, 7(6), 118. - Sihvola, E., Rose, R. J., Dick, D. M., Pulkkinen, L., Marttunen, M., & Kaprio, J. (2008). Early‐onset depressive disorders predict the use of addictive substances in adolescence: a prospective study of adolescent Finnish twins. Addiction, 103(12), 2045-2053. - Chen, C. Y., Storr, C. L., & Anthony, J. C. (2009). Early-onset drug use and risk for drug dependence problems. Addictive behaviors, 34(3), 319-322. - Valero-Solís, S., Granero, R., Fernández-Aranda, F., Steward, T., Mestre-Bach, G., Mallorquí-Bagué, N., ... & Jiménez-Murcia, S. (2018). The contribution of sex, personality traits, age of onset and disorder duration to behavioral addictions. Frontiers in Psychiatry, 9, 497. - Hadaway, Patricia F.; Alexander, Bruce K.; Coambs, Robert B.; Beyerstein, Barry (1979-11-01). "The effect of housing and gender on preference for morphine-sucrose solutions in rats". Psychopharmacology. *66* (1): 87–91. - Gage, Suzanne H.; Sumnall, Harry R. (2019). ["Rat Park: How a rat paradise changed the narrative of addiction"](http://researchonline.ljmu.ac.uk/id/eprint/9728/1/Rat-Park-acceptedmanuscript.docx). Addiction. *114* (5): 917–922.

We gaan allemaal dood. Dat is één ding wat zeker is. Maar waarom hebben we het er zo moeizaam over? En waarom zijn we er bang voor? In deze aflevering bespreken Thijs Launspach en Lennard Toma samen met dood-expert Tessa Di Corrado hoe dat komt en hoe we juist beter over de dood kunnen gaan praten met de mensen om ons heen. Een dodelijk goeie aflevering dus. (Deze grap moest er per se in van Lennard...) Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer: - Luister natuurlijk naar de podcast van Tessa: Dealen met de dood - Lennards verhaal over hoe hij hoorde dat hij dood zou gaan binnen de kortste keren: https://www.lennardtoma.nl/post/gaatje-in-je-hoofd-zeker - Een artikel over hoe psilocyibine (het bestanddeel in bijvoorbeeld paddo’s waardoor je gaat trippen) depressie over doodgaan kan verminderen in mensen https://www.dana-farber.org/newsroom/news-releases/2023/psilocybin-eases-depression-in-patients-with-cancer-study-finds - Thijs heeft het over een boek dat hem rondom de dood veel heeft geïnspireerd, van Irvin D. Yalom, Tegen de zon inkijken - Boek waar Tessa naar refereert heet Helpen bij verdriet en verlies van Manu Keirse Nerd-literatuur: - Kastenbaum, R., & Costa, P. T. (1977). Psychological perspectives on death. Annual Review of psychology. - Wong, P. T., & Tomer, A. (2011). Beyond terror and denial: The positive psychology of death acceptance. Death studies, 35(2), 99-106. - Pérez-Mengual, N., Aragonés-Barbera, I., Moret-Tatay, C., & Moliner-Albero, A. R. (2021). The relationship of fear of death between neuroticism and anxiety during the Covid-19 pandemic. Frontiers in Psychiatry, 12, 648498. - Boyd, P., Goldenberg, J. L., Morris, K. L., & Puryear, C. (2020). Shutting the door on death: Low openness individuals become less open (to death) following mortality reminders. Journal of Personality, 88(2), 161-173.

Waarom gaan mensen geloven? En wat doet dat met ze op mentaal en emotioneel vlak? Is het beter om gelovig te zijn dan niet gelovig? Of andersom. En wat zeggen grote psychologen over religie en daar iets mee doen? Thijs Launspach en Lennard Toma hebben het over religie en de psychologie ervan. En je krijgt nog iets mee over executieve vaardigheden.

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:

- Uiteraard heeft Wikipedia een volledige pagina hieraan gewijd waar je veel info kunt vinden. https://en.wikipedia.org/wiki/Psychology_of_religion

- Rondom de vraag over executieve functies kun je kijken naar Peg Dawson: https://www.youtube.com/watch?v=LzGCRGLJWRE

- Met haar boek Smart but Scattered

- Hier nog een filmpje over waarom mensen religieus worden en anderen niet: https://www.youtube.com/watch?v=02x9Hquuqhg

- En ook wat Carl Jung erover zei: https://www.youtube.com/watch?v=cPBgbphFGTk

- Een artikel over psychologie van religie: https://www.psychologytoday.com/intl/blog/the-pursuit-peace/201712/the-psychology-religion

Nerd-literatuur:

- Kavanaugh, B. C., Tuncer, O. F., & Wexler, B. E. (2019). Measuring and improving executive functioning in the classroom. Journal of Cognitive Enhancement, 3, 271-280.

- Emmons, R. A., & Paloutzian, R. F. (2003). The psychology of religion. Annual review of psychology, 54(1), 377-402.

- Maruna, S., Wilson, L., & Curran, K. (2015). Why God is often found behind bars: Prison conversions and the crisis of self-narrative. In*Second Chances As Transformative Stories Rhd V3 2&3* (pp. 161-184). Psychology Press.

- Diener, E., Tay, L., & Myers, D. G. (2011). The religion paradox: If religion makes us happy, why are so many dropping out? Journal of Personality and Social Psychology, 101, 1278-19

- Farias, M., van Mulukom, V., Kahane, G., Kreplin, U., Joyce, A., Soares, P., Oviedo, L., Hernu, M., Rokita, K., Savulesco, J., & Mottoven, R. (2017, November 8). Supernatural belief is not modulated by intuitive thinking style or cognitive inhibition. Scientific Reports, 7.

Ben je goed met geld of niet? Waar zou dat door komen? En is dat te leren? Waarom zijn we zo geobsedeerd door geld? Psychologen Lennard Toma en Thijs Launspach hebben het in deze aflevering over de psychologie van geld. Ze bespreken hoe het is om arm te zijn en wat voor effecten dat heeft op je leven. En ook hoe het is om rijk te zijn en wat dat allemaal met je doet. En je krijgt nog een geinige tip rondom geld en gedoe in je leven.

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:

- Check het YouTube kanaal van Gary Stevenson: Gary’s Economics: https://www.youtube.com/@garyseconomics over realistische ideeen rondom geld.

- Het boek: Rich Dad Poor Dad is een mooie om beide kanten van het rijk en arm spectrum te zien.

- Psychology of Money, een boek van Morgan Housel vertelt over de gekke ideeën die mensen hebben over geld.

- Rolf Dobelli is een columnist die cognitieve biases en geld combineert in zijn schrijven. https://www.dobelli.com/en/

- Vriend van Thijs en Lennard: Mark Siegenbeek van Heukelom die bij Thijs Lindhout in de podcast zit om over geld te praten is een hele interessante: https://open.spotify.com/episode/7zgJsIe7LD9YnCzorcTEGV?si=a409d7523b5c49ff

- En een tof blog over geld: Mr Money Mustache - https://www.mrmoneymustache.com/

- Of check het boek van Sander Schimmelpenninck: Sander en de Brug over wat we kunnen doen om de eerlijkheid van welvaart beter te maken in Nederland.

Nerd-literatuur:

- Barnett, W. S. (1998). Long-term cognitive and academic effects of early childhood education on children in poverty. Preventive medicine, 27(2), 204-207.

- Lervåg, A., Dolean, D., Tincas, I., & Melby‐Lervåg, M. (2019). Socioeconomic background, nonverbal IQ and school absence affects the development of vocabulary and reading comprehension in children living in severe poverty. Developmental science, 22(5), e12858.

- Kaiser, A. P., & Delaney, E. M. (1996). The effects of poverty on parenting young children. Peabody Journal of Education, 71(4), 66-85.

Wat doen sociale media voor onze mentale gezondheid en waarom zijn ze zo verslavend? Thijs Launspach en Lennard Toma vatten sociale media bij de hoorns. Ze bespreken welke wetgeving nodig is om ons ertegen te verweren en wat we er zelf tegen kunnen doen. En ze bespreken studies die laten zien wat het positieve effect op iemands mentale gezondheid is op het moment dat ze stoppen met social media.

