De Jortcast

Het was een week met veel spanningen in de samenleving, zowel in de VS tijdens de verkiezingen, als in Nederland na de rellen van de wedstrijd Ajax- Maccabi Tel Aviv.

Wat kunnen we verwachten van onze politieke leiders wereldwijd en hoe moeten we met elkaar omgaan in deze tijden van polarisatie en stijgende kosten voor ons levensonderhoud?

Te gast bij Jort Kelder in het Allard Pierson zijn prof. dr. Kees van den Bos, hoogleraar Sociale Psychologie en prof. dr. Roel Beetsma, hoogleraar Macro-economie. En wie niet mag ontbreken is doctorsassistent Milou Brand!

Economisch is Europa vies, lelijk en oud. Moeten we om dit tegen te gaan op onze knietjes naar Brussel kruipen om toch nog een keer de handen ineen te slaan? En hoe komen we in hemelsnaam aan die 800 miljard komen die volgens Draghi nodig is om Europa te moderniseren? Te gast is prof. dr. Roel Beetsma, die komt uitleggen welke economische maatregelen Europa moet gaan nemen nu Trump president wordt. Moet het Europese antwoord MEGA zijn, als in Make Europe Great Again?

Het is nog steeds onrustig in Amsterdam na de rellen tussen de supporters van Maccabi Tel Aviv en Ajax. Is dit een trede hoger in de trap van de polarisatie van onze samenleving? En hoe gaat dat nu in de VS na de verkiezingsoverwinning van Trump? Te gast is prof. dr. Kees van den Bos, hoogleraar Sociale Psychologie en gespecialiseerd in maatschappelijke conflicten in de democratische rechtsstaat. Hij is tevens schrijver van de boeken: “Waarom mensen radicaliseren” en “Elkaar eerlijk behandelen”.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van 9 november, waar Jort belt met CDA'er Harmen Krul over de rellen in Amsterdam en zijn motie voor een staatscommissie over zorg. Prof. dr. Roel Beetsmageeft tips hoe wij net zo rijk kunnen worden als de Amerikanen (ook met behulp van Draghi). Onze jongedr. Lotte Brinkhof heeft onderzoek gedaan naar het belang van veerkracht bij senioren. En prof. dr. Kees van den Bos legt uit waarom woorden als garbage Trump mede aan een winst hebben geholpen. 

Hoe word je 'vrij van een staat' en geheel soeverein of autonoom? Een moestuin, zonnecellen en je BSN-nummer verbranden? Of is een enkeltje Paraguay genoeg? Te gast zijn autonomen-expert dr. Luuk de Boer (RUG) en 'soevereine vorst-expert', historicus dr. Joost Welten. 

Doctorsassistent Milou Brand leidt het gesprek in met dit artikel: https://www.trouw.nl/buitenland/viruswaarheid-bouwt-in-paraguay-een-toevluchtsoord-voor-nederlanders-die-het-zat-zijn~b4d0bd68/

Ruim 200 jaar geleden kreeg de over-over-over-over (etc) grootvader van onze huidige koning Willem-Alexander de kroon van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden en dat was Willem I. 

Wie was deze man die na 18 jaar eindelijk weer voet aan wal zetten aan de kust van Scheveningen en zich gelijk tot soeverein vorst liet kronen in 1815? Wat wilde hij met het toenmalige grote Koninkrijk en waarom zijn 'we' België verloren? Te gast is historicus dr. Joost Welten. Welten publiceerde vorig jaar een dik boek over de hofhouding van Willem I getiteld 'Dansen rond de troon van Willem I'.  

Nu we wachten op de uitslag van de verkiezingen, kijken we nog eens goed naar de die kiezers. Wie zijn toch die soevereinen waar Trump vaak aan refereert in zijn taalgebruik ('swamp') en symboliek? En hoe lijken de Nederlandse autonomen, die zich nu gaan vestigen in Paraguay, op hun Amerikaanse geestverwanten? 

Te gast is dé onderzoeker en specialist op dit gebied, dr. Luuk de Boer, gepromoveerd op dit onderwerp in Princeton en nu werkzaam bij de Rijksuniversiteit Groningen. 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van zaterdag 2 november.

Jort belt met Henk Vermeer (BBB) over anti-homowetgeving in Georgië. We hebben het over de soevereinen, die in de VS en Nederland een steeds grotere groep worden, met dr. Luuk de Boer. En we hebben het over de soevereine vorst, Willem I (1815- 1840) met dr. Joost Welten. En de jonge dr. Geesje Duursma heeft onderzoek gedaan naar gastvrijheid. 

Wie bepaalt wat de president van de Verenigde Staten mag zeggen? Hebben zij de macht in handen of zijn het de puissant rijke donateurs die de regels bepalen?

De campagnes voor de verkiezingen van dit jaar zijn de duurste ooit. De campagne van Trump kostte al zo’n 1,5 miljard dollar. Die van Harris zelfs 1,8 miljard. Welke invloed heeft geld op de belangrijkste verkiezingen van dit jaar?

Te gast bij Jort Kelder zijnprof. dr. Bastiaan van Apeldoorn, hoogleraar Mondiale Politieke Economie en Geopolitiek aan de VU, prof. dr. Peter Barthel, emeritus hoogleraar astrofysica aan de RuG. En terug van weggeweest: onze doctorsassistent Milou Brand, met een gedicht van Rob van Essen. 

Er is geen lucht, geen geluid en geen weer, en de temperatuur varieert van -180 tot +120 graden Celsius. Ondanks deze onaardse omstandigheden willen we maar wat graag terug naar de maan. De Verenigde Staten, China, Rusland, India en ondernemers zoals Elon Musk hebben plannen klaarliggen. Waarom willen we toch zo graag naar de maan? En waarom hebben we niet dezelfde fascinatie voor de zon? Te gast is hoogleraar astrofysica prof. dr. Peter Barthel.

Het mooiste woord in het woordenboek als het aan Trump ligt? Tariffs. Specifieker: importtarieven. Als gevolg van Trumps protectionistische voorstellen verwachten economen een krimp van de mondiale markt. Prof. dr. Bastiaan van Apeldoorn legt uit dat het hoe dan ook mis gaat: waar wij Trump voorstellen als de enige ‘protectionistische tsaar’, kunnen Harris en Biden er ook wat van.

Op 2 november 2024 is het twintig jaar geleden dat Theo van Gogh werd vermoord door de radicale moslim Mohammed B. B. vond dat Van Gogh de islam had beledigd, onder meer met de film Submission. Van Gogh kon mensen onophoudelijk sarren met het woord. Niet alleen moslims, maar ook joden, christenen en BN'ers. Hij streed, zoals hij zelf verkondigde, voor het vrij woord. 

Biograaf en historicus dr. Jaap Cohen schreef zeven jaar aan het boek ' De Bolle Gogh' en is te gast bij Jort Kelder. Cohen heeft twintig dozen aan knipsels en brieven gelezen en 150 mensen rondom Van Gogh geinterviewd.

Ook Jort heeft Theo gekend, als collega en tafelgenoot bij debatprogramma's. Was Theo van Gogh uniek in het verkondigen van het vrij woord in columns, tv-programma's en films? Of hoort hij thuis in een Nederlandse traditie van polemisten? 

