Lekarz rodzinny podcast

To już będą drugie wakacje z Covid-19 w tle. Myślę, że już większość z nas w jakiś sposób oswoiła się i zaznajomiła z sytuacją epidemiologiczną, niezależnie od tego, w której rejony Polski czy świata się wybieramy. Warto jednak kilka kwestii przypomnieć.

Więcej na:
https://lekarzrodzinny.blog/koronawirus-a-wakacje-2021/
https://lekarzrodzinny.blog

Faktem jest, że nadal występują ograniczenia w zakresie poruszania się. Również przemieszczania się na terenie Europy. W samej Polsce obowiązują restrykcje związane z przebywaniem w różnych miejscach, uczestniczeniem w wydarzeniach kulturalnych, pobytem w hotelach czy korzystaniem z restauracji. Kilka słów na temat ogólnych zarysów postępowania wobec Covid – 19 w trakcie wakacji w tym wpisie.

Gdzie szukać informacji?

Już na samym początku, tak jak i rok temu, muszę zastrzec się, że wpis powstaje na przełomie maja i czerwca 2021 roku. Będę się starał aktualizować je i zmieniać. Natomiast na pewno warto sięgnąć do kilku źródeł aby samemu mieć pewność co do aktualnych rekomendacji:

Po pierwsze trzeba odwiedzić stronę internetową gov.pl. W zakładce Ministerstwo Spraw Zagranicznych/ Informacje dla podróżujących z łatwością znajdziecie informacje na temat podróżowania za granicę – https://www.gov.pl/web/dyplomacja/informacje-dla-podrozujacych . Tam dość dobrze opisane jest, w jaki sposób MSZ zaleca, bądź nie zaleca, podróżować po krajach świata. Jest też pełna lista krajów, ze szczególnym uwzględnieniem właśnie wskazań dotyczących podróżowania i Covid-19. Dowiemy się więc czy warto jechać, czy lepiej się wystrzegać podróży do danego miejsca. Poznamy informacje dotyczące oceny przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych ryzyka w danym kraju w stosunku do ryzyka występującego w Polsce. To dosyć obrazowe i przydatne.

Oczywiście, jednocześnie można znaleźć informacje dotyczące podróżowania po Europie na stronach Unii Europejskiej. Dość dobrym projektem jest strona Re-open – https://reopen.europa.eu/pl/. Można tam znaleźć informacje dotyczące restrykcji i stanu epidemiologicznego w prawie wszystkich krajach Europy, we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Przy czym od razu warto mieć świadomość, że niektóre kraje mają swoje własne wewnętrzne regulacje. One więc obowiązują ponad tymi, które są tam opisane.

Generalne zasady

Można spodziewać się restrykcji dotyczących wjazdu do danego kraju, ale także tranzytu i powrotu do Polski. Jakie wymagania stawiają kraje przy wjeździe?

Po pierwsze, czy jesteśmy chorzy w danym momencie. Do tego celu służy wykonanie testu albo PCR, albo antygenowego. Trzeba to zrobić najczęściej 48 – 72 godziny przed przyjazdem do danego kraju. Wynik powinien być oczywiście ujemny. Takie badanie można wykonać w gabinetach, laboratoriach diagnostycznych, a czasami na lotniskach. Niektóre kraje wymagają testu bezpośrednio na lotnisku. Warto również dodać, że niektóre kraje arabskie sprawdzają również, dodatkowo – drugi test, po przylocie.

Niektóre kraje wymagają jednocześnie zaświadczenia o wykonanym cyklu szczepień. Ono również może nam pomóc w podróżowaniu po krajach Europy. Najczęściej nie zwalnia z wykonania testu antygenowego, natomiast na przykład ułatwia powrót do kraju.

Druga kwestia jest związana z zaleceniami dotyczącymi podróżowania i przemieszczania się. Tu za każdym razem apeluję o to, aby sprawdzać aktualne zalecenia, zarówno dotyczące kraju do którego się wybieramy, a nawet regionu do którego się wybieramy. Na przykład we Włoszech jest taka sytuacja, że każdy rejon ma swoje ograniczenia. Z drugiej, zaś...

Sezon jesienno – zimowy  w pełni. Do mojego gabinetu zgłasza się coraz więcej Pacjentek z infekcjami górnych dróg oddechowych. Część z nich to kobiety karmiące, u których dobranie właściwego leczenia zawsze stanowi trochę większe wyzwanie.

Zarówno pod względem medycznym, jak i emocjonalnym. O tym dziś słów kilka.
Więcej na:
https://lekarzrodzinny.blog/karmienie-piersia-a-leki/
https://lekarzrodzinny.blog

Obawy matek karmiących
Prawie połowa mam dwumiesięcznych dzieci karmi piersią. Jedna na dziesięć kobiet kontynuuje to karmienie do pierwszego roku życia swojej pociechy. Stąd też tych mam w gabinetach lekarzy rodzinnych jest naprawdę wiele. 

Moje doświadczenie pokazuje, że niestety zwykle zgłaszają się one na wizytę pełne obaw i niepokoju. Martwią się czy stosując leki będą mogły karmić piersią. Jednocześnie odwlekają spotkanie z lekarzem rodzinnym, bojąc się, że lekarz zdecyduje o konieczności przerwania karmienia piersią. Obawiają się również, że lekarz rodzinny narzuci im trudne, wręcz niemożliwe do zrealizowania wymagania w zakresie karmienia, związane z koniecznością stosowania leków. Muszę Was jednak uspokoić. W większość przypadków tak nie będzie. 

Nagłe przerwanie karmienia a wpływ na zdrowie mamy i dziecka
W tym miejscu chciałbym podkreślić, że nagłe przerwanie karmienia piersią jest ze wszech miar niekorzystne. Powinno więc być ograniczone do absolutnie życiowych wskazań w zakresie stanu zdrowia mamy, bądź dziecka.

Generalnie takie nagłe odstawienie od piersi może skutkować zarówno problemami u mamy, w tym schorzeniami gruczołów piersiowych, jak i u dziecka. Jest to stres, konieczność dobrania odpowiedniej mieszanki do zapewnienia ciągłości toku karmienia.  

W  większości wypadków nagłe przerywanie karmienia nie jest konieczne. 

W internecie naprawdę można znaleźć kilka rzetelnych źródeł informacji dotyczących karmienia piersią. Jednym z nich jest blog Pana Tabletki - https://pantabletka.pl/jakie-leki-podczas-karmienia-piersia/ .

Warto również podkreślić, że z punktu widzenia lekarza, niezwykle istotną rzeczą jest poznanie stanu zdrowia mamy.  Kobieta karmiąca powinna mieć świadomość, że lekarz, decydując o dobraniu leków, bierze pod uwagę zarówno stan jej zdrowia, jak i stan zdrowia dziecka. 

Trudniej jest na samym początku karmienia, kiedy dziecko jest maleńkie. Znacznie łatwiej, gdy ma już kilka miesięcy, a karmienie jest ustabilizowane. Kiedy dziecko jest coraz większe, wpływ leków stosowanych przez mamę na jego rozwój jest coraz mniejszy. 

Co (nie) powinno znaleźć się w mleku matki
Mleko jest wydzieliną z pęcherzyków mlecznych, znajdujących się w gruczołach piersiowych. Składniki odżywcze, które się w nim znajdują – białka, węglowodany i tłuszcze są wytwarzane na miejscu. Na ich stężenie nie wpływa spożywany przez mamę pokarm. 

W kontekście stosowania leków bardzo istotne jest, że one wszystkie mogą  finalnie znaleźć się w mleku. Jest to dość skomplikowana sytuacja, zależna od rodzaju składników, ich rozpuszczalności w tłuszczach, sposobu transportowania przez komórki, czy wreszcie od masy cząsteczkowej danej substancji czy biodostępności. Wreszcie wpływa na to sam sposób działania lekarstwa – jak szybko się wchłania, kiedy osiąga stężenie maksymalne we krwi mamy czy też jak długo wypłukuje się z organizmu. To w zasadzie ma znaczenie dla lekarza dobierającego leczenie, a nie dla kobiety karmiącej. 

O czym warto pamiętać?
- Należy unikać tych leków, które nie są konieczne do stosowania, np. ziół, nietypowych suplementów, czy też leków łączonych, zawierających jednocześnie wiele składników. 
- Bezpieczniej jest...

Zapraszam do kolejnego odcinka podcastu, dziś o odstawianiu niepotrzebnych leków.

Więcej znajdziecie tutaj:
https://lekarzrodzinny.blog/odstawianie-niepotrzebnych-lekow/

Bardzo często zgłaszają się do mnie Pacjenci leczeni, prócz mnie, przez wielu innych specjalistów – kardiologów, pulmonologów, neurologów czy ortopedów. Im starsza osoba, tym grupa lekarzy leczących ją jest coraz większa. W efekcie, Pacjenci na wizytę do mojej poradni często przynoszą całą torbę leków – każdy przepisany przez innego specjalistę

Do tego dochodzą jeszcze suplementy diety czy zioła. Warto jednak pamiętać, że wszystko to wchodzi ze sobą we wzajemne interakcje, często bardzo niebezpieczne dla Chorych. Jakie leki można ze sobą łączyć, a jakich należy unikać? O tym w niniejszym tekście.

Niepokojące prognozy
Fachowo nazywamy to polifarmakoterapią, polegającą na przepisywaniu wielu leków jednocześnie. W medycynie słowo „wiele” oznacza ponad pięć. Sytuację, w której nadmierne przepisywanie leków nie jest konieczne, a wręcz może wyrządzić więcej szkody niż pożytku nazywamy polipragmazją. Jest to określenie bardzo często używane w medycynie.

Szacuje się, że nawet 36% osób w wieku powyżej 62 lat na stałe przyjmuje 5 leków i więcej, jeśli tylko przebywają w jakiejś instytucji opiekuńczej. Według przewidywanych prognoz do 2030 roku blisko połowa populacji osób starszych będzie przyjmować ponad 5 leków.

Jest to oczywiście związane z faktem, że im Pacjent jest starszy, tym więcej chorób współistniejących posiada. Korzysta również z konsultacji lekarzy wielu specjalności, którzy przepisują kolejne leki, czy też leczy się samodzielnie – lekarstwami, bądź preparatami ziołowymi dostępnymi bez recepty. Sięga również po różne suplementy diety.

Efekty stosowania wielu leków
Trzeba mieć świadomość, że stosowanie dużej liczby leków jednocześnie prowadzi do wielu niepożądanych działań:
- Przede wszystkim do upadków.
- Pojawiają się błędy w dawkowaniu.
- W skrajnych przypadkach występuje zwiększona śmiertelność.
- Zdarza się, że występują majaczenia.
- Może pojawić się pogorszenie czynności poznawczych, zwłaszcza u starszych Pacjentów.
- Po stosowaniu niektórych leków mogą wystąpić zaparcia.
- Występują również zaburzenia ciśnienia, w tym jego gwałtowne spadki.

Jak wygląda proces odstawiania leków?
Jeśli w Waszej apteczce lub w apteczce Waszych Bliskich jest wiele leków, warto byłoby odstawić te niepotrzebne. Jak taki proces wygląda?

Warto zacząć od przejrzenia wszystkich obecnie stosowanych lekarstw. Również suplementów diety i leków dostępnych bez recepty, a także witamin i minerałów.

