Filtrar por gênero
Kultura u Podstaw
- 233 - Młodzi czytają świat: odcinek 9 - Kamienica Kultury w Jarocinie
Asia, Alex, Gracjan, Iga i Martyna o filmach, audiobookach, rapie i poezji. Przede wszystkim jednak o czytaniu.
Czy czytanie lektur szkolnych może być przyjemnością? Okazuje się, ze tak. Niektóre z nich czytamy po kilka razy, a innych nie czytamy wcale. Do tych pierwszych zaliczyć można „Mistrza i Małgorzatę” M. Bułhakowa oraz „Zbrodnie i karę” F. Dostojewskiego.
A czytanie poezji wydaje się nam szczególnie trudne.
Lubimy też słuchać audiobooków, choć czasem robimy to w przyspieszonym tempie.
Mamy problem ze znalezieniem jakiejś nowej intersującej książki. To samo dotyczy filmów, dostępnych na platformach streamingowych. Oferta zarówno książek, jak też filmów wydaje się po prostu zbyt bogata, a dzisiejsi ludzie potrafią skupić się tylko przez krótką chwilę.
Sat, 16 Nov 2024 - 23min - 232 - Pomiędzy źdźbłami traw. Wokół "Łakomych" Małgorzaty Lebdy
"Łakome" to powieść, za którą Małgorzata Lebda otrzymała wiosną 2024 Literacką Nagrodę Wielkopolskich Czytelników. Jesienią autorka powróciła do Wielkopolski, aby spotkać się z czytelnikami w Poznaniu, Lesznie i Kaliszu. O czym rozmawiali? Można posłuchać w audycji "Pomiędzy źdźbłami traw". Organizatorem spotkań była Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu.
Przypomnijmy jeszcze w jaki sposób "Łakome" odczytali Magdalena Bednarek i Marcin Telicki - jurorzy Literackiej Nagrody Wielkopolskich Czytelników:
Opisać wszystkiego się nie da. Ale można spróbować przedstawić to, co najważniejsze, albo chociaż to, co skrajne – i w ten sposób, we fragmentach zarysować całość. Ciało doświadczające przyjemności i bólu, zakotwiczone w życiu wszystkimi pragnieniami, związkami z ludzko-zwierzęcym światem i wychylone w stronę śmierci przez chorobę jest ośrodkiem tej niezwykłej, pełnej światła opowieści.
Jednostkowa podmiotowość jawi się w niej jako powstająca w relacji z innym, który jest jednak najbardziej bliski, a na relacje między nimi wpływa to, co znajduje się między podmiotami: choroba, śmierć, głód, tęsknota. Powstała w ten sposób niejednoznaczna książka o fundamentalnym doświadczeniu ciała – cudzego i własnego – w różnych momentach jego życia, odruchach, afektach.
Personifikowana choroba przychodzi, z gościa przemienia się w gospodarza (gospodynię? – to przecież podmiana obciążona semantycznie), choroba panuje. Raz jest łagodna i oswojona, innym razem staje się przedmiotem nienawiści. Człowiek i zwierzę (a właściwie kobiety, mężczyźni, cielęta, ptaki, lisy itd.) łakną życia, w czym rywalizują z łakomstwem choroby. Powieść dotyka tematu nierównej, a przecież pasjonującej rywalizacji. W chorowaniu jest tyle niesprawiedliwości i smutku. W chorowaniu jest tyle czułości i troski.
Ludzka śmierć nie jest jednak jedyną obecną w powieści. Tej oswajanej, celebrowanej, indywidualnej przeciwstawiony jest masowy ubój zwierząt w rzeźni. Z ofiary składanej na cześć ludzkiego życia, raz po raz wyłania się pojedynczy łeb zwierzęcia, pozwalając zobaczyć śmierć, której się nie widzi na co dzień, odkrywaną brutalnie w całej jej niepojętości i grozie. Zakończenie powieści podważa też sens wcześniejszych przygotowań do śmierci najbliższych. Nieprzewidywalność życia tryumfuje nad ludzką zapobiegliwością, co stanowi o paradoksalnym tragizmie powieści.
Nagrodzoną powieść można określić jako „prozę poetycką”. To określenie współcześnie bywa rozumiane jako mgliste, rozmywające opowieść fantazjowanie, które nie ma gęstości prozy, ani nie jest w stanie oddać lirycznego sposobu widzenia świata. Ta proza poetycka wyrasta ponad powyższe uproszczenia: jest pełna życia, kształtuje obraz plastyczny literacko, jest liryczna w przeżywaniu detalu, poetycka w jego wyrażeniu, ale osadzona w żywiole opowiadania. Udała się tu sztuka niezwykła, która charakteryzuje wybitną literaturę: jednostkowe doświadczenie staje się doświadczeniem uniwersalnym. W końcu wszyscy (jako ludzie i zwierzęta) jesteśmy łakomi, gdyż – zgodnie ze słownikową definicją – „bardzo chcemy coś mieć, coś zrobić lub czegoś doświadczyć”. Małgorzata Lebda w "Łakomych" umie tę tęsknotę pięknie opisać.
Wed, 06 Nov 2024 - 32min - 231 - Zamieniam się w słuch #207: „W kobiecej główce” – wystawa Magdaleny Moskwy
Sukienki, nieoczywiste portrety kobiet, gorset, perfumy, koronę cierniową z kwiatów możemy oglądać na wystawie Magdaleny Moskwy „W kobiecej główce” w Fundacji Czas Kobiet w Poznaniu. To świetna okazja, by poznać twórczość tej uznanej artystki, która od 30 lat działa na pograniczu malarstwa, fotografii, tkaniny, projektowania.
„Co to jest kobieta? O czym myśli, o ile w ogóle zdolna jest do rozumowania?” – pyta przewrotnie w tekście kuratorskim, Aleksandra Pietrzak. „Od starożytnych czasów, zamiast szukać odpowiedzi na te pytania u samych zainteresowanych, mężczyźni wymyślali najrozmaitsze odpowiedzi, obniżając w ten sposób społeczną rolę kobiet. Magdalena Moskwa bezczelnie odwraca kierunek prowadzonej dotychczas refleksji, zastanawiając się, co w rzeczywistości można by znaleźć w kobiecej głowie i duszy, gdyby zajrzeć tam bezpośrednio” – kontynuuje historyczka sztuki.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z Aleksandrą Pietrzak, kuratorką wystawy „W kobiecej główce”.
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported License https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_USTue, 29 Oct 2024 - 26min - 230 - Nowa era. O budowie Muzeum Powstania Wielkopolskiego
Samorząd Województwa Wielkopolskiego przejął odpowiedzialność za realizację tej inwestycji wspólnie z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, które zobowiązało się do pokrycia 60% kosztów projektu. Budowa nowego muzeum jest niezwykle istotnym przedsięwzięciem. Projekt ten ma duże znaczenie historyczne i kulturowe. Ma upamiętnić zwycięski zryw Wielkopolan, który miał ogromny wpływ na kształt niepodległej Polski. Warto podkreślić, że nowa siedziba muzeum powstaje w sąsiedztwie Wzgórza św. Wojciecha, cmentarza i Krypty Zasłużonych Wielkopolan. Okolice przyszłego muzeum to obszar o ogromnych walorach turystycznych i historycznych, związanych z XIX-wieczną Wielkopolską i powstaniem wielkopolskim. Znajdują się tam m.in. groby generała Stanisława Taczaka oraz generała Jana Henryka Dąbrowskiego - co nadaje naszemu muzeum jeszcze większego symbolicznego wymiaru.
Obiekt będzie nowoczesnym, multimedialnym centrum, wykorzystującym zaawansowane technologie - multimedia, interaktywne wystawy, aplikacje mobilne - aby historię powstania móc przybliżać jak najszerszej publiczności, rekrutującej się zarówno spośród Wielkopolan, jak i mieszkańców całego kraju. Będzie to nie tylko muzeum o przeszłości, ale także placówka edukacyjna nakierowana na przyszłość, zachęcająca do odwiedzin młodsze pokolenia - poprzez nowoczesne formy prezentacji.
Cały czas trwa zbiórka powstańczych pamiątek, które można składać w Wielkopolskim Muzeum Niepodległości na poznańskim Starym Rynku. Dzięki tym pomysłom mieszkańcy Wielkopolski będą współtwórcami powstającej ekspozycji. Jest to kolejny ważny element budowania więzi między przeszłością a teraźniejszością.
Mon, 28 Oct 2024 - 29min - 229 - Zamieniam się w słuch #206: Pisarki Tekla i Zbigniewa Zmorskie. Rozmowa z prof. J. Galantem
Tekla i Zbigniewa Zmorskie (matka i córka) to pierwsze pisarki wywodzące się z regionu ostrowskiego. Żyły i tworzyły w XIX wieku. Pamięć o nich przywraca prof. UAM Jan Galant. Jest kuratorem wystawy o Zmorskich w Muzeum w Lewkowie (Zespół Pałacowo-Parkowy). Pisarki pochodziły z Osieka nad Prosną, mieszkały w okolicach Ostrowa, bywały w pałacu w Lewkowie.
„Obie mają osiągnięcia oraz historie warte opowiedzenia” – przekonuje prof. Jan Galant. Tekla Zmorska była uczestniczką życia literackiego w II połowie XIX wieku, utrzymywała kontakty z pisarzami, artystami i ludźmi kultury: Teofilem Lenartowiczem, Józefem Ignacym Kraszewskim, Karolem Libeltem. Pisała wiersze. Jej córka, Zbigniewa, jest autorką komedii „Kapryśna”, powieści „Nitka jedwabiu”, „Rozbitek” oraz kilkunastu opowiadań i nowel rozsianych po czasopismach. Zbigniewa Zmorska przygotowała sceniczne adaptacje powieści J. I. Kraszewskiego i J. Korzeniowskiego.
O czym pisała Zbigniewa? Jakie bohaterki powoływała do życia? Jakie były losy jej ojca, poety Romana Zmorskiego? Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
Więcej informacji o rodzinie Zmorskich można znaleźć na stronie http://www.zmorska.otnostrow.org.pl
Powstała ona w ramach Stypendium Marszałka Województwa Wielkopolskiego 2023.
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported License
https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Mon, 21 Oct 2024 - 29min - 228 - Zamieniam się w słuch #205: Felietony z nie pierwszej strony. Rozmowa z Justyną Żarczyńską
Książka „Felietony z nie pierwszej strony. Rewelacje kulturalne w poznańskiej prasie dwudziestolecia” to podróż w czasie do okresu popularności Jana Kiepury, Ignacego Paderewskiego, pierwszych rozgłośni radiowych.„Doniesienia prasowe minionego czasu często mnie bawią, nakierowują na refleksje (niekiedy bardzo życiowe, nie tylko kulturalne), ale też poruszają i uwidaczniają specyficzną nić łączącą przeszłość z teraźniejszością, a być może również przyszłością. Lubię wspominać ludzi żyjących dawniej, bo o nich tu przede wszystkim chodzi” – pisze we wstępie do książki autorka.
Justyna Żarczyńska przegląda codzienne gazety sprzed stu lat i śledzi spór sądowy wokół nowego podpisu na starym obrazie czy proces degeneracji społeczeństwa, któremu winne są… książki.Justyna Żarczyńską jest absolwentka Liceum Plastycznego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy i historii sztuki na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Muzealniczka w Ratuszu-Muzeum Poznania i autorka tekstów o sztuce i historii. Publikowała m.in. w „Arteonie”, „IKS. Kulturapoznan.pl”, „Kronice Miasta Poznania” oraz na portalu „Kulturapoznan.pl”. Prowadzi warsztaty z elementami arte- i biblioterapii. O nich też rozmawiamy w nowym odcinku „Zamieniam się w słuch”. Zapraszamy!
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported
License: https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Mon, 07 Oct 2024 - 42min - 227 - Dzieci uczą uczuć: odcinek 8 - JarocinThu, 03 Oct 2024 - 12min
- 226 - Młodzi czytają świat: odcinek 8: Czytelniczki z Suchego Lasu
Zosia, Kalina, Marysia, Gosia, Ania, Iga i Karolina z Suchego Lasu rozmawiają o książkach.
Różne rzeczy motywują ludzi do sięgania po książki. Ktoś może lubić czytać, aby oderwać się od rzeczywistości. Ktoś inny poszukuje wiedzy. Trudno jest więc oceniać książki posługując się tymi samymi kryteriami.
A lektury szkolne?
Duża część jest po prostu przestarzała. Czytając niektóre pozycje nasuwają nam się różne pytania. No bo jak to się stało, że „W pustyni i w puszczy” ktoś pozwolił czytać dziesięciolatkom? Dlaczego z listy lektur zniknął „Harry Potter”? Jak to możliwe, że „Plastusiowy pamiętnik” czyta siedmiolatek?
Obecność w kanonie lektur książek, które nie przystają do dzisiejszej rzeczywistości tylko zniechęca do czytania.
Ale są też takie pozycje, które wciąż zachwycają młodych czytelników. Należą do nich chociażby „Ania z Zielonego Wzgórza”, „Dzieci z Bullerbyn”, „Tajemniczy ogród”.
Co dziś jest literaturą młodzieżową?
Nie tylko romanse. Nie tylko naiwne powieści. Nie tylko „smuty”…
Mon, 30 Sep 2024 - 20min - 225 - Zamieniam się w słuch #204: Marta Maciejewska „Rośliny ruderalne”
„Rośliny ruderalne badają granicę młodości i dojrzewania, pokazują dziecięcą pracę pamięci” – tak o debiutanckiej książce Marty Maciejewskiej „Rośliny ruderalne”, wyd. Brak Przypisu, mówi Urszula Honek. Wydawca Michał Gliński dodaje: „Rośliny ruderalne na początku uderzyły mnie chyba jako projekt językowy. Proza Marty jest bardzo przemyślana i niesamowicie wyrazista. Trudno pisze się z perspektywy dziecka, takiej serio dziecięcej, ale nie infantylnej ani naiwnej, a tutaj to się odbywa z lekkością wręcz nonszalancką”.
A jak o swoim debiucie opowiada sama autorka? Dlaczego świat bohaterów opisała z taką pieczołowitością? I czy „Rośliny ruderalne” trzeba czytać od początku do końca? Marta Maciejewska jest absolwentką filologii polskiej, zajmuje się komunikacją i promocją wydarzeń kulturalnych. Osiem lat temu otrzymała od jury Festiwalu Fabuły nagrodę główną za opowiadanie „Bal”, które odegrało ważną rolę w procesie powstawania „Roślin ruderalnych”. Premiera książki 23.10.2024 r. Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com Creative Commons Attribution 3.0 Unported License https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Sat, 28 Sep 2024 - 27min - 224 - Młodzi czytają świat: odcinek 7 - Marysia Jastrząbek
Czyta, pisze, gra, słucha. Lektur szkolnych jest całkiem sporo, ale Marysia lubi lekcje języka polskiego. Lubi literaturę powstałą w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Podoba jej się nastrój tego czasu. Zauważa też, że poezja nabierała wówczas nowego smaku. Wyznaje zasadę, że kanon literacki jest sposobem poznawania historii przez literaturę. Do kanonu dodałaby trochę współczesnych książek, na przykład z fantastyki naukowej. W takiej literaturze można połączyć dwie rzeczy naukę i opowieści. W konkursie na opowiadanie science fiction zajęła III miejsce. Poza tym gra na skrzypcach, ale jest to głównie gra hobbistyczna.
Apeluje do młodych ludzi, aby nie skupiali się jednej rzeczy, ale próbowali robić wielu różnych zajęć. Szukajcie teraz, bo 18 lat ma się raz w życiu!
Fri, 13 Sep 2024 - 11min - 223 - Zamieniam się w słuch #203: Kinga Skwira
„Nie jest ważne, co autor miał na myśli, ale to, co myśli o wierszu czytelnik” – mówi poetka Kinga Skwira. Właśnie ukazała się jej druga książka poetycka „od wiosny trzęsą mi się ręce”. Podobnie jak w pierwszej książce „Wszystko już było dotykane” dla poetki najbardziej istotne jest to, co osobiste, intymne, relacje między ludźmi i świat wewnętrzny bohaterów wierszy.
Kinga Skwira jest także redaktorką „Tlenu Literackiego”. Życie dzieli między Paryż i Warszawę. Kiedy może, lepi z gliny (jak sama mówi – z różnym skutkiem).
Była nominowana do Nagrody Literackiej im. Wiesława Kazaneckiego za poetycki debiut roku („Wszystko już było dotykane”, wyd. WBPiCAK, 2021).
