Podcasts by Category

Podcast pod specjalnym nadzorem

Podcast pod specjalnym nadzorem

Podcast pod specjalnym nadzorem

Historie z czeskiego XX wieku. Podcast nie tylko dla czechofilskiej publiczności, ale wszystkich spragnionych ciekawych opowieści. Z humorem opowiada zawiadowca stacji - Piotrek Gawliński, przewodnik praski.

74 - 45. Upadek Davida Černého
0:00 / 0:00
1x
  • 74 - 45. Upadek Davida Černého

    Dziękuję, że wspieracie mój podcast na ⁠⁠Patronite⁠⁠, ⁠⁠buycoffee⁠⁠, czy wykupujecie ⁠⁠dostęp do specjalnych odcinków⁠⁠ na Spotify. Wspierajcie twórców niezależnych!

    W tym odcinku Podcastu pod specjalnym nadzorem zastanawiam się, czemu David Černý, tak lubiany w Polsce czeski rzeźbiarz, od dobrej dekady popada w twórczą przeciętność. Dlaczego "wkurzacz czeski", wcześniej często reagujący na wydarzenia polityczne i społeczne, znakomicie potrafiący wykorzystać fale "wielkiej historii", ostatnio przynosi dzieła dość banalne, dania niedosmażone i letnie, przyciągające tylko instagramowych turystów? A przecież był to kiedyś mistrz skrótu, skandalista, który nie bał się przekroczenia żadnej granicy dobrego smaku, w końcu buntownik z wyboru przeciwko estabilishmentowi. Opisuję ostatnią aferę wokół odsłonięcia jego motyli na domu handlowym Máj w Pradze, która obudziła burzliwą dyskusję na temat ingerencji w przestrzeń publiczną. Czy każdy kicz ma prawo zawisnąć w centrum metropolii, tylko i wyłącznie dlatego, że taka jest wola dewelopera? Wiedzcie, że nie tylko Polska żyje problemami związanymi ze sztuką współczesną (myślę o MSN w Warszawie). Wasi sąsiedzi, przynajmniej Prażanie, też debatują, lamentują i załamują ręce. A David Černý tylko na to czeka. W tym aspekcie się nie zmienił.

    P.S Jestem ciekaw Waszych przemyśleń i komentarzy. Wielu powie pewnie, że to żaden upadek - wręcz przeciwnie - to wzlot.

    Dziękuję raz jeszcze, że słuchacie Podcastu pod specjalnym nadzorem, doceniacie czeskie i praskie historie. To już 45 pełny odcinek. Do usłyszenia w następnej opowieści. PG



    Thu, 31 Oct 2024 - 28min
  • 73 - 44. Muzyka grzybów

    Możecie wspierać Podcast pod specjalnym nadzorem na ⁠Patronite⁠, ⁠buycoffee⁠, a także poprzez płatne ⁠subskrypcje⁠. Za każde wsparcie w tych ciężkich czasach - serdecznie dziękuję!

    Jesień jest, grzyby rosną, zabieram Was więc na podcastowe grzybobranie. Rozstrzygnę w końcu, czy Czesi, a może Polacy to najwięksi grzybiarze na świecie! Ale zrobię to w swoim stylu. Nie będę zasypywał Was statystykami jak jesiennymi liśćmi. Przyniosę argumenty kulturowe i kulturalne: muzyczne, filmowe, także te ze świata sztuki. Bo czy Polacy mogą się pochwalić kompozytorem, który usłyszał muzykę grzybów? Czy polska kinematografia zajmuje się grzybiarską obsesją ?Czy w Polsce periodyki kulturalne analizują grzybiarski fenomen?

    Prezentuję twórczość kompozytora Václava Hálka. To postać o franciszkańskich rysach, jakby żywcem wyciągniętą z prozy Oty Pavla. U niego miłość do grzybów, wędrówek, niepodważalny geniusz muzyczny, łączy się z wiarą w Boga i odnajdywania go w przyrodzie (niecodzienne połączenie, jeśli wziąć pod uwagę stereotypy na temat Czechów). Kompozytor odszedł dokładnie 10 lat temu, w najlepszym czasie dla grzybiarzy. Zdążył jeszcze poczęstować smażonymi grzybami samego Johna Cage'a. Opowiem też o czeskim Ojcu wszystkich grzybiarzy, o łączeniu tak odległych fenomenów jak wschodnie sztuki walki i grzybobranie. Zastanawiać się będę, czy można zabić w walce o grzyba? A ponieważ świętujemy 100-lecie Manifestu surrealistycznego André Bretona, pojawi się też seks z makaronem. Zapraszam na spacer do lasu...


    Thu, 17 Oct 2024 - 21min
  • 72 - Zamek trzech prezydentów - BONUS do odcinków "Kamienie się toczą do Pragi"