Następnie należy sporządzić listę stosowanych lekarstw, wraz ich z dawkowaniem.

Z taką przygotowaną listą leków najlepiej zgłosić się do swojego lekarza rodzinnego, który wspólnie z nami zaplanuje ich odstawienie.

Cały proces przebiega w różny sposób. Ja najczęściej odstawiam jeden lek, rzadziej kilka na raz. Przy czym zawsze monitoruję Pacjenta, angażując w to rodzinę Chorego, jeśli jest on starszy.

Staram się równie, aby Pacjenci wraz ze mną mogli regularnie przeglądać swoje lekarstwa. W tym celu stosuję listę leków. Można ją pobrać z mojej strony internetowej https://lekarzrodzinny.blog/newsletter/

Sytuacje szczególne
Choroby, w których należy zachować szczególną ostrożność wymieniłem nagraniu oraz znajdziecie je spisane w notatce do podcastu na stronie:
https://lekarzrodzinny.blog/odstawianie-niepotrzebnych-lekow/

Bardzo często w swojej praktyce spotykam Pacjentów, którzy mają cukrzycę i przygotowują się do zabiegu operacyjnego. Taka sytuacja wymaga szczególnego nadzoru i podjęcia odpowiednich działań. O tym dziś w nagraniu:

Więcej na:
https://lekarzrodzinny.blog/cukrzyca-operacja/

Zadbaj o swoje zdrowie przed operacją
Każdy zabieg operacyjny wywołuje stres. Rozpoczyna się on już na długo przed samym zabiegiem. Nie brakuje go również w trakcie zabiegu, kiedy to nasz organizm reaguje na procedury wykonywane przez chirurgów. W tej sytuacji nieprawidłowe wyrównanie poziomu cukru we krwi może powodować bardzo poważne komplikacje. Ich efektem mogą być m.in. zaburzenia metaboliczne, aż do tzw. kwasicy ketonowej. A ta jest bardzo niebezpieczna dla Chorego. Jeśli więc chorujemy na cukrzycę, warto odpowiednio o siebie zadbać i przygotować się do zabiegu operacyjnego.

To możesz zrobić samodzielnie
Już na etapie przygotowywania się do zabiegu możesz samodzielnie wykonać szereg czynności. Chciałbym tutaj zwrócić uwagę, że tuż po wyznaczeniu terminu zabiegu operacyjnego, warto poinformować o tym lekarza rodzinnego podczas wizyty. Wtedy będzie on w stanie nas odpowiednio przygotować do operacji – zdecydować, czy w związku z zabiegiem operacyjnym potrzebujemy konsultacji diabetologicznej. Jeśli posiadamy już taką konsultację, to oczywiście należy ją pokazać lekarzowi rodzinnemu. On zadecyduje również jakie badania laboratoryjne powinniśmy wykonać. Warto też wykonać dobowy profil glikemii, o czym za chwilę.

Co sprawdzać?
Zadaniem lekarza jest, tak jak już wspomniałem na początku, prawidłowe przygotowanie metaboliczne Pacjenta do zabiegu operacyjnego.

Należy więc określić poziom glikemii i oznaczyć hemoglobinę glikowaną, tzw. HbA1c.
Często wykonuje się też dodatkowe badania, m.in. morfologię krwi, stężenie kreatyniny dla oceny wydolności nerek, stężenie elektrolitów czy badanie ogólne moczu. To ostatnie jest dość istotne, bowiem pozwala sprawdzić obecność cukru w moczu oraz wykluczyć infekcje w obrębie układu moczowego.
Standardem jest oczywiście wykonanie EKG przed kwalifikacją do zabiegu operacyjnego.
Badania wykonuj (nie) zbyt wcześnie

Zwracam uwagę, że wszystkie te badania powinny być wykonane na około 4 – 8 tygodni przed planowaną hospitalizacją. Należy również pamiętać, że lekarz anestezjolog kwalifikujący nas do zabiegu chciałby mieć badania wykonane jak „najbliżej” daty operacji, by mieć pewność, że pokazują one faktyczny stan Waszego zdrowia.
Natomiast dla lekarza rodzinnego istotna jest ocena stanu Chorego nawet na kilka, bądź kilkanaście tygodni przed zabiegiem. W ten sposób ma on pewność, że poziom cukru Pacjenta jest dobrze ustabilizowany. Ów czas można wykorzystać właśnie na modyfikację prowadzonego leczenia przeciwcukrzycowego.

Odroczenie planowego zabiegu
Chciałem również podkreślić, że istnieją wskazania do odroczenia planowego zabiegu operacyjnego. Wśród nich występuje m.in. nieprawidłowa czy niedostateczna kontrola metaboliczna:

zbyt wysokie wartości poziomu glikemii we krwi – powyżej 250 mg/dl, czyli 13,9 mmol/l;
stężenie wskaźnika HbA1c powyżej 8,5 %;
obecność znaczącej ilości cukru w moczu z tzw. acetonurią – podkreślić jednak należy, że czasem cukier w moczu jest efektem prowadzonego leczenia przeciwcukrzycowego.
Dobowy profil glikemii

Zwracam uwagę, że już na pierwszą wizytę u lekarza rodzinnego możecie przyjść przygotowani, wykonując tzw. dobowy profil glikemii. Jest to 7 oznaczeń – przed i po trzech głównych posiłkach oraz ok. godz. 3.00 w nocy. W ten sposób ułatwiacie lekarzowi rodzinnemu podjęcie decyzji dotyczącej wyrównania metabolicznego. Warto też sprawdzić swoją wagę i wzrost, aby móc je podać lekarzowi w celu wyliczenia wskaźnika BMI. Jest on równie ważny przy ocenie...

Niedobór witaminy D jest w Polsce powszechny. Szacuje się, że nawet 90% społeczeństwa ma zbyt małą ilość witaminy D w organizmie. Więcej we wpisie i na moim blogu:

https://lekarzrodzinny.blog/niedobor-witaminy-d/

Prócz tego, że witamina D reguluje gospodarkę wapniowo – fosforową, czy wpływa na układ kostny, działa również na układ immunologiczny. Czy jest to szczególnie ważne w dobie Covid-19? Przekonajmy się!

Oznaczać czy suplementować?
Bardzo często moi Pacjenci pytają mnie, czy warto oznaczać albo suplementować witaminę D. Polskie dane pokazują, że niestety aż 90% z nas zmaga się z całorocznym niedoborem tej witaminy. Z badań wynika, że ma to miejsce nawet w okresie wakacyjnym, kiedy w naszym kraju występuje najlepsze nasłonecznienie, które wpływa na produkcję witaminy D.

Osoby o jasnej karnacji skóry powinny odsłaniać około 18% powierzchni ciała (przedramiona i podudzia) na okres około 15 minut w pełnym słońcu (od 10 do 15:00), bez używania kremów z filtrem aby zapewnić odpowiednią syntezę skórną witaminy D.

- To działa tylko od późnej wiosny do końca lata.
- Nie działa na dzieci (nie wolno ich opalać).
- Nie działa na seniorów.
- Nie działa na osoby o ciemnej karnacji.
- Uwaga na ryzyko nowotworów skóry.

W tym miejscu przypominam, że witamina D może być spożywana wraz z posiłkami, np. rybami. W większości jednak jest syntetyzowana w skórze, co stanowi główne źródło tej witaminy w naszym organizmie.


Dlaczego brakuje nam witaminy D?
Brak witaminy D jest jednak dojmujący w polskim społeczeństwie. Dlaczego tak się dzieje? Myślę, że wszyscy potrafimy odpowiedzieć na to pytanie. Przede wszystkim jest to związane z naszym trybem życia. Wstajemy rano w domu, następnie przemieszczamy się samochodem do pracy, odwozimy nim dzieci do przedszkola czy szkoły, gdzie spędzają cały dzień w zamkniętych budynkach, podobnie jak my. Następnie zawozimy nasze pociechy na zajęcia pozalekcyjne, a my udajemy się na spotkanie czy uczestniczymy w zajęciach sportowych. Wszystko to znów w większości odbywa się w zamkniętych pomieszczeniach. W efekcie, między godz. 10.00 a 15.00 nie korzystamy z nasłonecznienia w okresie od kwietnia do września. Nie potrafimy znaleźć na to nawet 15 minut! Tymczasem wpływ witaminy D na nasz organizm jest bardzo istotny.

Wpływ witaminy D na organizm człowieka
Potrafi ona zmniejszyć ryzyko rozwoju nowotworów – raka sutka, jelita grubego, czy prostaty – https://lekarzrodzinny.blog/rozrost-prostaty-i-badanie-psa/, https://mistrzpolikarp.pl/rak-prostaty/ , co zostało przedstawione w fachowej literaturze.
Podaje się też jej istotny wpływ na przebieg chorób autoimmunologicznych, w tym tocznia, cukrzycy typu I czy stwardnienia rozsianego.
Wielu naukowców podaje, że wpływ tej witaminy może być istotny również w przypadku cukrzycy typu II, czyli cukrzycy u osób dorosłych.

Witamina D a infekcje
Niektóre badania sugerują, że niedobór witaminy D może w dość istotny sposób wpływać zarówno na fizyczną barierę organizmu – naturalną odporność komórek, jak i adaptację układu odpornościowego do przebiegu infekcji.

Chciałem tu jednak zaznaczyć, że suplementacja każdej, dowolnie dużej ilości witaminy D w każdej grupie wiekowej nie zawsze przynosi oczekiwany efekt. Z badań wynika jednoznacznie, że powinno się ją suplementować w przypadku, gdy niedobór witaminy D jest znaczny. Dzieje się tak, gdy poziom wyjściowy tej witaminy w organizmie wynosi poniżej 25 nmol/litr, czyli poniżej 10 ng/ml. Natomiast u osób, które mają ten niedobór dużo mniejszy – między 10 a 25 ng lub ich stężenie witaminy D oscyluje blisko prawidłowej wartości w...

Ostatnio mówiłem o badaniach przesiewowych, dziś poruszę temat badań profilaktycznych. Wydawać by się mogło, że nie ma między nimi żadnej różnicy. One również pomagają wykryć chorobę na bardzo wczesnym etapie. Często, gdy jeszcze nie widać pierwszych objawów.

Badania przesiewowe posiadają jednak pewną swoistą strukturę. Na to, czy należy je wykonywać wpływają nie tylko decyzje podejmowane na poziomie naukowym. Decydują także politycy, wskazując które badania należy wykonywać w danej populacji. Z badaniami profilaktycznymi jest nieco inaczej.

Jak zawsze zapraszam na bloga:
https://lekarzrodzinny.blog/badania-profilaktyczne/

(Nie)tylko w POZ?
Zasadniczo w Polsce wykonuje się badania profilaktyczne w ramach POZ tylko w tym zakresie, o którym mówiłem ostatnio. Dla osób chcących zapoznać się z poprzednim artykułem załączam link https://lekarzrodzinny.blog/badania-przesiewowe/.

Oznacza to więc, że bada się osoby w 35 – tym , 40-tym, 45-tym, 50-tym oraz 55-tym roku życia. Te badania mają wykluczyć choroby układu sercowo – naczyniowego.

Oczywiście zakres badań, które można wykonać w zakresie profilaktyki jest znacznie szerszy.