Dit is de gehel uitzendig van dr Kelder en Co van zaterdag 26 oktober. Jort belt met VVD'er Wim Meulenkamp over kweekvlees. Prof. dr. Bastiaan van Apeldoorn legt uit welk internationaal economisch beleid Harris en Trump willen voeren. Onze jonge dr. Kris van der Pas over het strategisch procederen van ngo's bij asielaanvragen. En prof. dr. Peter Barthel, emeritus hoogleraar Astrofysica legt uit waarom we de maan moeten koesteren en niet ook nog vol moeten bouwen. 

Kunnen we de economische onwtikkelingen voorspellen als Trump de verkiezingen wint? Welke lessen kunnen we trekken uit de onderzoeken van de winnaar van de Nobelprijs voor Economie, Daron Acemoğlu? En hoe gaat het met onze eigen economie en het inkomen van de burger? Is Nederland de beste plek om te wonen?

Te gast bij Jort Kelder is prof. dr. Coen Teulings, econoom en universiteitshoogleraar aan de Universiteit Utrecht. Onlangs verscheen van hem het boek 'The Microeconomics of Market Failures and Institutions'over het belang van gezonde instituties. 

Hedonisme betaalt zich uit, kijk maar naar evenementen zoals ADE. Naast verdoving en beneveling is een bruisend nachtleven een belangrijke magneet voor mensen om naar een stad te trekken. Maar hoe houd je een club hip en levendig in een stad met een groot aanbod? Te gast is dr. Timo Koren, die de clubcultuur onderzoekt in toonaangevende steden als Amsterdam en Berlijn.

Prof. dr. Coen Teulings legt uit waarom Daron Acemoğlu één van de terechte winnaars is van de Nobelprijs voor Economie, die vorige week bekend is gemaakt. Acemoğlu onderzoekt het verband tussen gezonde sociale instellingen en de economische groei. Hoe beter een staat met al zijn facetten zoals bijvoorbeeld onderwijs, hoe beter de economie functioneert. Teulings onderwijst dit ook aan zijn klas van studenten én ambtenaren. Het geheim van een goede economie voor iedereen is stabiele instellingen waar ook die ambtenaar weer werkzaam is. 

Voor de shownotes: 

Podcast van Teulings en Kelder: https://open.spotify.com/show/4vASbGJSPLHqSKWwfLnK1m

Laatste boek van prof. dr. Coen Teulings: The Microeconomics of Market Failures and Institutions

De trailer van The Apprentice: https://www.youtube.com/watch?v=0tXEN0WNJUg

Podcast met Trump en Impaulsive: https://www.youtube.com/watch?v=xrFdHO7FH8w&t=110s

Artikel The Economist: https://www.economist.com/finance-and-economics/2024/10/17/inside-the-secret-oil-trade-that-funds-irans-wars

Dit is de volledige uitzending van dr. Kelder en Co van zaterdag 19 oktober, waarin Jort Kelder belt met Barbara Kathmann (GroenLinks-PvdA) over TikTok-moderatoren. Met econoom prof. dr. Coen Teulings bespreken we het werk van Nobelprijswinnaar Daron Acemoğlu en de oorsprong van mondiale welvaartsverschillen. Ook te gast is dr. Timo Koren, die clubcultuur onderzoekt in toonaangevende steden zoals Amsterdam en Berlijn. Onze jonge dr. Annelotte Janse vertelt over samenwerkingen tussen Duitse neonazi’s en rechtsextremisten uit de VS.

Cirkelen de gieren al boven Schoof I? Komt een val van het kabinet sommige politici helemaal niet zo slecht uit? Te gast bij Jort Kelder zijn dr. Bart Jansen, universitair docent bedrijfsethiek en rechtsfilosofie (o.a. in New York en Nyenrode) en dr. Koen Damhuis, politicoloog en universitair docent aan de Universiteit Utrecht.

Afgelopen week werd het nieuws gedomineerd door het uitpluizen van ons demonstratierecht. Hebben we demonstraties nodig voor een gezonde en weerbare democratie? En hoe vitaal is onze rechtsstaat nu politici over elkaar heen buitelen over de vraag of beslissingen wel of niet rechtsstatelijk zijn? Te gast is rechtsfilosoof dr. Bart Jansen, die de zin en onzin van de weerbare democratie komt uitleggen.

Elke week zijn er (kleinschalige) protesten van ambtenaren. Mag dat? En hoe kijken politici naar ambtenaren? Politicoloog dr. Koen Damhuisheeft samen met  zijn collega's een grootschalig onderzoek gedaan naar de kritiek van Kamerleden op de ambtenaar op X. Ook schreef Damhuis eerder een boek over de PVV en haar kiezers getiteld 'Wegen naar Wilders' en legt hij uit hoe we de X-strategie van de PVV-leider moeten interpreteren.  

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van 12 oktober waar Jort Kelder belt met Laurens Dassen (VOLT) over een emigratie-tax. Politicioloog dr. Koen Damhuis heeft onderzoek gedaan naar de mening over ambtenaren. Onze jonge dr. Meike Reusken heeft onderzocht hoe je met wiskunde voedselversplilling tegen kunt gaan. En met dr. Bart Jansen hebben we het na een roerige week van protesten over het demonstratierecht. 

Nu het gros van de diersoorten wereldwijd het loodje leggen, stellen wij onszelf de vraag wie we eigenlijk liever willen redden: de ijsbeer of de ijskast? Want zijn we wel bereid in te leveren in ruil voor een wereld met biodiversiteit? Of ligt het antwoord voor die betere wereld juist in innovatie?

In deze extra lange aflevering een debat, onder leiding van Jort Kelder, met emeritus prof. dr. Matthijs Schouten, bijzonder hoogleraar ecologie en filosofie van het natuurherstel aan de WUR. Naast hem journalist, documentairemaker en eco-modern dr. Hidde Boersmaen auteur en filosoof drs. Lisa Doeland. 

En natuurlijk poëzie (van Kees Torn), voorgedragen door niemand minder dan Milou Brand, doctorsassistent des huizes.

Het Allard Pierson, de thuisbasis van de Jortcast, heeft een tentoonstelling gewijd aan de uitstervende dieren getiteld 'De roep van de o'o. Natuur onder druk'. Ga dat zien, tot 26 januari 2025.

We zitten in een fase waar we op zoek zijn naar autoritair leiderschap. Wat voor eigenschappen moet diegene hebben die de roedel aanvoert? Verwachten we vriendelijkheid en zorgzaamheid of juist rechtlijnigheid en autoriteit? Hoe ziet de leider van de toekomst eruit? Voldoen dan wel Trump of Harris hieraan? En hoe lastig is het voor onze onpartijdige Schoof? Te gast is evolutionair psycholoog prof. dr. Mark van Vugt.

Kan de oorlog in het Midden-Oosten alleen gestopt worden door de Amerikanen, zoals afgelopen week in het nieuws betoogd werd? Te gast is dr. Kenneth Manusama, jurist en Amerika-deskundige en tevens schrijver van het boek 'Democratie van het Wilde Westen’. 