    Rolling Stones dali impuls do przemian Zamku Praskiego, ale to, co działo się potem, w szalonych latach 90-tych, przejdzie najśmielsze oczekiwania. Festiwal muzyki tanecznej w siedzibie prezydenta? Yes, ano, we can. W bonusowym odcinku opowiadam o transformacji symbolu władzy, Hradu nad Pragą, w czasie "panowania" prezydenta Havla, Klausa i Zemana. Nie każdy wniósł dobre rzeczy, nie każdy zrozumiał idee otwartej, obywatelskiej agory - jak to wymyślił filozof na tronie - prezydent Masaryk. Będzie przez moment o Masaryku i jego nadwornym architekcie Jože Plečniku, bo ich duch powrócił, kiedy Zamek opuścili czerwoni prezydenci. Będzie o tym, jak Havel zmienił najważniejszy praski kompleks, jaki dał impuls, jak wspaniale potrafił przyciągać ludzi z odmiennymi ideami i optyką. A potem już komercjalizacja tego miejsca za prezydenta Klausa, jazz, szalony pomysł na Tour de Ski (na sztucznym śniegu) i kiedy wydawało się, że gorzej być nie może...nadejdzie Miloš Zeman z opcją prokremlowską i drutem żyletkowym. Nie jest to odcinek wyłącznie polityczny. Pełno w nim anegdot o artystach (od razu mówię: będzie David Černý). Gdzieś się nam to wszystko równoważy w luźnej gawędzie, do której w Podcaście pod specjalnym nadzorem już chyba przyzwyczaiłem. Na koniec refleksja: kto miałby przyjechać na Zamek Praski do prezydenta, by znów o tym miejscu było głośno? Taylor Swift?

    Ten bonusowy materiał jest otwarty dla wszystkich słuchaczy, by pokazać, że dodatkowe odcinki warte są ⁠subskrybowania⁠. Dziękuję jak zawsze za wsparcie na ⁠Patronite⁠, ⁠buycoffee⁠, za wszystkie lajki, komentarze, łapki w górę na ⁠YouTube⁠.

    Do usłyszenia w następnym odcinku Podcastu pod specjalnym nadzorem. Ahoj! PG



    Thu, 26 Sep 2024 - 32min
  • 71 - 43. FEXT (najbardziej przeklęty z czeskich poetów)

    Karel Šebek był fextem. Kto to taki? To byt nieśmiertelny. Nie straszny mu ból, cierpienie, śmierć. Taki był Karel, człowiek, który próbował się zabić 20, może nawet 30 razy. Nigdy mu się to nie udawało. Sanitariusz w zakładach psychiatrycznych, który sam stał się pacjentem. Najbardziej przeklęty z czeskich poetów, tworzący wiersze na kilogramy, owładnięty surrealizmem, coraz bardziej popadający w obłęd i wyglądający śmierci. Wciąż mało znany, nawet w Czechach, gdzie po latach wychodzą jego wiersze, korespondencja, zapisy snów. Napisałem, że Karel był fextem, ale może wciąż nim jest? Jego zagadkowe zniknięcie nie zostało wyjaśnione. Od czasu do czasu znów się pojawia, daje znak, pozostawia ślad. Próbuję to wyjaśnić na końcu tej historii. Jest ona dla mnie bardzo ważna: Karel Šebek to jeden z praskich szaleńców, którzy są mi tak bliscy. Najnowszy odcinek Podcastu pod specjalnym nadzorem, to nie tylko opowieść o samozniszczeniu, nieśmiertelności, znikaniu, ale też o wielkiej przyjaźni.

    Tylko dzięki Waszemu wsparciu Podcast pod specjalnym nadzorem wciąż powstaje. W dzisiejszych (ciężkich) czasach, to wcale nie jest takie oczywiste. Dlatego bardzo dziękuję za to, że wykupujecie subskrypcje na Spotify, wspieracie na Patronite, stawiacie wirtualne kawy na buycoffee lub śledzicie kanał podcastu na YouTube.

    p.s w odcinku wspominam też Věrę Kunderovą, żonę Milana Kundery, która odeszła kilka dni temu. Po cichu, na własnych zasadach, tak jak żyła.

    Thu, 19 Sep 2024 - 28min
  • 70 - 42. Kamienie się toczą do Pragi 2/2

    Czas na drugą część opowieści o legendarnym koncercie Rolling Stones w Pradze. Jesteście gotowi? Dziękuję za wszystkie ciepłe komentarze i recenzje po pierwszym odcinku. To dzięki Wam powstają kolejne materiały Podcastu pod specjalnym nadzorem. Dziękuję za wsparcie na ⁠Patronite⁠, ⁠buycoffee⁠, ⁠subskrypcje na Spotify⁠, czy łapki w górę na ⁠YouTube⁠.

    17 sierpnia 1990 roku, pod osłoną nocy, w Pradze lądują legendarni Rolling Stonesi! Jeszcze kilka miesięcy wcześniej, ludziom nie przyszłoby to nawet do głowy. W Czechosłowacji przez dwa kolejne dni trwa "druga rewolucja". Mick Jagger, Keith Richards i spółka, wypędzają bolszewików rock'n'rollem, sowieckie czołgi wyjeżdżają (w praktyce jeszcze chwilę to potrwa), kamienie się wtaczają. Rolling Stones do dziś są z tego pobytu bardzo dumni. Opowiem o czasie jaki spędzili z prezydentem Václavem Havlem (Keith w swojej autobiografii napisze "Jezu, lubię tego kolesia!"), o prezencie jaki mu przywieźli. Dowiecie się co zwiedzał w Pradze Mick Jagger, co zjadł z Olgą Havlovą, czemu tak problematyczne były argentyńskie steaki, przywiezione dla gwiazd rocka. W końcu opowiem jak to wyglądało, kiedy rozbrzmiały pierwsze riffy "Start Me Up" i na oczach 110 tysięcy fanów, Rollling Stones zstąpili z rockowego nieba! Na tym legendarnym koncercie było aż 7 tysięcy Polaków. Jestem pewien, że dla wszystkich, którzy byli 18.08.1990 roku w Pradze, ten (i poprzedni) odcinek Podcastu pod specjalnym nadzorem, będzie wehikułem czasu, do tego formującego momentu.

    Fri, 13 Sep 2024 - 26min
Show More Episodes