Podstawy
Już na wstępie chciałbym nadmienić, że wiele możesz zbadać samodzielnie! Samemu można, na przykład skontrolować masę ciała, zmierzyć wzrost i w ten sposób wyliczyć BMI. By to zrobić można skorzystać z dostępnych w internecie kalkulatorów, w których podajemy płeć, wagę oraz wzrost. W ten sposób dowiemy się czy nasza waga jest prawidłowa, czy też mamy niedowagę, nadwagę lub otyłość. Mając takie dane, warto udać się na wizytę lekarską. W ten sposób oszczędzamy czas, a lekarzowi dostarczamy podstawowych informacji na temat naszego zdrowia.

Samodzielnie, w warunkach domowych można również wykonać pomiar ciśnienia tętniczego. Zwracam przy tym uwagę, że optymalnie powinno być ono mierzone dwa razy na dobę, przez okres kilku dni. Ja zwykle zalecam tygodniowy pomiar ciśnienia, rano i wieczorem. Badanie należy wykonywać w podobnych okolicznościach, czyli np. codziennie po śniadaniu czy po kolacji. Pozwoli to otrzymać wiarygodny obraz ciśnienia tętniczego.

W domowym zaciszu można też zbadać poziom cukru we krwi. Część z nas ma przecież w rodzinie osoby chore na cukrzycę, które posiadają glukometr. Najlepiej jest wykonać pomiar poranny, zaraz po wstaniu z łóżka, pamiętając o tym, by ostatni posiłek spożywać 12 -14 godzin wcześniej.

Spirometria
Jednym z badań, które można wykonać także na zlecenie lekarza rodzinnego jest badanie spirometryczne. O nim także była mowa ostatnio. Zwracam jednak uwagę, że lekarz POZ może skierować Was na spirometrię, jeśli zauważy ku temu wskazania. Przede wszystkim mam tu na myśli palenie tytoniu.

Poziom PSA
O tym także już pisałem i mówiłem:
https://lekarzrodzinny.blog/rozrost-prostaty-i-badanie-psa/ .
Chciałbym jednak przy tym podkreślić, że panowie powinni pamiętać o badaniu prostaty. Może ono być wykonywane per rectum w gabinecie lekarskim lub poprzez oznaczanie poziomu antygenu sterczowego czyli badanie poziomu PSA.

Inne badania
Morfologia, OB oraz badanie ogólne moczu należą do podstawowych badań, które można wykonać samodzielnie lub na zlecenie lekarza. Warto pamiętać, by robić je regularnie, wraz z badaniem poziomu cukru. Raz na 4 -5 lat zaleca się badanie poziomu cholesterolu.

Kontrola stomatologiczna
Zwracam uwagę, że jest ona również jednym z badań profilaktycznych. Pamiętajmy, aby odwiedzać gabinet stomatologiczny nie tylko wtedy, gdy coś nas boli lub wypadnie nam plomba. Ważne jest, by już od wczesnego dzieciństwa unikać zmian chorobowych w...

Badania przesiewowe wykonywane są w celu szybkiego wykrycia wczesnych etapów choroby. Przeprowadza się je u Pacjentów będących w wyższej grupie ryzyka.

Osoby do badań przesiewowych kwalifikowane są na podstawie płci, wieku czy też obciążeń chorobami w rodzinie. Dla tych Pacjentów przygotowana jest właśnie specjalna diagnostyka. O niej słów kilka w niniejszym materiale.

Więcej na: https://lekarzrodzinny.blog/badania-przesiewowe/

Mammografia – co powinnaś o niej wiedzieć?
W ramach NFZ mogą ją bezpłatnie wykonać Pacjentki między 50-tym a 69-tym rokiem życia. Z badania można skorzystać co 2 lata. Przy czym istnieją pewne, bardzo szczegółowo określone wskazania do wykonywania jej częściej, czyli co roku. Należy tu przede wszystkim wymienić obciążenie chorobami nowotworowymi.

Badanie można wykonywać już od 25 roku życia (także z refundacją NFZ). Istotne jest tutaj obciążenie genetyczne chorobami nowotworowymi gruczołu piersiowego w rodzinie.

Te dwa tematy możesz doczytać na blogu:
USG gruczołu piersiowego – uzupełnienie mammografii
Samobadanie piersi – wykonywać czy nie?

https://lekarzrodzinny.blog/badania-przesiewowe/

Cytologia – badanie w kierunku nowotworu szyjki macicy

W Polsce objęte są nim Pacjentki między 25-tym a 59-tym rokiem życia. Badanie na NFZ przysługuje raz na 3 lata. Jeśli występują czynniki ryzyka – zakażenie wirusem HIV, przyjmowanie leków immunosupresyjnych, zakażenie HPV – typem wysokiego ryzyka, to cytologię wykonuje się częściej, czyli raz do roku.

W oparciu o literaturę oraz wytyczne międzynarodowe uważam, że badanie to powinno być wykonywane co roku. Należy przy tym pamiętać, że nawet kobiety szczepione przeciwko wirusowi HPV, odpowiedzialnemu za część nowotworów szyjki macicy, nie są zwolnione z wykonywania cytologii.

Profilaktyka chorób układu krążenia

Pacjentom mającym odpowiednio 35, 40, 45, 50 i 55 lat lekarz rodzinny może zlecić wykonanie badań w POZ. Jest to m.in. oznaczenie stężenia cukru we krwi i poziomu lipidów – cholesterolu i trójglicerydów. Do profilaktyki chorób układu krążenia należy także zbadanie ciśnienia tętniczego, określenie BMI (pomiar wzrostu i wagi) oraz wywiad i badanie fizykalne.

Jest to niezwykle istotne. Należy bowiem podkreślić, że te proste badania umożliwiają wykrycie ryzyka choroby układu sercowo – naczyniowego. Mogą się również przyczynić do redukcji tego ryzyka oraz przekazania Pacjentowi zaleceń czy też wdrożenia odpowiedniego leczenia. Nie omijaj tych podstawowych badań!


Kolonoskopia – badanie w kierunku nowotworu jelita grubego

W ramach NFZ mogą ją bezpłatnie wykonać Pacjenci między 55-tym a 64-tym rokiem życia. Osoby z tej grupy otrzymują imienne zaproszenie na to badanie. Jeśli jednak go nie otrzymaliście, to nic straconego. Jeżeli bowiem w ciągu ostatnich 10 lat nie wykonywaliście kolonoskopii i mieścicie się w przedziale między 50-tym a 65-tym rokiem życia, to możecie się sami zgłosić na takie badanie.

USG jamy brzusznej wykrywające tętniaka aorty brzusznej
Zdecydowanie może być ono stosowane jako badanie przesiewowe u konkretnej grupy Pacjentów. Badania wykonywane są u mężczyzn w wieku 65 lat i powyżej, u których stwierdzono występowanie co najmniej trzech czynników ryzyka sercowo-naczyniowego, spośród wymienionych poniżej:
- choroba wieńcowa,
- palenie tytoniu,
- nadciśnienie tętnicze,
- hiperlipidemia.

Celem realizacji Ogólnopolskiego programu badań przesiewowych w kierunku tętniaka aorty brzusznej jest zwiększenie wykrywalności tętniaków aorty brzusznej. W latach 2018-2020 planowane jest objęcie badaniem przesiewowym 30 tys. osób. Na badania można zarejestrować się za...

Choroba pneumokokowa jest szczególnie groźna dla najmłodszych… i dla najstarszych. Pneumokoki mogą wywoływać zapalenie płuc czy zapalenie opon. Chorujesz na cukrzycę? Na choroby serca? Rozważ szczepienie.

Więcej na: https://lekarzrodzinny.blog (także o innych szczepieniach dla dorosłych)

Dwoinka zapalenia płuc (łac. Streptococcus pneumoniae) inaczej po prostu pneumokok jest bardzo rozpowszechnioną bakterią w naszym otoczeniu. Znamy ponad 90 serotypów, które odpowiadają za szereg różnych objawów (wbrew swojej nazwie nie wywołuje jedynie zapalenia płuc), obarczonych ryzykiem ciężkiego przebiegu i wielu poważnych powikłań.

Do najcięższych postaci choroby wywoływanej przez pneumokoki (tzw. pneumokokowej choroby inwazyjnej) należą: zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, sepsa. Poważnym powikłaniem choroby pneumokokowej może być między innymi głuchota. Pneumokoki wywołują również zapalenie ucha, zapalenie zatok.

Jeżeli bakteria ta zaatakuje osobę z grupy ryzyka, to konsekwencją rozwiniętej choroby pneumokokowej może być nawet zgon. Szczepienie przeciw pneumokokom chroni osoby z grupy ryzyka przed najgroźniejszymi postaciami zakażenia pnemokokowego (chorobą inwazyjną) i pozwala uniknąć powikłań poinfekcyjnych. Większość zakażeń inwazyjnych jest wywoływana przez ograniczoną liczbę serotypów pneumokoków wchodzących w skład szczepionek.

Szczepienie przeciw pneumokokom jest dla osób dorosłych szczepieniem nieobowiązkowym, zalecanym. Dla dzieci jest szczepieniem obowiązkowym.

Dostępne są szczepionki dwóch producentów:
10- walentna (chroni przeciw 10 serotypom),
13-walentna.

Szczepionkę podaje się osobom dorosłym 1 raz.

Szczepionka chroni przed zakażeniami pneumokokami, które są coraz bardziej lekooporne.

Jak szczepienie przeciw pneumokokom wpływa na Twoją odporność?
Przede wszystkim daje ochronę przed zachorowaniem na inwazyjną chorobę pneumokokową, a także na inne postaci choroby pneumokokowej: zapalenie płuc, zapalenie ucha środkowego, zapalenie zatok, które są wywołane przez typy pneumokoka zawarte w szczepionkach.

Ogranicza również rozprzestrzenianie się pneumokoków, eliminując stan oraz szczepy oporne na antybiotyki.

Jaka jest skuteczność szczepienia przeciw pneumokokom?
Przeciwciała ochronne powstaną u 90-95% osób zaszczepionych. Badania wykazują skuteczność szczepionek na poziomie 50-85% w zapobieganiu inwazyjnej chorobie pneumokokowej u dorosłych bez zaburzeń odporności.

Czy powinieneś zaszczepić się przeciw pneumokokom?
Już jedna twierdząca odpowiedź na poniższe stwierdzenia jest wskazaniem do szczepienia:

Mam > 50 lat.
Choruję na przewlekłą chorobę sercowo-naczyniową (nie dot. osób cierpiących na nadciśnienie tętnicze krwi).
Cierpię na przewlekłą chorobę wątroby.
Mam cukrzycę.
Choruję na przewlekłą chorobę płuc.
Jestem zakażony wirusem HIV.
Cierpię na chorobę krwi (białaczka, chłoniak, szpiczak).
Choruję na uogólnioną chorobę nowotworową.
Nadużywam alkoholu.
Choruję na przewlekłą chorobę nerek.
Cierpię na zespół nerczycowy.
Przebyłem przeszczep szpiku lub narządów wewnętrznych.
Pozostaję na długotrwałym leczeniu immunosupresyjnym.
Nie mam śledziony.
Mam rozpoznane upośledzenie funkcjonowania śledziony.
Jestem zakwalifikowany do zabiegu usunięcia śledziony.
Przebyłem uraz, który powoduje wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego.
Mam rozpoznane zaburzenie odporności.
Jestem po wszczepieniu lub jestem zakwalifikowany do wszczepienia implantu ślimakowego.