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:

- Check natuurlijk het boek van Thijs: Asociale Media.

- Meer op de jeugd gericht rondom social media is het boek Anxious Generation of Generatie Angststoornis in het NL van een van Thijs en Lennard’s favo psychologen: Jonathan Haidt.

- In dit artikel onderzoeken de Groene Amsterdammer en RTL hoe snel je op Tiktok in eetstoornis aanbevolen video’s terecht komt: https://www.groene.nl/artikel/verantwoording-bij-het-onderzoek-naar-eetstoornisvideo-s-op-tiktok

- In dit filmpje vertelt Facebook klokkenluider Frances Haugen wat er bij Facebook allemaal bekokstooft wordt ten nadele van jou en andere gebruikers: https://www.youtube.com/watch?v=XYhSUdphPvQ

- In Australië gaan ze al een minimum leeftijd op social media invoeren: https://edition.cnn.com/2024/09/10/tech/australia-minimum-age-limit-social-media/index.html

Nerd-literatuur:

- Hunt, M.G., Marx, R., Lipson, C. & Young, J. (2018). No More FOMO: Limiting Social Media Decreases Loneliness and Depression. Journal of Social and Clinical Psychology, 37(10), 751–768. https://doi.org/10.1521/jscp.2018.37.10.751

- Cotten, S. R., Schuster, A. M., & Seifert, A. (2022). Social media use and well-being among older adults. Current Opinion in Psychology, 45, 101293.

- Parry, D. A., Fisher, J. T., Mieczkowski, H., Sewall, C. J., & Davidson, B. I. (2022). Social media and well-being: A methodological perspective. Current Opinion in Psychology, 45, 101285.

- Valkenburg, P. M., Beyens, I., Meier, A., & Abeele, M. M. V. (2022). Advancing our understanding of the associations between social media use and well-being. Current Opinion in Psychology, 47, 101357.

- Hall, J. A., & Liu, D. (2022). Social media use, social displacement, and well-being. Current Opinion in Psychology, 46, 101339.

- McDool, E., Powell, P., Roberts, J., & Taylor, K. (2016). Social media use and children's wellbeing.

- O’reilly, M., Dogra, N., Whiteman, N., Hughes, J., Eruyar, S., & Reilly, P. (2018). Is social media bad for mental health and wellbeing? Exploring the perspectives of adolescents. Clinical child psychology and psychiatry, 23(4), 601-613.

- Huang, C. (2022). A meta-analysis of the problematic social media use and mental health. International Journal of Social Psychiatry, 68(1), 12-33.

- Ansari, S., Iqbal, N., Asif, R., Hashim, M., Farooqi, S. R., & Alimoradi, Z. (2024). Social Media Use And Well-Being: A Systematic Review And Meta-Analysis. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking.

Het nieuwe seizoen is weer begonnen! En met een hele andere Thijs, want hij is papa geworden in de tussentijd. Samen hebben Thijs en Lennard het over een kind krijgen, wat het inhoudt en is om een kind te hebben en op te voeden. Wat gebeurt er met je en wat is je taak?

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:

Dit keer niet super veel bronnen. Maar wel een aantal: - Een tof boek om te lezen als je een kind krijgt of hebt. Zet je aan het denken rondom de beste manier van opvoeden. Van Philipa Perry: Het boek waarvan je wilde dat je ouders het hadden gelezen - Thijs heeft het over kinderarts en psychoanalist als het gaat om het zijn van de ‘Good enough parent’: Donald Winnicot: https://en.wikipedia.org/wiki/Donald_Winnicott - Vanuit de luisteraarsvraag was er een instagram reel die wat zei over persoonlijkheid en hoe dat verandert als je ouder wordt: https://www.instagram.com/reel/C_FOQgMOmPD/?igsh=MTM1dWY3Y2Z4bXJoNA%3D%3D - Als je meer wilt weten over epigenetica en hoe dat werkt: https://en.wikipedia.org/wiki/Epigenetics - Branje, S. J., Van Lieshout, C. F., & Gerris, J. R. (2007). Big Five personality development in adolescence and adulthood. European Journal of Personality, 21(1), 45-62.

Hoe voel jij je over dit verhaal?

In afwachting van het nieuwe seizoen in het najaar beantwoorden Lennard Toma en Thijs Launspach vragen van luisteraars. Niks missen van Normale Mensen Bestaan Niet? Meteen een belletje wanneer er weer nieuwe afleveringen zijn? Abonneer je dan op de podcast. Kost niets, en helpt ons in het maken van meer podcasts! 🎉

Kan 'white noise' helpen tegen angststoornissen? In afwachting van het nieuwe seizoen in het najaar beantwoorden Lennard Toma en Thijs Launspach vragen van luisteraars.

Niks missen van Normale Mensen Bestaan Niet? Meteen een belletje wanneer er weer nieuwe afleveringen zijn? Abonneer je dan op de podcast. Kost niets, en helpt ons in het maken van meer podcasts! 🎉

Empathie voor anderen lijkt een enorme deugd te zijn als je het hebt. In deze aflevering bespreken Thijs en Lennard of dat ook echt zo is. Waar empathie uit bestaat en of er ook donkere kanten aan empathie zijn. Want inleven in een ander is leuk tot op zekere hoogte. Ook vertellen ze je wat over Theory of Mind, of empathie te trainen is én of ze huilen bij films.

Adverteren in deze podcast? Mail naar podcasts@astrolads.com

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer: - Link naar de podcast Studeren met Autisme waar professor Sander Begeer aangesloten is in een aflevering over Theory of Mind: https://open.spotify.com/episode/6AASg4YJQCgMtGobQoJreD?si=ZOCGnXpTSZK5rAmq3hp3hA - Check op Netflix de serie Ripley over een psychopaat die precies weet hoe hij anderen met empathie zover krijgt om iets voor hem te doen. - Zie ook de uitgebreide wikipedia pagina over empathie: https://en.wikipedia.org/wiki/Empathy - De Sally-Ann test, daar zijn genoeg filmpjes over, zo ook deze oude: https://www.youtube.com/watch?v=QjkTQtggLH4 - Uta Frith, een professor die veel naar Theory of Mind studie heeft gedaan, legt in dit filmpje uit wat het is: https://www.youtube.com/watch?v=N6ylH-LYjOM - Brené Brown die vertelt over empathie en wat het is volgens haar: https://www.youtube.com/watch?v=1Evwgu369Jw - Mooi is dat Robert Greene weer een beetje een andere definitie heeft die ook interessant is: https://www.youtube.com/watch?v=J5UP872IeYA. Zo zie je dat er verschillende perspectieven zijn rondom empathie. Nerd-literatuur: - Breithaupt, F., & Hamilton, A. B. B. (2019). The Dark Sides of Empathy. Cornell University Press. http://www.jstor.org/stable/10.7591/j.ctvfc5436 - Baumer, N., & Frueh, J. (2021). What is neurodiversity? https://www.health.harvard.edu/blog/what-is-neurodiversity-202111232645 - Jordan, M. R., Amir, D., & Bloom, P. (2016). Are empathy and concern psychologically distinct?. Emotion, 16(8), 1107. - https://www.apa.org/monitor/2021/11/feature-cultivating-empathy - Against Empathy - Paul Bloom - Cuff, B. M., Brown, S. J., Taylor, L., & Howat, D. J. (2016). Empathy: A review of the concept. Emotion review, 8(2), 144-153. http://nectar.northampton.ac.uk/17038/1/Cuff_etal_ER_2014_Empathy_a_review_of_the_concept.pdf - Cameron, C. D., Hutcherson, C. A., Ferguson, A. M., Scheffer, J. A., Hadjiandreou, E., & Inzlicht, M. (2019). Empathy is hard work: People choose to avoid empathy because of its cognitive costs. Journal of Experimental Psychology: General, 148 (6), 962.

Naar aanleiding van het overlijden van grote psycholoog Daniel Kahneman konden Thijs en Lennard niet anders dan het over hem en denkfouten te hebben. Alles over hoe ons brein ons voor de gek houdt en dat we altijd dachten dat we logisch redenerende mensen waren tot Kahneman met maat Amos Tversky op de proppen kwam. Een stukje bio van de twee en daarna een aantal biases en heuristieken om van te smullen.