Jaka jest dla poetki najlepsza pora roku na pisanie? Jak wyglądają warsztaty poetyckie, w których brała udział i te które sama prowadziła? Czy zdarza się jej pisać w podróży?
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy i przeczytania dwóch wierszy z tomu „od wiosny trzęsą mi się ręce”!
sierpień, remont
leżę na łóżku i pali mi się głowa
złe ryby z małej syrenki
żyła na niebie, zęby w horyzoncie. w uszach ślady oddechów.
lubię, kiedy pozwalasz otwierać sobie oczy.
na plaży szukamy krabów, chcę nowych zakażeń.
pod kołdrą wyglądamy jak morskie potwory:
ty straszysz mnie, ja straszę ciebie i cieszy nas ten strach.
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported License https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_USWed, 04 Sep 2024 - 20min - 222 - Dzieci uczą uczuć: odcinek 7 - Suchy Las
Przedszkolaki z Suchego Lasu rozmawiają o emocjach po lekturze książek z serii "Kosmatek".
Kosmatek miał wielu przyjaciół. Dla wszystkich był bardzo miły. Oni także byli dla Kosmatka bardzo mili. To się jednak zmieniło po pojawieniu się kogoś nowego…
Nowej osobie, która przychodzi do przedszkola jest trudno. Może się wstydzić. W przełamaniu tego wstydu może pomóc nam jakaś bliska osoba albo zabawka. Nie zawsze lubimy od początku nowe osoby, ale później może się to zmienić. Czasem kogoś lubimy, ale możemy się z tą osobą pokłócić. Ale później pogodzić.
Jak się kłócimy, to wybuchamy emotkami. Czujemy złość i smutek. Mamy czerwone policzki. A jak się długo płacze, to może nawet boleć brzuch! Jak wygląda złość? Jest cała czerwona. Ma wystawione zęby i przygotowuje się do bitwy.
A jak się pogodzimy, to wszystko się zmienia. Policzki robią się mniej czerwone.
Thu, 29 Aug 2024 - 13min - 221 - Młodzi czytają świat: odcinek 6 - Zosia Wróblewska
Zosia Wróblewska mieszka w Gnieźnie. Jest licealistką z klasy biologiczno-chemicznej. Trenuje lekkoatletykę. Oprócz tego uwielbia czytać książki. Pochodzi z rodziny, gdzie czytają wszyscy: mama, tata, babcia i dziadek. Swoją przygodę zaczynała na przykład od serii „Biuro detektywistyczne Lassego i Mai”.
Od zawsze przychodziła do biblioteki. Zawsze lubiła też gnieźnieńskich bibliotekarzy. Od niedawna udziela się w Młodzieżowym Dyskusyjnym Klubie Książki.
Lubi książki wydawnictwa Moondrive. Podobają się jej także playlisty tworzone do poszczególnych lektur.
Dlaczego Zosia lubi czytać książki?
Czytanie daje jej inne spojrzenie na świat. Wzbogaca też zasób słownictwa. Jest to też forma przyjemnego spędzania czasu. Każda książka jest inna!
Czytania nie należy się wstydzić. Jak nie spodoba się nam pierwsza książka, to sięgamy po następną.
Wed, 21 Aug 2024 - 09min - 220 - Zamieniam się w słuch #202: Chce się szyć!
Spodenki z firanki PKP, torebka z butów sportowych, sweter robiony na drutach podczas strajków studenckich w 1981 roku – takie eksponaty mogliśmy oglądać na wystawie „Chce się szyć!” w Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu. To prawdopodobnie pierwsza taka wystawa w Polsce w pełni poświęcona ubraniom stworzonym przez krawcowe i krawców amatorów. Znalazły się na niej zarówno rzeczy sprzed dziesięcioleci, jak i współczesne.
„Każda z nich to odrębna historia domowego szycia, nieraz z konieczności, najczęściej z miłości, z potrzeby sprawczości, kreacji i pasji, wreszcie z troski o środowisko czy z zaangażowania w konkretny projekt społeczny" – mówią kuratorki Magdalena Dworak-Mróz oraz Maria Fenrych. W ubraniach uderzają kunszt wykonania i unikatowość, a w tle wybrzmiewają najbardziej aktualne idee, takie jak recykling, zero waste, lokalność, współpraca i wymiana.
Twórcą aranżacji wystawy był Wojciech Luchowski. Projekt towarzyszył wystawie „Łataj! Ceruj! Długie życie ubrań”.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported License https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_USTue, 20 Aug 2024 - 23min - 219 - Dzieci uczą uczuć: odcinek 6 – Gniezno
Dzieci z Przedszkola nr 15 w Gnieźnie „Pszczółka Maja”: Kaja, Julka, Ola, Lena i Zosia rozmawiają o emocjach.
Emocje czujemy wszędzie.
Przed balem karnawałowym jesteśmy niecierpliwi, bo nie możemy się doczekać. Ale też radośni i z tego powodu podskakujemy do góry.
Wszystkie emocje są potrzebne. Nie wszystkie są przyjemne.
Miłość to coś takiego, że kogoś kochamy. Do człowieka, do psa, do kota. Miłość do zwierząt okazujemy w ten sposób, że je karmimy, bawimy się z nimi i o nie dbamy.
Miłość symbolizują kolory czerwony i różowy.
Miłość do ludzi okazujemy poprzez przytulanie się. Na przykład przed snem.
Gdy się złościmy to krzyczymy lub płaczemy w poduszkę. W przedszkolu możemy sobie pójść do kącika złości.
A jak się z kimś pokłócimy, to trzeba przeprosić.
Czasem boimy się. Na przykład u dentysty. Niektóre sytuacje wydają nam się straszne, a potem okazuje się, że wszystko dobrze się kończy.
Fri, 16 Aug 2024 - 21min - 218 - Młodzi czytają świat: odcinek 5 - Wiktoria Nowak
Niedawno ukończyła 18 lat. Dlaczego zaczęła pisać? Miała wolny czas. Najpierw pisała dla siebie. Czuła, że spędza czas kreatywnie. Poza tym pisanie było przyjemne. Jej czytelnikami są głównie rówieśnicy.
„When I met you” nie jest książką o miłości. Tam jest dużo nienawiści, a pomiędzy głównymi postaciami mamy niezdrową relację.
Główna bohaterka powieści w 60% odzwierciedla osobowość autorki, pozostałe 40% jest fikcją. Charakter każdego z bohaterów zawiera jakąś cząstkę osób, których autorka zna.
Kto najbardziej inspiruje Wiktorię Nowak do pisania? Autorka Trylogii „Hell” Herytiera Pizgacz i Joanna Balicka. Lubi także Natalię Fromuth, która zaczęła pisać na Wattpadzie gdy była bardzo młodą osobą. Drugi tom jej powieści jest już gotowy!
Czytaliście już „When I met you”? Posłuchajcie! Nie czytaliście? Posłuchajcie zanim przeczytacie!
Tue, 13 Aug 2024 - 19min - 216 - Zamieniam się w słuch #201: Zakładniczki Generałowej Zamoyskiej. Rozmowa z Julią Wesołowską
Szkoła Domowej Pracy Kobiet, znana jako Zakłady Kórnickie, to dzieło życia Jadwigi Zamoyskiej. Była to pierwsza na ziemiach trzech zaborów świecka placówka dla kobiet, która miała je przygotować do pracy w gospodarstwie domowym. Funkcjonowała od 1882 do 1949 roku na początku w Kórniku pod Poznaniem, a ostatecznie w Kuźnicach (Zakopane). Książka dr Julii Wesołowskiej „Zakładniczki. Zgoda i opór wobec wzorców i norm Szkoły Domowej Pracy Kobiet Jadwigi Zamoyskiej (1882-1914)” przedstawia wielowymiarową mozaikę kobiecych doświadczeń w tych czasach. Jest to opowieść uniwersalna i ponadczasowa – o ograniczeniach, wyzwaniach, buntach, ale także o szansach, marzeniach i wdzięczności.
Książka zdobyła główną nagrodę w konkursie Oddziału PAN w Poznaniu na najlepszą opublikowaną pracę badawczą, której autorem jest doktorant lub doktorantka oraz była nominowana w VII edycji Konkursu o Nagrodę Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk za najlepszą publikację o Wielkopolsce w 2023 roku. Wydawcami książki jest Fundacja Zakłady Kórnickie i Grupa Wydawnicza FNCE.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z Julią Wesołowską!
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported License https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Thu, 01 Aug 2024 - 38min - 215 - Zamieniam się w słuch #200: Czas Kobiet (Honorata Kostro, Julia Stachura)
„Nie zgadzamy się na żadną formę przemocy. Wspieramy kobiety w drodze do niezależności, sprawczości i decyzyjności” - to przesłanie Fundacji Czas Kobiet, które istnieje w Poznaniu od 2023 roku. Fundacja działa według zasad: pomagamy, aktywizujemy, wspieramy. W Galerii CK regularnie organizowane są wystawy, koncerty, happeningi oraz spotkania z pisarkami, polityczkami i artystkami. W najnowszej wystawie „Kochasz ty dom co ciszą swą” (do 25.07.), artystka wizualna Joanna Piotrowska przygląda się bohaterkom we wnętrzach domowych, broniących się przed niewidzialną siłą. Zdjęcia oglądają m.in. kobiety, które przyszły do Fundacji, by z pomocą specjalistek i specjalistów uwolnić się od przemocy fizycznej, psychicznej, ekonomicznej czy cyberprzemocy.
Zapraszamy do rozmowy z koordynatorką Fundacji Czas Kobiet, Honoratą Kostro oraz kuratorką wystawy „Kochasz ty dom co ciszą swą”, Julią Stachurą.
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported License https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Tue, 16 Jul 2024 - 29min - 214 - Zamieniam się w słuch #199: Piknik „Emilia Sczaniecka i koleżanki”
Działaczka społeczna i niepodległościowa. Rzeczniczka edukacji dziewcząt i kobiet. Założycielka pierwszego w Wielkopolsce Stowarzyszenia Kobiet. Prekursorka pielęgniarstwa. To kilka zasług Emilii Sczanieckiej (1804-1896), która jest patronką 2024 roku w Poznaniu. Fundacja Muzeum Historii Kobiet przygotowuje z tej okazji wiele wydarzeń – na początek: Piknik „Emilia Sczaniecka i koleżanki”, który odbył się w ostatnią sobotę czerwca w poznańskim Parku Kasprowicza tuż u zbiegu ulic Jarochowskiego i Sczanieckiej. Siedząc na trawie w cieniu drzew, posłuchaliśmy opowieści prof. Edyty Głowackiej-Sobiech o XIX-wiecznej modzie, można było przebrać się w suknie z czasów Emilii Sczanieckiej i stanąć na pomnikowym cokole, zobaczyć modę stworzoną w hołdzie Marii Skłodowskiej-Curie przez projektantkę Natalię Ślizowską czy zagrać w gry, w jakie bawiły się dzieci 200 lat temu. Zapraszamy do wysłuchania relacji z wydarzenia!
Street Food by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons / Attribution 3.0 Unported License (CC BY 3.0)
https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Cooking by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons / Attribution 3.0 Unported License (CC BY 3.0)
https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Mon, 01 Jul 2024 - 08min - 213 - Zamieniam się w słuch #198: Maja Krasicka i codzienność hotelu Merkury
Hotel Mercure (pierwotnie Hotel Orbis Merkury) świętuje w tym roku 60-lecie istnienia. To pierwszy tego typu obiekt wzniesiony w Poznaniu po II wojnie światowej przeznaczony dla zagranicznych gości, którzy przyjeżdżali do miasta na Targi. Dla Poznaniaków hotel był namiastką Zachodu: był nowocześnie urządzony, mieścił się w nim Pewex czy ekskluzywna restauracja. Niedawno ukazała się książka Mai Krasickiej „Okna z widokiem na świat. Hotel Merkury w Poznaniu i luksus w PRL” (Wydawnictwo Miejskie Posnania). Historyczka sztuki opisuje obiekt przez pryzmat architektury i wystroju wnętrz, ale też z perspektywy osób, które w nim pracowały. I właśnie codzienność recepcjonistek, kelnerek i ekspedientek Pewexu jest głównym tematem rozmowy z Mają Krasicką. Bohaterką wywiadu jest także artystka Wanda Gosławska, która dla nowo otwartego hotelu wykonała kilkaset ozdobnych tablic ceramicznych, po których ślad zaginął… Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/ Music promoted by https://www.free-stock-music.com Creative Commons Attribution 3.0 Unported License https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Fri, 28 Jun 2024 - 23min - 212 - Zamieniam się w słuch #197: „Chłop-niewolnik? Opowieść o pańszczyźnie”
Wystawa w Muzeum Narodowym Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie jest pierwszą od dawna próbą opowiedzenia o dramatycznym okresie w historii polskiej wsi. „Na temat pańszczyzny wypowiedzieli się już naukowcy i artyści, np. twórcy serialu „1670”. Brakowało głosu muzeów” – mówią kuratorzy wystawy „Chłop-niewolnik? Opowieść o pańszczyźnie”, która potrwa do października 2024 r. „W podręcznikach do historii pańszczyzna to zaledwie kilka nudnych wzmianek. A przecież wielu z nas używa jako epitetów »pańszczyźniane«, »folwarczne« w stosunku do własnej pracy czy stosunków społecznych” – wyjaśniają.
Wystawa podzielona jest na dziewięć części. Chronologicznie prowadzą one widza od XV wieku, gdy rodziła się pańszczyzna, przez jej upowszechnienie w XVII i XVIII wieku, do kończącego ją XIX wieku. Kolejne części prezentują nowożytną sztukę obrazującą dolę wsi. Na ekspozycji znalazły się m.in. dzieła Kossaka, Chełmońskiego, Tetmajera. Dowiadujemy się też, jak współczesne sztuki teatralne, literatura czy muzyka rezonują z tematyką pańszczyzny.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z Agnieszką Floryszczak z zespołu kuratorskiego wystawy.
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/ Music promoted by https://www.free-stock-music.com Creative Commons Attribution 3.0 Unported License https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_USTue, 28 May 2024 - 22min - 211 - Zamieniam się w słuch #196: Precjoza w Muzeum Sztuk Użytkowych w Poznaniu
Muzeum Sztuk Użytkowych w Zamku Królewskim w Poznaniu jest jedyną instytucją muzealną w Polsce, która gromadzi i prezentuje tylko sztukę użytkową. Jego pracownicy starają się pozyskiwać do kolekcji kolejne obiekty. Tak było m.in. w zeszłym roku.
„Dzięki dotacji Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, zrealizowaliśmy spektakularne zakupy. To siedemnaście najwyższej klasy obiektów rzemiosła artystycznego: wspaniałe srebrne puchary i kufle, cudowna porcelana i piękny cesarski zegarek” – mówi Michał Błaszczyński z Muzeum Sztuk Użytkowych. Precjoza można obejrzeć w MSU do stycznia 2025, potem zajmą miejsce na stałej ekspozycji.
Który z pucharów miał zapobiegać otruciu? Czy podczas targów kolekcjonerów zawsze wygra ten, kto zaoferuje najwyższą kwotę za cenny eksponat? Dlaczego sprzedaż unikatowego obiektu do muzeum nie zawsze się opłaca? Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z Michałem Błaszczyńskim.
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/ Music promoted by https://www.free-stock-music.com Creative Commons Attribution 3.0 Unported License https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_USMon, 27 May 2024 - 23min - 210 - Zapach papieru - o Literackiej Nagrodzie Wielkopolskich Czytelników
16 maja 2024 w Auli Artis wręczona została po raz pierwszy Literacka Nagroda Wielkopolskich Czytelników. W tej edycji w kategorii "Książka adresowana do osób dorosłych" zwyciężyła powieść Małgorzaty Lebdy "Łakome". W kategorii "Książka adresowana do dzieci i młodzieży zwyciężyła książka Michała Rusinka z ilustracjami Joanny Rusinek "Szalik. O Wisławie Szymborskiej dla dzieci".
Mon, 27 May 2024 - 31min - 209 - Zamieniam się w słuch #195: Marta Sokołowska
Jest specjalistką od odkrywania zapomnianych biografii i opowiadania o nich w teatrze. Dramatopisarka, dramaturżka, prozaiczka, Marta Sokołowska przygotowuje cykl słuchowisk radiowych pt. „poezja mnie nie zdradziła” o poznańskim poecie, Andrzeju Babińskim (1938-1984). Artysta przez 30 lat związany był z Poznaniem, ale nie jest żywy w świadomości Poznaniaków. Dlaczego tak się stało? Jaka była poezja Andrzeja Babińskiego, a jakie jego życie?