Kiedy i w jaki sposób możesz zaszczepić się przeciw pneumokokom?
- Szczepionka podawana jest w formie podskórnego lub domięśniowego zastrzyku w ramię.
- Szczepienie składa się z jednej dawki.

Dawka przypominająca:
Stosowana,...

Mimo, że elektroniczna recepta weszła do powszechnego użycia już w styczniu 2020 roku, to wciąż krąży wokół niej wiele pytań. Zgłaszacie się z nimi do mnie, zarówno do gabinetu lekarza rodzinnego, jak i pytacie w internecie. Ten artykuł powstał w celu wyjaśnienia kilku kwestii związanych z elektroniczną receptą.

////
Przy okazji pisania tekstu, uzupełniłem także materiały w przygotowanym przeze mnie ebooku dotyczącym leków i ich stosowania. Tam możecie znaleźć informacje dotyczące stosowania elektronicznej e – recepty.

E-book dostępny jest za darmo, wystarczy dołączyć do newslettera.
Wysyłam tylko rzetelne informacje o zdrowiu. Zero spamu.

Pobierz tutaj: https://lekarzrodzinny.blog/newsletter/
////

Czym jest elektroniczna recepta?
To nic innego, jak kolejna forma wypisania leku przez lekarza. Możecie ją zrealizować w dowolnej aptece, zarówno w kraju, jak i za granicą. Jeżeli tylko e-recepta spełnia kryteria recepty transgranicznej (o czym możecie przeczytać w osobnym artykule), to pozwala na wykupienie leku na terenie całej Unii Europejskiej.

Jakie elementy powinna zawierać e-recepta?
By recepta była prawidłowo wystawiona, muszą znajdować się na niej następujące elementy:
- dane podmiotu, który ją wystawia,
- dane wystawiającego ją lekarza,
- dane Pacjenta – imię i nazwisko, adres, nr pesel oraz dodatkowe uprawnienia.

Kto może otrzymać e – receptę?
Receptę elektroniczna może otrzymać każda osoba, w tym także dziecko nieposiadające numeru pesel. Przysługuje ona Pacjentowi ubezpieczonemu w NFZ, jak i Choremu, który nie jest ubezpieczony. Zasadniczo Ministerstwo Zdrowia od stycznia 2020 roku zdecydowanie preferuje formę elektroniczną. Pozwala więc lekarzom na wystawianie recepty w formie papierowej tylko i wyłącznie w określonych sytuacjach. Zdarza się tak, gdy nie mają oni dostępu do internetu, występują problemy z działaniem serwisów NFZ, czy też gdy podczas wizyty domowej nie ma zasięgu i nie sposób wystawić e – recepty.

Czy na e – recepcie mogą być wpisane uprawnienia S?
Oczywiście, recepta elektroniczna może zawierać uprawnienia S, czyli senioralne na leki wydawane za darmo osobom będącym po 75 roku życia.
W momencie pisania tego tekstu jest lipiec 2020 roku. Od 1 lipca miały wejść w życie zmiany w przepisach. Chodziło o to, by receptę na leki ze zniżką “S” mógł wystawić każdy lekarz specjalista, np. kardiolog czy pulmonolog. Do tej pory mógł to robić tylko i wyłącznie lekarz rodzinny.
Niestety ze względu na problemy techniczne, Ministerstwo Zdrowia i NFZ wciąż nie udostępniły pełnej funkcjonalności systemu do wystawiania elektronicznych recept.

Przeczytaj albo posłuchaj więcej:
- Z jakich dodatkowych uprawnień może skorzystać pacjent?
- Jakie zniżki mogą znaleźć się w recepcie elektronicznej?
- Jak szybko Pacjent musi zrealizować e-receptę?
- Jakich leków nie można wystawiać na recepcie z długim terminem ważności?
- W jaki sposób można zrealizować e – receptę?
- O 4 – cyfrowym kodzie słów kilka
- Kilka przydatnych uwag, dotyczących realizowania recepty

LINKI:
- do wpisu na moim blogu:
https://lekarzrodzinny.blog/recepta-elektroniczna/

- do wpisu/nagrań dotyczących "Spisu leków" i podawania leków w ogóle:
https://lekarzrodzinny.blog/leki-jak-stosowac/

- pobierz ebook'a:
http://lekarzrodzinny.blog/newsletter/

- Internetowe Konto Pacjenta:
https://pacjent.gov.pl/internetowe-konto-pacjenta

Zespół niespokojnych nóg, wbrew temu, co można usłyszeć w reklamach radiowych i telewizyjnych, jest chorobą wymagającą szerokiej diagnostyki.

Informacje o zespole niespokojnych nóg oraz inne artykuły znajdziesz na:
https://lekarzrodzinny.blog

Co to jest zespół niespokojnych nóg?

W przebiegu zespołu niespokojnych nóg Pacjenci odczuwają przymus poruszania kończynami dolnymi. Ważnym objawem jest, że bóle pojawiają się lub nasilają podczas odpoczynku. Gdy Chory zaczyna się poruszać – ustępują. Najczęściej występują w godzinach wieczornych, gdyż właśnie wtedy zmniejsza się aktywność ruchowa.

W diagnostyce ważne jest, by objawy nie miały innego podłoża. Wtedy można śmiało powiedzieć, że jest to czysty zespół niespokojnych nóg. Jakie mogą być inne przyczyny dla dolegliwości bólowych nóg napiszę jeszcze kilka słów w dalszej części tekstu.


Kiedy najczęściej występuje?

Okazuje się, że zespół niespokojnych nóg pojawia się u Pacjentów bardzo często. W krajach dobrze rozwiniętych – w Niemczech czy w Stanach Zjednoczonych, dotyka nawet 25 % osób dorosłych. W Wielkiej Brytanii zaś – aż 40% osób po 50 roku życia.

Więcej na: https://lekarzrodzinny.blog/zespol-niespokojnych-nog/


Jak rozpoznać zespół niespokojnych nóg?
Oprócz 5 podstawowych, wymienionych wcześniej przeze mnie kryteriów, czyli:
- przymusowego poruszania kończynami,
- objawów nasilających się podczas spoczynku,
- dolegliwości zmniejszających się podczas ruchu,
- objawów występujących wieczorem,
- faktu, że nie da się znaleźć żadnej innej przyczyny dla tych dolegliwości,
występują jeszcze inne dolegliwości czy objawy, wskazujące na zespół niespokojnych nóg.

Są nimi:
- okresowe ruchy kończyn,
- poprawa po zastosowanym leczeniu,
- choroba zdiagnozowana u naszych Bliskich I st. – matki, ojca, siostry, brata,
- brak senności w ciągu dnia. Paradoksalnie, mimo przymusu poruszania kończynami, Pacjent budzi się wyspany.

Jaka jest przyczyna zespołu niespokojnych nóg?
Bardzo trudno jest jednoznacznie wskazać podstawową przyczynę tej choroby. Wiele mówi się o zespołach niedoboru żelaza, co przybliżę w dalszej części tekstu. Wskazuje się również tło genetyczne zespołu niespokojnych nóg. W literaturze mówi się także o nieprawidłowościach w budowie układu nerwowego, które powstają w życiu płodowym.

Chciałem zwrócić uwagę, że niezwykle istotnym elementem właściwego leczenia jest odróżnienie tej choroby od innych. I tu właśnie potrzebny Wam jest lekarz. Jeśli więc reklama skłania Was do zastanowienia się, czy Wasze objawy wskazują na zespół niespokojnych nóg, to zdecydowanie jest do najlepszy moment do zgłoszenia się na konsultację lekarską. Samodzielnie nie stawiajcie diagnozy!

Jakie choroby charakteryzują się podobnymi dolegliwościami?
Bardzo ważne jest, by zespół niespokojnych nóg odróżnić od innych chorób, które charakteryzują się podobnymi dolegliwościami. Mogą to być:
- zaburzenia neurologiczne,
- bóle korzeniowe wynikające z ucisku na korzenie nerwowe wychodzące z kręgosłupa,
- zaburzenia cukrzycowe, w których podwyższony poziom cukru uszkadza nerwy,
- zaburzenia psychiatryczne i choroby psychiczne, takie jak depresja czy zespół nadpobudliwości z deficytem uwagi.

To właśnie wizyta lekarska pomoże Wam rozstrzygnąć, czy wasze dolegliwości są objawem zespołu niespokojnych nóg czy też wskazują na inną chorobę, którą należy zdiagnozować.

Jakie są chorobowe przyczyny zespołu niespokojnych nóg?
Zespół może mieć swoje przyczyny inne niż opisane powyżej, takie które wymagają osobnego leczenie. Albo jego zaniechania. Tutaj także pomoże lekarz. Wśród tych przyczyn należy wskazać przede...

Zgłosiła się do mnie Pacjentka w wieku ok. 50 lat. Z przeprowadzonego wywiadu dowiedziałem się, że pracuje głównie w pozycji stojącej. Skarżyła się na nasilony ból stopy, który towarzyszył jej tuż po przebudzeniu. W ciągu dnia nieznacznie się on zmniejszył, jednak Pacjentka cały czas odczuwała pewien dyskomfort.

Ból utrudniał jej pracę i normalne, codzienne funkcjonowanie. Na jaką chorobę cierpi moja Pacjentka? Ma zapalenie rozcięgna podeszwowego czyli tzw. ostrogę piętową.

Co to jest ostroga piętowa?

Ostroga piętowa zdarza się niezwykle często. Mamy aż 10-procentowe ryzyko, że w ciągu całego życia również i my będziemy uskarżać się na tę chorobę. Zapalenie rozcięgna podeszwowego, jak sama nazwa wskazuje, charakteryzuje się bólem w okolicy podeszwowej – od strony spodniej stopy. Zwykle pojawia się on w okolicy pięty. W efekcie utrudnia Choremu normalne funkcjonowanie i chodzenie. Zmusza go do zmiany obuwia i codziennych nawyków.

Przyczyny powstawania ostrogi piętowej

Najczęściej pojawia się wskutek nadmiernego przebywania w pozycji stojącej. Wtedy to bowiem przeciążamy rozcięgno podeszwowe. Przyczynia się do tego również brak aktywności ruchowej. Na powstawanie ostrogi piętowej ma także wpływ wzrost masy ciała. Na ból w okolicy pięty cierpią szczególnie Pacjenci, których BMI wynosi ponad 27.
Jak rozpoznać ostrogę piętową?

By postawić diagnozę należy wykonać podstawowe badania. Oto, co zrobiłem:
- Przede wszystkim trzeba sprawdzić fizykalnie, w którym miejscu występuje dolegliwość bólowa. Najczęściej przy ucisku nasila się ona w okolicy spodniej pięty.
- Badanie ultrasonograficzne, wykonane miejscowo pozwoliło wykryć nieprawidłowości.
- By potwierdzić rozpoznanie wykonałem również zdjęcie rentgenowskie stopy w pozycji bocznej. Widać na nim wyraźnie dużą ostrogę piętową. To właśnie ona jest miejscem tworzenia się stanu zapalnego i odczynu. Powoduje również dolegliwości bólowe.

RTG ostrogi możesz zobaczyć tutaj: https://lekarzrodzinny.blog/ostroga-pietowa/

W jaki sposób leczyć ostrogę piętową?
Odpowiedź na to pytanie znajdziesz w nagraniu, a także na stronie mojego bloga:
https://lekarzrodzinny.blog/ostroga-pietowa/

Jeśli ten materiał był przydatny, zachęcam do subskrypcji i podania go dalej. Może przyda się Znajomym lub Bliskim?

