TẢN MẠN NINH BÌNH

Tôi sinh ra ở thành phố, nhưng tuổi thơ thì lại gắn bó với quê, với làng, gắn bó với dòng sông, con đò, bến nước. Những năm tám mươi của thế kỷ trước, khi mà cả đất nước còn khó khăn, gian khổ, thiếu thốn, bố đành gửi tôi về làng ở với ông bà. Mãi cho đến sau này kí ức của tôi về quê, về làng, về những người nông dân hiền lành, chất phác có lẽ sẽ không bao giờ phai nhạt trong tâm trí tôi.

Tháng Mười đã bước vào hành trình của nó trong cái se lạnh của trời Thu, trong cái hanh hao của nắng, cái gượng gạo của mưa, nhịp lỡ dở của gió và bâng khuâng của lòng người. Tháng Mười, tháng của những nỗi nhớ niềm thương; tháng của những ngày mải miết không chờ đợi, tháng để người ta đủ cảm nhận về sự khắc nghiệt của thời gian và nhận ra: Lại sắp hết 365 ngày rồi

Một người phụ nữ hạnh phúc khác hẳn với khái niệm hạnh phúc của phụ nữ. Phụ nữ hạnh phúc khi nào và định nghĩa thế nào là một người phụ nữ hạnh phúc khá trừu tượng và nhiều đáp án; nó còn thông qua lăng kính của người quan sát cũng như quan điểm, cách nghĩ của từng người.

Những ngày vừa qua, người ta nói nhiều đến chuyện “phông bạt”, chuyện làm từ thiện và có những vấn đề đáng để suy ngẫm.

Ngoài thềm hoa thiên lý đã nở, từng chùm treo lơ lửng nhìn như những chiếc chuông nhỏ đong đưa trong gió, tỏa hương thơm đánh thức mùa thu. Em dịu dàng đến bên tôi chỉnh lại tư thế ngồi và kiểm tra khóa xe lăn một lần nữa.

Chưa năm nào mà trong khoảnh khắc bước sang tuổi mới tôi không viết gì cho chính mình như năm nay. Phải chăng mùa thu năm nay mưa nhiều quá, mưa cuốn trôi cảm xúc, cuốn đi cả những mỏi mệt và buồn vui, cuốn đi cảm hứng và sở thích viết lách vốn rất dạt dào tưởng như không thể cạn kiệt trong tôi.

Tôi vẫn có một quan điểm khá thú vị và gây nhiều tranh cãi trong bạn bè là: Bất công là động lực của sự phát triển, giống như quy luật thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập trong triết học. Xã hội càng phát triển thì càng tồn tại bất công, song song với sự công bằng, vấn đề chúng ta nhìn nhận nó ở góc độ nào để thấy cuộc sống không bất công mà có giá trị và ý nghĩa.

Dự báo thời tiết, nghe tin có một cơn bão vừa hình thành trên biển Đông và đang di chuyển tiến về đất liền. Mùa bão vẫn đang về, mùa của những lo lắng, suy tư, trắc trở. Cũng không còn giữ thói quen uống cà phê mà thay vào đó là mỗi buổi sáng, việc làm đầu tiên là cập nhật tình hình bão lũ và nhìn ra ngoài trời với hy vọng không thấy hạt mưa rơi.

Sớm mai mở ô cửa, tưởng như chạm được tay vào khoảng trời thu trong xanh, vài dải mây trắng vẽ lên nền trời hình hài khoảng sân, con ngõ, mái nhà xưa, rồi bềnh bồng bên thềm cánh võng của bà chao nghiêng, từng nhịp từng nhịp lời ru, bức tranh quê hiện ra đong đầy miền kí ức.

Gần đây trên mạng xã hội hot mấy câu đại loại như “Gặp đúng người thì không cần lớn nữa” hay “Có anh nên không cần trưởng thành”… với sự tự hào và hạnh phúc của người đăng, chủ yếu là người trẻ. Tôi thấy rất lạ bởi trưởng thành là một món quà, một chặng đường mà chúng ta phải nỗ lực mới có được…

Khi tôi sinh ra, bố tôi không có ở nhà mà đang tham gia chiến đấu tại Lai Châu nên tôi được gọi âu yếm là “Gấu Lai Châu” từ bé. Một năm tuổi, bố mới biết mặt tôi và cũng là khi tôi biết có một người là bố.