Adverteren in deze podcast? Mail naar podcasts@astrolads.com

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:

- Het boek van Michael Lewis, The Undoing Project: A Friendship That Changed Our Minds (2017) over de vriendschap van Kahneman en Tversky

- Het boek van Daniel Kahneman: Ons feilbare denken (2011) of in het Engels Thinking fast and slow is natuurlijk een aanrader.

- Hier een TED talk van Daniel Kahneman over ervarende zelf en herinnerende zelf: https://www.youtube.com/watch?v=XgRlrBl-7Yg

- Over Amos Tversky https://en.wikipedia.org/wiki/Amos_Tversky

- Lijst van biases: https://en.wikipedia.org/wiki/Cognitive_bias

- En check natuurlijk Daniel z’n wiki pagina: https://en.wikipedia.org/wiki/Daniel_Kahneman

Nerd-literatuur:

- Bolton, Gary E.; Katok, Elena; Zwick, Rami (August 1998). "Dictator game giving: Rules of fairness versus acts of kindness". International Journal of Game Theory. 27 (2): 269–299.

- Tversky, A., & Kahneman, D. (1973). Availability: A heuristic for judging frequency and probability. Cognitive psychology, 5(2), 207-232.

- Tversky, A., & Kahneman, D. (1974). Judgment under Uncertainty: Heuristics and Biases: Biases in judgments reveal some heuristics of thinking under uncertainty. science, 185(4157), 1124-1131.

- Kahneman, D., & Tversky, A. (1972). Subjective probability: A judgment of representativeness. Cognitive psychology, 3 (3), 430-454.

- Kahneman, D., & Tversky, A. (2013). Prospect theory: An analysis of decision under risk. In Handbook of the fundamentals of financial decision making: Part I (pp. 99-127).

- Tversky, A., & Kahneman, D. (1992). Advances in prospect theory: Cumulative representation of uncertainty. Journal of Risk and uncertainty, 5, 297-323.

- Tversky, A., & Kahneman, D. (1988). Rational choice and the framing of decisions. Decision making: Descriptive, normative, and prescriptive interactions, 167-192.

- Tversky, A., & Kahneman, D. (1983). Extensional versus intuitive reasoning: The conjunction fallacy in probability judgment. Psychological review, 90(4), 293.

- Kahneman, D., & Tversky, A. (1996). On the reality of cognitive illusions.

- Kahneman, D., & Tversky, A. (1982). On the study of statistical intuitions. Cognition, 11(2), 123-141.

- Tversky, A., & Kahneman, D. (2015). Causal schemas in judgments under uncertainty. In Progress in social psychology (pp. 49-72). Psychology Press.

- Kahneman, D., & Tversky, A. (1973). On the psychology of prediction. Psychological review, 80(4), 237.

Labels op mensen plakken is tegenwoordig vrij normaal. Sommige mensen vinden dat erg fijn. Anderen niet. We vinden er eigenlijk allemaal wel wat van. In deze aflevering onderzoeken Thijs en Lennard of labels nuttig zijn en waar ze juist problematisch voor zijn. Je leert hoe psychologische labels worden verzonnen, hoe je ze dan uiteindelijk opgespeld krijgt en wat daar behulpzaam en minder behulpzaam aan is. Daarnaast staan ze kort stil bij het overlijden van grote held in de psychologie: Daniel Kahneman.

Adverteren in deze podcast? Mail naar podcasts@astrolads.com

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:

- Info over de DMS-5: https://www.nvvp.net/website/onderwerpen/detail/dsm-5 die je trouwens ook hier kunt vinden, mocht je geïnteresseerd zijn: https://dsm-5.nl/

- Een interessant interview van Rijksuniversiteit Groningen over labels: https://www.rug.nl/gmw/research/verslag-publieksacademie/zin-en-onzin-psychische-labels/?lang=en

- Of in Psychology Today: https://www.psychologytoday.com/intl/blog/escaping-our-mental-traps/202307/rethinking-mental-health-challenging-the-dangers-of-labels

- Een interessante TED-x talk van Rwenshaun Miller die het label bipolaire stoornis heeft. Hij vertelt hoe hij positief omgaat met dit label en andere labels die hij heeft. https://www.youtube.com/watch?v=KjQ7bYHizSU

- Filmpje van een therapeute die vertelt wat het gevaar is van labels voor de therapeuten zelf (en daarmee voor de cliënt). Denkfouten sluipen er alsnog in bij therapeuten als ze uitgaan bij een cliënt van een label: https://www.youtube.com/watch?v=BjiXQNcqZhE

Nerd-literatuur:

- Werkhoven, S., Anderson, J. H., & Robeyns, I. A. (2022). Who benefits from diagnostic labels for developmental disorders?. Developmental Medicine & Child Neurology, 64(8), 944-949.

- Sweet, P. L., & Decoteau, C. L. (2018). Contesting normal: The DSM-5 and psychiatric subjectivation. BioSocieties, 13, 103-122.

- Thyer, B. A. (2015). The DSM-5 definition of mental disorder: Critique and alternatives. Critical thinking in clinical assessment and diagnosis, 45-68.

- Farrington, D. P., Osborn, S. G., & West, D. J. (1978). The persistence of labelling effects. Brit. J. Criminology, 18, 277.

- Pohl, R. F. (2012). Effects of labelling. In Cognitive illusions (pp. 339-356). Psychology Press.

Wat is discipline en heb je het nodig om succesvol te worden? Thijs en Lennard duiken in een aflevering uit de podcast HubermanLab waar Andrew Huberman spreekt met David Goggins, een oud Navy Seal, die er belang in ziet moeilijke dingen te doen, waar hij geen zin in heeft, die hem daardoor beter maken. Wat daaraan klopt en wat niet, en of je dat ook zou moeten nastreven. En je hoort wat er mis is met de Marshmellow test rondom delayed gratification.

Adverteren in deze podcast? Mail naar podcasts@astrolads.com

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:

- Hier vindt je de volledige HubermanLab podcast aflevering met David Goggins waar Lennard en Thijs naar refereren: https://www.youtube.com/watch?v=nDLb8_wgX50

- Check het specifieke stukje van Huberman en Goggins over Anterior Mid Cingulate Cortex https://www.youtube.com/watch?v=84dYijIpWjQ

- Een filmpje dat uitlegt wat er mis is met de Marshmellow test: https://www.youtube.com/watch?v=2xMgHKxukr0

- Bekijk ook eens wat Wikipedia erover te zeggen heeft: https://en.wikipedia.org/wiki/Discipline

- Wiki heeft ook wat over het breingedeelte te zeggen: https://en.wikipedia.org/wiki/Anterior_cingulate_cortex

- Het artikel waar Lennard en ook HubermanLab naar verwijst rondom die Anterior Midcingulate Cortex staat hieronder in de nerd-literatuur, maar kun je ook via deze link zelf lezen: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7381101/

Nerd-literatuur:

- Touroutoglou, A., Andreano, J., Dickerson, B. C., & Barrett, L. F. (2020). The tenacious brain: How the anterior mid-cingulate contributes to achieving goals. Cortex, 123, 12-29.

- Naccache L, Dehaene S, Cohen L, Habert MO, Guichart-Gomez E, Galanaud D, Willer JC (2005) Effortless control: executive attention and conscious feeling of mental effort are dissociable. Neuropsychologia 43:1318–1328.

- Katsumi, Y., Wong, B., Cavallari, M., Fong, T. G., Alsop, D. C., Andreano, J. M., ... & Touroutoglou, A. (2022). Structural integrity of the anterior mid-cingulate cortex contributes to resilience to delirium in SuperAging. Brain Communications, 4(4), fcac163.

- Hwang, M. H., & Nam, J. K. (2021). Enhancing grit: Possibility and intervention strategies. Multidisciplinary perspectives on grit: Contemporary theories, assessments, applications and critiques, 77-93

- Hervais-Adelman, A., Moser-Mercer, B., Murray, M. M., & Golestani, N. (2017). Cortical thickness increases after simultaneous interpretation training. Neuropsychologia, 98, 212-219.