Waarom reageert Biden weinig op Netanyahu? En welke kant kiezen Kamala Harris en Donald Trump in de campagne? 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co waar Jort Kelder belt met Joost Eerdmans (JA21) over zijn motie over lokhomo's. Hij praat met dr. Kenneth Manusama over de VS als vredesduif bij het conflict in het Midden-Oosten. Onze jonge dr. Bodyl Brand deed onderzoek naar de behandelmethode van, speciaal, vrouwen die een psychose hebben. En prof. dr. Mark van Vugt fileert het leiderschap van o.a. Dick Schoof.  

Bestaat er zoiets als politieke waarheid? Of kun je juist in de politiek makkelijk en zonder problemen cijfers anders interpreteren? Wat is de functie van waarheid in de politiek? Vooral nu we veel crises, zoals de asielcrisis en de klimaatcrisis, moeten bevechten? Of bestaan die crises alleen op papier? Waarom kun je als Kamerlid Agema zo’n draai maken in je overtuigingen nadat je minister Agema bent geworden? Hoe werkt dat? Te gast bij Jort Kelder zijn prof. dr. Marcel Canoy, bijzonder hoogleraar gezondheidseconomie aan de VU, dr. Wytske Versteeg, auteur en politicoloog en uiteraard schuift Milou Brand, doctorsassistent des huizes, aan. Zij draagt een vers voor van Kees Torn.

Zijn er in een debat altijd twee waarheden? Of heeft één van de twee het altijd fout? En hoe herken je dan de echte kennis? Politicoloog en schrijfster dr. Wytske Versteeg verkent deze vragen in haar boek Waar: over de kunst van het (niet) weten en neemt met dr Kelder door welke rol de waarheid nog speelt in de zogenaamde post truth-samenleving.

Jortcast op YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=0piDgoIrJ2c&t=1s

Hoe organiseer je de zorg gezond? Prof. dr. Marcel Canoy, gezondheidseconoom en verbonden aan de VU heeft zorgen over de plannen van dit kabinet in het algemeen en zorgminister Fleur Agema in het bijzonder

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van 28 september waar we bellen met Jan Paternotte (D66) over de Nederlandse levering van onderdelen aan de F-35. Prof. dr. Marcel Canoy over de kosten van de zorg en het kabinetsbeleid. Onze jonge dr. Pauline Dirven heeft onderzoek gedaan naar de historie van de Britse forensische expert. En we hebben het over de waarheid met dr. Wytske Versteeg.  

Hebben we nou een asielcrisis, krijgen we een spoedwet? Niets is duidelijk na talloze uren van debatteren afgelopen week. We adviseren minister Faber naar Denemarken te kijken, want dit land doet altijd alles net iets handiger . Zo ook de opvang van asielzoekers (en daar ging ze dan ook een paar dagen na deze opname heen).
Te gast in deze aflevering van de Jortcast zijn macro-econoom dr. Jasper Lukkezen, hoogleraar politieke communicatie prof. dr. Claes de Vreese en natuurlijk ook aangeschoven is de doctorsassistente Milou Brand. Zij draagt tevens het gedicht voor getiteld Doors of Perception van Riekus Waskowsky. 

De nieuwe minister van Financiën, Eelco Heinen, verkondigde vanaf dag één van zijn ministerschap dat hij korte metten wil maken met de slappe begrotingsmoraal van voorgaande kabinetten. Zien we dit terug in zijn eerste Miljoenennota? Of rekent Kabinet-Schoof zich rijk? Te gast is macro-econoom dr. Jasper Lukkezen.

Iedereen, inclusief minister Faber, heeft het over Denemarken en het Deense Model. Want daar in Denemarken hebben ze ook veel partijen en polarisatie, maar wel een robuust politiek systeem én zijn ze tevreden met hun asielsysteem. Hoe doen wij het in vergelijking met de Denen? Zijn onze politici te bozig en twitteren ze te veel?
Hoe stevig was dat debat van de Algemene Politieke Beschouwingen afgelopen week? Kunnen we een winnaar en een verliezer aanwijzen? Te gast is prof. dr. Claes de Vreese, hoogleraar Politieke Communicatie, zowel Deen als expert in de politieke taal. 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co waar Jort Kelder belt met Kamerlid Thom van Campen (VVD) over een boekje over hondentaal dat het Ministerie van LVVN dat ze gratis gaan uitdelen. Verder analyseert prof. dr. Claes de Vreesehet jargon van het debat. Onze jonge dr. Olaf Simonse onderzocht waarom mensen geen bijstand of toeslag aanvragen. En dr. Jasper Lukkezen heeft de duizenden pagina's van de begroting doorgespit en velt zijn oordeel. Is er een duidelijke breuk te zien bij het financiële beleid met Rutte IV?  

Eindelijk weekend, na een zwaar politieke week. Terwijl vak K uitslaapt, tijd voor dr Kelder en Co om conclusies te trekken. Wees welkom in het Allard Pierson om de uitzending bij te wonen. Te gast zijn econoom dr. Jasper Lukkezen over de Miljoenennota en prof. Dr. Claes de Vreese over de Algemene Beschouwingen. Over Schoof, en natuurlijk over NSC en hoe Van Vroonhoven stand poogde te houden. Is NSC oprecht en politiek sterk? Of is NSC de zwakste schakel… 12.45 in het Allard Pierson in Amsterdam, loop gewoon binnen!

Op het Buitenhof, nast het Binnenhof, in Den Haag gaat Jort Kelder in gesprek met prof dr. Wim Voermans over, natuurlijk, ons staatsrecht. De coalitie twijfelt er bijna niet over, maar is het uitroepen van een asielcrisis zoals minister Faber van plan is, wel mogelijk (en verstandig) in onze rechtsstaat? Ook aangeschoven is Jasper van Dijk, die 17 jaar als SP-Kamerlid oppositie heeft gevoerd. Hoe voer je succesvol oppositie? En hoe kijkt hij nu van een afstand naar de huidige Haagse politiek? Kan NSC verder zonder Omtzigt? Zal er een mobieltjesverbod komen in de Kamer? 

Deze week vanuit een tent op het Buitenhof, tegenover het Binnenhof, waar Jort Kelder in gesprek gaat met prof. dr. Wim Voermansen voormalig SP-Kamerlid Jasper van Dijk over, hoe kan het ook anders, de politiek. Voordat ze de problemen bij NSC uiteenzetten en vooruitblikken op de debatten van deze week, eerst de focus op de Amerikaanse stijl van debateren. Voermans is net terug van een reis naar Austin, Texas, waar hij een prijs kreeg uitgereikt voor een van zijn boeken over de grondwet (getiteld The story of constitutions). Aldaar keek hij samen met veel politicolgen naar het debat tussen Trump en Harris. Hoe kijken Van Dijk en Voermans terug op dit Amerikaanse spektakel? Kunnen we al conclusies trekken welk vakje de Amerikaanse zwevende kiezer gaat aanvinken? 

Het regeerakkoord wordt op vrijdag gepresenteerd. Op zaterdag 14 september praat dr Kelder erover met prof. dr. Wim Voermans, hoogleraar Staatsrecht te Leiden en voormalig SP-Kamerlid Jasper van Dijk. Komt dat zien, live op het Buitenhof (naast het Binnenhof) in Den Haag. Aanmelden kan door te mailen naar jortcast@avrotros.nl.