„Trudne warunki społeczno-polityczne (czas wojny, powojenny i PRL) oraz problemy zdrowotne znalazły odbicie w poezji pełnej emocjonalnego bólu, cierpienia i tęsknoty. Tworzył wiersze wypełnione obrazami i emocjami, poszukując w nich zrozumienia dla otaczającej rzeczywistości, pragnienia bycia docenionym i pokochanym. Poezję traktował jako świętość, coś co kochał nad życie: »nie piszę dla pieniędzy, piszę dla siebie i poezja mnie nie zdradziła«” – wyjaśnia Marta Sokołowska, która jest tegoroczną stypendystką Marszałka Województwa Wielkopolskiego w dziedzinie kultury.
Bohaterami wcześniejszych sztuk Marty Sokołowskiej byli m.in. Tomasz Sikorski, kompozytor i pianista, główna postać dramatu „Holzwege” (i autor kompozycji pod tym samym tytułem); Sævar Ciesielski, ofiara systemu opresji ze sztuki „Reykjavik ‘74” czy zapomniany w Polsce laureat Pokojowej Nagrody Nobla Józef Rotblat, bohater tekstu „Proszę, niech zapanuje pokój”.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
Rozmowa dotyczy m.in. problemów ze zdrowiem psychicznym i może u niektórych osób wywołać dyskomfort.
Jeżeli czujesz, że potrzebujesz pomocy, skorzystaj z telefonu zaufania:
116 123 – bezpłatny kryzysowy telefon zaufania dla dorosłych w kryzysie emocjonalnym, czynny przez 7 dni w tygodniu w godz. 14.00–22.00
116 111 – bezpłatny telefon zaufania dla dzieci i młodzieży, czynny całą dobę przez 7 dni w tygodniu
800 108 108 – bezpłatny telefon wsparcia, czynny od poniedziałku do niedzieli (z wyjątkiem dni świątecznych) w godz. 14.00–20.00
800 12 12 12 – bezpłatny telefon zaufania dla dzieci i młodzieży Rzecznika Praw Dziecka, czynny całą dobę przez 7 dni w tygodniu
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/ Music promoted by https://www.free-stock-music.com Creative Commons Attribution 3.0 Unported License https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_USThu, 23 May 2024 - 21min - 208 - Zamieniam się w słuch #194: Kamila Kasprzak-Bartkowiak
Od wielu lat zaangażowana w propagowanie historii kobiet, Kamila Kasprzak-Bartkowiak przygotowuje przewodnik herstoryczny „Gnieźnieński Szlak Kobiet”. Publikacja będzie poświęcona wybranym mieszkankom Gniezna, żyjącym od pierwszej połowy XIX w. aż do początków XXI w., których praca i działalność publiczna miały wpływ na losy gnieźnieńskiej społeczności. Nie zostały jednak w należyty sposób upamiętnione. Bohaterkami przewodnika będą m.in. poetka Maria Springer, fotografka Pelagia Eitner-Gdeczyk, lekarka Stanisława Sławska-Taczakowa i nauczycielka oraz Sprawiedliwa wśród Narodów Świata Helena Kowalewska.
Kamila Kasprzak-Bartkowiak jest aktywistką społeczną i animatorką kultury.
Koordynatorka gnieźnieńskiego Klubu Krytyki Politycznej oraz inicjatorka wielu społecznokulturalnych debat i wystaw (m.in. ekspozycji z cyklu „Duchy transformacji...” czy „Społeczna historia Gniezna”). Współorganizatorka Czarnych Protestów od 2016 roku i Strajków Kobiet oraz dwóch jak dotąd Marszów Równości w Gnieźnie. Jest tegoroczną stypendystką Marszałka Województwa Wielkopolskiego w dziedzinie kultury.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
Fot: archiwum Kamili Kasprzak-Bartkowiak
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/ Music promoted by https://www.free-stock-music.com Creative Commons Attribution 3.0 Unported License https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Thu, 25 Apr 2024 - 22min - 207 - Zamieniam się w słuch #193: Monika Paliga
Naukowczynie, artystki, sufrażystki, a także kobiety-potwory będą bohaterkami obrazów Moniki Paligi. Prace zostaną uzupełnione opowieścią w formie komiksu. Cały projekt ma na celu przybliżenie historii kobiet żyjących na terenie Wielkopolski. Ukaże mało znane lub wręcz anonimowe bohaterki istotnych wydarzeń dla regionu, a także codziennego życia wielu osób.
Monika Paliga pochodzi z Ostrowa Wielkopolskiego. Jest absolwentka Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Zajmuje się głównie malarstwem sztalugowym oraz technikami mineralnymi. Jest tegoroczną stypendystką Marszałka Województwa Wielkopolskiego w dziedzinie kultury. Jej pierwsza wystawa indywidualna odbyła się w 2019 roku w Galerii 33 w rodzinnym mieście. Tam też będziemy mogli obejrzeć wystawę herstorycznych obrazów oraz komiks, który w formie elektronicznej trafi również do internetu.
Kobiety są dominującym tematem twórczości Moniki Paligi. Poświęciła im m.in. cykl „Rozmontowane” i „Zdeformowane”.
Dlaczego jej zdaniem ważna jest popularyzacja herstorii? Jakie postaci zobaczymy na obrazach? Kim są kobiety-potwory?
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z Moniką Paligą!
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/ Music promoted by https://www.free-stock-music.com Creative Commons Attribution 3.0 Unported License https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Thu, 25 Apr 2024 - 26min - 206 - Zamieniam się w słuch #192: Herstoria Stosowana
To pierwszy w Polsce poradnik herstoryczny dla edukatorek i edukatorów oraz wszystkich zainteresowanych propagowaniem historii kobiet. „Można w nim znaleźć porady, gdzie i jak szukać wiedzy o bohaterkach przeszłości i współczesności oraz jak ją popularyzować w szkole, swoim otoczeniu i internecie. Dowiecie się, co to edukacja równościowa oraz historia sprawiedliwa. Poznacie sposoby, na radzenie sobie z własną niepewnością i cudzymi wątpliwościami” – zapewnią inicjatorki powstania podręcznika, członkinie Fundacji Muzeum Historii Kobiet. „Herstoria Stosowana” jest efektem wielu lat doświadczeń zespołu Fundacji oraz ukoronowaniem kompleksowego kursu edukacji herstorycznej „Co Wy o nich wiecie?” w 2023 i 2024 roku.
Szczegóły w rozmowie z Pauliną Kirschke, Prezeską Fundacji MHK oraz Fundacji im. Julii Woykowskiej. Zapraszamy do słuchania!
Podręcznik można pobrać za darmo ze strony Fundacji Muzeum Historii Kobiet.
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported License
https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Fri, 29 Mar 2024 - 34min - 205 - Zamieniam się w słuch #191: Kobiety na dawnej fotografii
„Dlaczego te zdjęcia nie są w czyichś albumach?” – zastanawiają się Katarzyna Kłopska i Martyna Adamska, kuratorki wystawy „Powroty – kobiety na dawnej fotografii”. W Atelier Wimar przy ul. Święty Marcin zawisły czarno-białe fotografie, które Martyna i Kasia znalazły na pchlich targach, opuszczonych strychach i śmietnikach. Ze swoich zbiorów wybrały te, na których widać kobiety – roześmiane i zamyślone, na wakacjach, zabawie czy w pracy, patrzące w obiektyw albo w inną stronę. Nie wiemy nic o bohaterkach zdjęć (z dwoma małymi wyjątkami) ani o fotografach. Możemy więc opowiedzieć sobie samemu historie kobiet na starych zdjęciach. I właśnie do tego zachęcają kuratorki wystawy. Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported License https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Fri, 22 Mar 2024 - 18min - 204 - Zamieniam się w słuch #190: Być nastoletnim chłopakiem
Jak to jest być nastoletnim chłopakiem dziś? Jak wyobraża sobie przyszłość? Czego się obawia? Czy pozwala sobie na płacz?
O tym Martyna Nicińska rozmawia z autorkami raportu „Nastoletni chłopacy o dyskryminacji i swojej codzienności. Wskazówki dla edukacji równościowej” doktorkami Katarzyną Chajbos-Walczak i Zofią Małkowicz oraz Patrykiem Moszką, trenerem antydyskryminacyjnym i antyprzemocowym, pracującym w metodzie SZTAMA.
W raporcie czytamy m.in. o tym, że chłopacy „chcą przede wszystkim być niezależni i dobrze radzić sobie w życiu. Marzą o tym, by odnieść sukces, zależy im na tym, by inni ludzie ich doceniali i podziwiali. Uważają, że kluczem do radzenia sobie, jest dyscyplina i walka ze słabościami. Jednym z obszarów takiej dyscypliny jest panowanie nad ciałem i emocjami. Dla chłopaków niezwykle ważne jest dobre poczucie humoru i pozytywne nastawienie. (…) w przyszłości chcą założyć rodzinę”.
Publikacja powstała w ramach projektu „Chłopaki na rzecz równości”, realizowanego przez Fundację HerStory i jest dostępna bezpłatnie na stronie Fundacji.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported License https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Fri, 23 Feb 2024 - 29min - 203 - Zamieniam się w słuch #189: Marta Dzido i kobiety Solidarności
„Kobiety Solidarności. Materiały odrzucone” to książka o kobietach biorących udział w solidarnościowym zrywie, które zniknęły z kart wielkiej historii. Głos oddaje im Marta Dzido – pisarka i reżyserka, która pracowała m. in. przy filmach „Siłaczki” (o walce kobiet o prawa wyborcze) i „Solidarność według kobiet” – pierwszym polskim dokumencie opowiadającym o roli kobiet w strajkach w 1980 roku w Gdańsku i konsekwencjach tego zaangażowania. Mało kto wie, że to trzy kobiety: Anna Walentynowicz, Alina Pienkowska i Ewa Ossowska zatrzymały 16 sierpnia 1980 r. wychodzących ze stoczni robotników, co pozwoliło na kontynuowanie strajku, powołanie Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego, a następnie podpisanie porozumień sierpniowych.
Bohaterkami książki „Kobiety Solidarności. Materiały odrzucone” (wydawnictwo Relacja) są też Wielkopolanki, m. in. Krystyna Stachowiak, która za swoją działalność opozycyjną była internowana, a po zniesieniu Stanu Wojennego wielokrotnie przesłuchiwana i zatrzymywana.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z Martą Dzido!
Sat, 03 Feb 2024 - 35min - 202 - Dzieci uczą uczuć: odcinek 5 - Wągrowiec
Emocje to cos takiego, że czujemy smutek i złość. Możemy czuć radość lub smutek. Przed świętami Bożego narodzenia czuliśmy zniecierpliwienie. Ale oczekiwanie na święta jest czasem szczęśliwym! Kiedy wspólnie śpiewaliśmy kolędy było nam ze sobą dobrze.
O emocjach związanych ze świętami opowiadają dzieci z Przedszkola nr 7 „Pod Grzybkiem”: Marysia, Olaf, Igor, Czarek, Zuzia, Zuzia i Helena.
Thu, 18 Jan 2024 - 14min - 201 - Młodzi czytają świat: odcinek 4 – Maja, Zosia, Marysia i Kasia z I LO w Wągrowcu
Niektóre szkolne lektury nieszczególnie interesują młodych ludzi. Gdy sięgamy po książki, które wybieramy sobie sami, wówczas czytanie staje się bardziej interesujące. Są uczniowie mający przekonanie, że należy czytać wszystkie lektury, które ma się w spisie. A zdarza się, że czasem ktoś pominie jakąś pozycję, ale gdy jest ona omawiana na lekcji to stwierdza, że koniecznie trzeba po nią sięgnąć.
Młode osoby najbardziej lubią lektury opowiadające o ludziach w swoim wieku.
A co Maja, Zosia, Marysia i Kasia polecają obok (lub zamiast) lektur szkolnych? Dylogię Weroniki Ancerowicz, „Małe kobietki” Louisy May Alcott, „Heardstopper” Alice Oseman, „Wywiad z wampirem” Anne Rice.
Posłuchajmy dlaczego warto czytać książki!
Wed, 10 Jan 2024 - 23min - 200 - Dzieci uczą uczuć: odcinek 4 - Mieścisko
Przedszkolaki z Mieściska rozmawiają o zazdrości.
Zazdrość jest wtedy, gdy ktoś coś ma, a my też tego chcemy. Możemy być zazdrośni o zabawki, o gry, o jedzenie. Czasem ktoś komuś kupi hamburgera, a komuś innemu nie. I wtedy pojawia się zazdrość.
Zazdrość jest też wtedy, gdy ktoś ma dziewczynę. Albo pieniądze. Zazdrośni jesteśmy o talent. O siłę. O pokój w mieszkaniu, ale i o pokój duszy!
Nie tylko dzieci zazdroszczą. Dorośli też. Gdy jesteśmy zazdrośni czujemy nerwy, jesteśmy źli i smutni.
Co możemy na to poradzić?
- nie przejmować się,
- położyć się na dywanie i głęboko oddychać.
Zazdrość nie jest fajna. Trzeba pogodzić się z tym, że czegoś fajnego nie mamy, bo mamy coś innego!
Można zazdrościć tego, że ktoś ma fajnego tatę, bo z nim gra.
Albo, że tata kogoś przytula, a kogoś innego nie.
Zwierzęta też mogą być zazdrosne. O głaskanie. Albo wiewiórki mogą być zazdrosne o orzeszki.
Tue, 02 Jan 2024 - 15min - 199 - Zamieniam się w słuch #188: Adrian Wykrota i fotografia dokumentalna
Książka „Sztuka poza sztuką? Fotografia dokumentalna w Polsce” to obszerne spojrzenie na dokument, które bazuje na przemyśleniach, doświadczeniu i pasji wielu artystek, artystów, kuratorek, kuratorów i osób z kręgu polskiej fotografii.
Autorem tej 500-stronicowej publikacji jest Adrian Wykrota – fotograf, dokumentalista, wykładowca, pomysłodawca i współzałożyciel galerii Pix.house w Poznaniu, świeżo upieczony doktor.
Książka „Sztuka poza sztuką?” jest próbą zdefiniowania nurtu fotografii dokumentalnej w Polsce. Rozmówcami Adriana Wykroty są m.in. Michał Adamski, Anna Bedyńska, Filip Ćwik, Grzegorz Dembiński, Mariusz Forecki, Diana Lelonek, Jędrzej Nowicki, Silvia Pogoda, Agnieszka Rayss.
Czy istnieje coś takiego jak fotografia kobieca? Jak zmienia się fotografia wojenna? Jaki wpływ na fotografię dokumentalną ma sztuczna inteligencja? Czy można być współcześnie fotografem niezaangażowanym?
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported License https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Wed, 20 Dec 2023 - 34min - 198 - Zamieniam się w słuch #187: Sebastian Frąckiewicz i komiks herstoryczny
Od 6 lat na łamach czasopisma „Kosmos dla dziewczynek” Sebastian Frąckiewicz razem z rysowniczką, Anną Krztoń prezentuje losy Polek – tych bardziej i mniej znanych – w formie komiksu „Karolina i Klara. Medalion czasu”. Dwadzieścia kilka odcinków zostało opublikowanych także w formie zbiorczego tomu. Ich bohaterkami są m.in. Wisława Szymborska, Maria Kunic, Zofia Stryjeńska, Pola Negri, Wanda Rutkiewicz i Jadwiga Andegaweńska. Komiks buduje w dziewczynkach poczucie, że mogą osiągać wielkie rzeczy, a w chłopcach – szacunek do kobiet i ich roli w życiu społecznym. Ze scenarzystą, Sebastianem Frąckiewiczem rozmawiamy o kulisach powstawania „Karoliny i Klary”, o polskim komiksie dziś, grach wideo i pomyśle na naukę historii w szkole. Zapraszamy do wysłuchania wywiadu! Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/ Music promoted by https://www.free-stock-music.com Creative Commons Attribution 3.0 Unported License https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Tue, 19 Dec 2023 - 24min - 197 - Zamieniam się w słuch #186: Organiczne. Praca, język, ciało
Za nami druga konferencja herstoryczna w Pałacu Dąbrowskiego w Winnej Górze (6-7.10.2023). Program został podzielony na 3 panele: język, praca, ciało, bo jak mówi twórczyni programu Oliwia Olesiejuk, są to trzy obszary najbardziej istotne z perspektywy współczesnych kobiet i osób utożsamiających się jako kobiety. Każdemu panelowi towarzyszyła inna herstoryczna matronka, m.in. Aniela i Zofia Tułodzieckie czy Zofia Sokolnicka. W konferencji wzięły udział naukowczynie, aktywistki i dziennikarki, zajmujące się na co dzień tematyką feministyczną i herstoryczną.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy podsumowującej wydarzenie z Oliwią Olesiejuk wraz z fragmentami wypowiedzi panelistek: prof. Iwony Chmury-Rutkowskiej, dr Marty Mazurek, prof. Ewy Bińczyk, Karoliny Sulej, Pauliny Kirschke i Agaty Kominiak.