Łagodny rozrost gruczołu krokowego, czyli prostaty, to choroba, która u mężczyzn występuje bardzo często. Im starszy mężczyzna, tym częściej zmaga się z tym schorzeniem. Mówi się nawet, że większość męskiej populacji umiera z przerostem prostaty, a nawet z nowotworem tego narządu. Nie oznacza to jednak, że jest to przyczyna zgonu, a to dość istotna różnica.

Objawy rozrostu gruczołu krokowego – jak je rozpoznać?
W pierwszej kolejności pojawiają się objawy ze strony dolnego odcinka dróg moczowych. Przede wszystkim jest to uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza moczowego. Występuje także częstsze oddawanie moczu i trudności w jego oddawaniu. Objawia się to przerywaniem strumienia moczu oraz parciem, które pojawia się nagle i zmusza Chorego do gwałtownego poszukiwania toalety. Może również wystąpić wolniejsze niż zwykle oddawanie moczu, oddawanie moczu z wysiłkiem lub wstawanie nocne. Wszystkie te wymienione przeze mnie objawy bardzo dobrze korespondują z procesami zachodzącymi w prostacie i pęcherzu. Wymagają one diagnostyki ze strony lekarza, któremu je zgłaszamy.

Warto również podkreślić fakt, iż u wielu mężczyzn powyższe objawy pojawiają się wraz z wiekiem.

Do ich nasilenia może prowadzić także stosowanie niektórych leków:
- przeciwdepresyjnych,
- przeciwuczuleniowych,
- rozszerzających oskrzela,
- moczopędnych, stosowanych w kardiologii.
Warto zgłosić lekarzowi, że stosujemy któreś z tych leków.

Dzienniczek mikcji
By ułatwić diagnostykę stosuje się specjalny dzienniczek oddawania moczu. Przykład takiego dzienniczka udostępniam w pliku pdf, dołączonym do tego artykułu. Można go sobie pobrać i wypełnić. Z pewnością ułatwi on diagnostykę lekarzowi, który będzie decydował o dalszym leczeniu.

Poziom PSA – badać czy nie?
W zakresie diagnostyki istnieje niestety wiele różnych sprzecznych doniesień. Najistotniejsze z nich dotyczą wykonywania badania PSA, czyli badania antygenu sterczowego. Podniesione stężenie antygenu we krwi powinno nas informować o niepokojących procesach zachodzących w prostacie. To nie musi oznaczać nowotworu!

Rekomendacje wielu towarzystw naukowych i instytucji publicznych z różnych krajów świata w zakresie wykonywania badania PSA są dość sprzeczne. Często wskazują one, by badać. Po kilku zaś latach zalecają, by tych badań zaniechać ze względu na istniejące ryzyko związane z tym badaniem. Często z powodu niepokojącego wyniku badania PSA do dalszej diagnostyki kierowani są Pacjenci, którzy wcale jej nie wymagają. Ryzyko jest większe niż ewentualne korzyści wynikające z wykonania badania PSA.

Jak należy to rozumieć? Otóż poziom PSA czasami się podnosi, ale wcale nie towarzyszy temu zwiększone ryzyko występowania nowotworów.

Więcej o badaniu PSA, o tym kiedy warto je wykonywać oraz porady jak radzić sobie (jeszcze przed wizytą u lekarza) z objawami przerostu prostaty - przeczytasz na blogu lub posłuchać w materiale.

Tekst wpisu:
https://lekarzrodzinny.blog/rozrost-prostaty-i-badanie-psa/

Dzienniczek mikcji możesz pobrać tutaj:
https://lekarzrodzinny.blog/wp-content/uploads/2020/06/dzienniczek_mikcji.pdf

Zapraszam do udostępniania tego materiału jeśli był dla Ciebie pomocny!
Podziel się podcastem, zajrzyj także na moją stronę lub fb.

Jak będą wyglądały wakacje w 2020 roku? Na to pytanie trudno jest znaleźć jednoznaczną odpowiedź. Na pewno będą inne niż do tej pory. Choćby ze względu na możliwość podróżowania, a ściślej rzecz biorąc na ryzyko związane z podróżami.

Mam tu na myśli sposób odbywania samej podróży i jej bezpieczeństwo, a także restrykcje związane z samym miejscem naszych wyjazdów. Trudno jest na ten moment jednoznacznie stwierdzić, co i kiedy będzie możliwe. W związku z powyższym zdecydowanie zachęcam do śledzenia aktualnych informacji na temat Covid 19. Strony Głównego Inspektora Sanitarnego oraz Ministerstwa Zdrowia stanowią wiarygodne źródła informacji. Można w nich sprawdzić wiadomości dotyczące podróżowania zarówno po kraju, jak i za granicą.

Więcej informacji znajdziesz na:
https://lekarzrodzinny.blog/covid-19-wakacje-2020/

Dokąd podróżować?
Dokąd podróżować w 2020 roku? Wydaje się, że oczywiście najbezpieczniej po kraju. Zwłaszcza, że wtedy możemy korzystać z własnego samochodu, W obecnej sytuacji stanowi on najbezpieczniejszy środek komunikacji. Eliminuje ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa SARS – Cov – 2. Być może okaże się, że podróże na terenie UE staną się również bardziej realne.

Mają powstać tzw. zielone korytarze, łączące ze sobą miejsca wakacyjnych destynacji z krajami, w których epidemia została opanowana. W ten sposób będziemy mogli przejechać przez kilka krajów. Udając się np. na odpoczynek na południe Europy nie odwiedzimy krajów transferowych, by w tych miejscach nie ryzykować zarażenia się od innych osób i również nie narażać tamtejszych mieszkańców.

Podróże poza UE wydają mi się dość trudne, głównie ze względu na obostrzenia związane z ruchem lotniczym, o których napiszę za chwilę.

Co z kwarantanną?
Przypominam, że na ten moment osoby niebędące w podróży służbowej, po powrocie do Polski muszą odbyć 14 dniową kwarantannę. Takie obostrzenia występują również na terenie innych krajów Unii Europejskiej.

Nie chcielibyśmy przecież, po przyjeździe na miejsce naszego pobytu, zostać skierowanym na odbycie 2 – tygodniowej kwarantanny. Z pewnością nie ucieszyłby nas również 14- dniowy okres przymusowego pozostawania w domu po powrocie z urlopu.

Póki kwarantanna nie zostaje zniesiona, podróże poza Polskę, poza podróżami służbowymi, nie są dobrym pomysłem.

Jak podróżować i gdzie mieszkać?
Sprawdź we wpisie na: https://lekarzrodzinny.blog

Masa darmowych materiałów przygotowanych przeze mnie oraz e-book o zdrowiu na wakacjach także pod adresem: https://zdrowienawakacjach.pl

Kolejne dni przynoszą informacje o nowych Chorych. Ci Chorzy pojawiają się coraz bliżej nas, czasem nawet tuż obok. Co robić, jak chronić siebie i Bliskich? Oraz o roli POZ i o tym, czego w POZ jako Pacjenci możecie się spodziewać. Zapraszam do nagrania!

Co słychać w POZ?

Możecie spodziewać się zmian! Ważnych, służących ograniczeniu szerzenia się infekcji koronawirusem. Pamiętajcie, że do przychodzi POZ przychodzimy wtedy, gdy jest to niezbędne. Starajcie się szybko pozałatwiać wszystkie sprawy, nie przychodźcie za wcześnie. Obok w kolejce mogą siedzieć chorzy Pacjenci – niekoniecznie na koronawirusa, ale infekcyjni. Wciąż trwa sezon grypy.

Już w rejestracji telefonicznej oraz osobistej pojawić się powinna ankieta – będziecie pytani o pobyt w rejonach transmisji wirusa, kontakt z osobami o potwierdzonej chorobie oraz o objawy. O wszystkim poinformujcie dokładnie, aby rejestrująca osoba mogła najlepiej pokierować Was dalej.

Ważne! Jeśli się tylko da – kontaktujcie się z POZ telefonicznie.

Dotyczy to zwłaszcza wystawiania recept na leki stale stosowane, ewentualnych skierowań w związku z przewlekłymi chorobami. Do decyzji lekarza pozostanie kwestia konsultacji medycznych innych Waszych problemów zdrowotnych, a nawet wystawienie zwolnienia ZUS ZLA.

Zalecenia ode mnie w zakresie kontaktu z POZ:

jeśli nie jest to absolutnie konieczne, nie przychodź do POZ;
we wszystkich możliwych sprawach staraj się kontaktować telefonicznie;
jeśli przychodnia świadczy teleporady – korzystaj z nich w pierwszej kolejności – jeśli lekarz uzna, że konieczne jest badanie osobiste, zaprosi Cię do POZ;
odbieraj i zamawiaj recepty zdalnie (e-receptę).
Jak chronić siebie i Bliskich?

Ponawiam swoje zalecenia z poprzedniego wpisu:

Unikaj kontaktu z osobami chorymi (także na przeziębienia, grypę sezonową).
Dla Chorych: zasłaniaj usta i nos, zwłaszcza kichając i kaszląc!
Nie ma wskazań do używania maseczek. Nie zaleca ich CDC. Maseczki dostępne na rynku nie chronią przez zarażeniem wirusem. Maseczkę mogą zastosować osoby chore (!!!)aby nie kaszel i nie kichać na innych – ale i to rozwiazanie ma wady (np. zdejmując maseczkę masz kontakt z wydzieliną z niej, czyli powinieneś potem umyć ręce).
MYJ ręce (ponad 30 sekund) i dezynfekuj je (preparaty na bazie alkoholu)!!!
Używaj preparatów do dezynfekcji przedmiotów (np. telefonu, okularów).
Unikaj dotykania dłońmi: ust, nosa, oczu.
Jesteś chory? Przeziębiony? Zostań w domu!

Dodatkowo:
- słuchaj zaleceń związanych z imprezami masowymi, nie uczestnicz w nich jeśli nie musisz, zwłaszcza jeśli są w zamkniętych pomieszczeniach;
- rozważ robienie zakupów, odwiedzanie poczty i urzędów w godzinach małego ruchu – zwłaszcza - - gdy jesteś osobą starszą lub chorą przewlekle;
- unikaj przebywania w środkach komunikacji zbiorowej.

Ogrom informacji o COVID-19, jak z nich wyłowić to co ważne? I prawdziwe? Codziennie pytacie mnie o to w gabinecie, ale także online. Sprawdzoną wiedzę zebrałem dla Was w tym video.

Zapraszam do wpisu: https://lekarzrodzinny.blog/koronawirus/

Pierwszym ogniskiem był plac targowy owoców morza w Wuhan. Chińczycy podejrzewają pierwsze przeniesienie ze zwierzęcia na człowieka. Jest to całkiem prawdopodobne, ponieważ koronawirusy tak właśnie się zachowują – mutują, w efekcie czasem są zdolne do „przeskoczenia” ze zwierzęcia na inne zwierzę lub na człowieka.

Obecnie jednak takie zachorowania (od zwierząt) nie są notowane, wirus przenosi się między ludźmi przez kontakt bezpośredni lub drogą kropelkową.