Presentatie door Splinter Chabot, volgende week is Jort er weer. 

Van de 45 Amerikaanse presidenten stierven er acht terwijl ze nog in functie waren, en van hen werd maar liefst 18% vermoord. Het is daarmee, na de paus en monarch, een van de meest dodelijke beroepen die er bestaan, aldus onze gast dr. Peter van der Heiden. Werd Trump echt beschoten of was het enkel een glassplinter? En waarom krijgt Trump zo’n grote steun van de Amerikaanse kiezer?

Het academische jaar gaat van start met een hete herfst, constateert historicus dr. Geerten Waling. Universiteiten moeten laveren tussen links-ideologisch activisme enerzijds en een strengrechts kabinet anderzijds. Waling bezocht recent een nieuwe universiteit in de Verenigde Staten, waar de oprichters streven naar een vrijhaven voor ware intellectuele diversiteit. Wat is er aan de hand op onze universiteiten? En is de situatie in Amerika een voorbode voor wat ons te wachten staat?

Presentatie door Splinter Chabot, volgende week is Jort er weer. 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van zaterdag 7 september met deze week Splinter Chabot. Jort Kelder is er volgende week weer.

Splinter spreekt met historicus dr. Geerten Waling over de ‘hete herfst’ op universiteiten. De jonge dr. is Amber Zwanenburg, die onderzoek deed naar schijnconstructies. Aansluitend een gesprek met dr. Peter van der Heiden over de Amerikaanse verkiezingen en Donald Trump. Ook bellen we met CDA-Kamerlid Eline Vedder over fatbikes.

Aan de start van een nieuw academisch jaar peilt Jort de stand van de wetenschap in de Lage Landen. In hoeverre vindt ideologie zijn weg in het wetenschappelijk discours? Welke invloed heeft de media daarop? En moet de politiek niet veel vaker luisteren naar onze knappe koppen? Over deze heikele kwesties schijnt dr. Chris Aalberts zijn licht. Hij werkt onder meer als docent politieke communicatie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, is actief als politiek verslaggever en schreef meerdere boeken over Neerlands politiek. Aan zijn overzijde neemt plaats dr. Daphne Stam. Stam is als gastonderzoeker actief bij de Universiteit Leiden en werkt mee aan de Venus-missie van ESA.

Het wordt tijd dat we het eens gaan hebben over een van ‘s lands grootste wetenschappers ooit. Zijn naam: Huygens, en niet Constantijn, maar Christiaan. Niet enkel ontdekte Huygens de ringen van Saturnus en ontwierp hij het slingeruurwerk, hij hield zich eveneens bezig met buitenaards leven. Wat wist hij vierhonderd jaar geleden over ons heelal? Te gast is natuurkundige en planeetonderzoeker dr. Daphne Stam.

Er zou meer dualisme in de kamer, minder achterkamertjespolitiek én een nieuwe bestuurscultuur komen. Maar hoeveel gaat er dit jaar echt veranderen?  Het ‘breed extraparlementair programkabinet’ waar PVV, VVD, NSC en BBB op aanstuurden, heeft immers opvallend veel weg van een normaal kabinet. Dr. Chris Aalberts, politiekwatcher gespecialiseerd in rechts-populisme, ziet een coalitie van partijen zonder échte achterban en weinig voelsprieten: hij voorspelt een chaotisch politiek jaar. 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van 31 augustus met een politieke belletje met Arend Kisteman van de VVD over de lesmethodes die basisscholen krijgen aangeboden, de toekomst van Schoof I met dr. Chris Aalberts, de jonge dr. Emma van der Goot onderzocht het effect van politieke conflicten op de kiezer en dr. Daphne Stam vertaalde een boek van onze grootste wetenschapper Christiaan Huygens. 

De groentijd is in volle vaart en is dit jaar voorzien van een koninklijk randje. En wel in de gedaante van prinses Amalia, die toetreedt bij het hoofdstedelijke corps. Hoe is het gesteld met het imago van de thuishaven voor elite studenten? Welke invloed heeft de media daarop? En welke groepsdynamieken ontrollen zich achter gesloten deuren? In de zoektocht naar een antwoord op deze vragen schuift emeritus hoogleraar prof. dr. Leen Dorsman aan, specialist op het gebied van de geschiedenis van hoger onderwijs. Aan zijn overzijde zit psycholoog, gedragstherapeut en schrijver dr. Martin Appelo. Op zijn sofa namen meerdere studenten plaats die traumatische ervaringen overhielden aan de tijd bij hun studentenvereniging. Om toch met een opgeheven hoofd het academisch jaar in te luiden, sluit Doctorsassistent Milou Brand af met werk van M. Vasalis.

Amalia doorloopt op dit moment net als honderden andere feuten de groentijd van het corps. Het is elk jaar wachten op het volgende schandaal, maar toch is er onder studenten meer dan genoeg animo voor een lidmaatschap. Waar komt de aantrekkingskracht van het corps vandaan? Te gast is emeritus hoogleraar universiteitsgeschiedenis prof. dr. Leen Dorsman.

Het is voor een gnoe veiliger om met de kudde te lopen dan in zijn eentje over de prairie te huppelen. Maar wees niet de gnoe in het midden van de kudde. De menselijke samenleving bestaat immers bij de gratie van de avontuurlijke, creatieve of recalcitrante types aan de randen. Psycholoog dr. Martin Appelo, stelt de diagnose.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van 24 augustus 2024 met een studentikoze corporale editie. U hoort Kamerlid Rosanne Hertzberger (NSC) over de internationale student, dr. Martin Appelo over de middelmaat, onze jonge dr. Nienke Boderie heeft het anti-rookbeleid onderzocht. En emeritus prof. dr. Leen Dorsman weet alles over de historie van Nederlandse corpora.

Terwijl de rijken der aarde exorbitante bedragen steken in filantropische projecten, vraagt Jort Kelder zich af hoe modern ons belastingsysteem nog is. Zijn we een belastingparadijs geworden of jagen we de gegoede bovenlaag het land uit? Is een tweede huis nog wel van deze tijd en welke maatschappelijke verantwoordelijkheden komen er kijken bij een goed gevulde portemonnee?

In een zoektocht naar antwoorden op deze vragen schuift hoogleraar Belastingsrecht prof. dr. Stan Stevens aan. Stevens is eveneens voorzitter van Stichting Opleiding Belastingadviseurs en bestuurslid van de Nederlandse Orde van Belastingadviseur. Om een veelbesproken onderwerp vanuit een andere koker te bekijken wordt hij vergezeld door entomoloog prof. dr. Marcel Dicke, want wat kan onze maatschappij leren van die van de mier? Dicke is expert op het gebied van dit insect en tevens lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen.

Samen vormen alle mieren één organisme, met het ultieme doel: overleven. Dit maakt mierennesten een buitengewoon interessant studie-object. Wat kunnen mensen leren van de manier waarop mieren alles organiseren? Hoogleraar entomologie prof. dr. Marcel Dicke is te gast.