Całą konferencję „Organiczne. Praca, język, ciało” można obejrzeć na kanale YouTube Pałac Dąbrowski.
Mon, 04 Dec 2023 - 33min - 196 - Zamieniam się w słuch #185: Agnieszka Słupianek-Winkowska
Żyje herstoriami kobiet ze swojej małej ojczyzny. „Czuję te herstorie, te kobiety do mnie mówią. Jest to dla mnie ważny temat, ponieważ wszystkie moje przodkinie (do początku XX wieku) zamieszkiwały obszar ziemi pleszewskiej" – mówi Agnieszka Słupianek-Winkowska, historyczka, nauczycielka, regionalistka.
Agnieszka jest członkinią Klubu Kobiet Ławka nr 4, który od 2022 roku działa w Pleszewie. Jego misją jest m.in. upamiętnienie właścicielki miasta, Anny Tęczyńskiej (zwanej potocznie Anną Pleszewską), żyjącej na przełomie XV i XVI wieku. Choć bardzo zasłużona, to jeszcze do zeszłego roku nieobecna w powszechnej świadomości pleszewian.
Agnieszka Słupianek-Winkowska razem z prezeską Klubu, Moniką Matyjaszczyk była jedną z prelegentek na konferencji herstorycznej „Organiczne. Praca, język, ciało” w Pałacu Dąbrowskiego w Winnej Górze (6-7.10.2023). Podczas wystąpienia o działalności Klubu Kobiet Ławka nr 4 wspomniane zostały nazwiska kobiet, które pełniły ważne, urzędowe funkcje w Pleszewie po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku.
Anna Suchocka, Maria Radomska i Zofia Plecińska to, obok Anny Pleszewskiej, bohaterki tego odcinka. Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
Klub Kobiet Ławka nr 4 zaprasza 26 listopada na wydarzenie w 105. rocznicę uzyskania praw wyborczych przez Polki „Głos pleszewskiej wolności” w Bibliotece Publicznej oraz Zajezdni Kultury w Pleszewie.
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported License
https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Thu, 02 Nov 2023 - 23min - 195 - Młodzi czytają świat: odcinek 3 – Biblioteka Publiczna Gminy JaraczewoMon, 23 Oct 2023 - 17min
- 194 - Dzieci uczą uczuć: odcinek 3 - Mieścisko
Wrzesień był miesiącem pełnym zmian w życiu małego przedszkolaka, pierwsze poważne rozstanie z rodzicami, obce miejsce, nieznajome osoby, wszechobecne wołanie ,,Maaammaaaa!''.
Jak sobie poradzić z tymi nagromadzonymi uczuciami?
Jakie są to uczucia?
Czy mogą się zmienić?
Na te pytania - jakże niezwykle ważne opowiadały dzieci z Przedszkola ,,Leśne Ludki" z Mieściska: Jagoda, Marysia, Marcelek, Melody i Zuzia.
Thu, 12 Oct 2023 - 14min - 193 - Zamieniam się w słuch #184: Wystawa, której miało nie być
Eksponaty, które się na niej znajdują, miały zostać zniszczone. Zrządzeniem historii możemy je oglądać na wystawie „Nie zmarnujcie niepodległości. Srebra Funduszu Obrony Narodowej. Silva rerum” w Muzeum Sztuk Użytkowych w Poznaniu.
Fundusz Obrony Narodowej utworzono na mocy dekretu Prezydenta RP z 9 kwietnia 1936 roku w celu pozyskania dodatkowych środków na dozbrojenie armii w obliczu zagrożenia ze strony hitlerowskich Niemiec. Polacy ochoczo przekazywali swoje obrączki, papierośnice, medaliki czy torebki balowe. Część z nich nie zdążyła zostać przetopiona, by za kruszec zakupić broń. Przez czterdzieści lat 2,5 ton srebra przeleżało w oddziale Banku Francji w Marsylii. Jakie były dalsze losy tych przedmiotów? Co mówią o Polakach żyjących sto lat temu i wcześniej? Jaką herstorię odkryli muzealnicy? I co stało się z tzw. „złotym FON-em”?
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z kuratorem wystawy, Michałem Błaszczyńskim.
fot. Sonia Bober, Muzeum Narodowe w Poznaniu
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported License
https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Thu, 12 Oct 2023 - 33min - 192 - Zamieniam się w słuch #183: Plakat ciałopozytywny
„Graphic Concept” to cykl działań organizowany przez Galerię Plakatu i Designu w przestrzeni Muzeum Sztuk Użytkowych w Poznaniu. Edycja 2023/2024 przebiegnie pod hasłem „Ciałopozytywni”. „Przyjrzymy się dogłębnie tematyce ciała w sztuce projektowania graficznego” – zapowiadają pomysłodawczynie.
„Grafika zdrowego rozsądku”, „Kiedy ciało budzi strach i niepokój?” „Plakat musi być sexy!” to niektóre z tytułów spotkań, na które Muzeum zaprasza raz w miesiącu od października do maja.
My zapraszamy do wysłuchania rozmowy z prowadzącymi wykłady, Barbarą Górecką i Aleksandrą Pietrzak!
Muzyka:
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported License
https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Thu, 05 Oct 2023 - 30min - 191 - Młodzi czytają świat: odcinek 2 – Agata Kogut
Agata ma 13 lat, a w internecie znana jest jako „Mroczne litery”
Mówi o sobie: „Książki pozwalają mi się odstresować i wyłączyć. Dają mi taką oazę spokoju.”
Jej przygoda z czytaniem rozpoczęła się w roku 2021.
Od ponad roku opowiada o przeczytanych książkach w mediach społecznościowych. Obecna jest na Tik Toku i Instagramie.
Czyta tylko w nocy.
Mon, 18 Sep 2023 - 20min - 190 - Goście Radziwiłłów 2023
Zapraszamy do wysłuchania reportażu, którego bohaterami są uczestniczki i uczestnicy czwartej edycji programu pt. "Goście Radziwiłłów". „Goście Radziwiłłów” to program Departamentu Kultury Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego przeznaczony dla twórców i tłumaczy literatury.
W jego tegorocznej, czwartej edycji, wzięło udział 15 osób. 14 sierpnia uczestników tegorocznej rezydencji odwiedzili profesorowie Przemysław Czapliński i Piotr Śliwiński. Poprowadzili oni seminarium dotyczące warsztatowo-koncepcyjnych problemów, jakie piszący napotkali w trakcie swojej pracy. Wypowiedzi tegorocznych gości antonińskiego pałacu – w reportażu Martyny Nicińskiej. Zachęcamy do jego wysłuchania!
Cocktail by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Dinner by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons / Attribution 3.0 Unported License (CC BY 3.0)
https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Tue, 12 Sep 2023 - 25min - 189 - Zamieniam się w słuch #182: My, chłopi
Przestajemy się wstydzić chłopskich korzeni. Po latach nobilitowania wyłącznie kultury arystokratycznej i szlacheckiej, zaczynamy dostrzegać realia życia naszych przodków na wsi: wieki pańszczyźnianego ucisku i niełatwe początki uwłaszczenia. Bestsellerowa książka Joanny Kuciel-Frydryszak „Chłopki. Opowieść o naszych babkach” (Wydawnictwo Marginesy) otwiera oczy na wstrząsającą codzienność kobiet na przełomie XIX i XX wieku: biedę, głód, wyzysk, bezwzględną władzę ojców i mężów, brak dostępu do szkół i opieki medycznej. W reportażu Joanny Kuciel-Frydryszak znajdujemy też wiele powodów do dumy z naszych przodkiń, które dążyły do poprawy swoich losów lub przyszłości swoich dzieci. Kluczem do zmiany warunków życia było przede wszystkim zdobycie wykształcenia.
Źródeł informacji do książki pisarka poszukiwała m.in. w Muzeum Narodowym Rolnictwa w podpoznańskiej Szreniawie. Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z kustoszkami, Anną Barłóg-Mitmańskąi Agnieszką Floryszczak, które od lat badają losy chłopów i chłopek. Warto wybrać się do muzeum w Szreniawie, żeby m.in. zobaczyć obiekty i maszyny, który musiały obsługiwać kobiety w codziennej pracy. Do połowy października trwa tam również wystawa fotografii „Zofia Rydet. Wieś bez filtra”, a w 2024 zostanie otwarta ekspozycja „Chłop – niewolnik? Opowieść o pańszczyźnie”.
Fri, 08 Sep 2023 - 28min - 188 - Zamieniam się w słuch #181: Joanna Pańczak
Przez 10 lat napędzała Generator Malta swoją energią i wiedzą. Od 2014 roku Joanna Pańczak stała na czele zespołu, który w ramach Festiwali Malta przygotowywał wydarzenia na placu Wolności oraz w różnych częściach Poznania.
Były to: spotkania z twórcami, projekcje filmowe, warsztaty dla dzieci, wyprzedaże garażowe, koncerty, silent disco, poranne gimnastyki oraz wydarzenia uwrażliwiające na ludzi i zjawiska.
W rozmowie wspominamy m.in. symboliczny mur, który stanął na placu Wolności w 2017 roku, organizowanie wydarzeń w miejscach, do których nie można wejść „prosto z ulicy” i niekiedy syzyfową pracę z mieszkańcami poznańskich dzielnic.
Zapraszamy do słuchania!
Joanna Pańczak: socjolożka, teatrolożka, animatorka kultury. W latach 2010-2023 związana z Festiwalem Malta (od 2014 kuratorka Generatora Malta oraz innych projektów edukacyjnych i społecznie zaangażowanych). Zainicjowała m.in. Akademię Miasta, Wolno Dzieciom, Ogrody Społecznościowe na Łazarzu, Wildzie i Jeżycach, Mikro Dom Kultury „Lotaryńska 6”. W Poznaniu znana również z wielkoformatowej poezji na murach. Współtworzy Poznańską Garażówkę. Człowiek kultury sezonu 2019/2020.
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/Music promoted by https://www.free-stock-music.comCreative Commons Attribution 3.0 Unported Licensehttps://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Thu, 07 Sep 2023 - 25min - 187 - Dzieci uczą uczuć: odcinek 2 - Pleszew
Emocje są wtedy, gdy ktoś jest smutny albo zły. Albo, że się cieszy.
A wakacje to taki czas, że jest z czego się cieszyć. Bo przecież można pojechać na basen. Albo można w ogóle wyjechać z domu!
Nad morze, do Gogolina - do babci. Można wyjechać do Włoch albo do Ameryki.
Czasem bardzo chcemy wyjechać. Natychmiast!
Ale trzeba poczekać. A nie lubimy czekać... Gdy czekamy stajemy się niecierpliwi.
O emocjach związanych z podróżami opowiadają przedszkolaki z Pleszewa.
Wed, 09 Aug 2023 - 13min - 186 - Młodzi czytają świat: odcinek 1 - Martyna Dębiec i Julia KuczMon, 31 Jul 2023 - 21min
- 185 - Dzieci uczą uczuć: odcinek 1 - MieściskoFri, 28 Jul 2023 - 16min
- 184 - Zamieniam się w słuch #180: Ćwiczenia z nieśmiertelności dr Katarzyny Nowaczyk-Basińskiej
Amerykańskie korporacje i startupy pompują niewyobrażalne sumy w prace nad cyfrową nieśmiertelnością. Idea zakłada stworzenie awatara, który w oparciu o udostępnione przez nas jeszcze za życia dane, przedłuży nasze istnienie w nieskończoność. Na razie nieskończenie wiele pytań w obszarze wirtualnej nieśmiertelności towarzyszy badaczom, etykom i prawnikom. Jedną z takich osób jest dr Katarzyna Nowaczyk-Basińska, która pracuje na stanowisku Research Fellow w The Leverhulme Centre for the Future of Intelligence na Uniwersytecie Cambridge. W swojej pracy naukowej bada, jak nowe technologie kształtują nasz sposób rozumienia i doświadczania śmierci, żałoby i pośmiertnego trwania.
W jaki sposób już teraz możemy mieć wpływ na naszą wirtualną obecność po śmierci? Jakie są tendencje w pracach nad rozwojem tej obecności? Czy od teraz będziemy bombardowani reklamami o życiu po śmierci?
To niektóre z wątków rozmowy z badaczką. Zapraszamy do słuchania!
Katarzyna Nowaczyk-Basińska – absolwentka Dziennikarstwa i komunikacji społecznej, Wiedzy o Teatrze oraz fakultetu Media interaktywne i widowiska na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W lutym 2022 z wyróżnieniem obroniła doktorat pt.: „Nieśmiertelność. Technokulturowe strategie współczesności”. Od 2020 współpracuje z The Leverhulme Center for the Future of Intelligence na Uniwersytecie Cambridge, rozwijając ideę studiów nad (nie)śmiertelnością. W 2021 współorganizowała na Uniwersytecie Cambridge wraz z profesorem Stephenem Cavem międzynarodowe sympozjum „Digital (Im)mortality. Philosophy, Ethics and Design”.
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported License
https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Thu, 27 Jul 2023 - 34min - 183 - Zamieniam się w słuch #179: Polityka, feminizm i płeć w oczach 20-latek
Natalia Adamska i Dobrochna Marchwiak są studentkami Filologii Polskiej UAM. Po raz pierwszy pójdą jesienią od urn wyborczych. Jakie jest ich nastawienie do polityki? Jakie decyzje polityków do tej pory wpłynęły na ich życie?
Co ukształtowało poglądy Natalii i Dobrochny? Co oznacza, że chciałyby obalić patriarchat?
Jak rozumieją płeć? Jakie pułapki myślowe kryją się ich zdaniem w haśle „siostrzeństwo”?
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported License
https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Fri, 21 Jul 2023 - 25min - 182 - Zamieniam się w słuch #178: Ewa Kaczmarek
Jest scenarzystką i aktorką Teatru Usta Usta Republika. Przez ostatnie lata często sięgała do tematyki historycznej, wojennej. W najnowszym spektaklu „Ćwiczeniach z dyplomacji” mierzy się z najnowszymi wydarzeniami wywołanymi agresją Rosji na Ukrainę. Ten bardzo poruszający scenariusz Ewa Kaczmarek tworzyła razem z artystkami, które uciekły z Charkowa, Odessy, Kijowa i Lwowa.
„Zależało nam, żeby widz przejął się wojną, ale nie chciałyśmy jej metaforyzować, banalizować ani upiększyć” – mówi Ewa Kaczmarek.
Jedna z aktorek, Natalia Nikoliuk, za rolę w spektaklu „Ćwiczenia z dyplomacji” otrzymała wyróżnienie 29. Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej.
W drugiej części rozmowy Ewa Kaczmarek opowiada Martynie Nicińskiej o pracy nad rolą Heleny Modrzejewskiej do spektaklu „Listy do M.”, który będzie miały premierę późną jesienią. Scenariusz „Listów...” powstanie dzięki stypendium Marszałka Województwa Wielkopolskiego.
Zapraszamy do słuchania!
„Ćwiczenia z dyplomacji” Teatr Usta Usta Republika, reż. Wojciech Wiński, premiera: 25.11.2022r.