Khi ve cất tiếng kêu, phượng cháy đỏ góc trời báo hiệu một mùa hè đong đầy kỷ niệm của thời học trò đã đến. Đã nhiều năm rời mái trường xưa, các bạn và tôi tỏa đi muôn phương, mỗi người chọn cho mình một nghề, mỗi người một cuộc sống riêng…

Như một thói quen không thể bỏ, sáng nào tôi cũng nhâm nhi một ly cà phê để bắt đầu một ngày mới. Nhưng tôi không cố định một loại cà phê nào, hôm thì đen đá không đường, hôm thì cà phê muối, có hôm lại thêm tí vị sữa chua nhưng có hôm thì lại chuyển sang hương vị Tây như capuchino hay latte…

Tôi xa quê dễ đã hơn hai mươi năm có lẻ, nhưng lần nào trở về con ngõ nhỏ, lòng cũng run lên bùi ngùi thương nhớ, tôi thường đứng lặng một mình trước con ngõ mà tuổi thơ tôi đã bao lần ngang qua đó.

Nếu như đỉnh cao của đàn ông là phong độ thì đỉnh cao của một người phụ nữ là khi vừa đủ độ chín, không chín ép mà cũng không chín nẫu, đủ độ như cơm sôi nhỏ lửa. Đàn bà khi vừa độ chín rất đẹp...

Mẹ tôi nói với tôi, thứ quý giá nhất của cuộc đời con người đó chính là thời gian vì thời gian không bao giờ quay lại, cũng chẳng thể nào điều khiển được nó, hữu hình mà rất vô hình. Còn bố tôi lại dạy tôi, thứ quý giá nhất là lý tưởng, phải có lý tưởng sống thì mới có mục đích sống và hành động đúng đắn. Nhưng với tôi, sau những thăng trầm của cuộc sống, những va vấp, những trải nghiệm, tôi có quan điểm cho riêng mình: Thứ quý giá nhất chính là niềm tin.

Ký ức là một miền rộng lớn, mênh mang, không giới hạn giống như bầu trời. Có những ký ức vui, có những ký ức buồn, có những niềm đau và có cả những niềm hạnh phúc. Tôi gọi đó là bầu trời ký ức và đôi khi trong cuộc sống ngột ngạt này, tôi lại có thói quen chạm vào nó để cho mình thêm sức mạnh, niềm tin, đam mê để bước tiếp. Tình yêu cũng thế, dù là niềm vui hay nỗi buồn thì mỗi một tình yêu sẽ có vị riêng, có những miền nhớ thăm thẳm riêng và cho bạn thêm những từng trải để bước đi trong cuộc...

Tưởng đó là chuyện viễn tưởng mà chỉ bạn mèo máy Đô-rê-mon có thể làm được bằng cách vặn ngược đồng hồ cho người ta trở về quá khứ xa lắc của mình.Nhưng không.Chúng ta hoàn toàn có thể chạm vào được quá khứ, cầm nắm và dạo chơi với quá khứ bằng trí tuệ và cảm xúc của chính mình.

Tôi vẫn thường nói với những người bạn độc thân cũng như đã có gia đình của mình như thế. Và chắc chắn tôi cũng sẽ nói điều này với con tôi bởi kết hôn, không chỉ là về sống chung nhà, giải quyết vấn đề tư tưởng cho cá nhân hay gia đình…

Tháng 6, sân trường ngập màu đỏ rực miên man cùng phượng hồng, tím lịm những sắc bằng lăng, thấp thoáng đâu đó tà áo dài nơi góc sân, nụ cười và nước mắt cứ thay nhau trong ngày chia tay. Ai rồi cũng một thời trải qua những ngày như thế, thấy trong tim khẽ nhói, muốn níu giữ thật lâu giờ phút ấy.