Onderzoek mieren en robotnavigatie TU Delft: https://www.science.org/doi/10.1126/scirobotics.adk0310

Documentaire Attenborough's Ant Mountain: https://www.youtube.com/watch?v=gTP3586sqRM

Op de G20-top in Brazilië is een nieuwe superrijken-taks voorgesteld. Deze extra belasting voor de rijksten zou honderden miljarden moeten gaan opleveren. Maar is het echt nodig en ook niet onbelangrijk: hoe krijg je 'm efficiënt?  Met prof. dr. Stan Stevens, hoogleraar Belastingrecht te Tilburg.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van zaterdag 17 augustus. Te gast zijn prof. dr. Stan Stevens over het belasten van de superrijken, en prof. dr. Marcel Dicke over die andere samenleving, van de mieren. De jonge dr. is psychiater Ronald Rijdersover empathie; hebben psychopaten dat ook?

Ook belt Jort met prof. dr. Martijn Wieling, op Lowlands over het verschil van accenten. Hij doet daar live onderzoek.

In plaats van in te krimpen, is het ambtenarenapparaat in Nederland alleen maar gegroeid. De staat is verregaand bureaucratisch georganiseerd en dat is inherent aan de moderne bestuurscultuur, legt prof. dr. Paul Frissen in deze aflevering uit. Hij ziet dat we verslaafd zijn aan de staat, die elk probleem voor ons moet oplossen - en zo positioneert diezelfde staat zich ook. Frissen meent dat we nog wel wat kunnen leren van het wantrouwen dat Italianen jegens de staat voelen. Dat en meer in deze laatste aflevering van deze Jortcast XL zomerserie, met de emeritus hoogleraar Bestuurskunde van de Tilburg University

Links:

De integrale staat van prof. dr. Frissen.

Beschermd opgevoed in met vanaf moment één een online identiteit betreedt Gen Z nu langzaamaan de werkvloer. Wat kenmerkt de generatie van ruwweg 1995 tot 2015, en is een generatie überhaupt in een archetype te vangen? Dr. Jos Alhers schetst de grove lijnen: ze kunnen heel hard werken en zijn pragmatisch, maar hebben moeite met hiërarchie en voelen minder loyaliteit voor hun baas ten opzichte van millennials en andere generaties.

In de vierde aflevering van de Jortcast Zomerspelen duiken we in de sekshormonen te duiken. Oestrogeen, progesteron, testosteron, cortisol – ze zijn allemaal van cholesterol gemaakt en kunnen in elkaar worden omgezet. Dat gebeurt in de lever, maar ook in de hersenen en in vetweefsel. Volgens prof. Dr. Iris Sommer zijn sekshormonen een onontgonnen terrein zijn waar nog veel gezondheidswinst te behalen is, vooral voor de psychiatrie. En: pilgebruik gaat in NL achteruit. Door huisartsen wordt nog steeds de oude pil voorgeschreven, die meer bijwerkingen heeft en mogelijk risico op borstkanker. Maar inmiddels is de nieuwe generatie pillen toch echt beter. Bovendien: een mannenpil, wordt het daar niet eens tijd voor? Past wel bij de emancipatie van mannen, aldus prof. dr. Sommer.

De 19e eeuw staat alom bekend als een duffe, muffe periode. Maar het is voor prof. dr. Beatrice de Graaf een van de meest interessante periodes in de geschiedenis. In deze aflevering ruim baan voor een hoofdrolspeler uit die tijd: Otto von Bismarck, de IJzeren kanselier waarvoor in het recente politieke debat, met name in Duitsland, hernieuwde belangstelling is. Maar geen enkele partij lukt het om Bismarck geheel toe te eigenen. De ambities van Bismarck, de rol van Pruisen daar in, de oorlogen tegen Denemarken (1864), Oostenrijk(1866) en Frankrijk (1870-1871): prof. Dr. De Graaf opent de deuren naar dit grijze verleden en blaast het nieuw leven in.

Aanbevolen lectuur:
"Bismarck: A Life" door Jonathan Steinberg
"Iron Kingdom: The Rise and Downfall of Prussia, 1600-1947" door Christopher Clark

De lezer kan geen onderscheid meer maken tussen de schrijver en diens ik-figuur – een typisch kwaaltje van deze tijd, meent prof. dr. Lotte Jensen. Wat is onze relatie tot literatuur en hoe is die in historisch opzicht aan verandering onderhevig? Welke rol speelt het geschreven woord in ons leven?

Deze en meer kwesties bespreekt dr Kelder in het tweede deel van de Zomerspelen, een zeskamp hersenatletiek namens de Jortcast – omdat het hoofd in deze warme dagen wel wat koele feiten kan gebruiken. Wetenschappers beantwoorden onder andere de grote vraag: wat is een waarheid waar vrijwel niemand het over met je eens is? In deze aflevering: neerlandicus en historicus prof. dr. Lotte Jensen.

De Europese muntunie is niet stabiel en niet bestendig tegen negatieve schokken. Ondertussen wordt elke crisis gebruikt om verder te integreren. Is dat erg? Verdienen we nu per saldo aan de euro en betaalt het zich allemaal terug, of niet? Dat lijkt vrijwel geen wetenschapper of econoom te willen becijferen, maar dr. Christiaan van der Kwaak schuwt de kwestie niet.

Dit is het eerste deel van de Zomerspelen, een zeskamp hersenatletiek namens de Jortcast – omdat het hoofd in deze warme dagen wel wat koele feiten kan gebruiken. Wetenschappers beantwoorden onder andere de grote vraag: wat is een waarheid waar vrijwel niemand het over met je eens is? In deze aflevering: dr. Christiaan van der Kwaak, macro-econoom verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen.

De besproken onderzoeken van dr. Van der Kwaak zijn te vinden op zijn website: https://sites.google.com/site/christiaanvanderkwaak/popular/eurozone-crisis?authuser=0

Ander onderzoek van dr. Van der Kwaak te vinden via: https://www.rug.nl/staff/c.g.f.van.der.kwaak/research?lang=nl

De Amerikaanse verkiezingsstrijd is in alle heftigheid losgebarsten. Vorige zaterdag nog werd Trump getroffen door een kogel. Deze week scanderen zijn aanhangers de naam van vicepresidentskandidaat Vance. Is hij, de hillbilly uit Ohio, degene die Trump in het schild zal hijsen? Welke problematiek zal de aankomend president voor de kiezen krijgen? En welke houdbaarheidsdatum mag redelijkerwijs gehanteerd worden bij de selectie van de leider van een natie? Deze week schuift aan; empirisch filosoof dr. Jelle van Baardewijk die vanuit zijn professie een licht laat schijnen op de overzeese politiek. Doctorsassistent Milou Brand sluit toepasselijk af met een gedicht dat Trump vaker aanhaalde: ‘The Snake’ van Oscar Brown jr. 

Volgens de voorspellingen stijgt onze zeespiegel aan het einde van deze eeuw met één meter.  Dr. Allert Bijleveld is gedragsecoloog en onderzoekt hoe dieren zich aanpassen, met name op de Waddenzee. Wat maakt de kanoet flexibeler dan de scholekster? Dr. Bijleveld legt het uit.