Koronawirusy powodują infekcje dróg oddechowych oraz przewodu pokarmowego. Zdecydowania większość z tych infekcji ma błachy przebieg: niewielki kaszel, objawy jak w przeziębieniu. Cyklicznie, co 2-4 lata pojawiają się infekcje tymi wirusami. Jedne z bardziej głośnych w ostatnich latach to wirusy SARS (2003, Chiny, mutacja wirusa wielbłądziego) i MERS (2012, Arabia Saudyjska, mutacja wirusa ssaków kotowatych). Generalnie takie infekcje obserwujemy od lat 60-tych XX. wieku.

Droga zarażenia od chorej osoby lub nosiciela do osoby zdrowiej jest typowa dla wirusów:

1. Przez bezpośredni kontakt: do ok 2 metrów odległości.
2. Droga kropelkowa – kiedy chory bądź nosiciel kaszlą lub kichają (takie kropelki z wirusem mogą wylądować na ustach lub w nosie zdrowiej osoby i być przyczyną infekcji).
3. Przez przedmioty, z którymi miała styczność chora osoba (kropelki z wirusem znajdują się na tych przedmiotach) – obecnie uważa się, iż ta droga szerzenia się infekcji jest odpowiedzialna za bardzo mało zachorowań. W zasadzie te przedmioty chory musiałby trzymać w ustach, potem to samo musiałby zrobić zdrowy – można sobie wyobrazić że chodzi np. o butelkę z wodą, kubek.
4. W ostatnim czasie pojawiły się doniesienie o możliwości zarażenia przez kontakt z wydzielinami – moczem i kałem. To może mieć istotne znaczenie w miejscach o słabej higienie, bez kanalizacji – krajach biednych.

Typowy przebieg infekcji koronawirlsem COVID-19 to łagodna choroba przeziębieniowa (nawet do 60% infekcji):
- kaszel, katar;
- gorączka o łagodnym do średniego przebiegu (38-39 st C);
- uczucie duszności (trudności w nabraniu powietrza).

Obecnie diagnostyka oparta jest o wystąpienie objawów (patrzy wyżej) oraz przebywanie w rejonie endemicznym występowania wirusa COVID-19 lub narażenie na bezpośredni kontakt z chorym.

Czyli łącznie: któryś z objawów lub wszystkie razem + przyjazd z Chin, Włoch północnych, etc. (lista rejonów na stronach GIS).

Jedynym sposobem potwierdzenia choroby jest wykonanie badania PCR – specjalnego badania genetycznego – w którym w laboratorium namnaża się materiał genetyczny wirusa (o ile jest) pobrany od Pacjenta.

Koronawirusa leczymy, jak inne infekcje wirusowe – objawowo, wspomagająco. Pacjent powinien być nawadniany, podawane są leki przeciwgorączkowe oraz przeciwkaszlowe. Konieczna jest izolacja.

W przypadku ciężkiego przebiegu konieczna jest hospitalizacja i leczenie zapalenia płuc i ewentualnej niewydolność nerek – podaje się często antybiotyki.

Obecnie mamy sezon grypowy, jak co roku okolica lutego to szczyt liczby zachorowań. Jako lekarz rodzinny zdecydowanie zalecam:

- Coroczne szczepienie siebie i Bliskich przeciw grypie!
- W przypadku stwierdzenia objawów infekcji górnych dróg oddechowych (grypa, przeziębienie) stosowanie leków zgodnie ze wskazaniami swojego lekarza (w tym leków przeciwgrypowych, jeśli je przepisano). Dodatkowo w razie infekcji:
- odpoczynek,
- nawadnianie
- i izolację od innych osób.
- Nie wychodź do pracy ani na zakupy, staraj...

Twój Bliski opuszcza szpital? Jest tak wiele spraw, o które należy zadbać. Dziś pomagam się w tej kwestii zorganizować - zapraszam do odcinka. Materiały znajdziesz na mojej stronie: https://lekarzrodzinny.blog/007

---

Ze strony www bloga warto pobrać gotowy PDF o wypisie ze szpitala. Krok po kroku prowadzę tam przez całą ścieżkę, a na dodatek można sobie tam pozaznaczać i zanotować ważne sprawy - sprawdź na https://lekarzrodzinny.blog/007

Zanim Twój Bliski opuści oddział szpitalny, sprawdź czy wszystko jest gotowe. Jeszcze podczas rozmów z lekarzami i pozostałym personelem medycznym dopytaj o istotne szczegóły związane z wypisem i pierwszymi dniami w domu.

Porozmawiaj z lekarzem prowadzącym odpowiedzialnym za Twojego Bliskiego. Najważniejsze informacje, jakie należy uzyskać to:
- Jaki jest aktualny stan Chorego?
- Jakie są rokowania? Czego się spodziewać w ciągu najbliższych tygodni/miesięcy?
- Jakie leki należy podawać Choremu, kiedy?
- Czy leki te są łatwo dostępne (czy np. nie trzeba będzie jechać do odległej apteki)?
- Czy potrzeba dodatkowego zaopatrzenia: stomia (worki), cewnik pęcherza (cewniki) lub inne (wózek, chodzik, materac przeciwodleżynowy)? Druki zapotrzebowania na te sprzęty wystawia lekarz.

Porozmawiaj także z personelem pielęgniarskim, fizjoterapeutami i psychologiem. Także wiele mogą podpowiedzieć.

Dokąd wraca Twój Bliski? Do domu swojego, a może Twojego? Do placówki zorganizowanej. Może warto zadbać o to miejsce:

Wybierz dla Chorego pokój, w którym głównie będzie przebywał. Powinien on zapewniać spokój, być przestronny (co ułatwi codzienne zabiegi przy Chorym, takie jak karmienie i mycie). Jeśli pokój wybierasz w wielopiętrowym domu, spróbuj wybrać parter, blisko kuchni i łazienki. W ten sposób wędrówki do Chorego nie będą bardzo uciążliwe. Optymalnie, by pokój nie był bardzo nasłoneczniony (zbyt wysoka temperatura w lecie), ale jasny.

Jak zorganizować dom/mieszkanie/pokój:

Chory wymaga często wiele sprzętu medycznego. Pamiętaj jednak, by zapewnić domowy charakter miejsca, gdzie Twój Bliski przebywa. Zadbaj o akcenty osobiste (zdjęcia, pamiątki, książki i inne). Usuń zbędne meble. Będziesz potrzebować dużo miejsca na specjalistyczne łóżko, na manewrowanie wózkiem inwalidzkim, przenośną toaletą. Jeśli jest taka możliwość, wykorzystaj meble z kółkami (ułatwi to ich odsuwanie). Potrzebujesz szafki na akcesoria do toalety Chorego. Miejsca do rozkładania leków (zamykana szafka, szuflada). Osobnego miejsca na dokumenty medyczne (aby nie „fruwały” po pokoju i były łatwe do odnalezienia, nawet w stresie).
Potrzebne będzie miejsce do położenia przyniesionych posiłków i napojów, optymalnie w zasięgu ręki Chorego. Możesz zainwestować z specjalny stolik na kółkach - nadaje się do przystawiania do łóżka medycznego. Łóżko - powinno być specjalne, medyczne, łamane przynajmniej w dwóch miejscach (osobno wezgłowie i nogi). Łóżko to komfort dla Chorego i dla Ciebie.
Materac przeciwodleżynowy na łóżko jest niezbędnym elementem wyposażenia, jeśli Chory stale leży. Jeśli dostęp do toalety jest utrudniony, zapewnij Choremu dostęp do krzesła higienicznego.
Zapewnij uchwyty do trzymania się w toalecie: obok ubikacji, pod prysznicem lub w wannie.
Usuń dywaniki, chodniczki, wszystkie przedmioty z podłogi, na których łatwo jest się potknąć.

Opieka nad chorym Bliskim do wyzwanie. Dla całej rodziny. Przemyślnie wspólnie wiele spraw:

To do Ciebie będzie należało współdecydowanie o tym, jak, gdzie oraz kto sprawuje opiekę nad Twoim Bliskim. Pamiętaj, że Chory powinien być włączony w podejmowanie takiej decyzji. Wymuszanie przeprowadzki do innego domu, czy do opieki zorganizowanej to najgorszy scenariusz. Lepiej uczciwie i szczerze...

W tym odcinku mówię o refundacji na wyroby medyczne - poniżej notatka. Transkrypcji szukaj na mojej stronie: https://lekarzrodzinny.blog/006

Wyroby medyczne to przeróżne potrzebne w domu przedmioty, które pomagają w codziennym funkcjonowaniu Chorym, np. wózki inwalidzkie, różnego rodzaju protezy, ortezy ortopedyczne, aparaty słuchowe, soczewki okularowe, obuwie ortopedyczne, materace przeciwodleżynowe, laski i kule, a także pieluchomajtki, cewniki czy sprzęt stomijny. Na sporą część z nich przysługuje refundacja – część kosztów ich zakupu, do określonego limitu kwoty, pokrywa Narodowy Fundusz Zdrowia.

Do każdego wyrobu medycznego refundowanego przez NFZ istnieje specjalny kod (litera i liczba porządkowa zgodnie z załącznikiem do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 maja 2017 r. w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie (Dz.U. z 2017 r. poz. 1061).

Na każdy wyrób medyczny (każdy kod) wystawiane jest oddzielne zlecenie.

Czasami ten sam wyrób medyczny widnieje w spisie pod różnymi kodami, np. pieluchomajtki. Znajdziesz je w spisie pod kodem P.100 i P.101. W czym tkwi różnica? Otóż pieluchomajtki na kod P.100 należą się (uogólniając) Pacjentowi z chorobą nowotworową (nowotwór okolicy krocza albo wtedy, gdy Pacjent nie trzyma moczu i stolca z powodu przebiegu choroby nowotworowej lub jej powikłań). Limit na finansowanie wynosi 77 zł, a udział % w odpłatności ze strony Chorego to 0%.

Dla pozostałych wskazań (neurogenne lub nieneurogenne nietrzymanie moczu i stolca) obowiązuje kod P.101 oraz inny limit finansowania (90zł) i inna odpłatność (30%).

Ten sam produkt (pieluchomajtki) ma różnych producentów i może mieć inną cenę i jakość. NFZ finansuje wyroby medyczne do wysokości limitu refundacji (kwota w złotówkach podana w tabeli). Jeśli cena wybranego wyrobu jest wyższa niż cena określona limitem, NFZ pokrywa koszt wyrobu do wysokości limitu refundacji, a różnicę pomiędzy ceną brutto i kwotą refundacji dopłaca pacjent.

Zlecenie na wyrób medyczny wystawia lekarz, felczer, pielęgniarka lub położna. Dla każdego wyrobu medycznego (każdego kodu) jest dokładnie określone, kto może wystawić druk zlecenia.

W zależności od rodzaju wyrobu medycznego zlecenie przysługuje jednorazowo na dłuższy czas (np. na wózek inwalidzki raz na 4 lata) lub może być ponawiane częściej (pieluchomajtki przysługują co miesiąc). Zlecenie na wyroby medyczne przysługujące comiesięcznie może być wypisane na okres nie dłuższy niż trzy kolejne miesiące, z wyłączeniem miesięcy, które upłynęły (tylko do przodu).

Otrzymane zlecenie musi zostać potwierdzone do refundacji przez Oddział Wojewódzki NFZ, na terenie którego jest zarejestrowany Chory, w oparciu o adres zamieszkania.