Hôm nay, như mọi ngày, tôi bắt đầu ngày mới với ly cà phê đen không đường và nghĩ về những thứ đã qua, về cuộc sống, về ước mơ, về những dự định dang dở, những kế hoạch bộn bề. Tôi thấy mình thật may mắn bởi bên cạnh những xoay vần của cuộc sống, tôi vẫn dành những khoảng trống an yên cho mình, vẫn có mái ấm hạnh phúc để trở về sau những bão giông, không quá chật vật hay giằng xé.

Hoàng hôn đi qua thành phố, buông cánh tay thơm nức nở, gọi lên những âm thanh chiều rộn rã tiếng chuông ngân. Lòng phố bao dung, vỗ về bao nỗi đời thăm thẳm. Những cụ già thong thả, thân tình bên ấm trà thơm, khói thuốc khơi lên êm đềm, tan vào hoàng hôn loang dần bóng nắng…

Theo nghề viết lách nên tâm hồn tôi khá tự do, tôi không thích những gì gò bó, khuôn mẫu mà hướng tới sự tự nhiên, sáng tạo và nội tâm, không lẫn với đám đông mà có vị riêng. Nếu kiếp sau là đàn ông, chắc chắn người phụ nữ tôi thích sẽ là một cô gái giản dị, có lối sống tối giản nhưng luôn tràn đầy sự tự tin với vẻ đẹp tự nhiên của mình dù nó có theo tiêu chuẩn của đám đông hay không.

Đó là vị mặn, cay, thơm ngầy ngậy, thổn thức những cái bụng đang réo rắt cơn đói của nồi cá diếc mẹ kho nhừ vào những ngày mùa. Buổi trưa những ngày mùa đầy nắng, mỗi bận đi làm đồng về, chiếc giỏ thắt thẻo mẹ đeo bên hông lúc nào cũng đầy những thứ con “quê mùa bình dị”, mà bây giờ trở thành “đặc sản” nơi thị thành.

Năm nay đã ngoài bốn mươi, mà tôi cứ ngỡ mình như thực sự sống khoảng 18 năm trở lại đây, khi đứa con đầu tiên ra đời, có thể do trí nhớ tôi quá tệ, khả năng lưu trữ chỉ có độ lâu chừng ấy, nhưng cũng có thể với một người phụ nữ như tôi, cuộc đời sẽ chỉ thực sự đằm sâu khi đã có chồng, có con chăng…

Đó là góc dịu dàng nơi tôi có thể lắng đi ưu phiền mà ru mình trong bình yên của phố. Ngồi nhâm nhi ngụm trà nóng, miên man vị nắng gió của đồi nương, mà nghe bánh xe thời gian chở mùa đi ngang phố. Ngắm những sắc màu bình yên choàng lên vai phố qua mỗi mùa thay áo mới. Và lắng lòng mình để nghe phố kể những câu chuyện vời vợi ngàn năm.

Tư duy truyền thống cho rằng, đàn ông sinh ra là phái mạnh, nên họ phải thể hiện sự mạnh mẽ trước mọi hoàn cảnh, ngoài sức mạnh về cơ bắp, thể chất, nam giới còn được kỳ vọng là người leader về tinh thần khi có những khó khăn bất ngờ xuất hiện trong cuộc sống.

Tháng 3 trời xanh trong mắt lá, hạ chưa tới mà xuân còn mênh mang, nên cái nắng yêu thương ấm ngọt như chiếc áo ngàng Bân ngày trở gió, phố tựa mình vào mùa xuân chín đỏ, ru sắc hoa ban chao nghiêng gọi gió thả trôi những đóa mềm.

Cũng như tình yêu, có bao giờ bạn định nghĩa nỗi nhớ, có bao giờ tự hỏi tại sao có thứ cảm xúc mang tên là nhớ, bởi nó quá khó để định hình, để nắm giữ và muôn hình vạn trạng...

Ngày mùng 8/3 tôi thường không viết về phụ nữ, mà thường hay viết về tình yêu, bởi phụ nữ sinh ra là để yêu thương và có gì đẹp trên đời hơn thế, người yêu người sống để yêu nhau.