ASML wordt een geopolitieke speelbal: de VS wil dat 'onze' chipmachinefabrikant niet meer levert aan of onderhoud doet voor China. Hét moment, vindt empirisch filosoof dr. Jelle van Baardewijk, om pal voor ASML te staan. Het is namelijk niet zomaar een bedrijf – het is politiek goud. Dat en meer bespreekt hij in deze aflevering.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van 20 juli waar Jort Kelder belt met Europarlementariër Bart Groothuis(VVD) over de sancties tegen Rusland. Hij bespreekt de gevolgen van de globalisering voor het bedrijfsleven metdr. Jelle van Baardewijk. Onze jonge dr. Joeke Kuyvenhoven deed onderzoek bij kinderenen hoeveel last ze hebben van een verhuizing. En dr. Allert Bijleveldweet alles over de Waddenzee en de gevolgen van klimaatverandering op dit UNESCO-gebied. 

De seksuele driften van Neerlands knuffelmarokkaan resulteren in een strafeis van twee jaar, zo heeft u afgelopen vrijdag mogen vernemen. De schreeuw naar spelregels voor onder de lakens is oorverdovend. Hoe incorporeren we consent zonder afbreuk te doen aan de geiligheid in de slaapkamer? Welke vormen van flirten kunnen nog door de beugel? En welke extra verantwoordelijkheden draagt de BN’er? Seksuologe dr. Marieke Dewitte, verbonden aan Maastricht University, biedt soelaas en schijnt haar licht over wederzijds lichamelijk genot. Onmisbaar in dit gesprek is een analyse van het nieuws van de afgelopen week, geboden door hoogleraar Mediastudies prof. dr. Mark Deuze. Seks voor en seks na, zo dacht ook Doctorsassistent Milou Brand. Haar poëtische keus viel op een passage uit ‘Neem nooit een beste vriend’ van Erna Sassen.

Hoe houd je je liefdesleven spannend, zeker als je er dergelijke woorden aan verbindt? Seksuoloog dr. Marieke Dewitte weet raad, in een tijd waar monogamie uit is en open relaties in. Weinig lasten, veel lusten – een kwart van de jongeren spreekt het wel aan. Logisch, want seksueel verlangen in een relatie daalt vaak na verloop van tijd.

Ons beeld van oorlogen in Oekraïne en Gaza wordt behoorlijk bepaald door de lens die journalisten ons geven. Maar objectiviteit is onmogelijk, ook in tijden van oorlog. En terwijl bijna alle verslaggevers PTSS oplopen, ziet het thuisfront het toch ook als entertainment. Hoogleraar Mediastudies prof. dr. Mark Deuze is te gast en constateert: oorlogsverslaggeving is topsport - en je kunt het bijna niet goed doen.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van 13 juli met een belletje over Biden met senator drs. Koen Petersen, tevens Amerikanist.  We hebben het over oorlogsjournalistiek met prof. dr. Mark Deuze. Onze jonge dr. Max Velthoven deed onderzoek naar de aanpak van belastingontduiking op Europees niveau. En dr. Marieke Dewitte legt uit dat de laatste trend van een open relatie een blijvende is. 

Zijn vuurdoop als minister-president zit erop, en was hier en daar wat stijfjes en gespannen. Wat kan Schoof opsteken van grote namen op het wereldtoneel? Hoe krijgt hij de status van een Obama of Churchill? Politicoloog en directeur van het Hot Politics Lab dr. Gijs Schumacher graaft in zijn archief in een poging om antwoord te geven op deze kwesties. Aan zijn overzijde zit dr. Sabine Mengelberg. Als onderzoeker bij de Nederlandse Defensie Academie, weet zij als geen ander hoe men met stevig leiderschap in roerige tijden de kiezers om de vingers kan winden.

Is politiek weer hot, na het levendige debat afgelopen week en consternatie rond hoofddoekjes en omvolking? Of wil de kiezer dit spektakel helemaal niet? Met politicoloog dr. Gijs Schumacher verbonden aan de UvA en tevens directeur van het Hot Politics Lab. 

Deze week vindt de NAVO-top in Washington D.C. plaats waar dit bondgenootschap de eenheid aan de buitenwereld moet tonen. Er zal ook gesproken worden over een mogelijke uitbreiding. Is dat goed nieuws? Dr. Sabine Mengelberg, verbonden aan de Nederlandse Defensie Academie weet waar de (militaire) pijnpunten zitten tussen de 32 landen die aangesloten zitten bij de NAVO.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van zaterdag 6 juli waar we bellen met Kamerlid Ilana Rooderkerk (D66) over de BTW-verhoging op cultuur, dr Sabine Mengelberg over de NAVO-top. Onze jonge dr. Isabel Schuurmans heeft onderzoek gedaan naar stress en het effect op de hersenen en we reflecteren op het ietwat ordinaire debat van afgelopen week - welk effect heeft deze negativeit op de kiezer, met politicoloog dr. Gijs Schumacher. 

Soms schaterlachend bekleedde Mark Rutte vier kabinetstermijnen lang het ambt van landskapitein. Terwijl Schoof schoorvoetend zijn intrede maakt, neemt Jort Kelder de balans op. Welke vruchten hebben zijn leiderschap afgeworpen? Welk politiek klimaat laat hij achter? En welke ambtsbekleders kunnen wij herkennen in de Hagenaar? In de zoektocht naar antwoord op deze vragen, schiet parlementair journalist drs. Leonard Ornstein te hulp. Momenteel werkt Ornstein aan een documentaire over de aanstaand secretaris-generaal van de NAVO. Aan zijn overzijde zit dr. Alexander van Kessel, werkzaam als senior onderzoeker bij het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis. Al die jaren Rutte, wat hadden we er eigenlijk aan?

In deze aflevering bladeren we door de dagboeken van een jonkheer die nauwelijks zichtbaar alle touwtjes in handen had van de Haagse ambtenarij en het Koninklijk Huis, onder maar liefst 9 premiers. Het betreft de dagboeken van jonkheer Van Nispen tot Pannerden, die vijftig jaar gesloten bleven voor het ‘normale volk’. Parlementair historicus dr. Alexander van Kessel heeft hierover een (prachtig) boek samengesteld. 

Vandaag staat Schoof I op het bordes. In gesprek over de types die er tussen staan, populisme en aanverwante zaken met drs. Leonard Ornstein, parlementair journalist en biograaf van Pim Fortuyn.

Dit is de gehel uitzending van dr Kelder en Co van 29 juni met een gesprek met Ines Kostićvan de PvdD over bitterballen, over populisme en omvolkings-uitspraken met parlementair journalist drs. Leonard Ornstein. Onze jonge dr. Maarten Koreman heeft dé oplossing om jongeren op het platteland te houden en we spitten het persoonlijk dagboek door van jonkheer Van Nispen tot Pannerden met parlementair historicus dr. Alexander van Kessel. 

“Hebben ze niet genoeg brood? Laat ze dan cake eten!” Van een revolutie mag dan misschien geen sprake zijn, de kloof in Nederland wordt met de dag groter, aldus prof. dr. Ewald Engelen. Om dat standpunt te verdedigen neemt de financieel geograaf, verbonden aan de UvA, plaats aan tafel bij Jort Kelder. Want wat zegt een welvaartsindex als je nog geld hebt voor een droge cracker? En wie gaat soelaas bieden? De linker- of de rechterflank? 