Scenariusz: Ewa Kaczmarek (we współpracy z Nina Burnevich, Anastasiia Ivasova, Natalia Nikoliuk,
Marharyta Puhachenko, Rimma Tyshkevych)
Kostiumy: Idalia Mantas, Muzyka: Hubert Wińczyk
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/ Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0
Unported License https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Mon, 03 Jul 2023 - 27min - 181 - Zamieniam się w słuch #177: Emancypacja Marii Pinińskiej-Bereś
Była prekursorką mówienia o kobiecej seksualności. Wychowana w konserwatywnej, mieszczańskiej rodzinie Maria Pinińska-Bereś czuła nieustanne napięcie między społecznymi normami a życiem w zgodzie ze sobą. Dzięki pracy dr Agaty Jakubowskiej „Sztuka i emancypacja kobiet w socjalistycznej Polsce. Przypadek Marii Pinińskiej-Bereś” (Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2023) możemy prześledzić rozwój twórczości artystki w latach 60. i 70. XX wieku: od betonowych „Rotund” po performance „Pranie”. Poznajemy procesy, które zachodziły w polskim społeczeństwie, m.in.: rozwój badań nad seksualnością; obecność poradników i czasopism poświęconych relacjom partnerskim („Ty i ja”); moda na spódniczki „mini” i utrzymujące się wpływy moralności katolickiej. A wszystko to z dala od „drugiej fali feminizmu”, która nie mogła się przebić przez „żelazną kurtynę”.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
Maria Pinińska-Bereś (1931-1999) – rzeźbiarka, performerka. Urodzona w Poznaniu, w którym mieszkała do wybuchu II wojny światowej. Całe jej artystyczne życie było związane z Krakowem. Uznawana za jedną z pionierek sztuki feministycznej. Żona rzeźbiarza Jerzego Beresia, matka malarki Bettiny Bereś.
Dr hab. Agata Jakubowska – historyczka sztuki. Przez wiele lat związana z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, obecnie pracuje w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego. Autorka i redaktorka licznych publikacji poświęconych sztuce kobiet, m.in.: Aliny Szapocznikow, Natalii LL, Zofii Kulik.
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/ Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0
Unported License https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Wed, 28 Jun 2023 - 31min - 180 - Zamieniam się w słuch #176: prof. Elżbieta Lesiewicz
To rozmowa na wiele tematów. Od losów XIX wiecznych organiczniczek po rzeczywistość kobiet, które chciałyby połączyć dziś karierę naukową z macierzyństwem.
Pretekstem do spotkania z prof. Elżbietą Lesiewicz, Kierowniczką Zakładu Najnowszej Historii Politycznej na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, jest numer „Przeglądu Wielkopolskiego” poświęcony Wielkopolankom i Poznaniankom. Profesorka Elżbieta Lesiewicz była redaktorką prowadząca wydanie nr 1/2022, które w całości jest dostępne na stronie Wielkopolskiego Towarzystwa Kulturalnego. „Przegląd Wielkopolski” to kwartalnik wydawany przez to Towarzystwo od 1987 roku.
Jaka jest herstoryczna panorama Wielkopolski? Jak współcześnie wygląda zaangażowanie Polek w życie publiczne? Jak prof. Elżbieta Lesiewicz wspomina powrót do pracy na Uniwersytecie po urodzeniu dzieci? Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
-----
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/ Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported License https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Tue, 20 Jun 2023 - 28min - 179 - Zamieniam się w słuch #175: Archiwum Iłłakowiczówny
Nie odkryła w archiwum Kazimiery Iłłakowiczówny żadnych sekretów. To, co ją zaskoczyło to obszerna korespondencja z czytelnikami, którą poetka przekazała Bibliotece Kórnickiej. Efekty wieloletniej pracy dr Lucyna Marzec zamieściła w książce „Papiery po Iłłakowiczównie. Archiwum jako przedmiot badań”, która ukazała się na początku roku nakładem wydawnictwa Instytutu Badań Literackich. Z obszernego opracowania wyłania się obraz kobiety pilnie strzegącej swojej prywatności i poetki niechętnie dzielącej się procesami twórczymi. Dowiadujemy się, jaki był jej stosunek do zjawiska zwanego „Nową Kobietą”, pracy w urzędzie czy u boku Józefa Piłsudskiego. Zagłębiamy się w korespondencję z redaktorami Państwowego Instytutu Wydawniczego podczas tłumaczenia „Anny Kareniny” i Barbarą Łopatkówną, która chciała napisać monografię o związkach życia i twórczości Kazimiery Iłłakowiczówny.
Minęło półtora roku od rozmowy, w której Lucyna Marzec opowiadała nam o przebiegu pracy w archiwum. Zapraszamy do wysłuchania rozmowy Martyny Nicińskiej z dr Lucyną Marzec już po wydaniu książki!
Dr Lucyna Marzec – badaczka literatury, intymistyki (life writing), redaktorka naczelna „Czasu Kultury”. Pracuje w Zakładzie Literatury XX wieku, Teorii Literatury i Sztuki Przekładu na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej UAM.
W 2018 roku kuratorowała wystawę „Bez kompromisów! Julia Woykowska w dziewiętnastowiecznym Poznaniu". Pomysłodawczyni i organizatorka Wielkiego Czytania Olgi Tokarczuk na Uniwersytecie w grudniu 2019 roku. Współtworzy Centrum Badań Płci Kulturowej i Tożsamości oraz Life Writing Working Group.
„Papiery po Iłłakowiczównie. Archiwum jako przedmiot badań” jest jej rozprawą habilitacyjną.
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/ Music promoted by https://www.free-stock-music.com Creative Commons Attribution 3.0 Unported License https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_USWed, 31 May 2023 - 24min - 178 - Zamieniam się w słuch #174: Kobiety z obrazów
Kobiety z obrazów Klimta, Maneta, da Vinci czy Picassa są kobietami z historią. Ich życiowa rola nie sprowadzała się do pozowania – przekonuje Małgorzata Czyńska, autorka trylogii „Kobiety z obrazów” (Wydawnictwo Marginesy).
Bohaterki książek Małgorzaty Czyńskiej to artystki, które znamy zazwyczaj jako muzy znanych malarzy. Portretując kobiety (m.in. Zofię Jachimecką, Almę Mahler, Berthe Morisot), pisarka portretuje także epokę, realia życia i pracy w XIX i XX-wiecznym Krakowie, Wiedniu czy Paryżu.
„Opisywanie herstorii to nie kwestia mody, tylko konieczności. Dziwię się, że to dzieje się tak wolno” – mówi Małgorzata Czyńska w rozmowie z Martyną Nicińską.
Podczas pisania czyjej biografii Małgorzata Czyńska wertowała książkę kucharską z 1822 roku? Jaka opowieść kryje się za portretem „Helena z krogulcem” Jana Matejki, która trafiła niedawno do Muzeum Narodowego w Warszawie? Czy będzie kolejna część „Kobiet z obrazów”?
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
Małgorzata Czyńska – dziennikarka, pisarka, historyczka sztuki, krytyczka dizajnu i kuratorka wystaw, stypendystka Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Autorka cieszących się ogromną popularnością książek – portretów kobiet, m.in. „Kobro. Skok w przestrzeń”, „Berezowska. Nagość dla wszystkich”, „Witkacy i kobiety” i trylogii: „Kobiety z obrazów”, „Kobiety z obrazów. Nowe historie” oraz „Kobiety z obrazów. Polki”.\\
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported License
https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_USThu, 04 May 2023 - 23min - 177 - Zamieniam się w słuch #173: Kim była Felicja Kruszewska?
Odkryła dla nas poezję Zuzanny Ginczanki, teraz przybliża twórczość Felicji Kruszewskiej. Profesorka Izolda Kiec wydała właśnie obszerne opracowanie tekstów tej niesłusznie zapomnianej poetki przeplatane opowieścią o jej życiu.
Felicja Kruszewska (1897-1943) była poetką, dramatopisarką, tłumaczką, autorka opowiadań, reportaży i utworów dla dzieci. Pisała wiersze szczere i prostolinijne. Odważnie odsłaniała swoją wrażliwość, uwieczniała chwile zachwytu nad światem oraz momenty wyczerpania i niespełnienia. Dała nam wgląd w swoją wyjątkową relację z naturą. Była jedną z pierwszych studentek Uniwersytetu Warszawskiego i Szkoły Nauk Politycznych, profesjonalną tłumaczką i urzędniczką samodzielnie zarabiająca na życie, w czasie II wojny światowej – konspiratorką.
Dlaczego Felicja Kruszewska została zapomniana? Jak jej poezję odbierali ówcześni czytelnicy? W jaki sposób Izolda Kiec dotarła do dalekiej krewnej Felicji Kruszewskiej?
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z prof. Izoldą Kiec, autorką tomu „Felicja Kruszewska. Pisane wiatrem na skórze. Utwory wybrane z biografią w tle” (wyd. Instytut Kultury Popularnej).
Izolda Kiec – literaturoznawczyni i teatrolożka; prezeska Fundacji Instytut Kultury Popularnej, profesorka w Uniwersytecie Artystycznym im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu. Autorka artykułów i monografii książkowych poświęconych literaturze i teatrowi XX wieku oraz formom kultury popularnej. Ma swoim dorobku książki m.in.: o Zuzannie Ginczance, Halinie Poświatowskiej, Agnieszce Osieckiej, Romanie Tadeuszu Wilkanowiczu i poznańskim kabarecie. Jest współautorką (razem z Jaremą Jamrożkiem) opracowania spuścizny dziennikarza Wiktora Batera. W 2015 roku została wyróżniona przez minister kultury odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej”. Była stypendystką Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dziedzinie literatura oraz Marszałka Województwa Wielkopolskiego w dziedzinie Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego.
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported License
https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_USFri, 21 Apr 2023 - 34min - 176 - Zamieniam się w słuch #172: Oblicza Barbie
Długonoga, blondwłosa, ubrana na różowo, z przyklejonym uśmiechem i do tego droga – takie skojarzenia ze słowem Barbie ma większość z nas. Mało kto widzi w niej coś więcej niż zabawkę, która zaszczepia w dzieciach wyidealizowany obraz kobiety. Wystawa „Barbie. Nieznane oblicza” nie ukrywa grzechów Barbie, ale też ich nie eksponuje. Największy nacisk został położony na rolę jaką lalka odegrała w... historii emancypacji Amerykanek.
„Lalka Barbie nie tylko podążała za zmianami w społeczeństwie amerykańskim, ale nawet je wyprzedzała” – przekonuje kuratorka wystawy „Barbie. Nieznane oblicza”, Aleksandra Podżorska.
Wystawa w przemyślany sposób zapoznaje dziewczynki i dziewczyny z prawami, które kobiety zdobywały przez ostatnie dziesięciolecia. To przy okazji świetna „lekcja” feminizmu dla braci, kolegów z klasy, ojców i dziadków, którzy przychodzą na wystawę tylko „dla towarzystwa”. Opowieść o Barbie to też opowieść o historii reklamy czy historii... koloru różowego.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z kuratorką wystawy Aleksandrą Podżorską. Wystawa „Barbie. Nieznane oblicza”, potrwa w Muzeum Sztuk Użytkowych w Poznaniu do 30 lipca 2023 r.
---
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported License
https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Mon, 27 Mar 2023 - 18min - 175 - Zamieniam się w słuch #171: Los malarek w Polsce pod zaborami
Nie mogły uczęszczać do publicznych szkół. Nie mogły uczestniczyć w zajęciach z modelami. Takich „czerwonych świateł” było więcej niż „zielonych” w życiu kobiet, które chciały być malarkami na przełomie XIX i XX wieku.
Opowiada o tym Martyna Kliks, historyczka sztuki, autorka artykułów popularnonaukowych i podcastu o sztuce „Gablotki”.
Rozmowa toczy się wokół artystek, o których mogliście wcześniej nie słyszeć: Zofii Dziurzyńskiej-Rosińskiej i Wandzie Chełmońskiej (córce Józefa Chełmońskiego). Warto poznać je bliżej!
Gdzie się uczyły warsztatu? Kto musiał wyrazić na to zgodę? Jakie tematy podejmowały w swoich pracach?
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
---
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported License
https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Fri, 10 Mar 2023 - 25min - 174 - Zamieniam się w słuch #170: (Nie)znane kobiety Wikipedii
Cały marzec Wikipedia poświęca na poszukiwania i promocję inspirujących kobiet – historycznych i współczesnych, których brakuje w polskojęzycznej Wikipedii.
Projekt „(Nie)znane kobiety Wikipedii” pozwala to zmienić. „W kobietach i ich biografiach kryje się historia naszego świata. Nieoceniona jest rola kobiet i ich pracy, niestety równocześnie nadal jest niewystarczająco opisana” – uważają twórcy i twórczynie projektu.Jedną z nich jest Maria Weronika Kmoch, historyczka i regionalistka, członkini zarządu Stowarzyszenia Wikimedia Polska. Jako wikipedystka zajmuje się głównie herstoriami. Prowadzi, organizuje i opiekuje się szkolnymi i regionalnymi projektami opartymi o herstorię w Wikipedii.
Wszyscy są zaproszeni do edytowania i uzupełniania Wikipedii o brakujące biografie, by przywrócić światu encyklopedyczne kobiety. Akcji towarzyszy konkurs dla twórców haseł, herstoryczny webinar oraz edyton z Towarzystwem Miłośników Historii.
Co to znaczy, że ktoś jest encyklopedyczny? Jakie efekty przyniosły poprzedniej edycje projektu? Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z Marią Weroniką Kmoch.
---
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported License
https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Wed, 08 Mar 2023 - 23min - 173 - Zamieniam się w słuch #169: PeWuKa Kobiet
Kilka lat po odzyskaniu przez Polskę niepodległości nasi przodkowie mieli wielką potrzebę pochwalenia się swoimi sukcesami w przemyśle, handlu, rolnictwie, nauce czy sztuce.
W 1929 roku w Poznaniu otwarto Powszechną Wystawę Krajową, czyli PeWuKę. W mieście stanęło 112 budynków wystawienniczych, w których pojawiło się prawie 1,5 tysiąca wystawców i 4,5 miliona zwiedzających.
Dzięki staraniom dziennikarki Marii Ruszczyńskiej na Pewuce zbudowano Pawilon Pracy Kobiet, który prezentował osiągnięcia Polek m.in. w nauce i polityce. Część ekspozycji podkreślała wartość pracy w gospodarstwie domowym, inna - potrzebę zrównania wynagrodzeń kobiet i mężczyzn.
Na Powszechnej Wystawie Krajowej stanął także Pawilon Ziemianek i Włościanek wypełniony obrazami, kilimami, mnóstwem haftów i regionalnymi strojami.
Co ekspozycje mówiły o ówczesnych Polkach? Czym oba pawilony różniły się między sobą?
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z dr Magdaleną Heruday-Kiełczewską, autorką książki „Powszechna Wystawa Krajowa z 1929 r. w źródłach historycznych”.
----
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported License
https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en_US
Fri, 24 Feb 2023 - 21min - 172 - SomnambuliaFri, 24 Feb 2023 - 02min
- 171 - „Kulisy kultury” – sala widowiskowa GOK we Włoszakowicach
"Kulisy kultury” to program, dzięki któremu instytucje kultury w naszym regionie mogą uzyskać wsparcie finansowe na realizację zadań, polegających na poprawie i rozwoju infrastruktury kulturalnej.
Jednym z beneficjentów drugiej edycji programu był Gminny Ośrodek Kultury we Włoszakowicach.
Dzięki dofinansowaniu z budżetu samorządu województwa wielkopolskiego we włoszakowickim GOK-u wyremontowano salę widowiskową.
Sat, 18 Feb 2023 - 02min - 170 - Rezydentki
Zapraszamy do wysłuchania reportażu, którego bohaterkami są pisarki i poetki - uczestniczki drugiej edycji programu pt. "Goście Radziwiłłów".
„Goście Radziwiłłów” to program Departamentu Kultury Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego przeznaczony dla twórców i tłumaczy literatury. W sierpniu tego roku, w gościnie u Radziwiłłów przebywało sześć pisarek, które tworzyły powieści, zbiory wierszy, opowiadania oraz spisywały wspomnienia. Były to:
Agnieszka Wiktorowska-Chmielewska – autorka między innymi opowiadania „Dzielnica (bez)cudów”. W ramach swego pobytu w Antoninie przygotowywała nową książkę pt. „Prawo natury”. Jolanta Sroczyńska-Pietz – autorka powieści pt. „Cień zegara słonecznego”, której akcja rozgrywa się w Trzemesznie. W czasie pobytu w Antoninie pracowała nad jej kontynuacją. Katarzyna Dworaczyk – autorka książki pt. „Wszystko, co jest teraz, zaczęło się tam”. W trakcie programu „Goście Radziwiłłów” przygotowuje książkę pt. „To przypomina czucie”, na którą złożą się opowieści o życiu osób, z którymi autorka pracuje jako psychoterapeutka. Maria Duszka – autorka dwujęzycznego polsko-litewskiego zbioru wierszy pt. „Wolność chmur/Dabesu Iaisve”. Podczas rezydencji u Radziwiłłów pracowała nad kolejnym tomem poetyckim, w którym prócz wierszy znajdą się także krótkie formy prozatorskie. Monika Krauze – autorka między innymi cyklu powieści o przygodach braci Bazanków pt. „Bazanek i szczerbaty uśmiech losu” oraz „Bazanek i tajemnica rodowego medalionu”. W trakcie pobytu w Antoninie pisała kolejną książkę z tej serii. Renata Adamska – autorka tomu poetyckiego „… cicho, jeszcze ciszej…”. W ramach programu „Goście Radziwiłłów” powstawała jej książka poetycka o Wielkopolsce w kontekście wartości niesionych przez poezję C.K. Norwida.Thu, 23 Sep 2021 - 35min - 169 - Zamieniam się w słuch #168: Muzeum Historii Kobiet
Spotkały się, by napisać wspólnie książkę, ale z godzin rozmów narodził się plan stworzenia Muzeum Historii Kobiet.