Tôi đã rút ra điều này khi gặp rất nhiều kiểu người khác nhau, sang trọng, quý phái hay lam lũ vất vả, từ những người học vấn cao đến những doanh nhân hay lao động phổ thông, nếu là phụ nữ nếu bạn tự tin là bạn đã đẹp rồi.

20 năm làm mẹ ở đoạn bắc cầu giữa 2 thiên niên kỷ quả thực là một hành trình không dễ dàng, một hành trình mà các thứ cảm xúc vui, buồn, hờn, giận, hạnh phúc, đớn đau, mệt mỏi, uể oải hay căng đầy năng lượng… di dỉ dì di cũng được, bị/phải đẩy đến tận cùng.

Lắng nghe trong kẽ lá tiếng chồi non thức dậy thì thầm, lắng nghe trong lối gió ngàn hoa nở tinh khôi, tiếng vạn vật sinh sôi, lan trong từng mạch đất, nghe trong mỗi lòng người niềm hân hoan, ngây ngất, mê say...

Mùa nối mùa ngàn đời không đổi, chuyến tàu thời gian xuyên suốt hành trình đưa trái đất quay một vòng quanh mặt trời cũng chậm chậm trôi vào ga cuối, khép lại một năm dòng dã bốn mùa đổi áo, thay hương…

Đã không còn những khoảng lắng dịu êm ướp vàng trên mắt lá, đã không còn những khoảng gió hiền lành đưa hương trái ngọt thơm, những đóa cúc rộm vàng không còn ánh lên khắp đây đó, tường vi cũng rời mùa...

Ngày nay nhiều người chọn cuộc sống độc thân hoặc làm mẹ đơn thân thay vì chọn gắn bó với nhau bằng một tờ giấy A4 và họ thấy hài lòng với lựa chọn đó, nghĩa là cuộc sống của mình, mình chịu trách nhiệm cả với những chông gai, thử thách, cũng như những lúc hạnh phúc, bình yên.

Dịu dàng nắng, dịu dàng gió, dịu dàng hoa cỏ, dịu dàng môi mắt mùa Đông. Nàng thơ cuối cùng giọng hát say mềm, ẩm lạnh, nhưng cũng ấm áp và bình yên đến lạ...

Tôi đã từng hỏi mình nhiều lần trong đêm là thứ gì nghiệt ngã nhất, phải chăng là những thị phi, những cơm áo gạo tiền ngồn ngộn hàng ngày, hay là số phận, là những cú vấp ngã của tuổi trẻ, nhưng không, thị phi như sóng trào, ào lên sẽ qua, những cơm áo gạo tiền...

Bắt đầu từ những chồi non đang đâm chồi nảy lộc, bắt đầu từ những cánh hoa đào đang dần hé nở khoe sắc thắm, bắt đầu từ hơi ấm của một ngày đầy nắng làm xua đi bao đêm đông giá lạnh là bắt đầu một ngày mùa xuân tràn đầy sức sống.

Có những ngày em cảm thấy lạc lõng, chênh chao với bạn bè, người thân, công việc, với cả người yêu. Câu chuyện bạn bè kể không liên quan tới mình, công việc nhàn nhạt, xung quanh một màu xám xám, hương vị cảm nhận được cũng ngai ngái, dường như tất cả đều thiếu sức sống...

Lợi thế lớn nhất của những người phụ nữ thông minh chính là sự thông minh đó và cũng chính nó là điểm yếu lớn nhất của họ. Thông minh cần thiết phải đi chung với sự chắc chắn, cẩn trọng, vững vàng, khiêm nhường, tôn trọng và lương thiện, nếu không nó gây cho chính những người thông minh những mối nguy cơ khôn lường.

Hiện nay, có không ít người lên án bệnh sống ảo trên mạng xã hội của những người hay khoe ảnh gia đình, những niềm vui trong cuộc sống, rồi những ảnh tự sướng bị chỉnh sửa quá đáng...