Wie weet had de Britse koningin Elizabeth II wel wat spionnen, maar Elizabeth I had ze zeker. Welk vergif gebruikten ze? Hoe maakten ze doorzichtige inkt in tijden waar de citroenen nog niet zo makkelik verkrijgbaar waren? Prof. dr. Nadine Akkerman schreef er een boek over, getiteld Spycraft, Tricks and Tools of the Dangerous Trade from Elizabeth I to the Restorationwaarin ze methodes van de spionnen die bewaard zijn gebleven in de archieven van de Britse kastelen, onderzocht. 

Shownote (over Luns)

https://www.nrc.nl/nieuws/2022/12/26/het-bvd-dossier-over-joseph-luns-seks-corruptie-en-wapens-a4152475

Wat is er nodig voor de boze burger om berusting te vinden in deze bijna aangebroken nieuwe regeringsperiode?  Prof. dr. Ewald Engelen is financieel geograaf, verbonden aan de UvA, en schreef een persoonlijke reflectie op de boosheid onder Nederlandse burgers. Volgens Engelen is een belangrijke oorzaak te vinden bij de regelzucht van de linkse 'kletsende klasse'.

Boek van Ewald Engelen ‘Boze Burgers en Boeren’: https://www.botuitgevers.nl/product/ewald-engelen-boze-burgers-en-boeren/ 

Hét congres (Politieke Documentaire): https://npo.nl/start/serie/2doc/seizoen-1/het-congres-politieke-documentaire/afspelen 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van 22 juni waar we bellen met SGP-Kamerlid André Flach over de versobering van de giftenaftrek. Prof. dr. Ewald Engelen is te gast en wil meer begrip voor de boze burger. Onze jonge dr. Wessel Coppes heeft onderzoek gedaan naar de popopleiding en prof. dr. Nadine Akkerman vertlet over spionagetechnieken, afkomstig uit de 17e eeuw. 

Op de dag dat Nederland zijn eerste wedstrijd van het EK speelt, geheel tegen verwachting, een Jortcast over sport. Houden vrouwen zich een beetje staande op het voetbalveld? En welke uitlaatklep biedt voetbal voor de oorlogszuchtige mens? Dat en meer bespreekt Jort Kelder met prof. dr. Mark van Vugt, evolutionair psycholoog en schrijver van o.a. FC Sapiens. In dit boek beantwoordt Van Vugt vanuit zijn evolutionair psychologische expertise de vraag waarom de mens aan voetbal doet en van voetbal houdt. Met aan de overzijde doctorsassistent Milou Brand om Jort zo nu en dan van repliek te dienen en een broodnodige portie poëzie te serveren. Dit keer met jonge sla als hoofdbestanddeel, vers uit de keuken van Rutger Kopland. 

Microben. ‘Kleijne diertgens’, noemde Antoni van Leeuwenhoek ze in 1674. Klein zijn microben zeker, maar de invloed is groot: bacteriën en schimmels beïnvloeden onze hersenen, darmen, stemming en gedrag. Microbioloog prof. dr. ir. Remco Kort legt er in de uitzending zaterdag het vergrootglas op.

Nu de nieuwe ministers staan te trappen aan te treden op het bordes naast de koning en ze binnenkort hun staf van tienduizenden ambtenaren kunnen aansturen, rijst de vraag; wat is goed leiderschap? Wanneer straalt iemand gezag uit en waarom kiezen we voor de ene leider? Prof. dr. Mark van Vugt is evolutionair psycholoog en onderzoekt het al jaren en is te gast.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co, met aandacht voor leiderschap met prof. dr. Mark van Vugt. - bevat deze nieuwe ministerploeg goede leiders? We bellen Sandra Palmen (NSC) over de online stemhulp. Onze jonge dr. Sietske van der Veen onderzocht de vooroorlogse Joodse elite en we hebben aandacht voor het allerkleinste levende, de microbe, met prof. dr. ir. Remco Kort. 

Jonge mensen hebben steeds minder vertrouwen in onze democratie. Een derde van hen staat zelfs open voor een dictatuur. Er is een grote behoefte aan zekerheden die links zou moeten bieden, maar men gaat rechts shoppen om ze daadwerkelijk te krijgen. Is onze democratie vitaal of zijn verwarring? Volgens prof. Dr. Ronald van Raak, hoogleraar Erasmiaanse Waarden aan de Erasmus Universiteit is er te weinig onderhoud gepleegd en zitten we in een decadente fase. Hij diagnosticeert onze samenleving en deelt zijn visie op een gezonde democratie, en het belang van waarden als vrijheid en tolerantie. Ook aan tafel: arbeidssocioloog dr. Fabian Dekker. Doctorsassistent Milou Brand draagt ten slotte het gedicht Zo Gemaakt voor van Stefaan Pauwels.

Demonstraties en werkstakingen nemen de afgelopen tien jaar toe. Arbeidssocioloog dr. Fabian Dekker schreef het boek “Fabriekswerk, de vergeten arbeidersklasse” en ziet onder arbeiders een overheersend gevoel van onderwaardering. Ze voelen zich, vooral door theoretici, niet serieus genomen. 

Het Europese gevoel en de eenheid laten zich slechts definiëren door grote verscheidenheid. Dat is meteen de continentale uitdaging. In deze aflevering een aanzet tot een debat over de waarden van een gemeenschappelijke munt en parlement met prof. dr. Ronald van Raak, hoogleraar Erasmiaanse Waarden te Rotterdam.

Een telefoontje over vliegtuigen en boeren met GroenLinks Kamerlid Laura Bromet. Een gesprek over wat wij, Europeanen, precies willen met Europa (en of er nog hoop is, met prof. dr. Ronald van Raak, hoogleraar Erasmiaanse Waarden. Jonge doctor Evert-Jan Govaers over het opvallende fenomeen ‘Minister van Staat’. En een gesprek over de ‘vergeten’ arbeidersklasse, met arbeidssocioloog dr. Fabian Dekker. 

Het is geen ongebruikelijk beeld meer: mannen met bivakmutsen omhuld door een groene band, maar wat weten we nu eigenlijk van Hamas? Hoe steekt de organisatie in elkaar en wat zijn hun beginselen? Ook niet onbelangrijk: in hoeverre verschilt de organisatie van Hezbollah en IS? In een zoektocht naar een antwoord, schuift aan dr. Joas Wagemakers, universitair hoofddocent Islam & Arabisch aan de Universiteit Utrecht. Momenteel werkt hij aan een boek over Hamas, waar hij eerder al 'De moslimbroederschap' schreef. In tijden van oorlog, verschijnt Doctorsassistent Milou Brand ten tonele met een witte vlag en een gedicht om de gemoederen te sussen. Dit keer van de hand van Kees Torn.

'Het is onverstandig is, zelfs gevaarlijk, om de samenleving zo in te richten dat de mensen, die ongeschikt zijn om te besturen, regeren. Het zijn uitsluitend degenen die de juiste kwaliteiten bezitten, die moeten regeren.' Dat schrijft dr. Jordi Wiersma in zijn proefschrift. Wat die juiste kwaliteiten zijn, daarover gaat dr Kelder met hem in gesprek.