„Kobiet brakuje w podręcznikach. W nazwach ulic. Nie ma kobiecych postaci na pomnikach, banknotach, nie ma zbyt wielu patronek szkół. Ich dzieł jest niewiele w muzeach. Gdy po raz pierwszy zaczniesz to dostrzegać i nad tym się zastanawiać, trudno już o tym zapomnieć. To bolesne i bardzo niesprawiedliwe” – tłumaczą w swoim manifeście założycielki Fundacji MHK: prof. Iwona Chmura-Rutkowska, Katarzyna Dworaczyk, prof. Edyta Głowacka-Sobiech, dr Anna Jankowiak, Agnieszka Jankowiak-Maik, Paulina Kirschke, Agata Kominiak i Anna Kowalczyk.
Każda z nich od wielu lat zajmuje się badaniem i popularyzowaniem herstorii. „Napisałyśmy 24 książki oraz 496 artykułów naukowych, popularnonaukowych i recenzji” – wyliczają. Mają doświadczenie pracy w każdym sektorze. Dla wielu z nich stworzenie Muzeum to projekt życia, dla którego musiały zrewidować inne plany zawodowe. Zapowiadają, że budowanie tego miejsca może zająć dekadę. I że nie będzie to muzeum w powszechnym tego słowa rozumieniu.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z Anną Kowalczyk, Prezeską Fundacji oraz Pauliną Kirschke, Fundatorką.
-
Muzyka:
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported LicenseWed, 01 Feb 2023 - 23min - 168 - Zamieniam się w słuch #167: Tadeusz Boniecki
-Archiwistyka jest jego zawodem i pasją – w przypadku pana Tadeusza Bonieckiego w tym stwierdzeniu nie ma grama przesady. Tadeusz Boniecki na co dzień opiekuje się archiwaliami w Teatrze Wielkim w Poznaniu i Filharmonii Poznańskiej.
Miał duży wkład w opracowaniu rękopisów teatralnych dla Biblioteki Uniwersyteckiej czy zbiorów Towarzystwa Muzycznego im. Henryka Wieniawskiego.
Swoje prywatne kolekcje systematycznie przekazuje do Biblioteki Raczyńskich i Wirtualnego Muzeum Historii Poznania (CYRYL).
Na portalu cyryl.poznan.pl można oglądać szereg dokumentów z życia społecznego miasta do 1939 r., pochodzących ze zbiorów Tadeusza Bonieckiego. Jego wielką pasją jest także fotografia reporterska i artystyczna.
W najnowszym odcinku „Zamieniam się w słuch” skupiamy się na rodzinnych archiwach rodziny Tadeusza Bonieckiego, począwszy od jego przodka – Maksymiliana Jackowskiego, wielkopolskiego organicznika.
Odtwarzając genealogię, rozmawiamy o listach Bogumiły Łukomskiej i skandalisty Młodej Polski, Stanisława Przybyszewskiego; przyglądamy się losom bliźniaczo do siebie podobnych sióstr Kahlównych i docieramy do źródła archiwistycznej pasji Tadeusza Bonieckiego.
Zapraszamy do słuchania!
-
Muzyka:
Mood by Alex-Productions | https://onsound.eu/
Music promoted by https://www.free-stock-music.com
Creative Commons Attribution 3.0 Unported LicenseMon, 23 Jan 2023 - 21min - 167 - Zamieniam się w słuch #166: Dagmara Lis
Jaki związek ma Maria Kownacka, autorka „Plastusiowego pamiętnika”, z segregacją odpadów? Co pionierskiego zapoczątkowała Paula Wężyk? Kogo gościła w swoim salonie Maria Paruszewska? O tym wszystkim Martyna Nicińska rozmawia z herstoryczką i przedszkolanką Dagmarą Lis. Co ma jedno z drugim wspólnego także okaże się w rozmowie!
Podczas studiów polonistycznych Dagmara Lis współpracowała z portalem herstorie.pl i kolektywem Aleje Bibianny. Pod okiem dr Lucyny Marzec badała losy m.in. Janiny Morawskiej (jednej z pierwszych twórczyń scenariuszy radiowych), Pauli Wężyk (prekursorki tekstów dla dzieci w polskich czasopismach) czy Marii Paruszewskiej (prowadzącej salon towarzyski przy obecnych Al. Marcinkowskiego 2).
„Kobiety, których losy opisywałam, oddawały się swoim pasjom, mimo wielkiego osamotnienia. My możemy się zrzeszać, komunikować. One często nie miały takiej opcji, a mimo wszystko działały” – mówi Dagmara Lis.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
*Drobne sprostowanie: Majątek męża Marii Paruszewskiej, który wspomniany jest w rozmowie, mieścił się w Rzęszkowie, nie w Rzęskowie. W 1987 roku Sylwester Paruszewski sprzedał Rzęszkowo adwokatowi z Bydgoszczy. W tym samym roku Maria z dziećmi sprowadziła się do Poznania i zamieszkała w kamienicy swojej matki przy Al. Marcinkowskiego 2. [za: „Zacne rodziny Kramarkiewiczów i Paruszewskich”, K. Dzierzkowski, w: Kronika Miasta Poznania 4/2015 r., Wydawnictwo Miejskie Posnania.]
Tue, 17 Jan 2023 - 21min - 166 - Zamieniam się w słuch #165: „Herstorie. Praca organiczna kobiet”
To wydarzenie prezentowało najważniejsze działania wokół pracy organicznej kobiet dziś i w przeszłości. Za nami konferencja „Herstorie” w Pałacu Dąbrowskiego w Winnej Górze (4-5.10.2022), którą można w całości obejrzeć na kanale YouTube Pałacu.
Pałac Dąbrowskiego to nowa instytucja kultury Samorządu Województwa Wielkopolskiego – „centrum interpretacji historii”, które swoją misję realizuje wokół postaci generała Jana Henryka Dąbrowskiego oraz prekursorów i prekursorek pracy organicznej.
W konferencji herstorycznej wzięły udział badaczki, aktywistki i dziennikarki, m.in. Katarzyna Dworaczyk, Małgorzata Tkacz-Janik, Natalia Waloch, Katarzyna Wężyk, Katarzyna Wala, Joanna Jodełka i Irena Gorzelańczyk-Ryś.
Podczas krótkich prelekcji dzieliły się swoimi doświadczeniami, przemyśleniami i analizami. Wszystkie panele złożyły się na niezwykle inspirujące i motywujące wydarzenie.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z koordynatorką konferencji, Oliwią Olesiejuk.
Thu, 12 Jan 2023 - 12min - 165 - Zamieniam się w słuch #164: „Posełki. Osiem pierwszych kobiet”
104 lata temu kobiety w Polsce wywalczyły sobie prawo wyborcze i od razu z niego skorzystały.
W pierwszym Sejmie Ustawodawczym po odzyskaniu przez nasz kraj niepodległości zasiadło osiem kobiet: Zofia Moraczewska, Maria Moczydłowska, Zofia Sokolnicka, Anna Piasecka, Jadwiga Dzubińska, Franciszka Wilczkowiakowa, Gabriela Balicka oraz Irena Kosmowska.
Dwie z nich: Sokolnicka i Wilczkowiakowa były związane z Wielkopolską.
Reporterka Olga Wiechnik jako pierwsza pozbierała rozproszone strzępki ich biografii i napisała książkę „Posełki. Osiem pierwszych kobiet” (Wydawnictwo Poznańskiej, 2019). Wiele z jej bohaterek nie zostawiło po sobie zapisków, a po Franciszce Wilczkowiakowej nie zachowała się nawet fotografia. Tak przynajmniej było do pewnego momentu poszukiwań Olgi Wiechnik…
Wszystkie opisywane przez reporterkę posełki wyróżniały się zaangażowaniem w „sprawę polską” i odwagą na długo przed ich wyborem do Sejmu. Dzięki Oldze Wiechnik poznajemy ich dokonania.
Nawet jeżeli autorce nie udało się dotrzeć do informacji o wszystkich osiągnięciach i zasługach tytułowych „ośmiu pierwszych kobiet”, to już te zawarte w książce robią ogromne wrażenie.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy o kobietach, które walczyły nie tylko o geograficzną, ale i umysłową niepodległość Polek i Polaków.
Mon, 19 Dec 2022 - 23min - 164 - Zamieniam się w słuch #163: Anna Krenz
Jaki związek ma turbina wiatrowa z aktywizmem? Czy po rysunku można poznać charakter człowieka? Jak brać sprawy w swoje ręce, nie oglądając się na Bundestag? O tym wszystkim Martyna Nicińska rozmawiała z artystką, aktywistką i architektą, Anną Krenz, poznanianką mieszkającą od lat w Berlinie, a pracującą w Danii.
Każda aktywność Anny Krenz zasługuje na osobny podcast. Od 2001 roku współpracuje z duńskim centrum energii odnawialnych Folkecenter for Renewable Energy przy projektach dotyczących zrównoważonego rozwoju.
Angażuje się w lokalne działania ekologiczne w Puszczykowie oraz w Poznaniu.
Jest założycielką grupy Dziewuchy Berlin, nieformalnego kolektywu polskich aktywistek, które od 2016 roku organizują demonstracje i akcje, spotkania i akcje solidarnościowe z kobietami z Polski.
W 2018 roku współtworzyła projekt „ONE Poznań. 1918-2018 Stulecie Praw Wyborczych Kobiet”. Współpracowała z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza przy popularyzowaniu dokonań naukowczyń.
Tworzy sztukę zaangażowaną, zajmuje się zagadnieniami i tematami kobiecymi, społeczno-politycznymi, stereotypami i religią, które łączy z ironią i humorem.
Posługuje się wieloma formami wyrazu, od rysunku, malarstwa i video po net-art czy performance. Jej ilustracje i grafiki publikowane są w mediach drukowanych i cyfrowych.
Anna Krenz przyjechała do Poznania na zaproszenie Wielkopolskiego Kongresu Kobiet, którego jednym z partnerów był Samorząd Województwa Wielkopolskiego. Podczas swojej prelekcji opowiadała o działaniach poświęconych „zapomnianej bohaterce” Irenie Bobowskiej, poznańskiej poetce i działaczce antyfaszystowskiej.
Sat, 26 Nov 2022 - 19min - 163 - Zamieniam się w słuch #162: Utalentowany Pan Jaffé
Był uznanym poznańskim fotografem amatorem z przełomu XIX i XX wieku. Tworzył fotografie artystyczne i naukowe, dokumentował zabytki Poznania i utrwalał widoki miasta. Poznań na jego zdjęciach prezentuje się tak okazale, że chciałoby się spędzić w nim choć jedno popołudnie.
Z dorobku Sally’ego Jaffégo ocalało niewiele, a on sam został całkowicie zapomniany.
Na jego zdjęcia natrafiła w zbiorach Muzeum Narodowego w Poznaniu, kuratorka Ewa Hornowska.
Tak zaczęła się trwająca latami jej wielka przygoda z odkrywaniem losów Sally’ego Jaffégo. W efekcie powstała wystawa zdjęć ze zbiorów MNP, zatytułowana „Poznański fotograf. Sally Jaffé” i co może ważniejsze – książka, w której Ewa Hornowska snuje opowieść o zamożnej rodzinie Jaffych i utalentowanym Sallym.
W wydawnictwie zostały zamieszczone wszystkie odnalezione fotografie jego autorstwa (kilkadziesiąt odbitek posiada Biblioteka Uniwersytecka UAM, pojedyncze znajdują się w innych instytucjach).
Czego Ewa Hornowska dowiedziała się o życiu artystycznym Poznania dzięki Sally’emu Jaffému i w jaki sposób fotografowie skorzystali na odkryciu promieni Röntgena jeszcze zanim przysłużyły się one medycynie?
Fri, 25 Nov 2022 - 15min - 162 - Zamieniam się w słuch #161: Pożyteczne hobby pań Cichowicz
„Ta rodzina zasługuje na wielką aleję w samym centrum, a nie skromne rondo na końcu miasta” - mówi muzealnik Michał Błaszczyński o rodzinie Cichowiczów: Ludwiku (1857 – 1940), Helenie (1860 – 1929) oraz ich córce Wiesławie (1886 – 1975).
Przed II wojną światową Ludwik był wziętym adwokatem (brał udział w pracach nad nowym Kodeksem cywilnym w Komisji Kodyfikacyjnej powołanej przez Józefa Piłsudskiego), Helena prowadziła Salon Towarzyski, w którym bywał m.in. Leon Wyczółkowski, a Wiesławie przepowiadano światową sławę śpiewaczki. Działalność pań Cichowicz nie ograniczała się jednak tylko do rozwijania talentów i podtrzymywania mieszczańskich znajomości. Helena i Wiesława Cichowicz kompletnie zatraciły się w prowadzeniu Towarzystwa Ludoznawczego i tworzeniu jego zbiorów (1910).
Jeżdżąc od wsi do wsi, gromadziły wielkopolskie stroje ludowe, sprzęty domowe, ceramikę, kapliczki ludowe i inne pamiątki.
Podczas wojny znaczna część kolekcji uległa zniszczeniu. Po 1945 roku Wiesława Cichowicz rozpoczęła gromadzenie wszystkiego od nowa. Po jej śmierci rodzinne pamiątki i meble trafiły do Muzeum Archidiecezjalnego w Poznaniu, a zbiory etnograficzne do Muzeum Narodowego.
Jak dokładnie wyglądało życie rodziny Cichowiczów przed wojną?
Jak potoczyły się losy Wiesławy po 1945 roku? I dlaczego Muzeum Archidiecezjalne w Poznaniu ma największą kolekcję damskiej bielizny?
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z Michałem Błaszczyńskim z Muzeum Narodowego w Poznaniu, wcześniej pracownikiem Muzeum Archidiecezjalnego.
Sun, 13 Nov 2022 - 24min - 161 - Zamieniam się w słuch #160: Janina Czarnecka
Była jedną z pięciu architektów, którzy działali w Poznaniu po wojnie. Projektowała szpitale, domy jednorodzinne, zaplanowała przebudowę Biblioteki Raczyńskich, miała pomysły na odbudowę kamienic na Starym Rynku. Wcześniej Janina Czarnecka (1898-1974) brała udział w obronie Lwowa i powstaniu śląskim, pracowała w tajnym nauczaniu.
Miała trzech synów i słynnego męża, także architekta, Władysława Czarneckiego, który jeszcze przed II wojną światową kierował pracami nad pierwszym ogólnym planem rozbudowy Poznania.
To pamięć o nim była przez lata pielęgnowana przez środowisko poznańskich architektów. Od lat 90. jego nazwisko nosi park na poznańskich Winogradach.
Janina dopiero niedawno pojawiła się w naszej świadomości. W 2022 roku została patronką wiaduktu na Naramowicach, a trzy lata wcześniej była, wraz mężem, bohaterką wystawy „Dom. Miasto. Ogród.” w Bramie Poznania.
„Muszę przyznać, że w temacie upamiętnienia Janiny Czarneckiej zawiodłyśmy trochę my, architektki” – mówi doktor Grażyna Kodym-Kozaczko z Wydział Architektury Politechniki Poznańskiej, współautorka wraz z Hanną Grzeszczuk-Brendel książek z cyklu „Wspomnienia architekta. Władysław Czarnecki”.
Sat, 15 Oct 2022 - 17min - 160 - Zamieniam się w słuch #159: Daria Mielcarzewicz
Według niej, wody jeziora Kierskiego, Strzeszyńskiego i Rusałki prowadzą swoje melancholijne rozmowy. W ramach projektu Off Opera, Daria Mielcarzewicz (autorka strony jeziorawielkopolski.pl), przygląda się trzem poznańskim akwenom, a jej poszukiwania dotyczą głębi wodnej toni.