Trước đây, khi mẹ tôi còn sống mẹ thường bảo với tôi, là phụ nữ không phải học hành cao siêu, không phải chức nọ, chức kia, mà là cốt hơn nhau ở tấm chồng. Con có thể cãi lời mẹ, coi đó là lạc hậu, là cổ hủ, nhưng cuộc sống sẽ dạy cho con rằng chân lý đó có từ xưa rồi, nhưng mãi đúng…

Sau bao nhiêu trải nghiệm của cuộc đời, những va vấp, xô đẩy của cuộc sống, tôi mới nghiệm ra rằng, khó nhất, nhưng quý giá nhất là sống là chính mình.

Nếu như so sánh mình với khoảng 5 năm trước đây, bạn sẽ thấy sự phát triển của công nghệ mang đến những đổi thay chóng mặt trong cuộc sống của chúng ta, nhưng cái tôi sợ nhất là công nghệ những tưởng mang người ta đến gần nhau hơn, nhưng thực chất lại đang tạo cho mình sự cô đơn mà thậm chí chính những người dùng nó không nhận ra.

Bạn đã bao giờ đối mặt và đối diện với người sống hai mặt chưa?, xin thưa là chắc có lẽ ai cũng từng một lần nếm trải cảm giác này khi mà những khéo léo, những cử chỉ quan tâm…

Ngày càng có nhiều người nghĩ rằng không thể ra khỏi nhà được nếu thiếu cây son, thiếu lớp phấn phủ, thiếu kem chống nắng. Rất nhiều người tin rằng, trang điểm dù ít, dù nhiều cũng làm họ đẹp hơn và tự tin hơn...

Từ lâu, cho quà, biếu quà, tặng quà đã trở thành nét đẹp văn hóa của người Việt trong đời sống hàng ngày, rất là dịp tết Nguyên đán…

Lật giở cuốn lịch, giật mình, đã tuần cuối của tháng 12, một năm sắp khép lại với bao cung bậc cảm xúc, bao nhiêu gương mặt yêu thương và cũng bấy nhiêu những trăn trở. Giáng sinh, cuối năm thấy tiếng thở như dài hơn trên những con đường tấp nập…

Hiện nay số người sử dụng mạng xã hội ngày càng cao, tuy nhiên, bên cạnh đó có người đã dùng không sử dụng nữa vì lợi bất cập hại, nó có thể kết nối muôn phương, nhưng vô tình làm cho những người ở gần nhau lại thêm xa lạ…

Không dưới 5 lần, tôi tự đặt bàn chân vào những tình huống bi đát để tự vượt qua, bởi tôi nghĩ thời chiến tranh loạn lạc, bom rơi lửa đạn, khổ sở biết mấy, có trường hợp chết cả gia đình, còn riêng một cô bé bị bắn vào đầu mà còn thoi thóp vẫn cố gắng bò dậy uống nước đọng dưới đồng…

Hơn chục năm trở lại đây, việc họp lớp, họp khóa, hội trường trở nên sôi động và rầm rộ, có lẽ bởi thời đại công nghệ số các trang mạng xã hội tràn ngập, người ta dễ dàng tìm thấy nhau hơn, liên lạc với nhau dễ hơn...

Phụ nữ có một bí mật mà đàn ông nào cũng ghét, đó là không hiểu vì sao nàng luôn chi tiêu chẳng đủ dù nàng lương tròn một tỷ đồng một năm hay lương chỉ vài triệu một tháng trong một cơ quan nhà nước có tòa nhà trụ sở còn trẻ tuổi hơn cả nàng…

Tôi vẫn nhớ câu nói của Bác Hồ: “Hiền dữ đâu phải là tính sẵn, phần nhiều do giáo dục mà nên”, còn hình thành nhân cách là từ gia đình, nhà trường và xã hội, người mẹ, người cha là người thầy đầu tiên…

Để có thể dạy dỗ được nên những đứa trẻ trưởng thành, hiểu biết, sống có đạo lý không hề dễ dàng, bởi vì con trẻ đạt được tầng nhận thức cao cha mẹ cũng cần nghiêm khắc với chính bản thân mình…

Nhiều người nói rằng nuôi con gái phải nhất định phải nuôi bằng sự giàu có, tôi đồng ý với quan điểm này bởi vì tôi có hai đứa con gái và tôi đã tìm hiểu rất nhiều để chúng lớn lên có đủ kỹ năng sống, đủ để va chạm với cuộc đời…

Càng có tuổi mới thấy cuộc sống thật lắm sắc màu, nhiều cá tính bao gồm cả những nội hàm mâu thuẫn mà đôi khi tưởng như không thể cùng tồn tại mà vẫn hiện hữu những sắc màu đa dạng làm cho mỗi người nếu muốn tồn tại phải tạo ra sự khác biệt, hòa nhập nhưng không hòa tan...