Streven ze nog naar de volledige vernietiging van Israël, zoals in hun oorspronkelijke handvest stond? Of zijn deze doelen met de jaren veranderd? Dr. Joas Wagemakers is universitair hoofddocent Islam & Arabisch aan de Universiteit Utrecht en komt in de herfst met een nieuw boek over Hamas. Volgens Wagemakers is Hamas een stuk pragmatischer dan vaak gedacht wordt. 

Dit is de gehele uitzendingvan dr Kelder en Co waar Jort Kelder zich verdiept in de structuur van Hamas met dr. Joas Wagemakers: "Wie zijn toch die mensen?". 

De jonge dr. Josette Daemen heeft net haar proefschrift bij de Universiteit Leiden verdedigd en haar onderzoek gaat over onze zoektocht naar zekerheid. 

Ook te gast is dr. Jordi Wiersma, hij filosofeert over onze democratie en of die zou verbeteren als we meer aristocratie zouden toelaten. 

Het meest rechtse kabinet dat Nederland ooit heeft gekend, verdedigde vorige week zijn hoofdlijnenakkoord voor een afgeladen Tweede Kamer. Gaat Wilders de verandering brengen die hij beloofd heeft en hoe zit het nu eigenlijk met dat rechtse karakter? Dat en meer bespreekt Jort met prof. dr. Tom van der Meer, hoogleraar Politicologie aan de UvA en schrijver van het boek ‘Waardenloze politiek’ (2024). Dit alles gebeurt onder het toeziend oog van prof. dr. Anneke Smelik, emeritus hoogleraar Visuele Cultuur aan de Radboud Universiteit. In tijden waarin de gemoederen hoog op kunnen lopen, stilt doctorsassistent Milou Brand onze trek met een snelle hap, naar recept van Menno Wigman, genaamd ‘Burger King’. 

Laten we wel zijn, vroeger was álles beter en zeker als het op ons gevoel voor mode aan komt. Tegenwoordig flaneren meisjes door Amsterdam in boxershorts, jogging-en pyjamabroeken. Van strak in pak tot totale slonzigheid. Of snappen wíj het nou gewoon niet? Deze zeer belangrijke kwestie leggen we voor aan prof. dr. Anneke Smelik, emeritus hoogleraar visuele cultuur aan de Radboud Universiteit.

Nu sinds kort bekend is dat ook wij hier in Nederland zullen worden geleid door een niet gekozen minister-president met de naam Dick Schoof, kijken we met een schuin oog naar die andere verkiezingen die er aan zitten te komen, de Europese, waar we ook weer niet direct de leider kunnen kiezen. 

Toch is er bij deze verkiezingen weinig twijfel wie die nieuwe voorzitter van de Europese Commissie zal worden - de Spitzenkandidaat Ursula von der Leyen. 

In deze Jortcast XL verdiept Jort Kelder zich in deze Duitse afgestudeerde econome en gepromoveerde arts, voormalig wetenschapper, begnadigd ruiter en tevens moeder van zeven.

Aangeschoven isdr. Chris Aalberts, die werkt als onderzoeker en docent bij de Erasmus Universiteit en al jaren als onafhankelijk journalist kritisch over de Europese Unie schrijft (en ook podcasts maakt). 

Tevens te horen is dr. Hanco Jürgens, wetenschappelijk medewerker van het Duitsland Instituut Amsterdam en fellow van het Montesquieu Instituut in Den Haag. Jürgens houdt zich bezig met de moderne geschiedenis van Duitsland in Europees perspectief. 

Een stevig debat is het fundament van de democratie. Maar politicoloog dr. Tom van der Meer stelt dat het politieke midden het belang van inhoudelijk politiek conflict verwaarloost. Daardoor is de politiek richtingloos, waardenloos en alternatiefloos geworden. Hoe redt het politieke midden zich uit deze crisis?

Boek 'Waardenloze politiek' van Tom van der Meer: https://www.singeluitgeverijen.nl/querido/boek/waardenloze-politiek/

Fragment uit Pauw & Witteman met Thierry Baudet en Jesse Klaver: https://www.youtube.com/watch?v=1F_sHGCpfR0

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co, gepresenteerd door Jort Kelder. We bellen met Europarlementariër Bart Groothuis (VVD) over de Russen die onze samenleving proberen verder te polariseren. 

Prof. dr. Tom van der Meer(UvA) legt uit waarom een stevige oppositie nodig is voor meer democratie. De jonge dr. Leon Trapman onderzocht hoe democratisch onze verkiezingen en partijen zijn. Enprof. dr. Anneke Smeliklegt uit waarom we ondanks dat we helemaal vrij zijn aan te doen wat we willen, we er toch hetzelfde uitzien. 

Dr Kelder heeft een aantal slapeloze nachten gehad, op gehoorafstand werd er flink op los gedemonstreerd. Hij vraagt zich af: wat drijft deze studenten? En waarom zijn sommigen zo radicaal en willen ze de universiteit slopen? Hoe kan het dat zij in zo grote getalen zijn gemobiliseerd? In een zoektocht naar een antwoord, schuiven aan empirisch filosoof dr. Jelle van Baardewijk en onderzoeksjournalist dr. Dieuwertje Kuijpers. Doctorsassistent Milou Brand sluit af, even actueel als altijd, met het gedicht 'Mijn moeder is mijn naam vergeten' van Neeltje Maria Min in een poging een ode te brengen aan de placenta.

Benjamin Netanyahu, de langszittende premier van Israël is de motor achter het ogenschijnlijk onvermoeibare offensief op Gaza na de Hamas-aanval van 7 oktober. Zelfs een arrestiebevel van ICC lijkt hem niet tegen te houden. 

Wie is (Bibi) Netanyahu, wat drijft hem en wie zijn zijn vrienden? En waarom blijven de Israeli's deze politicus al decennia massaal steunen, ondanks de corrutieschandalen? Te gast is prof. dr. Bart Wallet, hoogleraar Joodse Studies: Vroegmoderne en moderne joodse geschiedenis. 

Hij legt Netanyahu's pad naar de macht uit en verklaart de Israëlische politiek. 

Met geleerde gasten bespreekt dr Kelder het 26,5 pagina tellende hoofdlijnenakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB. Econoom prof. dr. Bas Jacobs verheugt zich niet op het aanstaand kabinet: hij maakt zich zorgen over de economische plannen en mist consistentie. Cultuurfilosoof dr. Jelle van Baardewijk ziet potentie en ontwaart meer ruimte voor het debat. En defensie-specialist dr. Dieuwertje Kuijpers, verantwoordelijk voor de titel van deze aflevering, denkt in mogelijkheden.

Onderdeel van de eisen van pro-Palestinademonstranten is het publiceren en opzeggen van samenwerkingsverbanden met Israël. Veel universiteiten veren teveel mee met die eisen, zegt filosoof dr. Jelle van Baardewijk. Ook te gast: defensie-expert dr. Dieuwertje Kuijpers en econoom prof. dr. Bas Jacobs.