- Watts, T. W., Duncan, G. J., & Quan, H. (2018). Revisiting the marshmallow test: A conceptual replication investigating links between early delay of gratification and later outcomes. Psychological science, 29(7), 1159-1177.

- Muraven, M., Baumeister, R. F., & Tice, D. M. (1999). Longitudinal improvement of self-regulation through practice: Building self-control strength through repeated exercise. The Journal of social psychology,139 (4), 446-457.

Thijs en Lennard spreken met Aafke Romeijn over depressie. Aafke is singer-songwriter, muzikant, schrijver en activist over mentale gezondheid. Ze vertelt in deze aflevering openhartig over haar depressie, waar ze ook een boek over heeft geschreven: ‘Ga gewoon wat leuks doen’. In de aflevering komt aan bod hoeveel mensen depressie hebben, wat het is, wat de klachten zijn, hoe Aafke ermee omgaat, hoe vaak ze depressief is en wanneer, over medicatie en over behandelingen. En we hebben het over Depressive Realism: het blijkt dat depressieve mensen een realistischere kijk op de wereld hebben dan niet-depressieve mensen, die zichzelf geregeld overschatten. Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer: - Check het boek van Aafke Romeijn, Ga gewoon wat leuks doen (2022), Blossom Books. - En lees ook Leegstand (2020), AP/Tilt van Aafke - Luister naar een aantal van de nummers van Aafke die o.a. ook over haar ervaringen met depressie gaan: https://open.spotify.com/artist/7JXt7NDSPYN39EDLs58huE?si=o5-kdT6XT_i0yDnR6XkJIw - Thuisarts heeft een prima omschrijving van depressie https://www.thuisarts.nl/depressie - Kamp je met zelfmoordgedachten of heb je iemand in je omgeving die dat doet, bel dan naar het gratis nummer 113 van Zelfmoordpreventie of kijk op hun website: https://www.113.nl/ - Uiteraard kun je op Wikipedia genoeg vinden [https://nl.wikipedia.org/wiki/Depressie_(klinisch)](https://nl.wikipedia.org/wiki/Depressie_(klinisch)) - En voor de echte officiële diagnose, dan is er natuurlijk de DSM5 die je kunt raadplegen: APA (2014). Handboek voor de classificatie van psychische stoornissen (DSM5). Omdat we vooral de ervaring van Aafke wilden horen, hebben we geen nerd-literatuur doorgenomen dit keer. Genoeg uiteraard te vinden op Google Scholar. - Denk jij aan zelfdoding? Neem 24/7 gratis en anoniem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via 0800-0113 of chat op 113.nl.

Hoogbegaafde mensen lijken met veel problemen te kampen. Maar is dat nou wel echt zo? En geldt dat voor elke hoogbegaafde? Of is er een andere manier waarop je naar hoogbegaafdheid kunt kijken? Wat hoogbegaafdheid is en wat je ermee moet, hoor je in deze aflevering! Adverteren in deze podcast? Mail naar podcasts@astrolads.com Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer: - Het correspondent artikel waar we naar verwijzen: We moeten af van het label hoogbegaafd: https://decorrespondent.nl/15136/we-m... - Op Wikipedia is uiteraard genoeg te vinden: https://nl.wikipedia.org/wiki/Hoogbeg... - Professor Kathleen Venderickx vertelt in dit filmpje over hoogbegaafden op werk.    • Waarom zijn hoogbegaafden zo vaak ong...   Zij vindt dat het meer is dan intelligentie alleen. - Check ook onze aflevering in Hoe ben je zo?! over intelligentie: https://open.spotify.com/episode/3Q7y... - Voor nieuwsverhaal over Neuralink: https://www.nu.nl/tech/6299584/voor-h... - Over het Delphi model van hoogbegaafdheid: https://hb-wiki.nl/hbw-pages/hb-wiki0... Nerd-literatuur: - Francis, R., Hawes, D. J., & Abbott, M. (2016). Intellectual giftedness and psychopathology in children and adolescents: A systematic literature review. Exceptional children, 82(3), 279-302. - Ohtsubo, Y., & Lyu, F. (2021). Is Country-Level Extraversion Associated with the Number of COVID-19 Cases and Deaths?. Letters on Evolutionary Behavioral Science, 12(2), 39-45. - Schaller, M., & Murray, D. R. (2008). Pathogens, personality, and culture: Disease prevalence predicts worldwide variability in sociosexuality, extraversion, and openness to experience. Journal of Personality and Social Psychology, 95(1), 212–221. https://doi. org/10.1037/0022-3514.95.1.212 - Reis, S. M., & Renzulli, J. S. (2011). Intellectual giftedness. The Cambridge handbook of intelligence, 235-252. - Mandelman, S. D., Tan, M., Aljughaiman, A. M., & Grigorenko, E. L. (2010). Intellectual giftedness: Economic, political, cultural, and psychological considerations. Learning and Individual Differences, 20(4), 287-297. - Heyder, A., Bergold, S., & Steinmayr, R. (2018). Teachers’ knowledge about intellectual giftedness: A first look at levels and correlates. Psychology Learning & Teaching, 17(1), 27-44.

Yes, we zijn weer met een nieuw seizoen van Normale Mensen Bestaan Niet begonnen! En dit keer starten Lennard en Thijs goed met een aflevering over klagen. Wat zegt de psychologie nou over klagen. Is het goed voor je om te doen of juist slecht? Wie doet het? Waarom? Natuurlijk is het Nederlandse weer soms kak. En wat gebeurt er met toehoorders die naar jouw geklaag zitten te luisteren?

Adverteren in deze podcast? Mail naar podcasts@astrolads.com

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:

- Op wikipedia is gewoon een pagina te vinden over klagen: https://en.wikipedia.org/wiki/Complaining Zie daar ook het oudste beklag

- In dit artikel staat ook een podcast en wat uitleg over klagen: https://www.verywellmind.com/how-and-why-stop-complaining-3144882

- Deze psycholoog heeft wel het een en ander te zeggen over klagen: https://www.youtube.com/watch?v=TtKcS_XeSLY

Nerd-literatuur

- Kowalski, R. M. (1996). Complaints and complaining: Functions, antecedents, and consequences. Psychological Bulletin, 119(2), 179–196. [https://doi.org/10.1037/0033-2909.119.2.179](https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0033-2909.119.2.179)

- Kaiser, C. R., & Miller, C. T. (2001). Stop complaining! The social costs of making attributions to discrimination. Personality and Social Psychology Bulletin, 27(2), 254-263.

- Wojciszke, Bogdan; Baryła, Wiesław; Szymków-Sudziarska, Aleksandra; Parzuchowski, Michał; Kowalczyk, Katarzyna (2009). ["Saying is experiencing: Affective consequences of complaining and affirmation"](https://journals.pan.pl/dlibra/show-content?id=107612). Polish Psychological Bulletin. *40* (2).

- Heinemann, T., & Traverso, V. (2009). Complaining in interaction.

- Thøgersen, J., Juhl, H. J., & Poulsen, C. S. (2009). Complaining: A function of attitude, personality, and situation. Psychology & Marketing, 26(8), 760-777.

- McGraw, A. P., Warren, C., & Kan, C. (2015). Humorous complaining. Journal of Consumer Research, 41(5), 1153-1171.

- East, R. (2000). Complaining as planned behavior. Psychology & Marketing, 17(12), 1077-1095.

- Goodman-Delahunty, J., Verbrugge, H., & Taitz, M. (2013). Complaining to the police: Insights from psychology. Policing: A Journal of Policy and Practice, 7(3), 280-288.

In de laatste aflevering van dit 1e seizoen van Normale Mensen Bestaan Niet gaan Thijs en Lennard in op wat het is om gelukkig te zijn. Kun je wel de hele tijd gelukkig zijn of niet? Waar word je nou écht gelukkig van? En wat zegt de langstlopende studie ter wereld naar gelukkig en gezond leven van Harvard ons hierover?