Od stycznia 2020 roku potwierdzanie wniosku będzie dokonywane automatycznie, od lekarza będzie więc można udać się bezpośrednio do apteki lub sklepu z zaopatrzeniem medycznym na zakupy.

Ze strony www możesz pobrać aktualny wykaz refundowanych wyrobów medycznych - sprawdź na https://lekarzrodzinny.blog/006

Zapraszam do lektury całości bloga!

Jeśli chcesz otrzymać informacje na temat nowych materiałów, na temat transkrypcji - zapisz się do mojego newslettera. Przesyłam tylko sprawdzone informacje o medycynie, przydatne w dbaniu o zdrowie Twoje i Twoich Bliskich.

Jeśli ten temat był dla Ciebie ciekawy - podziel się podcastem.
Zapraszam do pozostawiania komentarzy. Pytaj, jeśli chcesz wiedzieć! Postaram się pomóc!

Poniżej znajdziesz notatkę do piątego odcinka mojego podcastu o zdrowiu - dziś o hospicjum domowym. Transkrypcji szukaj na mojej stronie: https://lekarzrodzinny.blog/005

Z mojego doświadczenia wynika, że najczęściej Chory trafia do opieki hospicyjnej w dość „gwałtownych” okolicznościach. Decyzja o odstąpieniu od nieskutecznej już terapii jest zawsze ogromnym stresem. Nie tylko dla Pacjentów. Dla Ich Rodzin. Także dla lekarzy.

Niestety wciąż zbyt rzadko objęcie opieką hospicyjną jest zaplanowane z wyprzedzeniem. A zatem odpowiednio przygotowane. Często brakuje nawet informacji o tym, że taki sposób na zapewnienie opieki jest w ogóle możliwy.

Skierowanie do hospicjum domowego wystawia:
- lekarz Podstawowej Opieki Zdrowotnej (lekarz rodzinny lub inny lekarz w POZ);
- lekarz pracujący na oddziale szpitalnym.

Pacjent musi posiadać odpowiednie wskazania medyczne do objęcia opieką hospicyjną. Wynika to oczywiście z faktu, że tylko wybrane grupy Chorych odniosą korzyść z takiego sposobu leczenia.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 12 czerwca 2018 roku (Aktualne!!! Weszło w życie z dniem 1 lipca 2018 roku) do uzyskania świadczeń w zakresie opieki paliatywnej i hospicyjnej (w tym hospicjum domowego) uprawnieni są Pacjenci z wybranymi chorobami - sprawdź na mojej stronie www listę tych chorób.

Jak działa zespół hospicjum?
Aby sensownie zakwalifikować Pacjenta do objęcia opieką hospicjum domowego trzeba sobie odpowiedzieć na pytanie: Czym taka opieka jest? Technicznie jest to:
- wizyta lekarska nie rzadziej niż raz na 2 tygodnie;
- wizyty pielęgniarskie (2 razy w tygodniu lub więcej zależnie od potrzeb);
- opieka fizjoterapeuty;
- opieka psychologa;
- opieka pracownika socjalnego;
- badania stosownie do potrzeb;
- dostęp do urządzeń medycznych w warunkach domowych (koncentrator tlenu, pompy do podawania leków).

Jeśli więc Rodzina jest w stanie zapewnić Choremu opiekę domową (karmienie, przebieranie, mycie, podawanie leków) lub Chory jest wystarczająco samodzielny dla radzenia sobie z tymi czynnościami – można myśleć o opiece hospicjum domowego.

Od razu zwracam uwagę, że Pacjenci z demencją, znacznym otępieniem, niesamodzielni – jeśli nie mają w domu Opiekunów – nie uzyskają wystarczającej pomocy ze strony hospicjum domowego. Lepszym rozwiązaniem jest dla Nich hospicjum stacjonarne (opieka 24h/dobę), oddział paliatywny a czasami także Dom Pomocy Społecznej.

Co tak naprawdę robią pracownicy hospicjum domowego:

Zmniejszają albo niwelują dolegliwości bólowe Chorego. 
Z bólem możemy zrobić naprawdę wiele. W Polsce dostępne są wszystkie najnowocześniejsze leki przeciwbólowe we wszystkich niemal formach podania, w tym nie tylko jako tabletki, ale także plastry, w sprayu do nosa czy tabletkach rozpuszczających się w ustach.

Leczą inne objawy.
Nudności i wymioty, brak możliwości podawania leków czy posiłków. Duszność. Profilaktyka i leczenie odleżyn. Depresja. Wyniszczenie. 

Umożliwiają uzyskanie/odzyskanie pewnej samodzielności. 
Dzięki pracy fizjoterapeuty możliwe jest niwelowanie wielu objawów, np. przykurczy (poprzez ćwiczenia), obrzęków (masaż). Możliwe staje się częściowe lub pełne usprawnienie Chorego - np. umożliwienie mu wykonywania wybranych czynności codziennych jak siadanie, jedzenie, mycie się, poruszanie. 

Pomagają w emocjach.
Umieranie osoby Bliskiej to ogrom emocji w całej Rodzinie. Opieki psychologa potrzebują w związku z tym wszyscy Bliscy Chorego. Często obserwuję, że do samego końca nie są pogodzeni, o wiele dłużej niż sam Umierający. To nasila trudności w rozmowie w domu: Chory chciałbym np. uporządkować swoje sprawy, spisać testament, a Bliscy nie chcą o tym słyszeć. Wciąż negują umieranie. 

Zapraszam do lektury na

Poniżej znajdziesz notatkę do drugiego odcinka mojego podcastu o zdrowiu. Transkrypcji szukaj na mojej stronie: https://lekarzrodzinny.blog/004

Po pierwsze apteczka! Nie ma dobrego wyjazdu wakacyjnego bez dobrze spakowanej apteczki. Apteczka gwarantuje zdrowie i bezpieczeństwo Tobie i Twoim Bliskim. Jeśli przewlekle chorujesz na jakieś choroby, pamiętaj, aby do apteczki dołączyć wszystkie stale stosowane leki. 

Na nic nie chorujesz? I tak warto przygotować apteczkę podróżną. Zdejmie Ci to z głowy wiele problemów w trakcie podróżowania. Pamiętaj, że podczas wakacji może zdarzyć się wiele nieprzewidzianych sytuacji: komuś może zrobić się niedobrze, może dopaść Cię gorączka, coś może wpaść Ci do oka albo możesz skręcić nogę w czasie wspinaczki. W takich sytuacjach apteczka jest niezastąpiona. 

Klikając tutaj znajdziesz skład proponowanej przeze mnie wakacyjnej apteczki:
--> https://lekarzrodzinny.blog/apteczka/

Na vlogu znajdziesz także unboxing mojej prywatnej apteczki wakacyjnej. Zapraszam. 

Podstawowym problemem w podróży jest choroba lokomocyjna. Pojawia się, ponieważ błędnik odpowiedzialny za poczucie położenia ciała wychwytuje, że jesteśmy w ruchu, ale oczy spoczywają np. na nieruchomej desce rozdzielczej czy na książce, co dezorientuje mózg. To wyjaśnienie medyczne od razu pozwala płynnie przejść do sposobów radzenia sobie z chorobą lokomocyjną - trzeba po prostu mózg oszukać raz jeszcze. 

Podstawowe zasady zapobiegania objawom choroby lokomocyjnej:
- Unikaj ciężkostrawnych posiłków przed podróżą, pij rozsądne ilości raczej chłodnych płynów zarówno przed, jak i w trakcie podróży. Używaj wody niegazowanej. 
- Skupiaj wzrok na drodze i odległych przedmiotach, unikaj oglądania filmów i czytania, w tym z urządzeń elektronicznych. 
- Siadaj z przodu pojazdu, zawsze przodem do kierunku jazdy. 
- Żuj gumę do żucia. 
- Rozmawiaj ze współpasażerami, jeśli na chorobę lokomocyjną cierpi dziecko - wymyśl dla niego gry i zabawy zajmujące podróż. 
- Zastosuje leki: dimenhydrynat, a w cięższych postaciach dostępną na receptę prometazynę (skontaktuj się ze swoim lekarzem przed podróżą). 
- Rób przerwy w podróży. 
- Podróżuj przewietrzonym pojazdem, raczej w chłodniejszej temperaturze. 

Samolot najszybciej pozwala przedostać się z jednego miejsca na drugie, ale właśnie w tej szybkości zmiany klimatu czyhają na Ciebie liczne niebezpieczeństwa. Pamiętaj więc, aby zabrać ze sobą ubranie pozwalające wygodnie przebrać się. W zależności od temperatury i wilgotności na miejscu zmieniaj strój unikając przegrzania lub wychłodzenia. Jeśli więc lecisz z chłodnej jesiennej Polski w tropiki, ubierz się ciepło, ale spakuj do podróżnej torby coś do szybkiego przebrania się po wylądowaniu. Podobnie w drodze powrotnej - zadbaj o zabranie w podręcznej torbie stosownej odzieży. 

Latanie samolotem sprzyja infekcjom górnych dróg oddechowych. Po pierwsze: siedzisz w samolocie z kilkoma setkami innych pasażerów - ktoś wśród nich pewnie jest chory i może zarażać. Po drugie: klimatyzacja, wysuszone powietrze i zmiany temperatury źle oddziałują na barierę śluzówkową w Twoich drogach oddechowych, przez co są one bardziej podatne na infekcje. 

Podróżowanie samolotem z zapaleniem ucha środkowego albo chorobami trąbki słuchowej szczerze odradzam. Można pogorszyć infekcję, a na pewno nasilić odczuwany ból. Trąbka wyrównuje bowiem ciśnienie między uchem środkowym a światem zewnętrznym. Jeśli nie działa, a samolot wzbija się w górę, narasta różnica ciśnień i może dojść do uszkodzenia w obrębie np. błony bębenkowej. Jeśli nie masz wyjścia i musisz lecieć mimo choroby: pomóc może udrożnienie nosa (krople) i zastosowanie leków z pseudoefedryną (zmniejszają obrzęk śluzówek). Ewentualnie zastosować można...

Tyko w pierwszych dwóch tygodniach września na grypę zapada około 100'000 z nas. A to tylko 14 dni sezonu infekcyjnego, który trwa do kwietnia. W sezonie 2018/2019 15 tysięcy osób musiało być przyjętych do szpitala z powodu powikłań. Możesz temu zapobiec.

Poniżej znajdziesz notatkę do drugiego odcinka mojego podcastu o zdrowiu. Transkrypcji szukaj na mojej stronie: https://lekarzrodzinny.blog/003

A więc o grypie: jeżeli dojdzie do zakażenia wirusem grypy, to dzięki szczepieniu objawy choroby są mniej nasilone. Nawet jeśli jesteś zdrowy i rzadko chorujesz, ale w Twoim otoczeniu znajdują się małe dzieci lub osoby z obniżoną odpornością czy też po 65. roku życia, dobrze jest się uodpornić i dzięki szczepieniu uniknąć zarażenia ich. Zadbaj więc także o Ich bezpieczeństwo!

UWAGA: Szczepienie nie zapobiega zachorowaniu na zwykłe „przeziębienie”, ale działa celowanie przeciwko wirusom grypy, które najczęściej powodują zachorowanie na tę groźną chorobę.