Đi qua biết bao tháng năm tuổi trẻ tôi cũng đã học được nhiều điều, có những điều mà tưởng chừng như đơn giản nhưng phải đánh đổi bằng biết bao đau khổ, cũng có những điều vốn chẳng là gì lớn lao nhưng lại trở nên quá xa vời...

Mình là người cực kỳ bướng bỉnh, ngay từ bé mình đã rất có chính kiến nên người lớn hiếm có ai uốn được mình theo ý họ. Mình bị phản ứng mạnh với sự bất công, cường quyền, hách dịch, bạo lực, áp đặt và kìm kẹp…

Chị xinh đẹp và giỏi giang, ai cũng thừa nhận điều ấy. Trên giảng đường đại học chị luôn là sinh viên ưu tú, là gương mặt nổi bật của trường, chị được học bổng thạc sỹ tại nước ngoài nhưng chị lại quyết định làm việc trong nước…

Có những ngày cảm xúc khó diễn tả, không buồn, không vui, không phấn khích, chỉ muốn lặng lẽ bên ly cà phê tí tách ngẫm về sự đời, về con người, không nuối tiếc cũng chẳng kỳ vọng…

Nhiều người cho rằng cảm xúc chỉ là một thứ nhất thời mang tính khoảnh khắc, không thể duy trì cảm xúc yêu thương với một người lâu dài, hay văn hoa hơn, phũ phàng hơn là không có tình yêu vĩnh cửu, chỉ có khoảnh khắc vĩnh cửu của tình yêu…

Tôi có một người bạn, khi bố mẹ còn sống Tết nào cô ấy cũng đi du lịch cùng bạn bè từ 29 Tết đến khi đi làm, mọi việc trong nhà đều có bố mẹ lo…

Lại một mùa heo may, mỗi khi thu đến cũng là lúc những làn gió heo may nhè nhẹ trở về…

Con trai bé bỏng của mẹ, mẹ muốn gọi thêm một lần như vậy vì mẹ cảm thấy mỗi ngày con lớn lên câu nói ấy lại khiến mẹ trở nên ích kỳ hơn...

Phụ nữ có một bí mật mà đàn ông nào cũng ghét, đó là không hiểu vì sao, nàng luôn chi tiêu chẳng đủ. Dù nàng lương tròn một tỷ đồng một năm, hay lương chỉ vài triệu một tháng trong một cơ quan nhà nước có tòa nhà trụ sở còn già tuổi hơn cả nàng.

Tôi đã từng tự hỏi mình nhiều lần trong đêm là thứ gì nghiệt ngã nhất? Phải chăng là những thị phi, những cơm áo gạo tiền ngồn ngộn hàng ngày. Hay là số phận, là những cú vấp ngã của tuổi trẻ. Nhưng không, thị phi như sóng trào, ào lên sẽ qua. Những cơm áo gạo tiền rồi sẽ lại được xoay vần, “trời sinh voi sinh cỏ”, chúng ta luôn tự vận động để chuyển mình theo thời cuộc. Những vấp ngã, những thất bại chỉ làm ta thêm bản lĩnh, thêm nhiều kinh nghiệm với cuộc đời. Nhưng thứ mà ta không thể mua ...

BÀ NGOẠI TÔI - Ai cũng có một ký ức miền không thể nào quên. Ký ức của anh ấy, có khi chỉ đơn giản là những kỷ niệm về bà ngoại. Dù chị đã đi xa nhưng ký ức hình ảnh vẫn còn đầy trong tôi...

Tản văn - Khi không còn trẻ nữa là cách cảm nhận cuộc sống nhẹ nhàng, bình an...