Adverteren in de podcast? Podcasts@astrolads.com

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:

- Het boek The Second Mountain van David Brooks is een aanrader: https://www.bol.com/nl/nl/f/the-second-mountain/9200000095353169/

- Natuurlijk ook Flourish van Martin Seligman: https://www.bol.com/nl/nl/p/flourish/1001004011746039/

- Boek van Viktor Frankl is een klassieker over gelukkig worden - Man's search for meaning

- Laurie Santos - Science of Wellbeing cursus (gratis en goed): https://www.coursera.org/learn/the-science-of-well-being

- Met vreemden praten maakt je gelukkiger: https://www.youtube.com/watch?v=odAAw3NpV4s

- Liz Dunn onderzoek iets voor een ander doen: https://www.ted.com/talks/elizabeth_dunn_helping_others_makes_us_happier_but_it_matters_how_we_do_it?language=nl

- Ted talk over langste studie: https://ted.com/talks/robert_waldinger_what_makes_a_good_life_lessons_from_the_longest_study_on_happiness

Nerd-literatuur:

- Seligman, M. E. (2011). Flourish: A visionary new understanding of happiness and well-being. Simon and Schuster.

- Van Zyl, L. E. (2013). Seligman's flourishing: An appraisal of what lies beyond happiness Flourish: A visionary new understanding of happiness and well-being, Martin EP Seligman: book review. SA journal of industrial psychology, 39(2), 1-3.

- Seligman, M. E., & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: An introduction (Vol. 55, No. 1, p. 5). American Psychological Association.

- Lyubomirsky, S., King, L., & Diener, E. (2005). The benefits of frequent positive affect: Does happiness lead to success?. Psychological bulletin, 131(6), 803.

- Sheldon, K. M., & Lyubomirsky, S. (2006). How to increase and sustain positive emotion: The effects of expressing gratitude and visualizing best possible selves. The journal of positive psychology, 1(2), 73-82.

- Layous, K. T. I. N., & Lyubomirsky, S. (2014). The how, why, what, when, and who of happiness. Positive emotion: Integrating the light sides and dark sides, 473-495.

- Lyubomirsky, S., King, L., & Diener, E. (2005). The benefits of frequent positive affect: Does happiness lead to success?. Psychological bulletin, 131(6), 803.

- Vaillant, G. E. (2008). Aging well: Surprising guideposts to a happier life from the landmark study of adult development. Hachette UK.

- Fuchsman, K. (2023). Harvard Grant Study of Adult Development: 1938–2022. Journal of Psychohistory, 51(1).

- Atherton, O. E., Graham, E. K., Dorame, A. N., Horgan, D., Luo, J., Nevarez, M. D., ... & Lee, L. O. (2023). Is there intergenerational continuity in early life experiences? Findings from the Harvard Study of Adult Development. Journal of Family Psychology.

- Hart, J. (2023). Harvard Study of Adult Development: Human Connection is Key to Health and Well-Being. Integrative and Complementary Therapies, 29(3), 122-124.

- Atir, S., Wald, K. A., & Epley, N. (2022). Talking with strangers is surprisingly informative. Proceedings of the National Academy of Sciences, 119(34), e2206992119.

- Schroeder, J., Lyons, D., & Epley, N. (2022). Hello, stranger? Pleasant conversations are preceded by concerns about starting one. Journal of Experimental Psychology: General, 151(5), 1141.

- Epley, N., & Schroeder, J. (2014). Mistakenly seeking solitude. Journal of Experimental Psychology: General, 143(5), 1980.

Perfectionisme is vaak een onderliggende factor voor dingen als depressie, OCD, burnout, eetstoornissen, laag zelfvertrouwen, angsten en een combinatie van die nare dingen. Lennard en Thijs bespreken welke verschillende vormen je hebt, waar het verschilt van faalangst, waar het vandaan komt en wat je eraan kunt doen.

Adverteren in deze podcast? Podcasts@astrolads.com

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:

- Leuk filmpje over perfectionisme (in combinatie met adhd) https://www.youtube.com/watch?v=YWtGg3Myt7s

- Filmpje Brené Brown over kwetsbaarheid: https://www.ted.com/talks/brene_brown_the_power_of_vulnerability

- Tim Urban over uitstelgedrag! (TED, lessons of a master procrastinator) https://www.ted.com/talks/tim_urban_inside_the_mind_of_a_master_procrastinator?language=nl

- Zie ook wikipedia van Perfectionisme: https://en.wikipedia.org/wiki/Perfectionism_(psychology)

- En Imposter Syndrome: https://en.wikipedia.org/wiki/Impostor_syndrome

Nerd-literatuur:

- Limburg, K., Watson, H. J., Hagger, M. S., & Egan, S. J. (2017). The relationship between perfectionism and psychopathology: A meta‐analysis. Journal of clinical psychology, 73(10), 1301-1326.

- Madigan, D. J. (2019). A meta-analysis of perfectionism and academic achievement. Educational Psychology Review, 31, 967-989.

- Stricker, J., Kritzler, S., & Buecker, S. (2019). Other-oriented perfectionism in daily life situations: An experience sampling study. Personality and Individual Differences, 151, 109490.

- Lloyd, S., Schmidt, U., Khondoker, M., & Tchanturia, K. (2015). Can psychological interventions reduce perfectionism? A systematic review and meta-analysis. Behavioural and cognitive psychotherapy, 43(6), 705-731.

- Stoeber, J. (2014). How other-oriented perfectionism differs from self-oriented and socially prescribed perfectionism. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 36, 329-338.

- Birch, H., Mcgann, D., & Riby, L. (2019). Perfectionism and PERMA: The benefits of other-oriented perfectionism. International Journal of Wellbeing, 9(1), 20-42.

- Corson, Ansley T.; Loveless, James P.; Mochrie, Kirk D.; Whited, Matthew C. (2 January 2018). "Perfectionism in Relation to Stress and Cardiovascular Disease Among Gifted Individuals and the Need for Affective Interventions". Roeper Review. 40 (1): 46–55.

- Hewitt, Paul L.; Mikail, Samuel F.; Flett, Gordon L.; Tasca, Giorgio A.; Flynn, Carol A.; Deng, Xiaolei; Kaldas, Janet; Chen, Chang (2015). "Psychodynamic/interpersonal group psychotherapy for perfectionism: Evaluating the effectiveness of a short-term treatment". Psychotherapy. 52 (2): 205–217.

- Smith, M. M., Sherry, S. B., Ge, S. Y., Hewitt, P. L., Flett, G. L., & Baggley, D. L. (2022). Multidimensional perfectionism turns 30: A review of known knowns and known unknowns. Canadian Psychology/Psychologie canadienne, 63(1), 16.

- Hong, R. Y., Lee, S. S., Chng, R. Y., Zhou, Y., Tsai, F. F., & Tan, S. H. (2017). Developmental trajectories of maladaptive perfectionism in middle childhood. Journal of Personality, 85(3), 409-422.

- Musumeci, M. D., Cunningham, C. M., & White, T. L. (2022). Disgustingly perfect: An examination of disgust, perfectionism, and gender. Motivation and Emotion, 46(3), 336-349.

Narcisme is misschien wel de meest intrigerende karaktereigenschap of stoornis die er is voor velen. Thijs en Lennard bespreken welke vormen van narcisme er zijn, wat het verschil is tussen 'normaal' narcisme en een narcistische persoonlijkheidsstoornis, hoe vaak het (bij je exen) voorkomt en wat je kunt doen als je het bij jezelf of een ander herkent.

Adverteren in deze podcast? Podcasts@astrolads.com

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:

- Bekijk de TEDx-talk van Martin Appelo, een zelf erkende narcist over narcisme: https://www.youtube.com/watch?v=RSd317TLlbc&pp=ygUNbWFydGluIGFwcGVsbw%3D%3D

- Ook zijn de boeken van Martin Appelo interessant, zoals: Een spiegel voor narcisten: https://www.martinappelo.nl/project/spiegel-voor-narcisten/

- Deze psycholoog, Dr. Ramani is expert op het gebied van narcisme en heeft een YouTube kanaal met een hele hoop video's erover, waaronder uitleg over wat het met je doet als je opgegroeid bent rondom een narcist: https://www.youtube.com/@DoctorRamani

- Check natuurlijk ook de wiki: https://en.wikipedia.org/wiki/Narcissism

- Uitleg op PsyNed is ook interessant: https://www.psyned.nl/narcisme/

- En lees het boek The Narcissism Epidemic van Jean Twenge: https://www.bol.com/nl/nl/f/the-narcissism-epidemic/36548373/

Nerd-literatuur:

- Schoenewolf G (2013). Psychoanalytic Centrism: Collected Papers of a Neoclassical Psychoanalyst. Living Center Press. ISBN 978-1-4811-5541-0.