Zdaniem Darii Mielcarzewicz
„melancholia Rusałki dotyczy straty i tęsknoty, melancholia Jeziora Kierskiego zagląda w martwicę jego dna, natomiast melancholia Strzeszyna to opowieść o jeziorze, które wysycha, będąc już i tak najmniejszym zbiornikiem tych terenów”.
Opowieść o wodzie i melancholii zamknęła w cyklu fotografii „Profundum”, który można było oglądać w ABC Gallery w Poznaniu.
Daria od trzech lat tworzy mapę wielkopolskich jezior.
Na północy kończy się na Obornikach, a na południu w okolicach Kórnika. Do każdego narysowanego jeziora dodaje zdjęcia, autorski opis i nagranie audio, bo jezioro można doświadczać wszystkimi zmysłami!
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy.
*W podcascie wykorzystano fragmenty dźwięków, które Daria Mielcarzewicz nagrała nad jeziorami.
Wed, 14 Sep 2022 - 19min - 159 - "Rezydenci" - reportaż o trzeciej edycji programu pt. "Goście Radziwiłłów".Sat, 10 Sep 2022 - 33min
- 158 - Zamieniam się w słuch #158: Meble do zabawy
„Let’s play!” – pod tym hasłem odbyła się 10. edycja międzynarodowych warsztatów projektowych Mood for Wood w Poznaniu. Ponad 50 studentów kierunków projektowych z Polski, Niemiec i Francji, we współpracy z doświadczonymi architektami i projektantami, zaprojektowało i wykonało meble miejskie na terenie „Dziecińca pod Słońcem” (tak, tak, to „dzieciniec”) przy Młodzieżowym Domu Kultury nr 1 w Poznaniu oraz w dolinie Głuszyny.
Mood for Wood to jedyne w swoim rodzaju warsztaty, na których studenci mają okazję nie tylko stworzyć projekt, ale też go zrealizować.
„Niektórzy nigdy wcześniej nie mieli w ręku wkrętarko-wiertarki” – opowiada koordynatorka Maria Dondajewska.
Uczestnicy, podzieleni na kilkuosobowe zespoły, stworzyli: stoły piknikowe, scenę letnią, obiekty do zabawy, przestrzeń warsztatową i mebel do obserwacji przyrody.
Jak bardzo przemyślane są to projekty i jak wszechstronne jest przeznaczenie drewnianych obiektów, przekonacie się, słuchając rozmowy z Marią Dondajewską!
Fri, 09 Sep 2022 - 13min - 157 - Zamieniam się w słuch #157: Kinga Skwira
„W czytaniu poezji nie chodzi o zrozumienie, ale o porozumienie” – uważa Kinga Skwira. W zeszłym roku w wydawnictwie WBPiCAK ukazał się jej debiutancki tom „Wszystko już było dotykane”.
Warto go czytać jak książkę, od początku do końca, ponieważ układa się w opowieść pełną wspomnień, rytmu, smaków, zapachów i… włosów.
„Dużo jest zmysłowości w moich wierszach, ważne jest dla mnie jak cieleśnie działają, jakie obrazy przekazują. Moim zdaniem ta książka w ogóle nie jest smutna, wbrew temu co ludzie o niej mówią. Bardzo dobrze się czułam pisząc te wiersze” – mówi poetka.
W jakich okolicznościach powstawał tom „Wszystko już było dotykane”?
Czy poezja jest dla każdego?
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
Wed, 10 Aug 2022 - 16min - 156 - Zamieniam się w słuch #156: Martyna Nawrocka
Bezlitośnie obnaża naszą: niewiedzę, bezmyślność i lenistwo. Świata nie zmieni, katastrofy klimatycznej nie zatrzyma, ale już się tym nie przejmuje. Zbieractwem czy też śmieciobraniem (z angielskiego: dumpster-diving), Martyna Nawrocka zajmuje się od pięciu lat. Zaczęła, pisząc pracę naukową na temat mody i konsumpcji.
Od dwóch lat swoje „odkrycia” i to, co z nimi robi publikuje na fanpejdżu Przetwórnia. Na przedmiot patrzy jak na surowiec.
Nie przywiązuje się do opisu producenta.
Znalezione na śmietniku chlebaki używa jako… szafki na buty.
„Koncepcja tego co jest czyste, a co nie, jest bardzo umowna. Czy klamka wyciągnięta ze śmietnika jest bardziej brudna niż poręcz w autobusie?” – pyta w rozmowie z Martyną Nicińską.
Jak tłumaczy ogrom wyrzucanych przez nas rzeczy i jedzenia? Czego nie wzięłaby do domu z kontenera? Zapraszamy do wysłuchania wywiadu z Martyną Nawrocką, autorką bloga Przetwórnia.
Wed, 27 Jul 2022 - 14min - 155 - Zamieniam się w słuch #155: Danuta Muszyńska-Zamorska
Znana z serii portretów „Dzieci świata”, Danuta Muszyńska–Zamorska zmarła 2 stycznia 2022 roku w wieku 91 lat. Urodziła się w Środzie Wielkopolskiej.
„Dzieci świata” nie powstałyby gdyby Muszyńska–Zamorska nie uczyła plastyki w szkole podstawowej.
Właśnie wtedy zaczęła portretować swoich uczniów na małych kartonikach. Tych szkiców zebrała się cała teczka.
Na ich bazie zaczęła tworzyć cykl „Dzieci świata”, który stała się popularny dzięki wydaniu reprodukcji na pocztówkach przez Krajową Agencję Wydawniczą. Pani Danuta tej współpracy nie wspominała dobrze…
Ostatnie lata życia spędziła wraz z mężem Jerzym Zamorskim – który choć z wykształcenia był chemikiem, został menadżerem swojej żony – w Domu Artystów Weteranów w Skolimowie.
Tam z artystką zaprzyjaźnił się aktor i reżyser, Prezes Związku Artystów Scen Polskich Krzysztof Szuster, z którym rozmawiała Martyna Nicińska.
Wed, 15 Jun 2022 - 05min - 154 - Zamieniam się w słuch #154: Pierwsze naukowczynie na Uniwersytecie Poznańskim
Czy mówią Wam coś nazwiska: Szafranówna, Stefanowska albo Dobrzyńska-Rybicka? Pewnie nie, choć każda z nich ma w Poznaniu swoją ulicę.
Kim były te panie? Były pierwszymi naukowczyniami na Uniwersytecie Poznańskim. W latach 1919/1920 kobiety stanowiły 23% spośród wszystkich osób studiujących na poznańskiej uczelni, a wśród kadry zatrudnionej na stanowiskach profesora i wykładowcy w latach 30-ych – kobiety to zaledwie 3%.
To tylko dwie z całego mnóstwa informacji, które wyniesiecie z wystawy „Naukowczynie” w Galerii Śluza w Bramie Poznania (wystawa trwa do 3.04.)
Bohaterkami wystawy jest 11 mądrych i zdeterminowanych kobiet – część z nich w Poznaniu kontynuowała kariery naukowe, niektóre dopiero ją zaczynały.
Oprócz biografii na wystawie znalazły się informacje o systemie edukacji w II rzeczpospolitej, emancypacyjnych treściach w gazetach przełomu XIX i XX wieku czy o prawie kobiet do studiowania w Europie.
Jest też piękny i prosty manifest twórczyń wystawy. Prof. Iwona Chmura-Rutkowska i prof. Edyta Głowacka-Sobiech piszą m.in.: „Kobiety mają wiele powodów do dumy. Historia kobiet jest źródłem siły”.
Wed, 15 Jun 2022 - 05min - 153 - Zamieniam się w słuch #153: Agnieszka Różańska
Coś co przez lata traktowaliśmy za pewnik, nagle stało się czymś nieoczywistym. Zatrzymaliśmy się i zdaliśmy sobie sprawę, że tkwiliśmy w błędnym przekonaniu, że dla aktorów sceny intymne są naturalne i nie wywołują wstydu czy niechęci. A przecież to nie są sceny jak każde inne.
Zdarzało się, że słyszeliśmy, jak szkodliwe dla psychiki w szczególności aktorek są tzw. „rozbierane sceny”. Maria Shneider borykała się z ogromnymi problemami po kręceniu „Ostatniego tanga w Paryżu”.
Podobno niektóre sceny seksu w ogóle nie były z nią konsultowane! Dopiero od niedawna nad aktorami i aktorkami roztaczają opiekę konsultanci i konsultantki scen intymnych.
Jedną z nich jest Agnieszka Róż, aktywistka, feministka, edukatorka przez lata związana z poznańskimi teatrami. W nowej i bardzo potrzebnej roli dla środowiska aktorskiego pracowała przy spektaklu „Opowieści niemoralne” w reżyserii Jakuba Skrzywanka w Teatrze Powszechnym w Warszawie.
Wed, 15 Jun 2022 - 19min - 152 - Zamieniam się w słuch #152: Kobiety na pomniki
Ile obrazów namalowane przez kobiety widziałaś_eś w muzeum? Kiedy ostatnio z okładki magazynu opinii spoglądała na Ciebie jakaś kobieta? Czy wiesz, że mamy w Polsce tylko jedną marszałkinię województwa? Na te rażące dysproporcje obecności kobiet w naszej historii, pamięci i przestrzeni publicznej zwracają uwagę założycielki Fundacji im. Julii Woykowskiej.
„Była jak maleńki kamyk w wygodnym bucie – cały czas o nim pamiętasz, ale piekielnie trudno się go pozbyć. Woykowska żyła inaczej niż reszta mieszkańców, a przede wszystkim – inaczej, niż żyły wtedy kobiety. Umówmy się, w Poznaniu w XIX wieku emancypantki nie miały lekko. Te, które miały odwagę żyć po swojemu, bezkompromisowo i na dodatek mieć własne zdanie, nie mogły liczyć na przychylność reszty” – opowiadają Paulina Kirschke i Agata Kominiak.„Julia Woykowska otworzyła szkołę, bo chciała uczyć dziewczynki tego, czego uczono chłopców: przyrody, historii i matematyki. Była dziennikarką walczącą o równość społeczną. Pisarką, tworzącą podręczniki dla chłopów i biedoty. Słowem – jest świetną patronką dla organizacji, która za cel stawia sobie wspieranie i wzmacnianie dziewczynek, dziewczyn i kobiet” – dodają.
Fundacja im. Julii Woykowskiej działa w Poznaniu od końca 2019 roku. Prowadzi spotkania i warsztaty dla kobiet i dziewczyn. Wspiera licealistki „Warsztatami Mocy”. Powołała do życia „Akademię Woykowskiej”, na której kobiety uczą się, m.in. jak dobrze występować publicznie.
O działaniach aktywistek Fundacji zrobiło się głośno, gdy w marcu 2020 roku zorganizowały akcję „Kobiety na pomniki”.
W centralnym punkcie Poznania, na Placu Wolności, ustawiły cokoły i małą wypożyczalnię strojów. Przez kilka godzin na cokołach stanęło kilkadziesiąt poznanianek, upamiętniając w ten sposób kobiece bohaterki: Anielę Tułodziecką, Bibiannę Moraczewską, Wandę Modlibowską, Helenę Szafran i inne. W tym roku „Kobiety na pomniki” wracają 5 marca. Trwa zbiórka na organizację wydarzenia, ponieważ Fundacja nie otrzymała dotacji z Urzędu Miasta.
Zapraszamy do wysłuchania podcastu!
Sat, 05 Mar 2022 - 21min - 151 - Zamieniam się w słuch #151: Ewa Kaczmarek, "Gdzieś daleko stąd"
Nowy spektakl Republiki Sztuki Tłusta Langusta to studium wypędzenia, ucieczki i przymusowej emigracji.
Inspiracją dla twórców były wysiedlenia mieszkańców Poznania podczas II wojny światowej, ale w spektaklu ani razu nie pada nazwa miasta czy narodowości.
Oglądamy uniwersalną historię o wyczekiwaniu na „koniec świata”, okropieństwie wywózki, losie tułacza i poszukiwaniu pomocy.
To też opowieść o tym, czym jest dom i jak trudno go stworzyć w nowym, obcym miejscu. Podczas pracy nad spektaklem na polsko-białoruską granicę zaczęli napływać ludzie uciekający od wojny i głodu. Scenariusz „Gdzieś daleko stąd” stał się bardzo aktualny…
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z aktorką i scenarzystką Ewą Kaczmarek.
Fri, 11 Feb 2022 - 12min - 150 - Zamieniam się w słuch #150: Vilhelm Hammershøi. Światło i cisza
Ta wystawa podbiła serca miłośników sztuki z całej Polski. W Muzeum Narodowym w Poznaniu mogliśmy oglądać prace słynnego, duńskiego malarza z przełomu XIX i XX wieku, o którym jeszcze do niedawna mało kto w naszym kraju słyszał!
Hammershøi malował nastrojowe krajobrazy, realistyczne portrety, niezwykłe widoki architektury, a przede wszystkim wnętrza emanujące atmosferą ciszy.
Za dobór prac na wystawie odpowiada kuratorka, Martyna Łukasiewicz.
Czy jest zaskoczona popularnością wystawy? Co wiemy o kobiecie, pojawiającej się na obrazach Hammershøia? I czy to prawda, że malarz był daltonistą?
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
Fri, 04 Feb 2022 - 15min - 149 - Zamieniam się w słuch #149: Olga Tylińska
Czym były kwartalne przeprowadzki? Jaka zabudowa dominowała na Chwaliszewie? Na czym polegała gra w diabolo?
Te i inne historie przytacza w podcaście Olga Tylińska, autorka bloga „Poznań 1908. Śladami Marianny – przewodnik dla prawnuczki”.
„Moja prababcia Marianna osiedliła się w Poznaniu w 1908 roku. Zastanawiałam się, jak wyglądało jej życie i jaki był Poznań od Wielkiej Powodzi 1888 do wybuchu I wojny światowej”.
Olga Tylińska zaczęła zbierać materiały do książki, a na podstawie wątków, które nie trafiły do fabuły, postanowiła pisać artykuły na bloga.
Zapraszamy do słuchania i czytania!
Fri, 04 Feb 2022 - 12min - 148 - Zamieniam się w słuch #148: Ewa Kraskowska
"Ksiądz Kaingba, mój dziadek” to pełna ciepła i szczerości historia rodziny profesor Ewy Kraskowskiej, literaturoznawczyni na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza.
Ponad trzydzieści lat po śmierci swojego dziadka, Józefa Kaingby, Ewa Kraskowska rekonstruuje jego losy. A są one niezwykłe!
Urodzony na początku XX wieku w rodzinie mandżurskiego wieśniaka chłopiec trafia do Krakowa i zostaje katolickim księdzem.
Józef Kaingba ma wieloletni romans z uroczą dziewczyną z kościelnego chóru, Heleną Kraskowską, co zaowocuje narodzinami Zbigniewa, ojca profesor Kraskowskiej.
Czy rodzinna historia kiedykolwiek zawstydzała Ewę Kraskowską? Jaką miała relację z dziadkiem Kaingbą? Jaki był dom kobiet Kraskowskich?
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
Thu, 03 Feb 2022 - 17min - 147 - Zamieniam się w słuch #147: Stefania Cholewczyńska-Derwich
Stefania Daniela Cholewczyńska-Derwich (1929-2016) zostawiła po sobie bogaty zbiór projektów mebli, rysunków, obrazów oraz pokaźne archiwum dokumentujące artystyczne życie Poznania w PRL-u.
Wybór ponad 100 zdjęć i zapisków z lat. 50 XX wieku, które jej córka przekazała CYRYL-owi (Wirtualnemu Muzeum Historii Poznania), zadaje kłam powszechnej opinii, że Poznaniacy to ponuracy, którzy nie potrafią cieszyć się życiem.
Cholewczyńska-Derwich zbierała i skrupulatnie opisywała zdjęcia i wycinki prasowe dotyczące również swojej twórczości oraz dokonań jej męża, rysownika Henryka Derwicha.
Mimo niewątpliwych talentów i zasług (m.in. współpracowała z wybitnym ortopedą, profesorem Wiktorem Degą) Stefania Cholewczyńska-Derwich pozostaje w cieniu legendy męża. Jej córka, Małgorzata Derwich-Pawela chce to zmienić.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy o artystce, która zasługuje na upamiętnienie.
Thu, 06 Jan 2022 - 16min - 146 - Zamieniam się w słuch #146: Patrycjusz Tomaszewski
Jak to się stało, że chemik wypłynął na głębokie wody literatury dziecięcej? Jakiego dźwięku nie usłyszał w radiu? Czego brakowało mu w wierszach Tuwima i Brzechwy? Na czym, jego zdaniem polega fenomen głosu Krystyny Czubówny? Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z człowiekiem-orkiestrą!