Szczególne grupy osób, dla których wskazane jest szczepienie. Zaszczep się, jeśli jesteś:
- osobą po 55. roku życi,
- po przeszczepie narządów i tkanek,
- kobietą planującą ciążęw okresie nasilenia zachorowań na grypę,
- kobietą w ciąży (najlepiej szczepić się w II i III trymestrze),
- kobietą karmiącą,
- osobą mającą bliski kontakt z:
- dziećmi poniżej 5 lat (a zwłaszcza poniżej 6. miesiąca życia),
- osobami przewlekle chorymi,
- osobami w wieku podeszłym (po 65. roku życia),
- pracownikiem ochrony zdrowia, szkół, handlu, transportu,
- pensjonariuszem domów opieki zdrowotnej.

Czy cierpisz na:
- niewydolność układu oddechowego,
- astmę oskrzelową,
- przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP),
- niewydolność układu krążenia,
- chorobę wieńcową,
- niewydolność nerek,
- nawracający zespół nerczycowy,
- chorobę wątroby,
- chorobę metaboliczną (np. cukrzycę typu I, dnę moczanową, zespół metaboliczny, hemosyderozę),
- choroby neurologiczne (padaczkę, stwardnienie rozsiane, migrenę, jesteś po udarze mózgu),
- choroby nowotworowe układu krwiotwórczego,
- choroby neurorozwojowe (rozszczepy kręgosłupa, rozdwojenie rdzenia, rozszczepy czaszkowo-mózgowe).

Jeśli odpowiedź brzmi TAK - jesteś w szczególnej grupie ryzyka. Zaszczep się!

Szczepionka daje ochronę przed zakażeniem typami wirusa grypy odpowiedzialnymi za zachorowania w danym sezonie grypowym, jak również – co bardzo istotne – służy do ochrony przed powikłaniami pogrypowymi np. przed rozwojem zapalenia płuc, zapalenia mięśnia sercowego, ze zgonem włącznie).

Powoduje wytworzenie przeciwciał antyhemaglutyninowych i antyneuraminidazowych, a także przeciwciał ochronnych przeciwko składowym wirionu. Niszczą one wirusa, gdy ten dostanie się do naszego organizmu.

Zapraszam do lektury na https://lekarzrodzinny.blog/003

Jeśli chcesz otrzymać informacje na temat nowych materiałów, na temat transkrypcji - zapisz się do mojego newslettera. Przesyłam tylko sprawdzone informacje o medycynie, przydatne w dbaniu o zdrowie Twoje i Twoich Bliskich.

Jeśli ten temat był dla Ciebie ciekawy - podziel się podcastem.
Zapraszam do pozostawiania komentarzy. Pytaj, jeśli chcesz wiedzieć! Postaram się pomóc!

Poniżej znajdziesz notatkę do drugiego odcinka mojego podcastu o zdrowiu. Transkrypcji szukaj na mojej stronie: https://lekarzrodzinny.blog/002

Chcesz pobrać listę leków do wydrukowania wraz z materiałami dodatkowymi?
Zapisz się do mojego newsletter. Możesz to zrobić na mojej stronie, np. tutaj:
https://lekarzrodzinny.blog/newsletter

Leki możesz stosować samodzielnie lub podawać je innym, zwykle Bliskim Ci Osobom. Najważniejsze, o czym musisz pamiętać, to:
- Dbanie o stały dostęp do leków, w tym odpowiednio częste uzupełnianie domowej apteczki.
- W tym celu konieczne są regularne odwiedziny u lekarza prowadzącego leczenie (opieka specjalistyczna lub POZ), aby zawsze mieć aktualnie wypisaną receptę na leki.
- Regularne sprawdzanie dat ważności leków.
- Przechowywanie leków w bezpiecznym miejscu, poza dostępem dzieci i innych niepowołanych osób.

Recepta ważna jest 30 dni od daty jej wystawienia lub (jeśli lekarz zaznaczył datę realizacji) 30 dni od wskazanej daty. Od tej reguły wyjątkiem są antybiotyki. Na jednej recepcie można umieścić „zapas” leków na 120 dni terapii. Jeśli stosujesz leki stale (np. leczysz nadciśnienie) nie musisz po nie chodzić co miesiąc. Lekarz może wystawić podczas tej samej wizyty wiele recept na kolejne okresy - nie dłużej niż na 360 dni leczenia.

Recepty potrafią być naprawdę niejasne. Nie chodzi tylko o to, że są nieczytelne, czy niewyraźnie napisane. Recepta zawiera wiele informacji, wszystkie one są ważne.

Aktualna lista leków jest najważniejszym narzędziem dla Chorego, Jego Opiekunów oraz dla lekarzy i służb ratunkowych! Pamiętaj o tym i zawsze dbaj, by lista była sporządzona, aktualna i szybko dostępna.

Lista jest sposobem sprawdzania, jakie leki bierze Chory, czy właściwe, o odpowiednich porach, w odpowiednich dawkach. Dla lekarza jest ułatwieniem w zakresie zarządzania procesem leczenia,
dla służb ratunkowych stanowi cenną podpowiedź w sytuacjach zagrożenia (w cukrzycy, krwawieniu, wymiotach, gdy Chory jest nieprzytomny i w innych).

Listę zabieraj na wizyty do lekarza, do szpitala czy do domu opieki.

Spis leków zawiera najważniejsze informacje o stosowanych lekach, istotne dla Pacjenta, Rodziny Chorego, ale także lekarza czy ratownika medycznego.

Spis zawiera dane Pacjenta: zwykle wystarcza imię i nazwisko.
Optymalnie, jeśli zawiera datę sporządzenia. Wtedy wiadomo, na ile jest aktualny.

W tabeli można spisać leki stale podawane, podając ich nazwę (spisaną z opakowania) oraz dawkę (zwykle w miligramach).

Warto zaznaczyć, na jakie schorzenie podawany jest ten lek. Zwłaszcza starszym Pacjentom ułatwia to zorientowanie się, po co stosują konkretne lekarstwo.

Kolejne pola tabeli służą do wyraźnego zaznaczenia, kiedy lek jest stosowany (rano, w południe czy wieczorem) oraz ile razy i po ile tabletek (np. 2 rano, 0 w południe, 1 wieczorem).

Dolna część tabeli służy do spisania leków podawanych doraźnie, np. leków przeciwbólowych, leków w skokach ciśnienia tętniczego.

W podcaście i wpisie na blogu omówiłem częste problemy z lekami:
- kłopoty z nazwą,
- niewyraźnie wypisane recepty,
- niezrozumienie zaleceń,
- kwestie ceny leku,
- czym są zamienniki,
- jak nie zapominać o lekach
- i wreszcie jak otworzyć opakowanie z lekami.

Zapraszam do lektury na https://lekarzrodzinny.blog/002

Jeśli chcesz otrzymać informacje na temat nowych materiałów, na temat transkrypcji - zapisz się do mojego newslettera. Przesyłam tylko sprawdzone informacje o medycynie, przydatne w dbaniu o zdrowie Twoje i Twoich Bliskich.

Jeśli ten...

Poniżej znajdziesz notatkę do odcinka pierwszego mojego podcastu o zdrowiu. Transkrypcji szukaj na mojej stronie: https://lekarzrodzinny.blog/001

Jeśli chcesz otrzymać informacje na temat nowych materiałów, na temat transkrypcji - zapisz się do mojego newslettera. Przesyłam tylko sprawdzone informacje o medycynie, przydatne w dbaniu o zdrowie Twoje i Twoich Bliskich.

Osteoporoza to choroba, w której jest mało kości w kości. W efekcie - kości stają się kruche i podatne na złamanie. Z osteoporozą można żyć, można o niej nie wiedzieć. Aż do upadku. Często błahego, który zdrowym kościom by nie zaszkodził. A jednak kończy się złamaniem.

Najbardziej podatne na złamania są:
- szyjka kości udowej
- okolica nadgarstka
- kręgosłup.

Co roku na świecie dochodzi do ponad 10 milionów złamań związanych z osteoporozą. Do 2050 roku szacuje się, że tych najpoważniejszych - czyli złamań w obrębie nogi (szyjka kości udowej) będzie 6,5 miliona rocznie. Czemu to ważne?
Bo po złamaniach:
- 50% osób zostaje niepełnosprawnymi i wymaga pomocy - jeśli to Twój Dziadek albo Babcia - być może będą potrzebowali Twojej pomocy!
- Umiera nawet 20% mężczyzn i 25% kobiet (w rok od złamania) wskutek powikłań, przewlekłego leczenia, leżenia (zapalenie płuc, zatorowość).
- Zostaje ból, z którym często trudno sobie poradzić.

Tylko w Polsce co roku dochodzi do 150 tysięcy złamań, z czego 30 tysięcy to złamania szyjki kości udowej związane z osteoporozą. To oznacza jedno złamanie co około 20 minut!

Jak diagnozuje się osteoporozę?
Wykonuje się densytometrię, czyli sprawdza jak gęste są kości. Badanie powinno być wykonane na kościach kręgosłupa lędźwiowego i na kości udowej. Badanie z nadgarstka jest mało wiarygodne.

Warto pomyśleć o zbadaniu siebie lub Bliskich, najbardziej narażone są:
- kobiety, zwłaszcza po menopauzie,
- osoby palące tytoń,
- osoby bardzo szczupłe,
- Chorzy leczeni sterydami przewlekle (np. z powodu reumatoidalnego zapalenia stawów).

W leczeniu stosuje się suplementację wapnia (Ca), zalecane jest zwykle ok 1200 mg na dobę. Ale uwaga - są badania pokazujące, że za dużo wapnia może prowadzić do rozwoju miażdżycy i zmian w sercu - a więc zawału! Nie warto więc przedawkowywać wapnia.
Stosując wapń w tabletkach pamiętaj, aby przyjmować tabletki RAZEM z jedzeniem.

Drugim elementem jest witamina D:
Produkowana jest w skórze. Ale osoby starsze produkują jej mniej.
Jesli skórę chronimy przed światłem (kremy z filtrem, ubranie) - nici z produkcji.
W Polsce warunki do produkowania witaminy D nasza skóra ma od maja do września. Trzeba wystawić na minimum 15 minut przynajmniej 15% powierzchni ciała (głowa, ramiona).

Jak widać nie jest łatwo samemu sobie witaminy D naprodukować - dlatego akurat będąc w Polsce warto ją suplementować - 800 jm/dobę wystarcza. Można ją podawać 1x/dzień, 1x/tydzień a nawet 1x/miesiąc. Uwaga! Witaminę D można przedawkować!

Wreszcie - jeśli jest osteoporoza potwierdzona w badaniu - lekarz włącza leki - tzw. bisfosfoniany. Wymaga to kontroli lekarskiej i bardzo ważne jest aby leki odpowiednio przyjmować - lek podawany doustnie powinien być przyjmowany na czczo, popity dużą ilością wody i powinno się po przyjęciu tabletki spacerować (!!!) przez około 30-40 minut. Inaczej nic się nie wchłonie i na nic takie leczenie.

----

Poza leczeniem osteoporozy równie ważne jest chronienie osób starszych przed upadkami! Słabe światło w domu, liczne przeszkody, zła organizacja mieszkania - i wypadek gotowy. Do tego Seniorzy często chorują na cukrzycę, zaćmę czy zwyrodnienia stawów - to utrudnia ruch.

W Polsce co roku upada co 3. Senior. Jeśli Twój Bliski po 65 roku życia nie upadł w ciągu ostatnich 2 lat - statystyka podpowiada, że upadnie...