- Widman, L., & McNulty, J. K. (2010). Sexual narcissism and the perpetration of sexual aggression. Archives of Sexual Behavior, 39, 926-939.

- Ribeiro, P., Moreira, D., Teixeira, A., Pereira, A., Almeida, F., & Vale, I. (2023). Narcissism and Masculinity/Feminity. International Journal of Biomedical Investigation, 6(1), 1-14.

- Hurlbert DF, Apt C, Gasar S, Wilson NE, Murphy Y (1994). "Sexual narcissism: a validation study". Journal of Sex & Marital Therapy. 20 (1): 24–34.

- Grijalva, E., Newman, D. A., Tay, L., Donnellan, M. B., Harms, P. D., Robins, R. W., & Yan, T. (2015). Gender differences in narcissism: a meta-analytic review. Psychological bulletin, 141(2), 261.

- Stinson, F. S., Dawson, D. A., Goldstein, R. B., Chou, S. P., Huang, B., Smith, S. M., ... & Grant, B. F. (2008). Prevalence, correlates, disability, and comorbidity of DSM-IV narcissistic personality disorder: results from the wave 2 national epidemiologic survey on alcohol and related conditions. Journal of Clinical Psychiatry, 69(7), 1033-1045.

- Miller, J. D., Lynam, D. R., Hyatt, C. S., & Campbell, W. K. (2017). Controversies in narcissism. Annual review of clinical psychology, 13, 291-315.

- Miller, J. D., Back, M. D., Lynam, D. R., & Wright, A. G. (2021). Narcissism today: What we know and what we need to learn. Current Directions in Psychological Science, 30(6), 519-525.

- Emmons, R. A. (1987). Narcissism: theory and measurement. Journal of personality and social psychology, 52(1), 11.

- Lasch, C. (2019). The culture of narcissism. In American Social Character (pp. 241-267). Routledge.

We gingen het over verdedigingsmechanismen hebben, de patronen die jij bij jezelf hebt ontwikkeld zonder dat je het door had, zodat je niks hoeft te voelen. Maar dat konden we niet bespreken zonder nog flink op de OG van psychotherapie en verdedigingsmechanismen in te gaan, Sigmund Freud. In deze aflevering vertellen Thijs en Lennard je van alles over verdedigingsmechanismen, zoals ontkenning, projectie en rationalisatie en nog veel meer. Leer ze herkennen bij jezelf en anderen.

Adverteren in deze podcast? Podcasts@astrolads.com

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:

- Op Wikipedia vind je er een aantal, een categorisatie en goede uitleg: https://en.wikipedia.org/wiki/Defence_mechanism

- Check natuurlijk ook even Freud op Wikipedia: https://en.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud

- De dochter van Freud, Anna Freud, schreef er een boek over: https://www.bol.com/nl/nl/p/ego-and-the-mechanisms-of-defence/1001004001234339/

- Dit YouTube filmpje geeft een uitleg over 10 verschillende verdedigingsmechanismen https://www.youtube.com/watch?v=WfeLzjqXemw

- En mocht je een deepdive willen, dan kun je natuurlijk ook het intro boek voor psychoanalyse van Freud lezen (naast z'n vele andere boeken): https://www.bol.com/nl/nl/p/introduction-to-psychoanalysis/1001004011778261/

Nerd-literatuur:

- Rahmani, F., Abbass, A., Hemmati, A., Mirghaed, S. R., & Ghaffari, N. (2020). The efficacy of intensive short-term dynamic psychotherapy for social anxiety disorder: randomized trial and substudy of emphasizing feeling versus defense work. The Journal of nervous and mental disease, 208(3), 245-251.

- Abbass, A. (2007). Bringing Character Changes with Davanloo’s Intensive Short-term Dynamic Psychotherapy. In Press AD HOC Bulletin of Short-term Dynamic Psychotherapy Abbass A, Bechard D,(2007) AD HOC Bulletin of Short-term Dynamic Psychotherapy 11 (2): 26-40. Psychotherapy, 11(2), 26-40.

- Abbass, A. (2015). Reaching through resistance: Advanced psychotherapy techniques. Seven leaves press.

- Frederickson, J. (2013). Psychodynamic psychotherapy: Learning to listen from multiple perspectives. Routledge.

- Frederickson, J. (2013). Co-creating change. Seven leaves press.

Hoogsensitief Persoon of HSP is een behoorlijke hype in Nederland. Geen officiële diagnose of ziektebeeld, maar wel iets waar veel mensen zich in herkennen. Maar wat is het precies en is het wel zo handig om een label als deze erop te plaatsen? En hoe staat dit in relatie tot ADHD en hoge intelligentie? Thijs en Lennard praten erover in deze aflevering!

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:

- Check de wikipedia over HSP https://en.wikipedia.org/wiki/Sensory_processing_sensitivity

- Elaine Aron is prima op YouTube te vinden en te beluisteren, zoals hier: https://www.youtube.com/watch?v=6DezjkilrSY

- Of hier: https://www.youtube.com/watch?v=H6DHeOg_ayc

- Natuurlijk zijn er ook boeken die ze heeft geschreven, zoals: https://www.bol.com/nl/nl/f/the-highly-sensitive-person/36131333/

- Dr. Ramani (een psycholoog en auteur) spreekt er ook over in relatie tot narcisme: https://www.youtube.com/watch?v=8o7kcZim-F0

- Psyned heeft ook een artikel over HSP die ook nog tips geeft: https://www.psyned.nl/hoogsensitief-persoon/

Nerd-literatuur:

- Aron, E. N., & Aron, A. (1997). Sensory-processing sensitivity and its relation to introversion and emotionality. Journal of personality and social psychology, 73(2), 345.

- Trå, H. V., Volden, F., & Watten, R. G. (2022). High Sensitivity: Factor structure of the highly sensitive person scale and personality traits in a high and low sensitivity group. Two gender—matched studies. Nordic Psychology, 1-23.

- Aron, E. N., Aron, A., & Jagiellowicz, J. (2012). Sensory processing sensitivity: A review in the light of the evolution of biological responsivity. Personality and Social Psychology Review, 16(3), 262-282.

- Steenbergen-Hu, S. (2017). How exactly overexcitability relates to giftedness: A fine-grained look via findings of a new meta-analysis. Conceptual Foundations Newsletter (pp. 44–49).

- Lionetti, F., Pastore, M., Moscardino, U., Nocentini, A., Pluess, K., & Pluess, M. (2019). Sensory processing sensitivity and its association with personality traits and affect: A meta-analysis. Journal of Research in Personality, 81, 138-152.

- Rinn, A. N., Mullet, D. R., Jett, N., & Nyikos, T. (2018). Sensory processing sensitivity among high-ability individuals: A psychometric evaluation of the highly sensitive person scale. Roeper Review, 40(3), 166-175.

- Smolewska, K. A., McCabe, S. B., & Woody, E. Z. (2006). A psychometric evaluation of the Highly Sensitive Person Scale: The components of sensory-processing sensitivity and their relation to the BIS/BAS and “Big Five”. Personality and Individual Differences, 40(6), 1269-1279.

- Konrad, S., & Herzberg, P. Y. (2017). Psychometric properties and validation of a german high sensitive person scale (HSPS-G). European Journal of Psychological Assessment.

- Smith, H. L., Sriken, J., & Erford, B. T. (2019). Clinical and research utility of the highly sensitive person scale. Journal of Mental Health Counseling, 41(3), 221-241.

- Þórarinsdóttir, Þ. K. (2018). Psychometric properties of the Highly Sensitive Person Scale and its relationship to the Big Five personality traits in a sample of Icelandic university students (Doctoral dissertation).