Patrycjusz Tomaszewski: magister chemii, szef działu marketingu w Estradzie Poznańskiej, tłumacz, który przełożył na język polski m.in. wszystkie książkowe przygody Minionków, czy „Supergirl w Super Hero High”.
W 2021 roku napisał „Przygody Henia Humbaka” oraz jego kontynuację: „Zaginione Perły Foki Agatki”. Obie pozycje ukazały się w ramach inicjatywy Estrady Poznańskiej „Pobierz. Poczytaj. Posłuchaj” w formie e-booka, słuchowiska oraz drukowanej książki dostępnej bezpłatnie w punktach miejskich i kilkudziesięciu filiach Biblioteki Raczyńskich.
Słuchowiska czyta Krystyna Czubówna, gościnnie w „Zaginionych Perłach Foki Agatki” występuje też m.in. podcasterka Joanna Okuniewska i aktorka Katarzyna Kwiatkowska.
Patrycjusz Tomaszewski jest również autorem, wydanej przez Estradę książeczki dla dzieci „Zwierzyniec”. Niedawno ukończył kurs scenopisarski i jest w trakcie pisania serialu obyczajowego o zabarwieniu komediowym. Trenował kręglarstwo klasyczne. Twierdzi, że jego życiem rządzi przypadek.
Thu, 30 Dec 2021 - 20min - 145 - Zamieniam się w słuch #145: Agnieszka Budnik
Jakie książki 2021 roku zasługują na zapamiętanie? Jak Agnieszka Budnik szuka dobrych tytułów? Czy zdarza się jej porzucać książki, nie dobrnąć do ich końca?
Posłuchajcie, jak pięknie opowiada o swoich literackich zachwytach i co sądzi o tegorocznym werdykcie Szwedzkiej Akademii, przyznającej Literacką Nagrodę Nobla.
Thu, 23 Dec 2021 - 25min - 144 - Zamieniam się w słuch #144: Koszary Kultury
Na styku dwóch poznańskich dzielnic: Grunwaldu i Łazarza, na terenie dawnych wojskowych koszar powstało nowa przestrzeń „twórczego fermentu”. W Koszarach Kultury przez całe lato można było obejrzeć film „pod chmurką”, zagrać w badmintona czy wziąć udział w warsztatach z tworzenia roślinnych zabawek.
Opiekunem miejsca jest Ferment Kolektiv, rodzinna firma założona przez Paulinę, Radka i Mateusza Tomasików. Przez kilkanaście lat działalności zrealizowali już kilkaset wydarzeń i projektów: marketingowych, reklamowych i edukacyjnych z wykorzystaniem sztuki filmowej.
Mon, 15 Nov 2021 - 13min - 143 - Zamieniam się w słuch #143: Lucyna Marzec
„Na początku myślałam, że napiszę książkę o Iłłakowiczównie jako poetce i pisarce, ale w miarę kiedy wnikałam w archiwum uświadomiłam sonie, że chcę napisać o niej jako o archiwistce” – mówi Lucyna Marzec.
Naukowczyni, badaczka, tropicielka herstorii od wielu lat zajmuje się spuścizną po Kazimierze Iłłakowiczównie. Jest autorką edycji listów poetki do siostry Barbrary Czerwijowskiej z lat 1946-1959 (WBPiCAK, 2014).
Obecnie pracuje nad habilitacją o archiwum Iłły, które mieści się, m.in. w Bibliotece Kórnickiej Polskiej Akademii Nauk.
Mon, 08 Nov 2021 - 14min - 142 - Zamieniam się w słuch #142: Marta Madejska
Czy można się przygotować na zmianę? W jaki sposób pisanie dziennika pomaga przejść przez życiowe turbulencje? Dlaczego warto zrobić sobie detoks od mediów społecznościowych? To kilka zagadnień, które Marta Madejska porusza na „Pisarskich warsztatach wrażliwości na zmianę” w ramach rezydencji artystycznej w Centrum Kultury ZAMEK.
Wed, 03 Nov 2021 - 14min - 141 - Zamieniam się w słuch #141: „RE:WERS – herstoryczne mapowanie miasta”
Projekt „RE:WERS – herstoryczne mapowanie miasta” – przywraca pamięć o kobietach zaangażowanych w działania konspiracyjne w czasie II wojny światowej. To herstoria o mieście i wojnie, codziennej walce o przetrwanie i o śmierci, ale także o wsparciu, miłości, przyjaźni, nadziei i odwadze.
Każde miejsce na mapie to adres łączący nas z losami kobiet, które kształtowały bieg naszej historii. Niektóre z budynków już nie istnieją, mają inną numerację lub na ich miejsce powstały nowe.
Pomysłodawczynią mapy jest Magda Szewciów – animatorka, trenerka antydyskryminacyjna oraz samoobrony i asertywności dla kobiet WenDo. Współautorka Lubelskich Szlaków Herstorycznych.
Zapraszamy do wysłuchania opowieści o zapomnianych bohaterkach walki z okupantem, m.in. o Soni Górznej, współpracownicy doktora Witaszka czy Janinie Pohl-Mizerskiej – lekarki, która czuwała nad zdrowiem przymusowych pracownic seksualnych w niemieckim domu publicznym przy obecnej ulicy Rybaki.
Mapę „Rewers” można znaleźć na stronie: cpe.ckzamek.pl w zakładce Archiwum.
Mon, 18 Oct 2021 - 16min - 140 - Zamieniam się w słuch #140: „Rzeczpospolita Wegańska”
Polski weganizm – jaki jest i dlaczego wzbudza tyle emocji? To postanowił sprawdzić poznański filmowiec, Sławomir Jankowski.
„Rzeczpospolita Wegańska” to pierwszy film dokumentalny, próbujący uchwycić skalę tego zjawiska w naszym kraju. W filmie wypowiada się wielu ekspertów oraz wegan, m.in. pięcioboistka Oktawia Nowacka, były polityk Adam Hofman czy prof. Dariusz Jemielniak.
Rozmowy z nimi prowadzi Orestes Kowalski, twórca kanału „Everyday Hero”.
Sławomir Jankowski jest wegetarianinem od 20 lat, a weganinem od 7. Dlaczego zdecydował się na zmianę diety i co jego zdaniem sprawia, że wciąż wielu Polaków nie chce ograniczyć spożycia mięsa?
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z reżyserem
Mon, 11 Oct 2021 - 12min - 139 - Zamieniam się w słuch #139: "Kongres: 2071"
Podglądamy przygotowania do finału Projektu OFF Opera 2021, który już po raz kolejny szuka związków opery z współczesną problematyką społeczno-kulturową.
Tegoroczny Projekt OFF Opera nosi tytuł „List do przyszłości”. Zaproszeni twórcy i twórczynie dotykają różnych aspektów myślenia futurologicznego, wykorzystując takie dziedziny sztuki, jak: literatura, teatr, film i sound art.
W sierpniu i wrześniu, w Poznaniu i kilku wielkopolskich miastach, odbyły się cztery cykle interdyscyplinarnych działań adresowanych do różnych grup wiekowych. Ich efektem są cztery scenariusze przyszłości, które poznaliśmy podczas pierwszej części finałowego wydarzenia.
Piąty scenariusz przyszłości kryje się w intermedialnym projekcie teatralno-muzycznym „Kongres: 2071” z muzyką Andrzeja Koniecznego (premiera: 5 października 2021). Autorką tekstu i reżyserką spektaklu jest Zdenka Pszczołowska. Za choreografię odpowiada Oskar Malinowski.
Kompozycja opowiada o braku porozumienia w czasach upadku ludzkiej cywilizacji. Jej podstawę stanowi partytura graficzna, którą wykonają zaproszeni aktorzy i muzycy oraz artyści-amatorzy, biorący udział w muzyczno-performerskich warsztatach. Na wspólne próby mieli tylko osiem dni. Silną inspirację dla twórców „Kongresu” stanowiła twórczość Stanisława Lema, a zwłaszcza „Opowieści o pilocie Pirxie”.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z reżyserką Zdenką Pszczołowską nagraną kilka dni przed premierą „Kongresu: 2071”.
Tue, 05 Oct 2021 - 11min - 138 - Zamieniam się w słuch #138: Pracownia VZORY
Nowe, kulturalne miejsce na mapie Poznania stworzone przez Monikę Petryczko i Andżelikę Jabłońską. Obie od lat związane są z dizajnem, wzornictwem i rzemiosłem.
W Pracowni VZORY w samym centrum miasta przy ul. Ślusarskiej będą przekrojowo prezentować dorobek polskiego dizajnu, organizować wydarzenia, sieciować ludzi i pomysły.
Na stałej ekspozycji we VZORACH znajdzie się blisko 50 kultowych eksponatów reprezentujących polski design: meble, ceramika, akcesoria i szkło.
„Tu spotkasz obiekty takich projektantów jak: Rajmund Hałas, Józef Chierowski, Roman Modzelewski, Oskar Zięta, Danuta Duszniak, Marek Cecuła, a wśród producentów najznakomitsze miejsca zajmują: Fabryka Bolesławiec, AS Ćmielów, Fameg, 366 Concept, Vzór, Zięta” – wyliczają pomysłodawczynie.
Jak się poznały i dlaczego mówią o VZORACH, że to miejsce „nie do końca”?
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
Sat, 02 Oct 2021 - 14min - 137 - Zamieniam się w słuch #137: Magda Genow
Prowadzenie bloga pomaga jej oswoić lęk przed katastrofą klimatyczną. Magda Genow, bułgarystka, politolożka, wydawczyni książek, na blogu „Madka Natura” pisze o debetonozie, rodzicielstwie i zmianach klimatu.
„Piszę o tym, jaki świat zostawiamy kolejnym pokoleniom i jak możemy to zmienić” – zapowiada we wstępie. Madka w tytule ma odczarować postrzeganie matek, które rzekomo są przekonane o swej wyższości z powodu urodzenia dziecka – „pięćsetplusa”…
Jak nauczyć dziecko wrażliwości na przyrodę i nie przygnieść informacjami o nieodwracalnych zmianach klimatu? Jak dorosły ma sobie radzić z wizją końca planety, jaką znamy, skoro na tak wiele spraw nie mamy wpływu?
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
Mon, 20 Sep 2021 - 14min - 136 - Zamieniam się w słuch #136: Aleja Praw Kobiet w Poznaniu
Stwórzmy w Poznaniu aleję Praw Kobiet – zachęca Marta Mazurek razem z kilkoma radnymi miejskimi. Do 15.09. trwa głosowanie w internecie w sprawie nadania takiej nazwy arterii w pobliżu ulicy Naramowickiej.
„Prawa kobiet wywalczone w 1918 roku już wtedy miały szersze znaczenie niż tylko prawa wyborcze: dotyczyły dostępu do nauki, do pracy, do samostanowienia i decydowania o sobie w sprawach światopoglądowych, do uczestniczenia w pełni w życiu społecznym, gospodarczym i kulturalnym” – wyjaśniają pomysłodawczynie utworzenia alei Praw Kobiet.
Rada Miasta Poznania już uchwaliła, że w pobliżu powstanie: ulica Zofii Hilczer-Kurnatowskiej (wybitnej archeolog), Rondo Alicji Karłowskiej-Kamzowej (historyczki sztuki i mediewistki, pierwszej kobiety na stanowisku prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk) i wiadukt Janiny Czarneckiej (jednej z pierwszych kobiet-architektów, autorki projektów nowoczesnych, modernistycznych willi).
„Mam długą listę kobiet, które mogłyby zostać patronkami kolejnych nowych ulic czy placów” – zapewnia Marta Mazurek.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
Tue, 14 Sep 2021 - 12min - 135 - Zamieniam się w słuch #135: Boguś Janiszewski
Boguś Janiszewski opisuje to, o czym dorośli nie mówią, bo często sami nie wiedzą. Razem z ilustratorem Maxem Skorwiderem jest współautorem książek, które w przystępny i atrakcyjny sposób wyjaśniają młodym czytelnikom, czym jest ekonomia, jakie mechanizmy rządzą polityką, jak działa sztuczna inteligencja czy jak rozpoznawać swoje emocje.
„Książki Mózg czy Emocje powstały, ponieważ odczuwałem pewne deficyty związane z edukacją szkolną. Mam takie obserwacje, że dzieci w szkole traktuje się jako istoty, które kierują się przede wszystkim racjonalnym myśleniem, a kwestie związane z przeżywaniem i rozumieniem emocji są zepchnięte na margines. A tak naprawdę jesteśmy emocjonalni i to emocje nami kierują” – mówi autor w wywiadzie dla kulturaupodstaw.pl
Boguś Janiszewski i Max Skorwider wydają wspólnie dwie książki rocznie. Jak w tak krótkim czasie stają się ekspertami w tak różnych i skomplikowanych dziedzinach życia?
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy!
Mon, 13 Sep 2021 - 15min - 134 - Zamieniam się w słuch #134: Joanna Stankiewicz
Joanna Stankiewicz pisze o miejscach, które odwiedziła, ludziach, których poznała i historiach, które usłyszała. Znana poznańska animatorka kultury i organizatorka Babich Targów od wielu lat podróżuje po świecie: sama lub z bliskimi osobami.
Przed pandemią Joanna Stankiewicz starała się przynajmniej raz w roku wybrać się gdzieś na miesiąc czy dwa.
Zwiedziła obie Ameryki, wiele azjatyckich i europejskich krajów.
W czasie lockdownu miała czas, żeby przejrzeć i uporządkować zdjęcia oraz notatki. Założyła bloga „Prosto potem w lewo”, na którym publikuje wspomnienia i relacje z ostatnich podróży po Polsce czy Bałkanach.
Jakie miejsce Joanna odkryła kilkanaście kilometrów od domu dzięki pandemii?
Czego najbardziej nie lubi w przygotowaniach do podróży?
Czy samotne podróżowanie naprawdę jest „samotne”?
Posłuchajcie całej rozmowy!
Mon, 06 Sep 2021 - 20min - 133 - Zamieniam się w słuch #133: Adam Ziajski
Adam Ziajski od 30 lat jest reżyserem teatralnym. Zrealizował blisko 40 autorskich spektakli, widowisk, akcji ulicznych i happeningów. Od roku pracuje nad realizacją debiutu filmowego pt. „Obecność Obowiązkowa”, który jest osobistym zapisem doświadczenia izolacji w pierwszych tygodniach pandemii 2020 roku.
„Najpierw powstały teksty, które nazwałem mikrobiami. Publikowałem je codziennie, przez 75 dni na Facebooku. Jeszcze w trakcie ich pisania, ku mojemu zaskoczeniu obszerne fragmenty przedrukował w dwóch numerach poznański miesięcznik IKS. Potem zrodził się pomysł przeniesienia ich na obraz filmowy”- opowiada reżyser.
Czym jest tytułowa „Obecność Obowiązkowa” i jak reżyser teatralny odnalazł się w świecie filmu?
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy i do wsparcia projektu na portalu Polak Potrafi!
Mon, 16 Aug 2021 - 11min
Podcasts semelhantes a Kultura u Podstaw
- Gość Radia ZET Beata Lubecka
- Wojna według Wołoszańskiego Bogusław Wołoszański
- Historia Jakiej Nie Znacie Cezary Korycki
- Raport o stanie świata Dariusza Rosiaka Dariusz Rosiak
- Podcast Wojenne Historie Historia II wojny światowej
- MÓWI SIĘ Joanna Kołaczkowska i Szymon Majewski
- Express Biedrzyckiej - seria DOBRZE POSŁUCHAĆ Kamila Biedrzycka
- WojewódzkiKędzierski Kuba Wojewódzki , Piotr Kędzierski
- Mellina Marcin MELLER
- Kryminatorium Marcin Myszka
- ZŁO - Zbrodnia Łowca Ofiara Marta Kiermasz
- Psychologia, którą warto znać Mirosław Brejwo
- Stan Wyjątkowy Onet
- Teatr Polskiego Radia: Najnowsze produkcje Polskie Radio S.A.
- Radio Naukowe Radio Naukowe - Karolina Głowacka
- Radio Wnet Radio Wnet
- Podcast Historyczny Rafał Sadowski
- Dorwać bestię RMF FM
- Misja specjalna RMF FM
- Poranna rozmowa w RMF FM RMF FM
- Sceny zbrodni RMF FM
- Kwadrans na angielski Szymon Marciniak
- TOK FM Select TOK FM
- Nauka To Lubię Tomasz Rożek