De Nederlandse verkiezingen van 2023 zijn er bijna. Hoe kies je de juiste partij? Waarom stemmen mensen wel of niet? En is het goed om op basis van onderbuikgevoel te stemmen?

Abonneer je op de podcast, dan help je de podcast meer mensen te bereiken. Vinden we leuk!

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:

- De nu al klassieker uit 2011 van Daniel Kahneman, Thinking fast & slow of in het Nederlands: Ons Feilbare Denken is natuurlijk een must-read.

- Check ook z'n TED talk: https://www.ted.com/talks/daniel_kahneman_the_riddle_of_experience_vs_memory

- Of kijk naar dit YouTube filmpje: https://www.youtube.com/watch?v=CjVQJdIrDJ0&t

- We bespreken ook het boek van een van onze favo psychologen Jonathan Haidt: The Righteous Mind

- Ook hij is te zien in meerdere TED-talks, zoals deze: https://www.ted.com/talks/jonathan_haidt_the_moral_roots_of_liberals_and_conservatives

- Ook Daniel Ariely (een psycholoog) heeft een interessante talk over of wij wel de baas zijn van onze eigen beslissingen: https://www.ted.com/talks/dan_ariely_are_we_in_control_of_our_own_decisions

- Voor de verkiezingen, goed om naar deze podcast van De Correspondent met Rutger Bregman en Jesse Frederik te luisteren https://open.spotify.com/show/2fYiV28elCbBGoz5mC4eBt?si=9a2bec96cf714f13

- Lees ook dit stukje op wikipedia over de confirmation bias: https://en.wikipedia.org/wiki/Confirmation_bias

Nerd-literatuur:

- Stemgedrag verkiezingen: https://www.cbs.nl/nl-nl/cijfers/detail/82095NED?q=stemgedrag

- Vasilopoulos, P., Marcus, G. E., Valentino, N., & Foucault, M. (2019). Anger mediates the effects of fear on support for the far right—A rejoinder. Political Psychology, 40(4), 713-717.

- Vasilopoulos, P., Marcus, G. E., Valentino, N. A., & Foucault, M. (2019). Fear, anger, and voting for the far right: Evidence from the November 13, 2015 Paris terror attacks. Political Psychology, 40(4), 679-704.

- Myrick, Rachel (2021). "Do External Threats Unite or Divide? Security Crises, Rivalries, and Polarization in American Foreign Policy". International Organization. 75 (4): 921–958.

- Kuijpers, Dieuwertje (2019). "Rally around All the Flags: The Effect of Military Casualties on Incumbent Popularity in Ten Countries 1990–2014". Foreign Policy Analysis. 15 (3): 392–412.

- Jankowski, R. (2007). Altruism and the decision to vote: Explaining and testing high voter turnout. Rationality and Society, 19(1), 5-34.

- Panagopoulos, C. (2011). Thank you for voting: Gratitude expression and voter mobilization. The Journal of Politics, 73(3), 707-717.

- Gurda, K. (2015). Emerging trauma therapies: Critical analysis and discussion of three novel approaches. Journal of Aggression, Maltreatment & Trauma, 24(7), 773-793.

- D’Antoni, F., Matiz, A., Fabbro, F., & Crescentini, C. (2022). Psychotherapeutic techniques for distressing memories: A comparative study between EMDR, brainspotting, and body scan meditation. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(3), 1142.

- Lockwood, B. (2017). Confirmation bias and electoral accountability.

- Kappes, A., Harvey, A. H., Lohrenz, T., Montague, P. R., & Sharot, T. (2020). Confirmation bias in the utilization of others’ opinion strength. Nature neuroscience, 23(1), 130-137.

- Steenbergen, M. R. (2010). The new political psychology of voting. Information–Wahrnehmung–Emotion: Politische Psychologie in der Wahl-und Einstellungsforschung, 13-31.

- Achen, C. H. (1992). Social psychology, demographic variables, and linear regression: Breaking the iron triangle in voting research. Political behavior, 14, 195-211.

- Krosnick, J. A. (2001). The psychology of voting.

- Harder, J., & Krosnick, J. A. (2008). Why do people vote? A psychological analysis of the causes of voter turnout. Journal of Social Issues, 64(3), 525-549.

- Greenwald, A. G., Carnot, C. G., Beach, R., & Young, B. (1987). Increasing voting behavior by asking people if they expect to vote. Journal of Applied Psychology, 72(2), 315.

Wat mag je wel trauma noemen en wat niet? Heeft iedereen dan ook echt een trauma in zijn of haar leven? En helpt het ons als we zeggen dat iedereen trauma heeft?

Abonneer je op de podcast, dan help je de podcast meer mensen te bereiken. Vinden we leuk. En check ook onze insta pagina voor snippets en de mogelijkheid om vragen te stellen.

Adverteren in deze podcast? Mail naar podcasts@astrolads.com

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:

- Boek van Bessel van der Kolk: The body keeps the score, wordt door Thijs en Lennard veel besproken

- Ook het werk van Gabor Maté over trauma, waar hij het heeft over kleine t en grote T trauma. Dit kun je lezen in Myth of Normal.

- Bessel is ook te vinden in Zomergasten uit 2022:

https://www.youtube.com/watch?v=gVk50bM25zE

- Gabor over 7 dingen die er met je gebeuren bij trauma: https://www.youtube.com/watch?v=O5jmsJAClpw

- En wat van de cijfers rondom trauma: https://www.vzinfo.nl/posttraumatische-stressstoornis/leeftijd-en-geslacht

- Kijk naar Succession, een toffe serie over hoe trauma door generaties heen speelt

- Check het boek van onze vriend Ferry Zandvliet: Souvenirs: beter na Bataclan. Over hoe Ferry juist Post traumatische groei heeft doorgemaakt.

- En vergeet de docu Trip of Compassion niet over hoe XTC/MDMA hielp bij mensen met PTSS in Israël.

Nerd-literatuur:

- Smelser, N. J. (2004). Psychological trauma and cultural trauma. Cultural trauma and collective identity, 4, 31-59.

- Jones, E., & Wessely, S. (2006). Psychological trauma: A historical perspective. Psychiatry, 5(7), 217-220.

- Blake, D. D., Weathers, F. W., Nagy, L. M., Kaloupek, D. G., Gusman, F. D., Charney, D. S., & Keane, T. M. (1995). The development of a clinician-administered PTSD scale. Journal of traumatic stress, 8, 75-90.

- Wampold, B. E., Imel, Z. E., Laska, K. M., Benish, S., Miller, S. D., Flűckiger, C., ... & Budge, S. (2010). Determining what works in the treatment of PTSD. Clinical psychology review, 30(8), 923-933.

- Brady, K. T. (1997). Posttraumatic stress disorder and comorbidity: recognizing the many faces of PTSD. Journal of Clinical Psychiatry, 58(9), 12-15.

- Bradley, R., Greene, J., Russ, E., Dutra, L., & Westen, D. (2005). A multidimensional meta-analysis of psychotherapy for PTSD. American journal of Psychiatry, 162(2), 214-227.

- Verstrael, S., van der Wurff, P., & Vermetten, E. (2013). Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) as treatment for combat-related PTSD: a meta-analysis. Military Behavioral Health, 1(2), 68-73.

- Valiente-Gómez, A., Moreno-Alcázar, A., Treen, D., Cedrón, C., Colom, F., Perez, V., & Amann, B. L. (2017). EMDR beyond PTSD: A systematic literature review. Frontiers in psychology, 8, 1668.

- Chen, L., Zhang, G., Hu, M., & Liang, X. (2015). Eye movement desensitization and reprocessing versus cognitive-behavioral therapy for adult posttraumatic stress disorder: systematic review and meta-analysis. The Journal of nervous and mental disease, 203(6), 443-451.

- de Jongh, A., Amann, B. L., Hofmann, A., Farrell, D., & Lee, C. W. (2019). The status of EMDR therapy in the treatment of posttraumatic stress disorder 30 years after its introduction. Journal of EMDR Practice and Research, 13(4), 261-269.

- Sarparast, A., Thomas, K., Malcolm, B., & Stauffer, C. S. (2022). Drug-drug interactions between psychiatric medications and MDMA or psilocybin: a systematic review. Psychopharmacology, 239(6), 1945-1976.

- Shore, R. J., Ioudovski, P., McKeown, S., Dumont, E., & Goldie, C. (2019). Mapping Psilocybin-Assisted Therapies: A Scoping Review. medRxiv, 2019-12

We hebben allemaal iets geleerd over wat emoties zouden zijn, maar dat blijkt totaal verkeerd en ongegrond. Hoe het dan wel zit met emoties, wat ze zijn, waar ze nuttig voor zijn en wat je ermee kunt hoor je in deze aflevering.

Voor meer info en geinige feitjes en tips, check Instagram! Adverteren in deze podcast? Mail naar podcasts@astrolads.com

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:

- Veel van wat Thijs en Lennard bespreken komt van professor Lisa Feldman Barrett. Check daarom haar boek: How emotions are made

- Of een TED talk van haar:

https://www.ted.com/talks/lisa_feldman_barrett_you_aren_t_at_the_mercy_of_your_emotions_your_brain_creates_them?language=nl

- Andrew Huberman heeft in zijn HubermanLab podcast ook een uitgebreid interview met Lisa Feldman Barrett die de moeite waard is om te luisteren of terug te kijken zoals hier: https://www.youtube.com/watch?v=FeRgqJVALMQ

- Check ook vooral de Wikipedia pagina over emoties voor veel achtergrond: https://en.wikipedia.org/wiki/Emotion

- Neurowetenschapper Antonio Damassio heeft er ook een interessante filosofische kijk op: https://www.ted.com/talks/antonio_damasio_the_quest_to_understand_consciousness

- Of lees dit artikel https://positivepsychology.com/positive-negative-emotions/

- En check nog over emotionele intelligentie dit verhaal van Daniel Goleman (de bedenker van Emotionele Intelligentie): https://www.youtube.com/watch?v=Y7m9eNoB3NU

Nerd-literatuur:

- Murphy, F. C., Nimmo-Smith, I. A. N., & Lawrence, A. D. (2003). Functional neuroanatomy of emotions: a meta-analysis. Cognitive, affective, & behavioral neuroscience, 3, 207-233.

- Camacho-Morles, J., Slemp, G. R., Pekrun, R., Loderer, K., Hou, H., & Oades, L. G. (2021). Activity achievement emotions and academic performance: A meta-analysis. Educational Psychology Review, 33(3), 1051-1095.

- Van Hemert, D. A., Poortinga, Y. H., & Van De Vijver, F. J. (2007). Emotion and culture: A meta-analysis. Cognition and emotion, 21(5), 913-943.

- Lindquist, K. A., Wager, T. D., Kober, H., Bliss-Moreau, E., & Barrett, L. F. (2012). The brain basis of emotion: a meta-analytic review. Behavioral and brain sciences, 35(3), 121-143.

- Webb, T. L., Miles, E., & Sheeran, P. (2012). Dealing with feeling: a meta-analysis of the effectiveness of strategies derived from the process model of emotion regulation. Psychological bulletin, 138(4), 775.

- Barrett, L. F., Mesquita, B., Ochsner, K. N., & Gross, J. J. (2007). The experience of emotion. Annu. Rev. Psychol., 58, 373-403.

- Barrett, L. F., Gross, J., Christensen, T. C., & Benvenuto, M. (2001). Knowing what you're feeling and knowing what to do about it: Mapping the relation between emotion differentiation and emotion regulation. Cognition & Emotion, 15(6), 713-724.

- Barrett, L. F. (2017). Categories and their role in the science of emotion. Psychological inquiry, 28(1), 20-26.

- Bechara, A., Damasio, H., & Damasio, A. R. (2000). Emotion, decision making and the orbitofrontal cortex. Cerebral cortex, 10(3), 295-307.

- Bosse, T., Jonker, C. M., & Treur, J. (2008). Formalisation of Damasio’s theory of emotion, feeling and core consciousness. Consciousness and cognition, 17(1), 94-113.

- Conte, J. M. (2005). A review and critique of emotional intelligence measures. Journal of organizational behavior, 26(4), 433-440.

- Mayer, J. D., Salovey, P., Caruso, D. R., & Cherkasskiy, L. (2011). Emotional intelligence.

- Martins, A., Ramalho, N., & Morin, E. (2010). A comprehensive meta-analysis of the relationship between emotional intelligence and health. Personality and individual differences, 49(6), 554-564.

- Tracy, J. L., & Randles, D. (2011). Four models of basic emotions: A review of Ekman and Cordaro, Izard, Levenson, and Panksepp and Watt. Emotion review, 3(4), 397-405.

Adverteren in deze podcast? Mail naar podcasts@astrolads.com

In deze eerste aflevering van Normale Mensen Bestaan Niet hebben we het, naast een intro over wie wij, Lennard Toma en Thijs Launspach zijn en waarom we deze podcast maken, over wat normaal is en wat daar eigenlijk niet normaal aan is. Want is wat wij normaal vinden eigenlijk wel echt normaal? En als we iets normaal of abnormaal vinden, helpt dat ons als mens en als maatschappij?

Voor meer info en geinige feitjes en tips, check Instagram

Meer toffe info over dit onderwerp:

- Boek van Gabor Maté: Myth of Normal die aangeeft hoe onze maatschappij en wat wij normaal vinden ons ziek maakt.

- Boek van Am I Normal van Sarah Chaney over de geschiedenis van de dingen die we nu normaal vinden.

- Boek van Thijs zelf: Je bent al genoeg, waarin hij schrijft over dat je al genoeg bent in een gekke wereld.

- Check ook filmpjes van Gabor Maté over wat normaal is en niet, zoals deze: https://www.youtube.com/watch?v=1eTiP3ota_c&pp=ygUObXl0aCBvZiBub3JtYWw%3D

- Wil je nog de berekening zien over hoe wat de kans is dat jij bestaat? Check hier het artikel: https://happinessengineering.com/miraculous-you-on-the-probability-of-being-born/

- Check ook nog het Rosenhan experiment over 'sane in insane places' in dit filmpje: https://www.youtube.com/watch?v=mDmZl544iI8&ab_channel=Histographics

Wetenschappelijke nerdy bronnen:

- Rosenhan, D. L. (1973). On being sane in insane places. Science, 179(4070), 250-258.

- Lyon, A. (2014). Why are normal distributions normal?. The British Journal for the Philosophy of Science.

- Rachman, S., & de Silva, P. (1978). Abnormal and normal obsessions. Behaviour research and therapy, 16(4), 233-248.

- Canguilhem, G. (2012). On the Normal and the Pathological (Vol. 3). Springer Science & Business Media.

- Frances, A. (2013). Saving normal: An insider's revolt against out-of-control psychiatric diagnosis, DSM-5, big pharma and the medicalization of ordinary life. Psychotherapy in Australia, 19(3), 14-18.

Adverteren in deze podcast? Mail naar podcasts@astrolads.com

Welkom bij Normale mensen bestaan niet, de podcast over psychologie waarin wij vieren dat geen mens gelijk is. Want zeg nou eerlijk: heb je wel eens een normaal mens ontmoet? En, beviel het?

Wij zijn Lennard Toma en Thijs Launspach, psychologie-nerds, schrijvers én goede vrienden. In deze podcast behandelen we de onderwerpen uit de psychologie waarvan we denken dat je ze moet weten. Alles dat je wilde weten over je hoe je in elkaar zit dus, en nog véél meer waarvan je niet wist dat je het wilde weten.

In dit eerste seizoen van Normale Mensen Bestaan Niet gaan we in op: narcisme, emoties, denkfouten, hormonen en wat die doen met je mentale gezondheid, slaap en dromen, intelligentie, psychedelica, mindgames, complottheorieen en de psychologie van politiek.

Dat dus allemaal én meer, in Normale Mensen Bestaan Niet. In jouw oren vanaf deze herfst. Wij zien ernaar uit!

Als je het meteen wil weten wanneer we live gaan, abonneer je dan op deze podcast, dan krijg je vanzelf een seintje wanneer de eerste aflevering online staat. Of check de uche uche Instagram van Normale mensen bestaan niet.